Sessiz gelip hızlı ilerleyen prostat kanseriyle baş etmek kolay değil Parmakla muayene dahil erken tanı yontemleri işe yaramıyor Peki prostat kanseri niye yakalanamıyor?
Prostat erkeklere ozgu bir doku İdrar torbasına komşu Rektumun hemen onunde yer alıyor Sperm aktarımı icin kritik onemde Meni buyuk oranda prostat salgısından oluşuyor
Prostat kanserini erken veya gec farketmek sonucu değiştirmiyor
Erkek yaşlandıkca prostat buyuyor İdrar gucluğu başlıyor Yakınma prostat kanseri belirtilerine benzer nitelikte ama hepsi bu Buyuk prostat kanser anlamına gelmiyor
Nasıl başlıyor?
Prostat bezindeki hucrelerin bir bolumu olcu dışı buyumeye başlıyor Bunlar yakınlardaki sağlıklı hucreleri işgal ediyor Prostat kanseri riski ilerleyen yaşla iyice artıyor
Nasıl anlaşılıyor?
Prostat kanseri tanısı icin iki yontem var
DRE (dijital rektal muayene) denen yontemde parmakla anusten giriliyor Rektum duvarı inceleniyor Prostat uzerinde ve cevresinde tumor olup olmadığına bakılıyor Yonteme dijital muayene deniyor, cunku latince dijital “parmakla yapılan demek
Diğer yontem kansere ozgu antijen varlığını gozlemeye dayanan PSA kan testi Bu testle kanser tanısı koyulabilir ama prostat kanseri anlaşılamaz Kesin tanı icin karma yaklaşım gerekiyor
Erken tanı etkili mi?
Araştırmacılar prostat kanserine erken mudahale edebilmek icin meme kanseri erken tanılamada kullanılan mamografi benzeri basit ve hızlı bir yontem geliştirmeye uğraştılar uzun sure
PSA testi buna uygun olabilirdi Olmadı Şimdilerde prostat kanserine erken tanı koymanın bile sonucu pek fazla değiştirmediği yonunde goruşler var
Sorun oyle sinsi ilerliyor ki prostat kanserini erken veya gec farketmek sonucu anlamlı olcude değiştirmiyor Prostat kanseri soz konusu olunca cok kucuk yaşlardan itibaren duzenli test yaptırmakla hic test yaptırmamak arasında fark yok
Test işe yarıyor mu?
Bu bilgi geniş caplı kanser araştırmalarıyla onaylanmış Birinde yaşları 55 – 72 arası 77000 erkek rastgele iki gruba ayrılmış İlk gruba 6 yıl sureyle (yılda bir) PSA kan testi yapılmış İzleyen 4 yıl (yine yılda bir) DRE testi uygulanmış İkinci gruptakiler olağan muayene ve bakımla yetinmiş Prostat kanserine ilişkin kuşku varsa isteğe veya doktorun onerisine bağlı olarak muayeneler yapılmış
7 yılın ardından varılan sonuc: Sıfıra sıfır Testler işe yaramıyor Erken tanıyla sorunun gelişimi ve yaşamda kalma yuzdesi arasında anlamlı bir ilişki bulunamıyor En azından şimdilik
Olur mu oyle şey?
Olur tabii neden olmasın Yıllara yayılan, geniş katılımla yapılan tıp araştırmalarının sonucları coğu zaman kuşkuya yer bırakmayacak berraklıkta Onceki araştırmalar derleniyor Yeni sonuclarla karşılaştırılıyor Olası hataları ayıklamaya ve anlamlandırmaya yeterince zaman var Kısa vadede kesinlikle can sıkan bulgunun uzmanları soruna başka cerceveden bakmaya yonlendireceği acık
Erken tanı yontemleriyle gelen eksik bilginin neden olacağı endişeyi de yabana atmamalı Hic gereği yokken kanser kuşkusuna kapılmanın yıkımı az buz değil Tanı icin daha etkin araclar daha kesin yontemler gerektiği acık
Prostat kanserinden şupheleniyorsanız doktorunuza danışmayı, test ve muayene yontemlerine ilişkin guncel bilgileri sorgulamayı ihmal etmemelisiniz
Prostat erkeklere ozgu bir doku İdrar torbasına komşu Rektumun hemen onunde yer alıyor Sperm aktarımı icin kritik onemde Meni buyuk oranda prostat salgısından oluşuyor
Prostat kanserini erken veya gec farketmek sonucu değiştirmiyor
Erkek yaşlandıkca prostat buyuyor İdrar gucluğu başlıyor Yakınma prostat kanseri belirtilerine benzer nitelikte ama hepsi bu Buyuk prostat kanser anlamına gelmiyor
Nasıl başlıyor?
Prostat bezindeki hucrelerin bir bolumu olcu dışı buyumeye başlıyor Bunlar yakınlardaki sağlıklı hucreleri işgal ediyor Prostat kanseri riski ilerleyen yaşla iyice artıyor
Nasıl anlaşılıyor?
Prostat kanseri tanısı icin iki yontem var
DRE (dijital rektal muayene) denen yontemde parmakla anusten giriliyor Rektum duvarı inceleniyor Prostat uzerinde ve cevresinde tumor olup olmadığına bakılıyor Yonteme dijital muayene deniyor, cunku latince dijital “parmakla yapılan demek
Diğer yontem kansere ozgu antijen varlığını gozlemeye dayanan PSA kan testi Bu testle kanser tanısı koyulabilir ama prostat kanseri anlaşılamaz Kesin tanı icin karma yaklaşım gerekiyor
Erken tanı etkili mi?
Araştırmacılar prostat kanserine erken mudahale edebilmek icin meme kanseri erken tanılamada kullanılan mamografi benzeri basit ve hızlı bir yontem geliştirmeye uğraştılar uzun sure
PSA testi buna uygun olabilirdi Olmadı Şimdilerde prostat kanserine erken tanı koymanın bile sonucu pek fazla değiştirmediği yonunde goruşler var
Sorun oyle sinsi ilerliyor ki prostat kanserini erken veya gec farketmek sonucu anlamlı olcude değiştirmiyor Prostat kanseri soz konusu olunca cok kucuk yaşlardan itibaren duzenli test yaptırmakla hic test yaptırmamak arasında fark yok
Test işe yarıyor mu?
Bu bilgi geniş caplı kanser araştırmalarıyla onaylanmış Birinde yaşları 55 – 72 arası 77000 erkek rastgele iki gruba ayrılmış İlk gruba 6 yıl sureyle (yılda bir) PSA kan testi yapılmış İzleyen 4 yıl (yine yılda bir) DRE testi uygulanmış İkinci gruptakiler olağan muayene ve bakımla yetinmiş Prostat kanserine ilişkin kuşku varsa isteğe veya doktorun onerisine bağlı olarak muayeneler yapılmış
7 yılın ardından varılan sonuc: Sıfıra sıfır Testler işe yaramıyor Erken tanıyla sorunun gelişimi ve yaşamda kalma yuzdesi arasında anlamlı bir ilişki bulunamıyor En azından şimdilik
Olur mu oyle şey?
Olur tabii neden olmasın Yıllara yayılan, geniş katılımla yapılan tıp araştırmalarının sonucları coğu zaman kuşkuya yer bırakmayacak berraklıkta Onceki araştırmalar derleniyor Yeni sonuclarla karşılaştırılıyor Olası hataları ayıklamaya ve anlamlandırmaya yeterince zaman var Kısa vadede kesinlikle can sıkan bulgunun uzmanları soruna başka cerceveden bakmaya yonlendireceği acık
Erken tanı yontemleriyle gelen eksik bilginin neden olacağı endişeyi de yabana atmamalı Hic gereği yokken kanser kuşkusuna kapılmanın yıkımı az buz değil Tanı icin daha etkin araclar daha kesin yontemler gerektiği acık
Prostat kanserinden şupheleniyorsanız doktorunuza danışmayı, test ve muayene yontemlerine ilişkin guncel bilgileri sorgulamayı ihmal etmemelisiniz