Tendonlar, kemiklere kaslarla bağlanırlar ve bir yandan bir yana sizin eklemi yönetmenize imkan tanıyarak eklemleri gererler. Alt bacaktaki önemli tendonlardan birisi de posterior tibial tendondur. Bu tendon, baldırda başlar, ayakbileğinin arkasının iç tarafına aşağıya doğru uzanır ve ayağın ortasındaki kemiklere bağlanır.
Posterior tibial tendon, ayak kavsinin yukarı kalkmasına yardım eder ve yürürkenayak parmaklarınız adım atmadan ayrıldığında ayağınızı bastıktan sonra kaldırdığınızda, destek sağlar. Eğer, bu tendon aşırı gerilme veya yırtılma ile inflamasyona uğrarsa, daha, içerdeki eklemin üzerinde ağrınız olabilir ve yavaş yavaşayak tabanındaki iç kavis kaybolarak düz tabanlığa kadar gider.
Posterior tibial tendon disfonksiyonunun belirti ve semptomları:
- Ayak bileğinin iç tarafının üzerinde ağrı ve şişme,
- Ayak kavsinin kaybolması ve düz tabanlığın gelişmesi,
- Ayakta veya ayak bileğinin diğer tarafı üzerinde yavaş yavaş gelişen iğnelenme,
- Ayak parmakları üzerinde durmada zayıflık ve yetersizlik,
- Özellikle, aktivite esnasında ve baskı altındayken orta ayak üzerinde hassasiyet.
Posterior tibial tendon disfonksiyonu, sıklıkla 50 yaşın üstündeki kadınlarda, tendonun doğuştan anormal olabilmesinden meydana gelir. Ancak, aşağıdaki gibi sıralanan diğer birkaç risk faktörü de vardır:
- Şişmanlık,
- Şeker hastalığı,
- Yüksek tansiyon,
- Daha önce geçirilen, ayak bileğinin iç taraftaki kenarının kırığı gibi travmalar,
- Lokal steroid enjeksiyonu,
- Reiter sendromu, romatoid artrit, spondilan atropati ve psöriyazis gibi inflamatuar hastalıklar.
Teşhis:
Teşhis; hikayeye ve fizik muayeneye ve her ikisine birden bağlıdır. Doktorunuz, çıplak ayaklarınızla ayakta durmanızı veayak fonksiyonlarınızın nasıl olduğunu görmek için ondan uzaklaşmanızı isteyebilir. Durum ilerlemişse, etkilenen ayağınızın önü dışarıya kayar. Arkadan bakınca sanki bir çok ayak parmaklarınız varmış gibi, bir görünüm oluşur. Aynı zamanda, parmaklarınızın üzerinde ayakta durmanız veya bir dizinizi kaldırmanız istenebilir: Elleriniz duvarda ayakta durun, sağlam ayağınızı yerden kaldırın ve diğer parmaklarınızın üzerinde yükselin. Normal olarak topuk içe doğru dönecektir. Bu işaretin yokluğu, posterior tibial disfonksiyonunu gösterir. Doktorunuz, ayağınızın rontgen grafilerini, ultrason ve manyetik rezonans görüntülemesini isteyebilir.
Tedavi
Tedavi edilmediği taktirde, posterior tibial disfonksiyonun geliştirdiği düz tabanlık, rijit (sert) hale gelir. Arka ayakta, artritler gelişebilir. Ağrı artar ve ayak bileğinin dış tarafına doğru yayılır. Yürüme şekliniz etkilenebilir ve ayakkabılarınızı giymeniz zorlaşabilir. Doktorunuzun size tavsiye edeceği tedavi, durumun ne kadar ilerlemiş olduğuna bağlıdır. Erken safhada,posterior tibial tendon disfonksiyonu; istirahat, aspirin veya ibuprofen gibi steroid içermeyen antiinflamatuar ilaç tedavisi ve ayağın, altı ve sekiz hafta süreyle, ayağın fazla kullanımını engellemek için, rijit bir diz altı alçısıyla veya botla immobilize edilerek, tedavi edilebilir. Alçının çıkarılmasından sonra, topuk kaması gibi, ayakkabının içine konan destekler veya taban desteği yardımcı olabilir. Eğer durum ilerlemişse, doktorunuz, geleneksel yapım ayak bileği- ayak ortozu veya desteği kullanmanızı tavsiye edebilir. Konservatif tedavi yeterli olmuyorsa, doktorunuz ameliyatı tavsiye edebilir. Posterior tibial tendon disfonksiyonunu tedavi etmek için sıklıkla, aynı zamanda birden fazla birkaç cerrahi yöntem kullanılır. Doktorunuz, sizin kişisel durumunuza göre, spesifik bir tedavi rotası belirleyecektir. Ameliyat seçenekleri şunları içerir:
- Tenosinevektomi: Bu yöntemde cerrah, tendonun etrafını saran inflamasyonlu dokuyu temizleyerek (debridman) çıkartır (kesip çıkartmak)
- Osteotomi: Bu yöntem topuk kemiğinin (kalkaneus), yeniden düzene girmesini sağlar. Cerrahın bazen kemikten bir parça çıkartması gerekebilir.
- Tendon Transferi: Bu yöntemde, bir başka tendondan alınan lifler (ayak parmaklarını eğen fleksör digitorum longus tendonu) tahrip edilmiş olan posterior tibial tendonu tamir etmek için kullanılır.
- Lateral kolumnanın uzatılması: Bu yöntemde, cerrah, hastanın kalçasından kama şeklinde, küçük bir kemik çıkartır ve kalkaneusun dış kenarının içine yerleştirir. Bu işlem, kemiklerin yeniden sıralanmasına ve arkusun (ayakkavsinin) yenden yaratılmasına yardım eder.
- Artrodez: Bu yöntem, bir veya daha fazla kemiğin kaynak yapılarak birleştirilmesidir. (füzyon ameliyatı) Bu ameliyat, arka ayağı stabilize eder ve daha fazla ilerleme durumlarını önler.