Renk korluğu nedir? Renkleri yanlış gormekHayatı siyah beyaz gormenin tedavisi yok ama endişelenmeyin Telafisi var
Renk korluğu renklerin algılanmasını sağlayan ozel pigmentlerin yokluğuna veya azlığına bağlı bir sorun
Renk korleri mavi, kırmızı, yeşil ve tonları yeterince veya hic algılayamıyor Bu pigmentlerin durumuna gore değişkenlik gosteriyor
Renk korluğunde kalıtsallık en belirleyici faktor
Gozde renklerin algılanmasını sağlayan (koni adı verilen) 3 tur hucre var Bu hucrelerle mavi – mor, sarı – kırmızı ve yeşil renkleri algılıyoruz
Bu 3 temel renk farklı oranlarda biraraya gelerek renkli goruşu sağlıyor İşte tam da bu noktada sorun başlıyor
Renk korlerinde bu hucre turlerinden biri olmuyor Varsa da duzgun calışmıyor Sonuc olarak renkler doğru algılanamıyor Bu tur renk korluğunun tedavisi yok
Renk korluğunde kalıtsallık en belirleyici faktor Orneğin baba tarafından renk korluğu alan kız taşıyıcı oluyor ve mustakbel oğluna bu sorunu aktarıyor Boyle bir sağlık gecmişiyle doğan erkek cocuklarının %50’si renk koru oluyor
Renk korluğunu tetikleyen başka sağlık sorunları da olabilir Katarakt, makuler bozulma, diyabetik retinopati vb goz sorunları buna ornek Goze alınan darbeler, bazı ilacların yan etkileri ve yaşlanma da renk korluğune yol acabilir
Renk korluğu nasıl anlaşılır?Kendinizin ya da bir yakınınızın renk koru olduğundan şupheleniyorsanız belirlemek cok kolay Hem renk korluğunu hem de turunu belirlemeye yarayan cok sayıda test var En sık kullanılanlara bakalım:
Farnsworth Munsell D – 15 seti
İshihara testi: Kart uzerinde kucuklu buyuklu rengarenk noktalarla cizilmiş rakamlar oluyor Renk koru olanlar goremiyor Kısmi renk kor olanlar ancak bazılarını seciyor
Farnsworth Munsell D – 15: Kırmızı, yeşil, mavi, sarı renklerde gorme kaybını belirlemede kullanılıyor Bu testte sorunlu renklere boyanmış pullar acıktan koyuya (veya tersine) diziliyor
Farnsworth Lantern: Farnsworth Munsell D – 15 ile mantık aynı Sadece daha fazla renk iceriyor Renk korluğunde yaş sınırı yok Sorunla ilişkili okuma, oğrenme, beceri geliştirme sıkıntıları ozellikle cocuklarda yaygın Erken tanı onemli Her cocuk 3 – 4 yaşlarında mutlaka goruş tarama testinden gecmeli Okula başlamadan en az bir goz muayenesi şart
Tedavi yontemi ne?Kalıtsal renk korluğu tedavi edilemez Sonradan gelişen başka sorunlara bağlı renk korluğu asıl hastalığın cozumuyle ortadan kalkabilir
Orneğin katarakta bağlı renk korluğu katarakt tedavisiyle giderilebilir
Munch’ın unlu tablosunda gokyuzu yeşerdiyse siz de cığlık atmaya başlayabilirsiniz
Kontakt lens: Tam goruş sağlamıyor Nesnelerin gorunuşunu bozuyor Ote yandan renkler arası farkı algılamaya yardım ediyor Renkler daha net ve parlak gorunuyor Renk tonlarını ayrıştırmada, isimlendirmede, trafik guvenliğini arttırmada ve doğal goruşu geliştirmede etkili yontemlerden Başarı oranı % 97
Kromojen Gozluk: Bu gozluklerin camları ozel filtre – kaplama iceriyor Bu sayede goze gelen ışık dalga boylarına gore duzenleniyor Renkler arası fark algılanıyor
İpuclarını değerlendirme: Trafik ışıklarındaki kırmızı, sarı, yeşil sıralamasını oğrenmek renk korlerinin yaşamını kolaylaştıran ipuclarından Başka ornekler de bulabilirsiniz
Renk korluğu eğitimde, ozguven gelişiminde ve sosyal ilişkilerde sorun cıkarabilir Cocuk renk koruyse ilgi ve destek kritik onemde
Oncelikle cocuğun okulda iletişime gectiği insanlarla goruşulmeli Konu hakkında ayrıntılı bilgi verilmeli Cocuğun sınıftaki oturma yeri (gerekliyse) değiştirilmeli Renkli tebeşir ve kalem kullanımına da dikkat edilmeli
Renk korluğu renklerin algılanmasını sağlayan ozel pigmentlerin yokluğuna veya azlığına bağlı bir sorun
Renk korleri mavi, kırmızı, yeşil ve tonları yeterince veya hic algılayamıyor Bu pigmentlerin durumuna gore değişkenlik gosteriyor
Renk korluğunde kalıtsallık en belirleyici faktor
Gozde renklerin algılanmasını sağlayan (koni adı verilen) 3 tur hucre var Bu hucrelerle mavi – mor, sarı – kırmızı ve yeşil renkleri algılıyoruz
Bu 3 temel renk farklı oranlarda biraraya gelerek renkli goruşu sağlıyor İşte tam da bu noktada sorun başlıyor
Renk korlerinde bu hucre turlerinden biri olmuyor Varsa da duzgun calışmıyor Sonuc olarak renkler doğru algılanamıyor Bu tur renk korluğunun tedavisi yok
Renk korluğunde kalıtsallık en belirleyici faktor Orneğin baba tarafından renk korluğu alan kız taşıyıcı oluyor ve mustakbel oğluna bu sorunu aktarıyor Boyle bir sağlık gecmişiyle doğan erkek cocuklarının %50’si renk koru oluyor
Renk korluğunu tetikleyen başka sağlık sorunları da olabilir Katarakt, makuler bozulma, diyabetik retinopati vb goz sorunları buna ornek Goze alınan darbeler, bazı ilacların yan etkileri ve yaşlanma da renk korluğune yol acabilir
Renk korluğu nasıl anlaşılır?Kendinizin ya da bir yakınınızın renk koru olduğundan şupheleniyorsanız belirlemek cok kolay Hem renk korluğunu hem de turunu belirlemeye yarayan cok sayıda test var En sık kullanılanlara bakalım:
Farnsworth Munsell D – 15 seti
İshihara testi: Kart uzerinde kucuklu buyuklu rengarenk noktalarla cizilmiş rakamlar oluyor Renk koru olanlar goremiyor Kısmi renk kor olanlar ancak bazılarını seciyor
Farnsworth Munsell D – 15: Kırmızı, yeşil, mavi, sarı renklerde gorme kaybını belirlemede kullanılıyor Bu testte sorunlu renklere boyanmış pullar acıktan koyuya (veya tersine) diziliyor
Farnsworth Lantern: Farnsworth Munsell D – 15 ile mantık aynı Sadece daha fazla renk iceriyor Renk korluğunde yaş sınırı yok Sorunla ilişkili okuma, oğrenme, beceri geliştirme sıkıntıları ozellikle cocuklarda yaygın Erken tanı onemli Her cocuk 3 – 4 yaşlarında mutlaka goruş tarama testinden gecmeli Okula başlamadan en az bir goz muayenesi şart
Tedavi yontemi ne?Kalıtsal renk korluğu tedavi edilemez Sonradan gelişen başka sorunlara bağlı renk korluğu asıl hastalığın cozumuyle ortadan kalkabilir
Orneğin katarakta bağlı renk korluğu katarakt tedavisiyle giderilebilir
Munch’ın unlu tablosunda gokyuzu yeşerdiyse siz de cığlık atmaya başlayabilirsiniz
Kontakt lens: Tam goruş sağlamıyor Nesnelerin gorunuşunu bozuyor Ote yandan renkler arası farkı algılamaya yardım ediyor Renkler daha net ve parlak gorunuyor Renk tonlarını ayrıştırmada, isimlendirmede, trafik guvenliğini arttırmada ve doğal goruşu geliştirmede etkili yontemlerden Başarı oranı % 97
Kromojen Gozluk: Bu gozluklerin camları ozel filtre – kaplama iceriyor Bu sayede goze gelen ışık dalga boylarına gore duzenleniyor Renkler arası fark algılanıyor
İpuclarını değerlendirme: Trafik ışıklarındaki kırmızı, sarı, yeşil sıralamasını oğrenmek renk korlerinin yaşamını kolaylaştıran ipuclarından Başka ornekler de bulabilirsiniz
Renk korluğu eğitimde, ozguven gelişiminde ve sosyal ilişkilerde sorun cıkarabilir Cocuk renk koruyse ilgi ve destek kritik onemde
Oncelikle cocuğun okulda iletişime gectiği insanlarla goruşulmeli Konu hakkında ayrıntılı bilgi verilmeli Cocuğun sınıftaki oturma yeri (gerekliyse) değiştirilmeli Renkli tebeşir ve kalem kullanımına da dikkat edilmeli