Peri Bacaları
Peri Bacaları Kapadokya'da bulunan doğal yapılara verilen ad'dır Peri Bacaları Kapadokya cevresinde bulunan yanardağlardan puskuren lavların milyonlarca yıl boyunca akarsuların ve ruzgarın aşındırması ile şekillenmişlerdir
Peri Bacaları Nasıl Oluşmuştur?
Kapadokya 60 milyon yıl once 3 Jeolojik devirde Toroslar yukseldi Kuzeydeki Anadolu Platosu’nun sıkışmasıyla yanardağlar faaliyete gecti Erciyes, Hasandağı ve ikisinin arasında kalan Golludağ, bolgeye lavlar puskurttu Platoda biriken kuller yumuşak bir tuf tabakası oluşturdu Tuf tabakasının uzeri yer yer sert bazalttan oluşan ince bir lav tabakasıyla ortuldu Bazalt catlayıp parcalara ayrıldı Yağmurlar catlaklardan sızıp yumuşak tufu aşındırmaya başladı Isınan ve soğuyan hava ile ruzgarlar da oluşuma katıldı Boylece sert bazalt kayasından şapkaları bulunan koniler oluştu Bu değişik ve ilginc bicimli kayalara halk bir ad yakıştırdı: “Peri bacası
Bundan milyonlarca yıl once Kapadokya bolgesi bir ic denizmiş Bolgenin guneyinde yapılan arkeolojik kazılarda ilkel deniz canlılarına ait fosillerin bulunması bu tezi doğrular Yerkabuğunun hareketlenmesi ile birlikte dunyamızın merkezindeki magma tabakasında bulunan sıcak lav, yerkabuğunda oluşan derin catlaklardan cıkış yolları bularak Erciyes, Hasan Dağı ve Gulludağ yanardağlarından yeryuzune puskurmeye başlar Bu volkanik hareketlilikle birlikte denizi kurumuş ve denizin bulunduğu yerdeki cukur bolge lav ile dolmaya başlamış Peri bacalarının oluşmasındaki en birinci etken lavların cukur bir bolgede birikmiş olmasıdır Yoksa her lav puskuren yerde Peri bacası oluşmaz
Milyonlarca yıl boyunca lav puskurmesi, puskuren lavın soğuyarak sertleşmesi sonra bu sertleşen katmanın uzerine tekrar lav puskurmesi şeklinde devam eden bu dongu yanardağlar sonerek faaliyetlerini durdurana kadar devam ediyor Yani bu lav tabakaları tek seferde değil bircok defa lav puskurmesi ve soğuması neticesinde oluşuyor İkinci bilmemiz gereken nokta da bugun peri bacası oluşumu olarak gorduğumuz kayac yapılarının dunyanın merkezinden gelen sıcak ve akışkan lavların sertleşmesi ile oluşmuş olmasıdır Her ne kadar sertleşmiş olsa da aslında basit bir tornavida ile oyulabilecek kadar da yumuşaktır
Yanardağlar sondukten sonra devreye akarsular giriyor Sertleşmiş lavın uzerinden akan akarsular kayayı aşındırarak yukarıdaki fotoğrafta gorduğumuz gibi derin vadiler oluşmasına neden oluyor Bu derin vadilerin yamac kısımları değişik yonlerden esen ruzgarın aşındırması nedeniyle dalgalı bir gorunum kazanıyor Bu yapı peribacası oluşumunun birinci evresidir Ruzgarın aşındırması devam ettikce bazı bolumler ana parcadan ayrılarak bildiğimiz Peribacası gorunumune kavuşurlar
Şapkası olan peribacaları nasıl oluştuşmuştur?
Bu şekil ust katmanı daha sert ve ağır, alt katmanı daha yumuşak ve hafif lav katmanlarının bulunduğu bolgelerde gozlemleniyor Şapka kısmında bulunan ağır katman aşağı doğru baskı yaparak alttaki hafif katmanın sertleşmesine neden olduğu icin kayanın altında kalan kısım ruzgar aşındırmasına daha direncli oluyor Ruzgarın gucu buyuk kaya parcalarının aşınarak yokolmasına neden oluyor ama taşın ağırlığı ile sertleşen bolum yokolmadığı icin yukarıda gorduğunuz şekil oluşuyor
Peri Bacaları Kapadokya'da bulunan doğal yapılara verilen ad'dır Peri Bacaları Kapadokya cevresinde bulunan yanardağlardan puskuren lavların milyonlarca yıl boyunca akarsuların ve ruzgarın aşındırması ile şekillenmişlerdir
Peri Bacaları Nasıl Oluşmuştur?
Kapadokya 60 milyon yıl once 3 Jeolojik devirde Toroslar yukseldi Kuzeydeki Anadolu Platosu’nun sıkışmasıyla yanardağlar faaliyete gecti Erciyes, Hasandağı ve ikisinin arasında kalan Golludağ, bolgeye lavlar puskurttu Platoda biriken kuller yumuşak bir tuf tabakası oluşturdu Tuf tabakasının uzeri yer yer sert bazalttan oluşan ince bir lav tabakasıyla ortuldu Bazalt catlayıp parcalara ayrıldı Yağmurlar catlaklardan sızıp yumuşak tufu aşındırmaya başladı Isınan ve soğuyan hava ile ruzgarlar da oluşuma katıldı Boylece sert bazalt kayasından şapkaları bulunan koniler oluştu Bu değişik ve ilginc bicimli kayalara halk bir ad yakıştırdı: “Peri bacası
Bundan milyonlarca yıl once Kapadokya bolgesi bir ic denizmiş Bolgenin guneyinde yapılan arkeolojik kazılarda ilkel deniz canlılarına ait fosillerin bulunması bu tezi doğrular Yerkabuğunun hareketlenmesi ile birlikte dunyamızın merkezindeki magma tabakasında bulunan sıcak lav, yerkabuğunda oluşan derin catlaklardan cıkış yolları bularak Erciyes, Hasan Dağı ve Gulludağ yanardağlarından yeryuzune puskurmeye başlar Bu volkanik hareketlilikle birlikte denizi kurumuş ve denizin bulunduğu yerdeki cukur bolge lav ile dolmaya başlamış Peri bacalarının oluşmasındaki en birinci etken lavların cukur bir bolgede birikmiş olmasıdır Yoksa her lav puskuren yerde Peri bacası oluşmaz
Milyonlarca yıl boyunca lav puskurmesi, puskuren lavın soğuyarak sertleşmesi sonra bu sertleşen katmanın uzerine tekrar lav puskurmesi şeklinde devam eden bu dongu yanardağlar sonerek faaliyetlerini durdurana kadar devam ediyor Yani bu lav tabakaları tek seferde değil bircok defa lav puskurmesi ve soğuması neticesinde oluşuyor İkinci bilmemiz gereken nokta da bugun peri bacası oluşumu olarak gorduğumuz kayac yapılarının dunyanın merkezinden gelen sıcak ve akışkan lavların sertleşmesi ile oluşmuş olmasıdır Her ne kadar sertleşmiş olsa da aslında basit bir tornavida ile oyulabilecek kadar da yumuşaktır
Yanardağlar sondukten sonra devreye akarsular giriyor Sertleşmiş lavın uzerinden akan akarsular kayayı aşındırarak yukarıdaki fotoğrafta gorduğumuz gibi derin vadiler oluşmasına neden oluyor Bu derin vadilerin yamac kısımları değişik yonlerden esen ruzgarın aşındırması nedeniyle dalgalı bir gorunum kazanıyor Bu yapı peribacası oluşumunun birinci evresidir Ruzgarın aşındırması devam ettikce bazı bolumler ana parcadan ayrılarak bildiğimiz Peribacası gorunumune kavuşurlar
Şapkası olan peribacaları nasıl oluştuşmuştur?
Bu şekil ust katmanı daha sert ve ağır, alt katmanı daha yumuşak ve hafif lav katmanlarının bulunduğu bolgelerde gozlemleniyor Şapka kısmında bulunan ağır katman aşağı doğru baskı yaparak alttaki hafif katmanın sertleşmesine neden olduğu icin kayanın altında kalan kısım ruzgar aşındırmasına daha direncli oluyor Ruzgarın gucu buyuk kaya parcalarının aşınarak yokolmasına neden oluyor ama taşın ağırlığı ile sertleşen bolum yokolmadığı icin yukarıda gorduğunuz şekil oluşuyor