Daha evvelce de bilhassa İstanbul sarsıntısı olmak üzere ülkemizdeki sarsıntılar hakkında ihtarlarda bulunan zelzele bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 1-7 Mart tarihleri ortasında kutlanan Zelzele Haftası hasebiyle İstanbul için beklenen mümkün sarsıntı hakkında ikazlarda bulundu.
Sarsıntıda en fazla İstanbul'un Avrupa yakasında bulunan kıyı kısımların etkileneceğini belirten Görür, bu bölgelere zelzele öncesinde ivedilikle müdahale edilmesi gerektiğini aktardı. Görür'ün açıklamalarından dikkat çeken başlıklar şu biçimde:
En az 7, azamî 7,5 büyüklüğünde bir sarsıntı bekleniyor:
Beklenen İstanbul zelzelesinin büyüklüğü ve muhtemel sonuçları hakkında da konuşan Görür, İstanbul'da asgarî 7, azamî 7,5 büyüklüğünde bir zelzelenin olacağını ve bu sarsıntıdan en çok Avrupa yakasının kıyı kısımlarının etkileneceğini söyledi.
Uzun yıllardır sarsıntı araştırmaları yapan ve İstanbul'da beklenen büyük sarsıntıyla ilgili her fırsatta ikazlarda bulunan Prof. Dr. Naci Görür, sarsıntıya karşı hazırlıklı olmasının sağlanması, sarsıntıdan korunma yollarının anlatılması ve toplumda afete hazırlık şuurunun yaygınlaştırılmasının amaçlandığını aktardı.
'Deprem heyelanları tetikleyecek'
Prof. Dr. Görür, beklenen İstanbul zelzelesi öncesinde acil olarak müdahale edilmesi gereken yerlerin bilhassa Avrupa yakasındaki kıyı ilçeler olduğunu belirtti. Bilhassa Büyükçekmece ve Küçükçekmece bölgelerine dikkat çeken Görür, "Büyükçekmece - Küçükçekmece ortası heyelanların olduğu yerler. Buralar şu anda bile kayıyor, hareket ediyor. Sarsıntıda haliyle bu kayma hareketi heyelanlara dönüşecektir. Sarsıntıyla birlikte burada önemli yıkımlar meydana gelecektir. Zelzele heyelanları tetikleyecektir. Şu anda sarsıntı yokken bile yavaş yavaş deformasyon, hareket var yerde. Yılda birkaç santim hareket ediyor. O nedenle İstanbul'da bu bölge üzerinde kesinlikle çalışmak gerekir" dedi.
'Avrupa yakasında zelzelenin tesiri 5 kat artabilir'
Avrupa yakası için her fırsatta ihtarlarını yineleyen Prof. Dr. Görür, şunları kaydetti: "İstanbul zelzeleye yaklaşıyor. Beklediğimiz sarsıntı de küçük bir sarsıntı değil. En az 7.2, azamî 7.5 büyüklüğünde bir sarsıntı.
Muhtemelen birinci kırılacağını düşündüğümüz yer de Silivri açıklarıyla Yeşilköy açıkları ortasında Kumburgaz Kolu. Hasebiyle bu sarsıntıda İstanbul genelde etkilenecek lakin en fazla Avrupa yakası etkilenecek. Bunun nedeni, hem zelzele üretecek faya yakın olması hem buradaki yer ve jeolojik formasyon zelzelenin tesirini büyütecek nitelikte. Yani tabanı sağlam bir yerde zelzelenin tesirini bir olarak düşünürsek, Avrupa yakasında kimi yerlerde sarsıntı tesiri beş katına kadar çıkabilir.
Buradaki taban ekseriyetle çürük olan yerlerdir. İçinde su olan, çimentolaşmamış, kaya niteliği göstermeyen, gevşek, yumuşak yerlerdir. Münasebetiyle zelzele olduğu takdirde bu cins yerin içerisine giren sismik dalgaların suratları yavaşlayarak bu yer içerisinde oyalanır ve daha fazla hareket ederek yıkıma neden olurlar. Bu tıp tabanlarda yer ivmesi daha fazlasıdır en büyük yer sürat daha fazladır. Avrupa yakasında bilhassa kıyıdan itibaren birinci 10 kilometrelik şerit içerisindeki alanların birçoklarında sarsıntının suratı ve ivmesi daha fazla olacaktır."
'Devletin halkı seferber etmesi gerekir'
Zelzeleyle gayrette halkın da kendi meskenlerini güçlendirmeleri gerektiğini, bu noktada devletin de vatandaşları uygun faizli kredilerle desteklemesi gerektiğini kaydeden Görür, şu formda konuştu:
"Kentsel dönüşüm demek altyapıyı, halkı, yapı stokunu, çevreyi ve ekonomiyi tümüyle hazırlamaktır. Resmi binaları, okulları, hastaneleri yapıyoruz fakat halkın oturduğu yerlere gereğince el atılmıyor. Hükümet ya da devlet ne kadar bina yapabilir?
İstanbul'da 400-500 bin binanın yıkılıp yine yapılması gerekiyorsa devletin ne bunu yapacak vakti ne de parası var. Bu durumda halkı da seferber etmesi gerekir. Halk kendi göbeğini kendi kesmeli lakin onu yapabilmesi için halka kredi vermek durumundasın. O nedenle ulusal ve memleketler arası finans kaynaklarını harekete geçirip. Uygun faiz, uygun vakitte halkın buyruğuna verirseniz bu işi hızlandırırız"