Yaygın Adı: Port Jackson Köpek Balıkları
Bilimsel Adı:* Heterodontus portusjacksoni
Familya: Heterodontidae
Takım: Heterodontiformes
Boyutları: Erkekler genelde 76 cm, dişiler 8095 cm, maksimum uzunluk 1,7 m
Fiziksel Özellikleri: Küt başlıdırlar Gözlerinin önünden başlayıp üzerinde devam ederek başın arkasına yakın yerde sonlanan iki belirgin çıkıntısı vardır Ağzında keskin dişler öndedir Arkada ise, daha yumuşak ve düz olanları bulunur İki sırt yüzgecinin önünde sağlam omuriliği, geniş küreğimsi göğüs yüzgeçleri vardır Anal ve pelvik yüzgeçler göğüs yüzgeçlerinden daha küçüktürler ve kuyruğu heteroserk biçimdedir
Yaşam Çizgisi: Yumurtlama bölgesine gitmek için 800 km yol kat edebilir Birden fazla erkek dişiye kur yapar Çiftleşme kışın sununda ve baharda gerçekleşir İçsel döllenme, dişi 1016 derimsi yumurta (denizkızı cüzdanı) üretir, dişiler yumurta keselerini kaya yarıklarına bırakabilir Embriyo, gerekli besini yumurtanın sarısından alır Yumurtalar 912 ay sonra çatlamaya başlar, yeni doğanlar yaklaşık 25,5 cm uzunluğundadırlar
Beslenme Tarzı: Yumuşakçalar, kabuklular, denizkestaneleri, denizyıldızları ve kemikli balıklar diyetinin temel öğeleridir
Yaşam Alanı: Kayalıklar en çok tercih ettikleri yerlerdir ancak kum veya çamur tabanlarda da bulunurlar Kıyıya yakın yerlerden 170 m derinliğe kadar değişen sularda yaşar
Yeryüzünde Dağılımı: Moreton Koyundan (Avustralya, Brisbanein kuzeyi) güneye, batıya ve kuzeye doğru, Kuzey Adasına (Batı Avustralya, Pertin kuzeyi), ayrıca Tazmanya etrafında bulunurlar Yeni Zelanda da bir kere görülmüş, Batı Avustralya York Sound’dan bir şüpheli bildirim gelmiştir
Boğa başlı köpek balıkları ya da boynuzlu köpek balıkları arasındaki sekiz türden en iyi tanınanıdır Adını Avustralya’da New South Wales’deki Jackson Limanından (Sidney Limanı) alır
Ailenin diğer üyeleri gibi Port Jackson köpek balığı da sıkça domuz burunlu olarak tarif edilir Kesinlikle tüm boğa başların yüzleri kaba görünümlüdür fakat burunları domuz burnuna benziyor mu, bu tartışılır Başka bir isimle daha anılırlar bu isim bulldog köpek balığıdır Ancak yine bulldoglarla arasında bir benzerlik bulmak için gerçekten hayal gücüne ihtiyaç vardır, tek benzerlik alt çenelerinin güçlü ve oldukça büyük olmasıdır
Port Jacksonların bir diğer bilinen ismi istiridye kırandır Bu da yanıltıcı bir isimdir Besinleri arasında istiridyeler gibi yumuşakçaların yanında çoğunlukla denizkestaneleri, denizyıldızları, ıstakozlar, yengeçler ve balıklar oluşturur Beslenirken yüzeyin altında saklanan avını ortaya çıkarmak için sıkça kumun üzerine su fışkırtır
Bu türe konulan çeşitli isimlerin içinde en uygunu Port Jackson gibi görünse de bu dünyaca tanınmış isim bile yanıltıcıdır, çünkü Port Jackson’da gerçekten yaşasalar da ayrıca genişçe uzanan Avustralya kıyı şeridinde ve buna Tazmanya’nın suları da dâhil olmak üzere büyük bir bölgede yaşarlar
Favori Üreme Bölgeleri
Port Jackson köpek balıkları her sene aynı yumurtlama alanına geri dönerler, bazen aynı mağaraları ve diğer seçtikleri yerleri tekrar kullanırlar Bu yüzden bazıları 800 km göç etmeyi göze alır ve yazın beslendikleri yerlerden kışın yumurtlamak için geleneksel bölgelerine geri dönerler Bu dönemlerde çok kalabalık bir Port Jackson gurubu bu bölgelerde kış sonu bahar başı toplanır ve kur yapıp çiftleşmeye başlarlar Çiftleşmenin seyri tüm Heterodontidae ailesinin diğer üyeleriyle aynıdır, Hemşire köpek balığında da (familya Ginglymostomatidae) aynı çiftleşme kurgusu izlenir
Yumurtalar içerde döllendikten sonra dişi 10 ile 16 arasında derimsi yumurta kesesi (deniz kızının cüzdanı) üretir, boyutları 7,5 cm genişliğinde ve 15 cm uzunluğundadır İlk çıktıklarında her biri yumuşak ve bükülebilirdir
Henüz yumurtlanmış yumurtaların akıbeti hakkında düşündürücü bir tartışma vardır Uzun yıllardan beri dişi Port Jackson’un yumurta kesesini yumurtladıktan sonra ağzına alıp, ağzında taşıyarak kaya çatlaklarına götürdüğü ve daha güvenli olmaları için bunların içine yerleştirmeye çalıştıkları rapor edilmiştir Yumurtaların dışı sertleştikçe çatlakların içi yumurta kesesini sıkıca tutar ve yumurtalar çatlayana kadar yerinde kalmış olur
Port Jackson yumurtalarını kaya çatlaklarına yerleştirirken görülmemiştir, sadece yumurtaları ağızlarında taşırken görülmüşlerdir Dişileri yumurtladıktan sonra yumurtalarını terkeder
Kaynakça:
BBC John Dawes
Bilimsel Adı:* Heterodontus portusjacksoni
Familya: Heterodontidae
Takım: Heterodontiformes
Boyutları: Erkekler genelde 76 cm, dişiler 8095 cm, maksimum uzunluk 1,7 m
Fiziksel Özellikleri: Küt başlıdırlar Gözlerinin önünden başlayıp üzerinde devam ederek başın arkasına yakın yerde sonlanan iki belirgin çıkıntısı vardır Ağzında keskin dişler öndedir Arkada ise, daha yumuşak ve düz olanları bulunur İki sırt yüzgecinin önünde sağlam omuriliği, geniş küreğimsi göğüs yüzgeçleri vardır Anal ve pelvik yüzgeçler göğüs yüzgeçlerinden daha küçüktürler ve kuyruğu heteroserk biçimdedir
Yaşam Çizgisi: Yumurtlama bölgesine gitmek için 800 km yol kat edebilir Birden fazla erkek dişiye kur yapar Çiftleşme kışın sununda ve baharda gerçekleşir İçsel döllenme, dişi 1016 derimsi yumurta (denizkızı cüzdanı) üretir, dişiler yumurta keselerini kaya yarıklarına bırakabilir Embriyo, gerekli besini yumurtanın sarısından alır Yumurtalar 912 ay sonra çatlamaya başlar, yeni doğanlar yaklaşık 25,5 cm uzunluğundadırlar
Beslenme Tarzı: Yumuşakçalar, kabuklular, denizkestaneleri, denizyıldızları ve kemikli balıklar diyetinin temel öğeleridir
Yaşam Alanı: Kayalıklar en çok tercih ettikleri yerlerdir ancak kum veya çamur tabanlarda da bulunurlar Kıyıya yakın yerlerden 170 m derinliğe kadar değişen sularda yaşar
Yeryüzünde Dağılımı: Moreton Koyundan (Avustralya, Brisbanein kuzeyi) güneye, batıya ve kuzeye doğru, Kuzey Adasına (Batı Avustralya, Pertin kuzeyi), ayrıca Tazmanya etrafında bulunurlar Yeni Zelanda da bir kere görülmüş, Batı Avustralya York Sound’dan bir şüpheli bildirim gelmiştir
Boğa başlı köpek balıkları ya da boynuzlu köpek balıkları arasındaki sekiz türden en iyi tanınanıdır Adını Avustralya’da New South Wales’deki Jackson Limanından (Sidney Limanı) alır
Ailenin diğer üyeleri gibi Port Jackson köpek balığı da sıkça domuz burunlu olarak tarif edilir Kesinlikle tüm boğa başların yüzleri kaba görünümlüdür fakat burunları domuz burnuna benziyor mu, bu tartışılır Başka bir isimle daha anılırlar bu isim bulldog köpek balığıdır Ancak yine bulldoglarla arasında bir benzerlik bulmak için gerçekten hayal gücüne ihtiyaç vardır, tek benzerlik alt çenelerinin güçlü ve oldukça büyük olmasıdır
Port Jacksonların bir diğer bilinen ismi istiridye kırandır Bu da yanıltıcı bir isimdir Besinleri arasında istiridyeler gibi yumuşakçaların yanında çoğunlukla denizkestaneleri, denizyıldızları, ıstakozlar, yengeçler ve balıklar oluşturur Beslenirken yüzeyin altında saklanan avını ortaya çıkarmak için sıkça kumun üzerine su fışkırtır
Bu türe konulan çeşitli isimlerin içinde en uygunu Port Jackson gibi görünse de bu dünyaca tanınmış isim bile yanıltıcıdır, çünkü Port Jackson’da gerçekten yaşasalar da ayrıca genişçe uzanan Avustralya kıyı şeridinde ve buna Tazmanya’nın suları da dâhil olmak üzere büyük bir bölgede yaşarlar
Favori Üreme Bölgeleri
Port Jackson köpek balıkları her sene aynı yumurtlama alanına geri dönerler, bazen aynı mağaraları ve diğer seçtikleri yerleri tekrar kullanırlar Bu yüzden bazıları 800 km göç etmeyi göze alır ve yazın beslendikleri yerlerden kışın yumurtlamak için geleneksel bölgelerine geri dönerler Bu dönemlerde çok kalabalık bir Port Jackson gurubu bu bölgelerde kış sonu bahar başı toplanır ve kur yapıp çiftleşmeye başlarlar Çiftleşmenin seyri tüm Heterodontidae ailesinin diğer üyeleriyle aynıdır, Hemşire köpek balığında da (familya Ginglymostomatidae) aynı çiftleşme kurgusu izlenir
Yumurtalar içerde döllendikten sonra dişi 10 ile 16 arasında derimsi yumurta kesesi (deniz kızının cüzdanı) üretir, boyutları 7,5 cm genişliğinde ve 15 cm uzunluğundadır İlk çıktıklarında her biri yumuşak ve bükülebilirdir
Henüz yumurtlanmış yumurtaların akıbeti hakkında düşündürücü bir tartışma vardır Uzun yıllardan beri dişi Port Jackson’un yumurta kesesini yumurtladıktan sonra ağzına alıp, ağzında taşıyarak kaya çatlaklarına götürdüğü ve daha güvenli olmaları için bunların içine yerleştirmeye çalıştıkları rapor edilmiştir Yumurtaların dışı sertleştikçe çatlakların içi yumurta kesesini sıkıca tutar ve yumurtalar çatlayana kadar yerinde kalmış olur
Port Jackson yumurtalarını kaya çatlaklarına yerleştirirken görülmemiştir, sadece yumurtaları ağızlarında taşırken görülmüşlerdir Dişileri yumurtladıktan sonra yumurtalarını terkeder
Kaynakça:
BBC John Dawes