İslam dininde Peygamberlerin sıfatları denince onlarda bulunması caiz sıfatlarla gerekli (vacip) ve de zorunlu olan sıfatlar anlaşılmaktadır. Kur’an-ı Kerim’in çok yerinde vurgulandığı üzere peygamberler de insandır. Onlar diğer insanlar gibi oturup kalkar, yerler, içerler, gezerler, evlenip çoluk çocuk sahibi olurlar, hastalanır ölürler; bu özelliklere, peygamberler hakkında düşünülmesi caiz özellikler denmektedir.
İlahi emir ve yasaklarla yükümlülük konusunda peygamberler de insanlar gibidirler. Ancak onlar her hareketleriyle Allah’ın insanlar için seçtiği kulları elçileri, insanların kendilerine bakıp davranışlarına çeki düzen verdikleri örnek olduklarının bilinci içindedirler. Bu nedenle fakirken, sıkıntıdayken bile Mevlaya şükür ederler. Haset etmek, içi dışına uymamak gibi kötü huylardan hiçbitanesi onlarda bulunmaz.
Her peygamberde insan olmanın da ötesinde çeşitli sıfatların bulunması gerekli ve de zorunludur. Bunlara vacip sıfatlar denir.
Peygamber Efendimizin Sıfatları
1. Sıdk: “Doğru olmak” demektir. Her peygamber doğru sözlü dürüst bir insandır. Onlar kesinlikle yalan söylemezler. Eğer söyleyecek olsalardı kendilerine inanan halkın güven duygusunu kaybederlerdi. O zaman peygamber göndermekteki gaye hikmet gerçekleşmemiş olurdu. Sıdkın zıddı yalan söylemek (kizb), peygamberler için düşünülemez. Bütün peygamberler peygamberlikten önce de sonra da yalan söylememişlerdir.
2. Emanet: “Güvenilir olmak” demektir. Peygamberlerin tümü emin güvenilir kişilerdir. Emanete asla hainlik etmezler. Bu konuda ayette şöyle buyurulur: “Bir peygamber için emanete hıyanet yaraşmaz…” (Âl-i İmran 3/161). Emanet sıfatının zıddı olan hıyanet, onlar için düşünülmesi imkansız olan sıfattır.
3. İsmet: “Günah işlememek, günahtan korunmuş olmak” demektir. Peygamberler hayatlarının hiçbir döneminde şirk ve de küfür sayılan bir günahı işlemedikleri gibi özellikle peygamberlikten sonra bilerek günah işlememişlerdir. İnsan olmaları nedeniyle günah derecesinde olmayan birtakım ufak tefek hataları bulunabilir. Fakat onların bu hatası yüce Allah’ın kendilerini uyarmasıyla hemen düzeltilir. Peygamberlerin bu tip küçük hatalarına “zelle” denmektedir. İsmetin karşıtı olan masiyetten (günah işlemek) Allah onları korumuştur. Peygamberler örnek önder kişiler olduklarından, konumlarını zedeleyecek davranışlardan da uzaktırlar.
4. Fetanet: “Peygamberlerin akıllı, zeki uyanık olmaları” demektir. Bunun zıddı olan ahmaklık peygamberlikle asla bağdaşmaz. Peygamberler zeki akıllı olmasalardı hitap ettikleri kişileri asla ikna edemezler, toplumsal dönüşümü sağlayamazlardı.
5.Tebliğ: “Peygamberlerin Allah’tan aldıkları buyrukları ve de yasakları ümmetlerine eksiksiz iletmeleri” demektir. Tebliğin karşıtı gizlemek (kitman) peygamberler için düşünülemez. “Ey peygamber, Rabbinden sana indirileni tebliğ et. Eğer yapmazsan Allah’ın elçiliğini tebliğ etmemiş olursun” (el-Maide 5/67) mealindeki ayet, bu sıfattan söz etmektedir.