ERKEN DOĞAN BEBEKLER
Ülkemizde her sene sıradan 1 milyon 200 bin bebek doğuyor
Her yüz yeni doğan bebekten yüzde onu düşük doğum ağırlıklı Basit bir hesapla, 120 bin bebek
37 haftadan önce gerçekleşen doğumlara da prematüre doğum denir Erken Doğan bebekler, hamilelik haftasına kadar üçe ayrılır 2431 hafta aralarında doğanlar ileri derecede erken doğan'dir Bu bebeklerin doğum ağırlıkları 1500 gr'ın altında olduğundan fazla düşük doğum ağırlıklı bebekde denilir 3637 hafta aralarında doğanlar ise sınırda prematüredir
Doğum haftasına tarafından prematüre bebeklerin yaşadıkları sorunlar da farklıdır
Prematüreler
Yenidoğan bebeklerin genel olarak kırmızı, şiş olarak göreceğini düş eden anneler eğer prematüre doğum yaptılarsa, bebeklerini gördüklerinde şok yaşama olasılıkları yüksektir Çünkü erken doğan bebeğin cildi şeffaf görünümdedir Damarları cildinin üzerinden rahatlıkla görülebilir Yağ dokusu yeterince gelişmediği için deri gevşek ve üstünde yumuşak tüyler vardır Bir De bu bebeklerde kahverengi yağ dokusu gelişmediğinden kendi ısısını koruma yeteneği de yoktur İşte böylece kuvözde bakılmaları gerekiyor Cinsiyet organları da bayağı doğan diğer bebeklere tarafından çeşitlilik ortaya çıkıyor Erkeklerde testislerin torbaya inmeme ihtimali de yüksektir Ayrıca kas ve asap gelişimini de tamamlayamadığından dağıtılmış refleksler (emme, yakalama, irkilme) bulunmayabilir Emme refleksi gelişmemiş bu bebekleri, uzmanlar sağılmış anne sütünü sonda ile midelerine akıtarak besliyor
Erken Doğan doğanların birincil günlerdeki en kayda değer sorunu solunum güçlüğü Bebek, yeni doğan uzmanları kadar solunum cihazına bağlanıyor Ama bu bebeklerde erken doğan apnesiolarak tanımlanan, kısa süreli solunum durmasına sık rastlanıyor Bu şart genellikle geçici
Çoğunlukla hayata tutundurmak için epey uğraşılan erken doğan bebekler fiilen doğmaları gereken 40 haftaya ulaştıklarında boyut ve gelişim açısından tipik yenidoğanlara oldukça benziyor
yaşama şansları
Tıbbi gelişmeler şaşkın bir şipşak gelişse de, erken doğumların önüne tamamen geçirmek demin muhtemel yok Erken doğumlar dolayısıyla gelişimini tam anlamıyla tamamlayamamış bir çok bebeğin aramıza katılmasını getiriyor
Gelişimindeki eksikliklerle doğan her bebek de özel bakım gerektiriyor Oysa neonatoloji yani yenidoğan bilim dalındaki gelişmeler böylece fazla prematürenin yaşama tutunmasını sağlıyor Fazla düşük doğum ağırlığıyla doğmuş bebekler bile sağlık sorunlarını aşıyor ve hayata tutunuyor Ülkemizde doğum ağırlıkları 1000 gram olan bebeklerin yüzde 50'i yaşama şansı buluyor
Özel bakım durum
Erken Doğan bebekler organ gelişimlerini tam tamamlayamadan doğduklarında uzun vakit yoğun bakımda ve bakteri üretmeye yarayan alet içinde izlenmeleri, bazılarının ise solunum cihazına bağlanmaları gerekiyor İşte bu yüzden bilhassa erken doğum tehdidi olan anne adayının doğumunun, yenidoğan yoğun bakımı olan bir hastanede yapılması, erken doğan doğacak bebeğin doğduğu andan itibaren yaşama şansını yükseltiyor Çünkü doğum sonrası yapılacak ilk müdahaleler son derece manâlı
Doğum yerinde bir hastanede gerçekleşmediği vakit, prematüre bebeğin deneyimli bir 'transport' yani taşıyıcı ekiple, yerinde koşullarda yoğun bakım ünitesi olan bir merkeze sevk edilmesi gerekir Çünkü bu ulaşım süresinde yaşanacak olumsuzluklar bebeğin hayatta kalma şansını ya da ileride nörolojik özür meydana ortaya çıkma riskini etkiliyor
Erken Doğan bebekler, uzun vakit yoğun bakımda kalabiliyorlar Bebek ne değin erken doğduysa ve doğum ağırlığı ne dek küçükse bu vakit pek uzuyor Yoğun bakım sürecinde uzmanlar, hemşireler ve ailelerin son derece tedbirli ve ilgili olmaları bebeğin daha kısa zamanda ve sorunsuz olarak bu dönemi atlatmasına yardımcı oluyor
Prematüreleri bekleyen sorunlar Fazla düşük doğum ağırlıklı erken doğan bebekler yoğun bakım ünitesinden çıktıktan daha sonra da ilerki dönemlerde de çeşitli sorunlar yaşayabiliyorlar Ancak bu sorunların hepsinin görülmesi gibi bir koşul söz konusu yok Bebekten bebeğe göre öbür derecelerde öbür sorunlar yaşanıyor *
Ülkemizde her sene sıradan 1 milyon 200 bin bebek doğuyor
Her yüz yeni doğan bebekten yüzde onu düşük doğum ağırlıklı Basit bir hesapla, 120 bin bebek
37 haftadan önce gerçekleşen doğumlara da prematüre doğum denir Erken Doğan bebekler, hamilelik haftasına kadar üçe ayrılır 2431 hafta aralarında doğanlar ileri derecede erken doğan'dir Bu bebeklerin doğum ağırlıkları 1500 gr'ın altında olduğundan fazla düşük doğum ağırlıklı bebekde denilir 3637 hafta aralarında doğanlar ise sınırda prematüredir
Doğum haftasına tarafından prematüre bebeklerin yaşadıkları sorunlar da farklıdır
Prematüreler
Yenidoğan bebeklerin genel olarak kırmızı, şiş olarak göreceğini düş eden anneler eğer prematüre doğum yaptılarsa, bebeklerini gördüklerinde şok yaşama olasılıkları yüksektir Çünkü erken doğan bebeğin cildi şeffaf görünümdedir Damarları cildinin üzerinden rahatlıkla görülebilir Yağ dokusu yeterince gelişmediği için deri gevşek ve üstünde yumuşak tüyler vardır Bir De bu bebeklerde kahverengi yağ dokusu gelişmediğinden kendi ısısını koruma yeteneği de yoktur İşte böylece kuvözde bakılmaları gerekiyor Cinsiyet organları da bayağı doğan diğer bebeklere tarafından çeşitlilik ortaya çıkıyor Erkeklerde testislerin torbaya inmeme ihtimali de yüksektir Ayrıca kas ve asap gelişimini de tamamlayamadığından dağıtılmış refleksler (emme, yakalama, irkilme) bulunmayabilir Emme refleksi gelişmemiş bu bebekleri, uzmanlar sağılmış anne sütünü sonda ile midelerine akıtarak besliyor
Erken Doğan doğanların birincil günlerdeki en kayda değer sorunu solunum güçlüğü Bebek, yeni doğan uzmanları kadar solunum cihazına bağlanıyor Ama bu bebeklerde erken doğan apnesiolarak tanımlanan, kısa süreli solunum durmasına sık rastlanıyor Bu şart genellikle geçici
Çoğunlukla hayata tutundurmak için epey uğraşılan erken doğan bebekler fiilen doğmaları gereken 40 haftaya ulaştıklarında boyut ve gelişim açısından tipik yenidoğanlara oldukça benziyor
yaşama şansları
Tıbbi gelişmeler şaşkın bir şipşak gelişse de, erken doğumların önüne tamamen geçirmek demin muhtemel yok Erken doğumlar dolayısıyla gelişimini tam anlamıyla tamamlayamamış bir çok bebeğin aramıza katılmasını getiriyor
Gelişimindeki eksikliklerle doğan her bebek de özel bakım gerektiriyor Oysa neonatoloji yani yenidoğan bilim dalındaki gelişmeler böylece fazla prematürenin yaşama tutunmasını sağlıyor Fazla düşük doğum ağırlığıyla doğmuş bebekler bile sağlık sorunlarını aşıyor ve hayata tutunuyor Ülkemizde doğum ağırlıkları 1000 gram olan bebeklerin yüzde 50'i yaşama şansı buluyor
Özel bakım durum
Erken Doğan bebekler organ gelişimlerini tam tamamlayamadan doğduklarında uzun vakit yoğun bakımda ve bakteri üretmeye yarayan alet içinde izlenmeleri, bazılarının ise solunum cihazına bağlanmaları gerekiyor İşte bu yüzden bilhassa erken doğum tehdidi olan anne adayının doğumunun, yenidoğan yoğun bakımı olan bir hastanede yapılması, erken doğan doğacak bebeğin doğduğu andan itibaren yaşama şansını yükseltiyor Çünkü doğum sonrası yapılacak ilk müdahaleler son derece manâlı
Doğum yerinde bir hastanede gerçekleşmediği vakit, prematüre bebeğin deneyimli bir 'transport' yani taşıyıcı ekiple, yerinde koşullarda yoğun bakım ünitesi olan bir merkeze sevk edilmesi gerekir Çünkü bu ulaşım süresinde yaşanacak olumsuzluklar bebeğin hayatta kalma şansını ya da ileride nörolojik özür meydana ortaya çıkma riskini etkiliyor
Erken Doğan bebekler, uzun vakit yoğun bakımda kalabiliyorlar Bebek ne değin erken doğduysa ve doğum ağırlığı ne dek küçükse bu vakit pek uzuyor Yoğun bakım sürecinde uzmanlar, hemşireler ve ailelerin son derece tedbirli ve ilgili olmaları bebeğin daha kısa zamanda ve sorunsuz olarak bu dönemi atlatmasına yardımcı oluyor
Prematüreleri bekleyen sorunlar Fazla düşük doğum ağırlıklı erken doğan bebekler yoğun bakım ünitesinden çıktıktan daha sonra da ilerki dönemlerde de çeşitli sorunlar yaşayabiliyorlar Ancak bu sorunların hepsinin görülmesi gibi bir koşul söz konusu yok Bebekten bebeğe göre öbür derecelerde öbür sorunlar yaşanıyor *