Porselen Diş Tedavisi
Porselen birden çokça metalin metal olmayan sair elementler ile birleşerek yüksek ısılarda işlenmesi ve sinterlenmesi sonucu oluşan inorganik bir unsurdur.
Eski yunancada keramikos (yanmış husus,yanık ) tan türetilen seramik terimi günümüzde bir çok farklı endüstriyel meydanda kullanılmaktadır.
Porselen sözcüğünün Latince istiridye mealine gelen “Porsella” sözünden türetildiği iddia edilmektedir. Porseleni Avrupa’ya tanıtanlar, başta Marco Polo olmak üzere, çeşitli deniz yollarını keşfeden Portekizli tüccarlar olmuştur
Porselen; tümü killi topraktan yapılmış yahut daha açık bir deyimle kil ihtiva eden ham hususlardan üretilmiş eserlerin oluşturduğu büyük seramik grubunun bir elemanıdır. Porselenler kaolin, kuvars ve feldispat hususlarından üretilir. Kaolin, porselen hamurunun kolay yoğurulmasını, biçim almasını ve rengini sağlayan hammaddedir. Kuvars ise, iskelet yapıcı hammadde olup, camsı faz oluşumunu sağlayan feldispat içinde kıymetli bir nispette çözünerek, porselen hamurunun sert, camsı, ısıya ve kimyasal tesirlere dayanıklı olmasını sağlar.
Porseleni oluşturan üç ana unsur kuartz,kaolin ve feldspar dır.
Dişhekimliğinde çok yaygın olarak kullanılan porselen ve seramik dolgular,kaplamalar yada protezler,ortodontik tellerde ve irtibat aparatlarında da tasarrufa sunulmuştur.
Içerdikleri ana unsurların nispeti incelendiğinde dişhekimliği porselen sistemlerinin çoğunluğu feldspar içerdikleri için feldspatik porselen olarak isimlendirilirler.
Dişhekimliğnde kullanılan porselenlerin pişirilme ısıları yaklaşık olarak 900-1300 C arasındadır.
Dental porselenlerin desteklendiği farklı alt yapı yada taşıyıcı sistemler vardır.Porselenler bu alt yapı destekleri olmadan çok kırılgan ve tasarrufu mümkün değildir.Alt yapı destek hususu olarak;
Mika (Dicor), Işık geçirgenliği yok
Platin foli (sunrise) Işık geçirgenliği yok
Elektroforetik altın (galvano) Işık geçirgenliği yok
Kıymetsiz metal alaşımlar (Cr,Co,Ni) Işık geçirgenliği yok
Kıymetli alaşımlar (Au-Pl) Işık geçirgenliği yok
İnfiltre cam seramikler (İnceram) Işık geçirgenliği var
Cam seramikler (Empress) Işık geçirgenliği var
Polikristalin seramikler (Zirkonya,Alumina) Işık geçirgenliği var
Bu çalışmalarda metal alt yapı ile kullanılanlar dişhekimliğinde metal-seramik olarak başkaları ise metalsiz yada tam porselen olarak isimlendirilir.Tam seramik çalışmalarda seramik destek alt yapının üzerine porselen çalışılır yada kaplanır.Bir sair anlatımla seramiğin üzerine porselen giydirilir.
Tüm bu süreçler ve farklı alt yapı hususlarının üretimi yapan dental firmalar farklı isimlendirme çalışmalarına gitmişlerdir. belli başlı firmalar tarafından üretildikleri için umumiyetle dişhekimliğinde firmaların ticari ismi ile anılırlar.
Hastaların bu kavram karışıklığından kurtulması için hazırlana bu metinde bu markalardan ve içeriklerinden bahsetmek yararlı olacaktır.
Cam seramikler ve infiltre cam seramikler
İnceram VITA
IPS Emax IVOCLAR
IPS Empress IVOCLAR
Alumina oksit PROCERA
Son yıllarda nispeten popular olan ve çok yaygın porselen alt yapı unsuru olarak kullanılan zirkonyum oksit ise Zirkonya olarak isimlendirilir.Oldukça sert bir alt yapı hususu olduğu için bilgisayar destekli milleme makinalarında CAD-CAM (Computur aided design-computer aided manufacturing) teknolojisi ile zirkonya blokları şekillendirilerek istenilen porselen dişlerin alt yapıları üretilir.
Maksimum seviyede hassasiyet ile üretilen bu alt yapı hususları ağız içinde şekillendirilmiş olan doğal dişlere en âlâ koordinasyonu ve adaptasyonu sağlar.Dişhekimliğinde doku dostu alt yapı hususlarının tercih edilmesi uzun periyot muvaffakiyetin temel anahtarıdır.
Alt yapı hususları olarak kullanılan metalsiz seramikler yada zirkonyaların ışık geçirgenlikleri yapılan porselen dişlerin daha doğal algılanmasını ve estetik muvaffakiyetin sağlanmasında çok kıymetlidir.
Son yıllarda geliştirilen porselen laboratuar cihazlarının yardımı ile seramiklerin alt yapıları ağırlıklanmış seramik unsurundan yapılır hale gelmiştir.Empress olarak isimlendirilen Şeffaf tasarlanmış olan bu porselenler sağlamlık için metal kullanılmadığından, doğal diş minesi ile birebir aynı ışık geçirgenliğine ve doğallığına kavuşmuştur.
Empress yada zirkonya pratiklerde tam renk koordinasyonunun sağlanması,daha ince bir manzara ve üstün naturel görünüm estetik beklentilerin tahlili olmuştur.Empress pratiklerin doku ahenginin çok düzgün olması, allerji yapmamaları ve dişeti entegrasyonlarının yüksek olması aranılan özelliklerdir.
Dr.Ahmet KİĞILI
Porselen birden çokça metalin metal olmayan sair elementler ile birleşerek yüksek ısılarda işlenmesi ve sinterlenmesi sonucu oluşan inorganik bir unsurdur.
Eski yunancada keramikos (yanmış husus,yanık ) tan türetilen seramik terimi günümüzde bir çok farklı endüstriyel meydanda kullanılmaktadır.
Porselen sözcüğünün Latince istiridye mealine gelen “Porsella” sözünden türetildiği iddia edilmektedir. Porseleni Avrupa’ya tanıtanlar, başta Marco Polo olmak üzere, çeşitli deniz yollarını keşfeden Portekizli tüccarlar olmuştur
Porselen; tümü killi topraktan yapılmış yahut daha açık bir deyimle kil ihtiva eden ham hususlardan üretilmiş eserlerin oluşturduğu büyük seramik grubunun bir elemanıdır. Porselenler kaolin, kuvars ve feldispat hususlarından üretilir. Kaolin, porselen hamurunun kolay yoğurulmasını, biçim almasını ve rengini sağlayan hammaddedir. Kuvars ise, iskelet yapıcı hammadde olup, camsı faz oluşumunu sağlayan feldispat içinde kıymetli bir nispette çözünerek, porselen hamurunun sert, camsı, ısıya ve kimyasal tesirlere dayanıklı olmasını sağlar.
Porseleni oluşturan üç ana unsur kuartz,kaolin ve feldspar dır.
Dişhekimliğinde çok yaygın olarak kullanılan porselen ve seramik dolgular,kaplamalar yada protezler,ortodontik tellerde ve irtibat aparatlarında da tasarrufa sunulmuştur.
Içerdikleri ana unsurların nispeti incelendiğinde dişhekimliği porselen sistemlerinin çoğunluğu feldspar içerdikleri için feldspatik porselen olarak isimlendirilirler.
Dişhekimliğnde kullanılan porselenlerin pişirilme ısıları yaklaşık olarak 900-1300 C arasındadır.
Dental porselenlerin desteklendiği farklı alt yapı yada taşıyıcı sistemler vardır.Porselenler bu alt yapı destekleri olmadan çok kırılgan ve tasarrufu mümkün değildir.Alt yapı destek hususu olarak;
Mika (Dicor), Işık geçirgenliği yok
Platin foli (sunrise) Işık geçirgenliği yok
Elektroforetik altın (galvano) Işık geçirgenliği yok
Kıymetsiz metal alaşımlar (Cr,Co,Ni) Işık geçirgenliği yok
Kıymetli alaşımlar (Au-Pl) Işık geçirgenliği yok
İnfiltre cam seramikler (İnceram) Işık geçirgenliği var
Cam seramikler (Empress) Işık geçirgenliği var
Polikristalin seramikler (Zirkonya,Alumina) Işık geçirgenliği var
Bu çalışmalarda metal alt yapı ile kullanılanlar dişhekimliğinde metal-seramik olarak başkaları ise metalsiz yada tam porselen olarak isimlendirilir.Tam seramik çalışmalarda seramik destek alt yapının üzerine porselen çalışılır yada kaplanır.Bir sair anlatımla seramiğin üzerine porselen giydirilir.
Tüm bu süreçler ve farklı alt yapı hususlarının üretimi yapan dental firmalar farklı isimlendirme çalışmalarına gitmişlerdir. belli başlı firmalar tarafından üretildikleri için umumiyetle dişhekimliğinde firmaların ticari ismi ile anılırlar.
Hastaların bu kavram karışıklığından kurtulması için hazırlana bu metinde bu markalardan ve içeriklerinden bahsetmek yararlı olacaktır.
Cam seramikler ve infiltre cam seramikler
İnceram VITA
IPS Emax IVOCLAR
IPS Empress IVOCLAR
Alumina oksit PROCERA
Son yıllarda nispeten popular olan ve çok yaygın porselen alt yapı unsuru olarak kullanılan zirkonyum oksit ise Zirkonya olarak isimlendirilir.Oldukça sert bir alt yapı hususu olduğu için bilgisayar destekli milleme makinalarında CAD-CAM (Computur aided design-computer aided manufacturing) teknolojisi ile zirkonya blokları şekillendirilerek istenilen porselen dişlerin alt yapıları üretilir.
Maksimum seviyede hassasiyet ile üretilen bu alt yapı hususları ağız içinde şekillendirilmiş olan doğal dişlere en âlâ koordinasyonu ve adaptasyonu sağlar.Dişhekimliğinde doku dostu alt yapı hususlarının tercih edilmesi uzun periyot muvaffakiyetin temel anahtarıdır.
Alt yapı hususları olarak kullanılan metalsiz seramikler yada zirkonyaların ışık geçirgenlikleri yapılan porselen dişlerin daha doğal algılanmasını ve estetik muvaffakiyetin sağlanmasında çok kıymetlidir.
Son yıllarda geliştirilen porselen laboratuar cihazlarının yardımı ile seramiklerin alt yapıları ağırlıklanmış seramik unsurundan yapılır hale gelmiştir.Empress olarak isimlendirilen Şeffaf tasarlanmış olan bu porselenler sağlamlık için metal kullanılmadığından, doğal diş minesi ile birebir aynı ışık geçirgenliğine ve doğallığına kavuşmuştur.
Empress yada zirkonya pratiklerde tam renk koordinasyonunun sağlanması,daha ince bir manzara ve üstün naturel görünüm estetik beklentilerin tahlili olmuştur.Empress pratiklerin doku ahenginin çok düzgün olması, allerji yapmamaları ve dişeti entegrasyonlarının yüksek olması aranılan özelliklerdir.
Dr.Ahmet KİĞILI