Prof. Dr. Celal Şengör, mümkün İstanbul zelzelesinde kentte en çok etkilenecek ilçeleri açıkladı. İstanbul'da beklenen sarsıntı ile ilgili olarak kıymetli açıklamalarda bulunan Şengör 'İstanbullulara bir tavsiye vereyim: 7,6 büyüklüğüne hazırlansınlar' dedi.
Prof. Dr. Celal Şengör ve Kandilli Rasathanesi Araştırma Enstitüsü Öğretim üyesi sarsıntı mühendisi Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydınoğlu, Candaş Tolga Işık’ın Az Evvel Konuştum Zelzele Özel programına konuk oldu. İşte Şengör ve Aydınoğlu'nun kıymetli açıklamalarından satır başları:
"Geçen sene yapılmış bina nasıl çöktü?"
Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydın: “Nasıl çöktüğünü şimdi bilemiyoruz. İnceleme imkânımız olursa onun nedenini kesinlikle anlarız. Bir sorun var ki çöktü. Türkiye’nin Sarsıntı Tehlike Haritası var. 2018’de yenilendi, çok çağdaş bir şey. Binanızın koordinatını öğrenin, girin o koordinat için geçerli olan parametreleri verecek. Vatandaş olarak tahminen siz anlayamazsınız lakin bizim kullandığımız parametreler onlar. 1999’dan sonra sarsıntı mühendisliği tarafı biraz konuşuldu ancak sonradan unutuldu. Ben bu mevzuda Türkiye’de mühendislerin çok âlâ tanıdığı bir ismim lakin kamuoyu tanımadı. Zira yer bilimciler bütün kamuoyunu işgal ettiler.”
Prof. Dr. Celal Şengör: “Türkiye’de yer bilimleri eğitimi çok berbattı. 17 kısım vardı artık 3'e indi. Yer bilimleri okuyan çocuğu yere götürmezsen, laboratuvara sokmazsan öğrenemez. Mühendislikte şantiyede yetişmen lazım, staj yapman lazım.”
"Büyük sarsıntıya ne kadar hazırlıklıyız?"
Prof. Dr. Aydınoğlu: “Global olarak İstanbul’da bir zelzele olduğunda tüm zelzele tehlikesini tanımlama bakımından çok düzgün durumdayız eskiye oranla. Bir zelzele olduğunda çeşitli vakte nazaran ölçüyoruz. Şu anda belediye üçüncü evreye geçti. En tehlikeli bölgelerde yer alan binaları, tek tek inceleme çalışmasına başladı.”
Prof. Dr. Celal Şengör: “Kırmızı noktalar en büyük ivmelerin hissedileceği yerler. Üste gerçek etiler azalıyor. Büyükçekmece ve Küçükçekmece ortası, Küçükçekmece-Haliç ortası buralar kıyıya paralel giden yerler. Avcılar, Samatya, Yedikule… Anadolu Yakası’na geçtiğimiz vakit Fenerbahçe biraz daha ileriye gittiğimiz vakit Kartal-Tuzla ve Adalar… Bu bölgeler faya çok yakın.”
"İstanbul'da kaç şiddetinde sarsıntı olacak?"
Prof. Dr. Celal Şengör: “2019’da olan sarsıntıdan sonra bizim iddiamız evvel doğu kısmı gidecek ve 7,2 büyüklüğünde üretebiliyor. Çabucak gerisinden ötekinin gitmeyeceği garanti değil. Bir de 2019’daki bir kestirim veriyor bize. Bütün fayın, tek seferde gitmeyeceği de garanti değil. İstanbullulara bir tavsiye vereyim: 7,6 büyüklüğüne hazırlansınlar.”
"İstanbul’da 1999 sonrası yapılan binaların yüzde kaçı yıkılmaz?"
“Hepsi şartnameye uygun yapılsaydı, çok azı yıkılırdı fakat maalesef projeleri âlâ yapılmadı, denetim edilmedi, projeleri hiç denetim etmedi artı inşaatta şantiye şefi yok. 1999’dan bu yana kadar binalar gerçek düzgün denetim edilecekti. Uzman mühendislik sistemi 1980’lerden beri gündemimizde. Liyakatli adam olmadan hiçbir iş yapamazsınız. Bu bir bütündür hepsini birebir kalitede insanların yapması lazım.”