Pecenekler, Uzlar ve KumanKıpcaklar hakkında geniş bilgi
Pecenekler, Uzlar ve KumanKıpcaklar ile ilgili bilgi
Pecenekler, Uzlar ve KumanKıpcaklar
Pecenekler, Buyuk Gokturk Hakanlığına bağlı kavimlerden biriydi Onuncu Yuzyıl' da Kuzey Karedeniz bolgesinde yaşıyorlardı Uzun muddet Ruslar'ın Kiyef Prensliği' yle mucadele ettiler ve 968 yılında Hazar Hakanlığı başkentini zapteden Kiyef Prensi Svyatoslav' ı yenerek oldurduler Bu mucadelede Ruslar' a karşı Pecenekler'i tutan Bizans, onlarla dostluk kurmaya calıştı Ayrıca kendini tehdid eden Bulgarlar' a karşı Pecenekler' i kullanmayı duşunuyordu
Pecenekler, daha doğudan gelerek kendilerini sıkıştıran Uz (Oğuz) Turkleri yuzunden ulkelerini bırakıp Orta Avrupa' ya dağılmaya başladılar
On birinci yuzyıl başlarında Pecenekler, Balkanlar uzerine sarkmaya başlamışlardı Fakat Bizans bu akınları durdurabilmek icin Pecenek beyleri arasına nifak soktu Birbirine duşen Pecenekler, bir defasında zayıf kuvvetlerden meydana gelen Bizans ordusuna karşı ağır bir yenilgiye uğradılar Bizans bunların savaşcı guclerini bildiği icin onlardan kendi guney sınırında faydalanmak istedi ve Pecenekler'i Selcuklulara karşı cıkarmayı denedi Pecenekler bu teklifleri geri cevirdiler; Bizans ordusuna girmiş olan Pecenek birlikleri ise Malazgirt Savaşı'nda kendi soydaşlarının safına gectiler Doğu Avrupa' da kalan Pecenekler ise 1080 yılından sonra tekrar toparlandılar, yanlarına Macar ve Kumanlar' ı da alarak Bizans' ı birkac defa mağlub ettiler 1090 yılında Cekmece' ye kadar butun Trakya onların hakimiyeti altına girdi O sırada Cavuldur Oğuzları' nın beyi Cakan, İzmir' i ele gecirmiş, Adalar Denizi' ne hakim olduktan sonra İstanbul' u zaptetmeyi planlamıştı Bu iş icin Pecenekler'in yardımını almak uzere onlarla temasa girmişti Boylece Bizans bir taraftan da Pecenekler'in baskısı altında kımıldayamaz hale gelmişti
Bizans, Cakan Bey ve Pecenekler'in ortak hareketlerini durdurmak icin bir yandan Hıristiyan dunyasını harekete gecirirken, bir yanda Kuman Turkler' ini Pecenekler aleyhine kışkırttı Pecenekler, Cakan' ın donanmasıyla birleşmek uzere Meric ağzında beklerken, Tugur Han idaresindeki kırk bin Kuman suvarisi bunların uzerine saldırdı ve hepsini mahvetti Pecenekler, dağıldılar ve eriyip gittiler
Uzlar, Oğuz Turklerinden bir zumre idi Pecenekler'i yurtlarından surdukten sonra Ozu (Dinyeper) Nehri etrafında yerleştiler Fakat Rus Prensleri birleşerek onları bu bolgeden uzaklaştırdı Bundan sonra Uzlar guneye sarktılar, Bizans ordusu ve Bulgarlar' ı yenerek Selanik' e kadar ilerlediler Fakat buralara yerleşmeye fırsat bulamadan salgın hastalıklar ve Pecenek hucumları yuzunden dağıldılar Bizans ordusuna katılan bir kısım Uzlar, Malazgirt'te Turk ordusu tarafına gecmiştir
Kumanlar, tarihte uzun zaman ve cok değişik bolgelerde kendilerinden soz ettirmiş bir Turk kitlesidir Bunlar, yine kendileri gibi Gokturk İmparatorluğu'nun Batı toprakları uzerinde yaşayan Kıpcaklar' la birleşerek batıya yoneldiler ve Kumanlar, Rus Prenslerinin ortak kuvvetini mağlub ederek Karadeniz kuzeyindeki bozkırlara yerleştiler On birinci Yuzyıl sonraları Balkaş Golu'nden Batı Karadeniz' e kadar muazzam bir bolge KumanKıpcaklar'ın eline gecmişti, bu bolgeye Kıpcak sahası veya Kumanya deniyordu
Rus prenslikleri Kumanlar'ı bu bolgeden atabilmek icin birleşerek devamlı hucum ediyorlardı Bu savaşlarda bazen Ruslar, bazen Kıpcaklar galip geldiler Fakat 1185'te Kıpcak Başbuğ' u Koncek komutasındaki Turk kuvvetleri, Prens İgor'un emrindeki muttefik Rus ordusunu tamamiyle imha etti Bir kısım Kumanlar Kırım' da yerleşik hayata gecerek, orada şehir ve kasabalar kurdular
Kuzey Kafkas bolgesindeki KumanKıpcaklar ise Gurcistan Krallığı'yla ilişkiler kurduktan sonra, Gurcistan uzerinden o sırada Selcuklu beyleri idaresinde bulunan doğu Anadolu şehirlerine kadar sarktılar Kutlu Arslan ve Sevinc Beyler zamanında guney Kafkasya'ya cok sayıda Kıpcak yerleşti
Kıpcak sahasının Doğu bolgesinde bulunanlar, Harezmşahlar Doğu bolgesinde bulunanlar, Harezmşahlar devleti hizmetinde calıştılar Meşhur Celaleddin harezmşah (Menguberdi)' in annesi bir Kıpcak prensesi idi Harezmşah ordusunun buyuk kısmı Kıpcak Turkleriydi
Mısır'da Eyyubi Devleti yerli halktan ordu kuramadığı icin yabancıları ucretli asker olarak alıyordu Cok sayıda KumanKıpcak genci Mısır' a giderek orada ozel eğitimle Eyyubi ordusuna girmeye başlamıştı Bunlar kısa zamanda orduda yuksek mevkiler kazanıyorlardı 1250 yılında Kıpcak beylerinden İzzeddin Aybeg, kendisini sultan ilan etti ve boylece Mısır' da on dorduncu Yuzyıl sonralarına kadar surecek olan bir Turk Devleti kuruldu
Mısır Kıpcak sultanlarından Baybars, yenilmezdenen Moğol ordularını muthiş bir bozguna uğratmıştır Fakat Asya' da kalan KumanKıpcaklar, Moğol baskısına dayanamayıp dağıldılar Burc Han idaresindeki bir kısım Kumanlar Moldavya'ya yerleşerek Hıristiyan oldu; Koten Bey' in Kumanları Macaristan' a yerleştiler Geri kalanların herhangi bir siyasi varlığı olmadı
aLINTI
Pecenekler, Uzlar ve KumanKıpcaklar ile ilgili bilgi
Pecenekler, Uzlar ve KumanKıpcaklar
Pecenekler, Buyuk Gokturk Hakanlığına bağlı kavimlerden biriydi Onuncu Yuzyıl' da Kuzey Karedeniz bolgesinde yaşıyorlardı Uzun muddet Ruslar'ın Kiyef Prensliği' yle mucadele ettiler ve 968 yılında Hazar Hakanlığı başkentini zapteden Kiyef Prensi Svyatoslav' ı yenerek oldurduler Bu mucadelede Ruslar' a karşı Pecenekler'i tutan Bizans, onlarla dostluk kurmaya calıştı Ayrıca kendini tehdid eden Bulgarlar' a karşı Pecenekler' i kullanmayı duşunuyordu
Pecenekler, daha doğudan gelerek kendilerini sıkıştıran Uz (Oğuz) Turkleri yuzunden ulkelerini bırakıp Orta Avrupa' ya dağılmaya başladılar
On birinci yuzyıl başlarında Pecenekler, Balkanlar uzerine sarkmaya başlamışlardı Fakat Bizans bu akınları durdurabilmek icin Pecenek beyleri arasına nifak soktu Birbirine duşen Pecenekler, bir defasında zayıf kuvvetlerden meydana gelen Bizans ordusuna karşı ağır bir yenilgiye uğradılar Bizans bunların savaşcı guclerini bildiği icin onlardan kendi guney sınırında faydalanmak istedi ve Pecenekler'i Selcuklulara karşı cıkarmayı denedi Pecenekler bu teklifleri geri cevirdiler; Bizans ordusuna girmiş olan Pecenek birlikleri ise Malazgirt Savaşı'nda kendi soydaşlarının safına gectiler Doğu Avrupa' da kalan Pecenekler ise 1080 yılından sonra tekrar toparlandılar, yanlarına Macar ve Kumanlar' ı da alarak Bizans' ı birkac defa mağlub ettiler 1090 yılında Cekmece' ye kadar butun Trakya onların hakimiyeti altına girdi O sırada Cavuldur Oğuzları' nın beyi Cakan, İzmir' i ele gecirmiş, Adalar Denizi' ne hakim olduktan sonra İstanbul' u zaptetmeyi planlamıştı Bu iş icin Pecenekler'in yardımını almak uzere onlarla temasa girmişti Boylece Bizans bir taraftan da Pecenekler'in baskısı altında kımıldayamaz hale gelmişti
Bizans, Cakan Bey ve Pecenekler'in ortak hareketlerini durdurmak icin bir yandan Hıristiyan dunyasını harekete gecirirken, bir yanda Kuman Turkler' ini Pecenekler aleyhine kışkırttı Pecenekler, Cakan' ın donanmasıyla birleşmek uzere Meric ağzında beklerken, Tugur Han idaresindeki kırk bin Kuman suvarisi bunların uzerine saldırdı ve hepsini mahvetti Pecenekler, dağıldılar ve eriyip gittiler
Uzlar, Oğuz Turklerinden bir zumre idi Pecenekler'i yurtlarından surdukten sonra Ozu (Dinyeper) Nehri etrafında yerleştiler Fakat Rus Prensleri birleşerek onları bu bolgeden uzaklaştırdı Bundan sonra Uzlar guneye sarktılar, Bizans ordusu ve Bulgarlar' ı yenerek Selanik' e kadar ilerlediler Fakat buralara yerleşmeye fırsat bulamadan salgın hastalıklar ve Pecenek hucumları yuzunden dağıldılar Bizans ordusuna katılan bir kısım Uzlar, Malazgirt'te Turk ordusu tarafına gecmiştir
Kumanlar, tarihte uzun zaman ve cok değişik bolgelerde kendilerinden soz ettirmiş bir Turk kitlesidir Bunlar, yine kendileri gibi Gokturk İmparatorluğu'nun Batı toprakları uzerinde yaşayan Kıpcaklar' la birleşerek batıya yoneldiler ve Kumanlar, Rus Prenslerinin ortak kuvvetini mağlub ederek Karadeniz kuzeyindeki bozkırlara yerleştiler On birinci Yuzyıl sonraları Balkaş Golu'nden Batı Karadeniz' e kadar muazzam bir bolge KumanKıpcaklar'ın eline gecmişti, bu bolgeye Kıpcak sahası veya Kumanya deniyordu
Rus prenslikleri Kumanlar'ı bu bolgeden atabilmek icin birleşerek devamlı hucum ediyorlardı Bu savaşlarda bazen Ruslar, bazen Kıpcaklar galip geldiler Fakat 1185'te Kıpcak Başbuğ' u Koncek komutasındaki Turk kuvvetleri, Prens İgor'un emrindeki muttefik Rus ordusunu tamamiyle imha etti Bir kısım Kumanlar Kırım' da yerleşik hayata gecerek, orada şehir ve kasabalar kurdular
Kuzey Kafkas bolgesindeki KumanKıpcaklar ise Gurcistan Krallığı'yla ilişkiler kurduktan sonra, Gurcistan uzerinden o sırada Selcuklu beyleri idaresinde bulunan doğu Anadolu şehirlerine kadar sarktılar Kutlu Arslan ve Sevinc Beyler zamanında guney Kafkasya'ya cok sayıda Kıpcak yerleşti
Kıpcak sahasının Doğu bolgesinde bulunanlar, Harezmşahlar Doğu bolgesinde bulunanlar, Harezmşahlar devleti hizmetinde calıştılar Meşhur Celaleddin harezmşah (Menguberdi)' in annesi bir Kıpcak prensesi idi Harezmşah ordusunun buyuk kısmı Kıpcak Turkleriydi
Mısır'da Eyyubi Devleti yerli halktan ordu kuramadığı icin yabancıları ucretli asker olarak alıyordu Cok sayıda KumanKıpcak genci Mısır' a giderek orada ozel eğitimle Eyyubi ordusuna girmeye başlamıştı Bunlar kısa zamanda orduda yuksek mevkiler kazanıyorlardı 1250 yılında Kıpcak beylerinden İzzeddin Aybeg, kendisini sultan ilan etti ve boylece Mısır' da on dorduncu Yuzyıl sonralarına kadar surecek olan bir Turk Devleti kuruldu
Mısır Kıpcak sultanlarından Baybars, yenilmezdenen Moğol ordularını muthiş bir bozguna uğratmıştır Fakat Asya' da kalan KumanKıpcaklar, Moğol baskısına dayanamayıp dağıldılar Burc Han idaresindeki bir kısım Kumanlar Moldavya'ya yerleşerek Hıristiyan oldu; Koten Bey' in Kumanları Macaristan' a yerleştiler Geri kalanların herhangi bir siyasi varlığı olmadı
aLINTI