Peyami Safa
Doğum 1899İstanbul
Olumu 15 Haziran 1961İstanbul
Meslek Gazeteci, roman yazarı
Peyami Safa, Turk gazeteci ve roman yazarı Cocukluk ve genclik yılları oldukca sancılı gecti Bir donem siyasetle de meşgul oldu Yazın hayatı boyunca muhtelif mecmualarda calıştı, bu surede Server Bedi takma ismini de kullandı Cingoz Recai isimli polisiye serisi bir doneme damga vurdu ve materyalist anlayışa karşı durdu Romanlarında psikolojik tahliller, yanlış batılılaşma ve DoğuBatı sentezi fazlaca yer edinir Romanlarının yanı sıra, fikri eserleri, polemikleri ve gazeteciliği ile de tanınır Turk edebiyatının etkili kalemleriyle şiddetli polemiklere girmiştir Entellektuel yapısıyla bilinen Safa, bircok alanda eser vermesi hasebiyle ''Ansiklopedik Yazar'' olarak anıldı Yazınsal urun vermede Ahmet Mithat Efendi ile yarışacak sayıda eser kaleme almıştır Safa'nın eserlerini varislerinden satın alan Otuken Yayınevi yayımlamaktadır ve yayınevi tarafından 1974 yılında adına 'Peyami Safa Roman Yarışması' duzenlenmiştir Dokuzuncu Hariciye Koğuşu ve FatihHarbiye adlı eserleri gunumuzde kitap listelerinde hala cok satanlar listesinde ust sıralardadır
HAYATI
AİLE HAYATI
İsmi Tevfik Fikret tarafından konulan Peyami Safa, 2 Nisan 1899'da İstanbul Gedikpaşa'da doğdu Aslı Trabzonlu koklu bir aileye mensup olan şair İsmail Safa, annesi Server Bedia Hanım'dır Bir bucuk yaşındayken babası surgunde bulunduğu Sivas'ta oldu ve ağabeyi İlhami ile birlikte annesi tarafından zor şartlarda yetiştirildi
EĞİTİM HAYATI
İlk oğrenimine devam ederken sağ kolunda ortaya cıkan kemik veremi yuzunden kendini cok kucuk yaşta doktorların , hasta bakıcıların ve ilac kokularının arasında buldu 1910'da başladığı Vefa İdadisi'ni bu hastalık ve ailesinin gecim zorlukları sebebiyle bırakmak zorunda kaldı Babasının yakın arkadaşlarından Abdullah Cevdet'in hediye ettiği Petit Larousse'u ezberleyerek başladığı Fransızca'sını ilerIetirken edebi eserlerin yanı sıra tıp , psikoloji ve felsefe kitaplarına ilgi duydu Tiyatro eğitimi almak icin Darulbedayi imtihanlarına girdi, fakat başarılı olmasına rağmen devam edemedi Savaş şartlarında gecim sıkıntısı artan annesinin yukunu hafifletmek icin PostaTelgraf Nezareti'nde goreve başlatıldı Ardından 1917'de Boğazici'ndeki Rehberi İttihad Mektebi'ne muallim olarak girdi ve bir sure Duyunı Umumiyye İdaresi'nde calıştı
YAZIN YAŞAMI VE CALIŞMALARI
1918 yılında ağabeyi İlhami Safa'nın isteği uzerine oretmenlik mesleğini bırakarak omru boyunca surdureceği yazın hayatına başladı Fransızcadan cevirdiği Uc Kardeş isimli bir cocuk kitabını yayımladı sonra ağabey ile birlikte ''Yirminc61'i Asır' adlı akşam gazetesini cıkarmaya başladı Bu gazetede 'Asrın Hikayeleri' genel başlığı altında kaleme aldığı oykulerle gazetecilik hayatına başladı İmzasını atmadan, halk icin yazmış olduğu bu oykuler ilgi gorunce Yahya Kemal, Omer Seyfettin ve Faruk Nafiz gibi usta kalemler yazmaya devam etmesi konusunda yoğun caba gosterdi Butun bu teşvikler sonucu oykulere imzasını atmaya başladı
Yirminci Asır'da başlayan gazetecilik hayatı Son Telgraf, Tasviri Efkar, Akşam, Cumhuriyet, Tasvir, Tan, Ulus, Zafer, Milliyet, Son Havadis gibi gazetelerde sırasıyla olumune kadar surdu193435 yılları arasında bir bucuk yıl kadar sureyle Hafta dergisini cıkardı Aralarında Yahya Kemal, Tanpınar, Nizamettin Nazif, Cahit Sıtkı ve Faruk Nafiz gibi usta kalemlerin bulunduğu bir ekiple 'Kultur Haftası' adlı haftalık dergi cıkarmaya başladı Sonrasında ise 1953'te başlayıp 196'a kadar suren 63 sayılık 'Turk Duşuncesi' dergisini yayımladı Hemen hemen her sayısı bir kitap hacmine sahip olan bu dergiyle Turk kultur hayatına onemli katkıda bulundu Bu calışmaları sırasında Turk Dil Kurumu ve Turk Ocakları'nın etkin bir uyesi de olan Peyami Safa 1950 yılında CHP lisetesinden Bursa milletvekili adayı oldu ama secilemedi Zaten sonrasında olumune kadar Demokrat Parti'yi destekledi
Okurlarından Nebahat Safa ile evli olan Peyami Safa oğlu 1961'de askerlik yapmış olduğu Erzincan'da olunce dayanılmaz bir acıyla yuzleşti Oğlunun olumunden 3 ay kadar sonra da kendisi hayata gozlerini yumdu
ESERLERİ
Oyunu: Gun Doğuyor (1932)
Hikayeleri: Hikayeler (Halil Acıkgoz derledi, 1980)
Romanları: Gencliğimiz (1922), Şimşek (1923), Sozde Kızlar (1923), Mahşer (1924), Bir Akşamdı (1924), Sungulerin Golgesinde (1924), Bir Genc Kız Kalbinin Curmu (1925), Canan (1925), Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (1930), FatihHarbiye (1931), Atilla (1931), Bir Tereddudun Romanı (1933), Matmazel Noralya'nın Koltuğu (1949), Yalnızız (1951), Biz İnsanlar (1959)
İnceleme denemeleri: Turk İnkılabına Bakışlar (1938), Buyuk Avrupa Anketi (1938), Felsefi Buhran (1939), Millet ve İnsan (1943), Mahutlar (1959), Mistisizm (1961), Nasyonalizm (1961), Sosyalizm (1961), DoğuBatı Sentezi (1963), Sanat EdebiyatTenkid (1970), OsmanlıcaTurkce Uydurmaca (1970), SosyalizmMarksizim Komunizm (1971), Dinİnkılapİrtica (1971), KadınAşkAile (1973), YazarlarSanatcılar Meşhurlar (1976), EğitimGenclikUniversite (1976), 20 Asır Avrupa ve Biz (1976) Ders Kitapları: Cumhuriyet Mekteplerine Millet Alfabesi (1929), Cumhuriyet Mekteplerine Alfabe (1929), Cumhuriyet Mekteplerine Kıraat (IIV, 1929), Yeni Talebe Mektupları (1930), Buyuk Mektup Numuneleri (1932), Turk Grameri (1941), Dil Bilgisi (1942), Fransız Grameri (1942), Turkce İzahlı Fransız Grameri (1948)
Doğum 1899İstanbul
Olumu 15 Haziran 1961İstanbul
Meslek Gazeteci, roman yazarı
Peyami Safa, Turk gazeteci ve roman yazarı Cocukluk ve genclik yılları oldukca sancılı gecti Bir donem siyasetle de meşgul oldu Yazın hayatı boyunca muhtelif mecmualarda calıştı, bu surede Server Bedi takma ismini de kullandı Cingoz Recai isimli polisiye serisi bir doneme damga vurdu ve materyalist anlayışa karşı durdu Romanlarında psikolojik tahliller, yanlış batılılaşma ve DoğuBatı sentezi fazlaca yer edinir Romanlarının yanı sıra, fikri eserleri, polemikleri ve gazeteciliği ile de tanınır Turk edebiyatının etkili kalemleriyle şiddetli polemiklere girmiştir Entellektuel yapısıyla bilinen Safa, bircok alanda eser vermesi hasebiyle ''Ansiklopedik Yazar'' olarak anıldı Yazınsal urun vermede Ahmet Mithat Efendi ile yarışacak sayıda eser kaleme almıştır Safa'nın eserlerini varislerinden satın alan Otuken Yayınevi yayımlamaktadır ve yayınevi tarafından 1974 yılında adına 'Peyami Safa Roman Yarışması' duzenlenmiştir Dokuzuncu Hariciye Koğuşu ve FatihHarbiye adlı eserleri gunumuzde kitap listelerinde hala cok satanlar listesinde ust sıralardadır
HAYATI
AİLE HAYATI
İsmi Tevfik Fikret tarafından konulan Peyami Safa, 2 Nisan 1899'da İstanbul Gedikpaşa'da doğdu Aslı Trabzonlu koklu bir aileye mensup olan şair İsmail Safa, annesi Server Bedia Hanım'dır Bir bucuk yaşındayken babası surgunde bulunduğu Sivas'ta oldu ve ağabeyi İlhami ile birlikte annesi tarafından zor şartlarda yetiştirildi
EĞİTİM HAYATI
İlk oğrenimine devam ederken sağ kolunda ortaya cıkan kemik veremi yuzunden kendini cok kucuk yaşta doktorların , hasta bakıcıların ve ilac kokularının arasında buldu 1910'da başladığı Vefa İdadisi'ni bu hastalık ve ailesinin gecim zorlukları sebebiyle bırakmak zorunda kaldı Babasının yakın arkadaşlarından Abdullah Cevdet'in hediye ettiği Petit Larousse'u ezberleyerek başladığı Fransızca'sını ilerIetirken edebi eserlerin yanı sıra tıp , psikoloji ve felsefe kitaplarına ilgi duydu Tiyatro eğitimi almak icin Darulbedayi imtihanlarına girdi, fakat başarılı olmasına rağmen devam edemedi Savaş şartlarında gecim sıkıntısı artan annesinin yukunu hafifletmek icin PostaTelgraf Nezareti'nde goreve başlatıldı Ardından 1917'de Boğazici'ndeki Rehberi İttihad Mektebi'ne muallim olarak girdi ve bir sure Duyunı Umumiyye İdaresi'nde calıştı
YAZIN YAŞAMI VE CALIŞMALARI
1918 yılında ağabeyi İlhami Safa'nın isteği uzerine oretmenlik mesleğini bırakarak omru boyunca surdureceği yazın hayatına başladı Fransızcadan cevirdiği Uc Kardeş isimli bir cocuk kitabını yayımladı sonra ağabey ile birlikte ''Yirminc61'i Asır' adlı akşam gazetesini cıkarmaya başladı Bu gazetede 'Asrın Hikayeleri' genel başlığı altında kaleme aldığı oykulerle gazetecilik hayatına başladı İmzasını atmadan, halk icin yazmış olduğu bu oykuler ilgi gorunce Yahya Kemal, Omer Seyfettin ve Faruk Nafiz gibi usta kalemler yazmaya devam etmesi konusunda yoğun caba gosterdi Butun bu teşvikler sonucu oykulere imzasını atmaya başladı
Yirminci Asır'da başlayan gazetecilik hayatı Son Telgraf, Tasviri Efkar, Akşam, Cumhuriyet, Tasvir, Tan, Ulus, Zafer, Milliyet, Son Havadis gibi gazetelerde sırasıyla olumune kadar surdu193435 yılları arasında bir bucuk yıl kadar sureyle Hafta dergisini cıkardı Aralarında Yahya Kemal, Tanpınar, Nizamettin Nazif, Cahit Sıtkı ve Faruk Nafiz gibi usta kalemlerin bulunduğu bir ekiple 'Kultur Haftası' adlı haftalık dergi cıkarmaya başladı Sonrasında ise 1953'te başlayıp 196'a kadar suren 63 sayılık 'Turk Duşuncesi' dergisini yayımladı Hemen hemen her sayısı bir kitap hacmine sahip olan bu dergiyle Turk kultur hayatına onemli katkıda bulundu Bu calışmaları sırasında Turk Dil Kurumu ve Turk Ocakları'nın etkin bir uyesi de olan Peyami Safa 1950 yılında CHP lisetesinden Bursa milletvekili adayı oldu ama secilemedi Zaten sonrasında olumune kadar Demokrat Parti'yi destekledi
Okurlarından Nebahat Safa ile evli olan Peyami Safa oğlu 1961'de askerlik yapmış olduğu Erzincan'da olunce dayanılmaz bir acıyla yuzleşti Oğlunun olumunden 3 ay kadar sonra da kendisi hayata gozlerini yumdu
ESERLERİ
Oyunu: Gun Doğuyor (1932)
Hikayeleri: Hikayeler (Halil Acıkgoz derledi, 1980)
Romanları: Gencliğimiz (1922), Şimşek (1923), Sozde Kızlar (1923), Mahşer (1924), Bir Akşamdı (1924), Sungulerin Golgesinde (1924), Bir Genc Kız Kalbinin Curmu (1925), Canan (1925), Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (1930), FatihHarbiye (1931), Atilla (1931), Bir Tereddudun Romanı (1933), Matmazel Noralya'nın Koltuğu (1949), Yalnızız (1951), Biz İnsanlar (1959)
İnceleme denemeleri: Turk İnkılabına Bakışlar (1938), Buyuk Avrupa Anketi (1938), Felsefi Buhran (1939), Millet ve İnsan (1943), Mahutlar (1959), Mistisizm (1961), Nasyonalizm (1961), Sosyalizm (1961), DoğuBatı Sentezi (1963), Sanat EdebiyatTenkid (1970), OsmanlıcaTurkce Uydurmaca (1970), SosyalizmMarksizim Komunizm (1971), Dinİnkılapİrtica (1971), KadınAşkAile (1973), YazarlarSanatcılar Meşhurlar (1976), EğitimGenclikUniversite (1976), 20 Asır Avrupa ve Biz (1976) Ders Kitapları: Cumhuriyet Mekteplerine Millet Alfabesi (1929), Cumhuriyet Mekteplerine Alfabe (1929), Cumhuriyet Mekteplerine Kıraat (IIV, 1929), Yeni Talebe Mektupları (1930), Buyuk Mektup Numuneleri (1932), Turk Grameri (1941), Dil Bilgisi (1942), Fransız Grameri (1942), Turkce İzahlı Fransız Grameri (1948)