Rotavirüs enfeksiyonları iki yaş altındaki çocuklarda akut ishalin en önde gelen nedenidir Rotavirüs enfeksyonları bütün dünyada yaygındır Yaşamın birincil yıllarında ve düşük sosyoekonomik bölgelerde daha sıktır Enfeksiyon genelde ılıman iklimlerde ve kış aylarında görülür
Rotavirüsler ishalin ortaya çıkmasından önceki günlerde de dışkıda oldukça çok bulunur ve belirtilerin ortaya çıkmasından 1012 gün sonrasına kadar saptanabilir Çocukta enfeksiyonun gelişmesi için az sayıda organizma yeterlidir Bilhassa çocuk hastanelerinde, çocuk yuvası ve bakımevlerinde salgınlar görülebilir
Çocukların hemen tümü birincil 45 yaşlarda rotavirüs ile tanışırlar Tekrar sık görülür ve genel olarak ilk enfeksiyondan daha hafif seyreder Anne sütü ile beslenme hastalığı önlemez, oysa daha hafif geçirilmesini sağlar 3 ay – 24 ay arası çocuklarda hastalık ağır seyretmektedir Yenidoğan bebekler ve 3 ayın altındaki çocuklar anneden geçen antikorlar aracılığıyla korunurlar Enfekte çocuklarla yakın temas eden yenidoğan ve yetişkinlerde rahatsızlık sık sık belirtisiz seyreder
Belirtileri :
Rotavirüs enfeksiyonları gebelikle 48 saatten eksik süren kuluçka dönemini izleyerek hafiforta derecede ateş ve kusma ile başlar Sık, sulu ishal bunu izler Kusma ve ateş hastalığın ikinci günü azalır, fakat ishal 57 gün devam eder Süt çocuklarında vücudun su kaybetmesine ve sıvısız kalmasına yol açabilir ve şipşak ilerler Bağışıklık yetersizliği ve bağırsak hastalığı olan çocuklarda ağır ve uzayan rahatsızlık görülebilir
Hastalarda en sık rastlanan labratuvar bulgusu sıvı kaybı ve kan bulgularında asit değerlerin yükselmesidir Dışkıda akyuvar ve kan yoktur
Çare :
Tedavinin amacı istikrarsız kaybını önlemek ve kaybedilen sıvıyı yeniden çocuğa kazandırmaktır Öteki bir niyet ise çocuğun beslenme dengesinin sağlanmasıdır çoğunlukla tedavide ilacın yeri yoktur Bulantı, kusma ve ishal önleyici ilaçlar yardımsever değildir, aksine fazla ciddi bağlı etkilere yol açabilirler
Korunma :
Genel hijyen bulaşmayı azaltır Ama en gelişmiş toplumlarda bile çocuklar kolayca enfekte olabilmektedir El yıkama en kayda değer korunma yoludur Rahatsızlık sırasında standart korunma önlemlerinin yanı sıra temas önlemleri de alınmalı ve iyileşme döneminde de dışkıda virüs olabileceği unutulmamalıdır
Günümüzde rotavirüs için kullanılan bir aşı yoktur *
Rotavirüsler ishalin ortaya çıkmasından önceki günlerde de dışkıda oldukça çok bulunur ve belirtilerin ortaya çıkmasından 1012 gün sonrasına kadar saptanabilir Çocukta enfeksiyonun gelişmesi için az sayıda organizma yeterlidir Bilhassa çocuk hastanelerinde, çocuk yuvası ve bakımevlerinde salgınlar görülebilir
Çocukların hemen tümü birincil 45 yaşlarda rotavirüs ile tanışırlar Tekrar sık görülür ve genel olarak ilk enfeksiyondan daha hafif seyreder Anne sütü ile beslenme hastalığı önlemez, oysa daha hafif geçirilmesini sağlar 3 ay – 24 ay arası çocuklarda hastalık ağır seyretmektedir Yenidoğan bebekler ve 3 ayın altındaki çocuklar anneden geçen antikorlar aracılığıyla korunurlar Enfekte çocuklarla yakın temas eden yenidoğan ve yetişkinlerde rahatsızlık sık sık belirtisiz seyreder
Belirtileri :
Rotavirüs enfeksiyonları gebelikle 48 saatten eksik süren kuluçka dönemini izleyerek hafiforta derecede ateş ve kusma ile başlar Sık, sulu ishal bunu izler Kusma ve ateş hastalığın ikinci günü azalır, fakat ishal 57 gün devam eder Süt çocuklarında vücudun su kaybetmesine ve sıvısız kalmasına yol açabilir ve şipşak ilerler Bağışıklık yetersizliği ve bağırsak hastalığı olan çocuklarda ağır ve uzayan rahatsızlık görülebilir
Hastalarda en sık rastlanan labratuvar bulgusu sıvı kaybı ve kan bulgularında asit değerlerin yükselmesidir Dışkıda akyuvar ve kan yoktur
Çare :
Tedavinin amacı istikrarsız kaybını önlemek ve kaybedilen sıvıyı yeniden çocuğa kazandırmaktır Öteki bir niyet ise çocuğun beslenme dengesinin sağlanmasıdır çoğunlukla tedavide ilacın yeri yoktur Bulantı, kusma ve ishal önleyici ilaçlar yardımsever değildir, aksine fazla ciddi bağlı etkilere yol açabilirler
Korunma :
Genel hijyen bulaşmayı azaltır Ama en gelişmiş toplumlarda bile çocuklar kolayca enfekte olabilmektedir El yıkama en kayda değer korunma yoludur Rahatsızlık sırasında standart korunma önlemlerinin yanı sıra temas önlemleri de alınmalı ve iyileşme döneminde de dışkıda virüs olabileceği unutulmamalıdır
Günümüzde rotavirüs için kullanılan bir aşı yoktur *