Periferikarter hastalığı (Vitrin hastalığı), genellikle egzersiz sırasında bacak atar damarlarına çok az kan akışının neden olduğu bir durumdur. Hastalar bacak atar damarlarındaki darlıktan dolayı yürüme esnasında oluşan ağrı nedeni ile durup, dinlenme ihtiyacı hissederler ve bu esnada mağaza vitrinlerine baktıkları için de tıbbi ismi "kladikasyo intermittant" olan bu bulguya "vitrin hastalığı" da denmektedir.
Kladikasyo intermitant teknik olarak periferik arter hastalığının bir belirtisidir, potansiyel olarak ciddi ancak tedavi edilebilir bir dolaşım problemi olan bacaklarınıza kan akışını sağlayan damarların daralmasıdır.
Neyse ki, tedavi ile, ağrısız, aktif bir yaşam tarzı sürdürmek mümkün olabilir.
Vitrin hastalığının belirtileri şunlardır:
Egzersiz yaparken ağrı. Arter daralması veya hasarının olabileceği bölgelere bağlı olarak ayaklarınızda, baldırlarınızda veya kalçalarda ağrı veya rahatsızlık hissedebilirsiniz. Bu ağrı istirahat halinde geçebilir ancak, darlık ilerledikçe otururken veya uzanırken bile bacaklarınızda ağrı hissedebilirsiniz.
Ciltte solukluk veya ülserasyonlar. Kan akışı ciddi şekilde azalırsa, parmaklarınız morarabilir ve ayaklarda soğukluk olabilir. Ayrıca alt bacaklarınızda, ayaklarınızda, ayak parmaklarınızda, yaralar çıkabilir.
Ne zaman doktora görünmeli?
Egzersiz yaparken bacaklarınızda ağrı varsa mutlaka bir kalp ve damar cerrahisi uzmanına danışın. Tedavi edilmediği taktirde, periferik arter hastalığı yaşam kalitenizi düşürebilir ve potansiyel olarak yaşamı tehdit edici komplikasyonlara neden olabilir.
Periferik arter hastalığında, uzuvlarınıza kan sağlayan arterler, genellikle aterosklerozun bir sonucu olarak zarar görür. Ateroskleroz, atardamarlarınızın herhangi birinde, özellikle de kalbinizde bulunanlarda gelişebilir. Ateroskleroz bacaklarınızı etkilediğinde, buna periferik arter hastalığı denir.
Ateroskleroz, arterleri daraltır ve daha sert ve sert hale getirir. Bunun nedeni, arterlerin aterosklerotik plaklar adı verilen yağ, kolesterol ve diğer maddelerle tıkanmasıdır. Bu durumda bacak kaslarınız yeterince oksijenli kan alamaz ve ağrı oluşur.
Risk faktörleri
Kladikasyo intermitant için risk faktörleri, ateroskleroz için olanlarla aynıdır:
Sigara içmek
Yüksek kolestorol
Yüksek tansiyon
Obezite (30 üzerinden vücut kitle indeksi)
Şeker hastalığı
70 yaşından büyük yaş
Sigara içiyorsanız veya şeker hastasıysanız, 50 yaşından büyükler
Ateroskleroz, periferik arter hastalığı veya Kladikasyo intermitant aile öyküsü
Komplikasyonlar
İlerlemiş durumlarda, bacaklarınızdaki dolaşım o kadar sınırlı olabilir ki, egzersiz yapmadığınız zamanlarda bile ağrı hissedersiniz ve bacaklarınızda soğukluk oluşur. Şiddetli periferik arter hastalığı cilt yaralanmaları ve ülserlerin zor ve geç iyileşmesine neden olabilir. Bu yaralar ve ülserler kangren geliştirebilir ve uzuv amputasyonu gerektirebilir.
Korunma
bu hastalığı önlemenin en iyi yolu sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmektir. Bunun anlamı:
Sigara içiyorsanız sigarayı bırakın.
Şeker hastalığınız varsa kan şekerinizi iyi kontrol altında tutun.
Düzenli egzersiz.
Gerekirse, kolesterol ve kan basıncı seviyelerini düşürün.
Düşük doymuş yağda olan yiyecekleri yiyin.
Sağlıklı bir kiloyu koruyun.
Teşhis
Bir çok kişi ağrıyı, yaşlanmanın istenmeyen ama kaçınılmaz bir sonucu olarak gördüğünü ve bazılarının acıyı önlemek için aktivite seviyelerini düşürdüğü için teşhis edilmeyebilir. Ancak doktorunuzun durumunuzu teşhis etmek için kullanabileceği testler çoğu zaman invaziv değildir ve sizi aktif bir hayata devam ettirmek için yol gösterecektir.
Kladikasyo intermitant tanısı için kullanılan bazı yaygın testler şunlardır:
Ayaklarınızdaki darbeleri kontrol edin
Ağrısız yürüyebileceğiniz maksimum mesafeyi belirlemek için egzersiz testi
Ayak bileklerinizdeki kan basıncını kollarınızdaki kan basıncı ile karşılaştırmak için ayak bileği-brakiyal indeks
Etkilenen bölgedeki kan akışını izleyen Doppler ultrason
Kan damarlarınızın plakla daralmış olup olmadığını göstermek için manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya bilgisayarlı tomografi (BT)
Bacaklarınızdaki ağrı, omurga, eklem veya kas problemleri veya diğer vasküler durumlar gibi başka bir durumdan kaynaklanıyor olabilir. Doktorunuz semptomlarınıza ve tıbbi geçmişinize, fizik muayenenize ve uygun testlere dayanarak tanı koyabilir.
Tedavi
Kladikasyo intermitant ve periferik arter hastalığının tedavisi, hastalığınızın kötüye gitmesini önlemeye ve belirtilerinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. Sigarayı bırakmak ve düzenli bir egzersiz rejimine katılmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri genellikle kladikasyo intermitant tedavisinde ilk adımlardır. İlave olarak kan sulandırıcı ilaçlar düzenlenebilir.
Anjiyoplasti. Daha ciddi olan kladikasyo intermitant ve periferik arter hastalığı vakaları, anjiyoplasti gerektirebilir. Bu, kan damarlarınızdan geçen dar bir tüp kullanarak hasarlı arterleri genişleten ve ucunda dolaşımı iyileştirmeye yardımcı olabilecek şişirilebilir bir balonu olan bir prosedürdür. Bir arter genişlediğinde, doktorunuz damarı açık tutmak için arterin içine stent yerleştirebilir.
Damar ameliyatı. Kladikasyo intermitanta neden olan damarı değiştirmek için vücudunuzun başka bir bölgesinden sağlıklı bir kan damarı alan ameliyat yapılabilir. Bu, kanın tıkalı veya daralmış arter etrafında akmasına olanak sağlar. Ayrıca ilaçlar ve anjiyoplasti gibi tedavilerin bir kombinasyonu tedavi amaçlı kullanılabilir.
Yaşam tarzı ve ev ilaçlar
Arterinize zarar veren plaklar, genellikle sağlıksız yaşam tarzı alışkanlıklarının bir sonucudur. Bu yüzden tedavinin kilit bir kısmı sağlıksız alışkanlıkları durdurmak ve sağlıklı olanları benimsemek olmalıdır.