Rustem Paşa, bilinen adıyla Damat Rustem Paşa, 1 Suleyman doneminde 15 yıl sadrazamlık yapmış bir devlet adamıdır
Osmanlı topraklarına getirildikten sonra devşirilmiş, 1539'da Diyarbakır Valisi olmuş ve III Vezir iken 26 Kasım 1539'da Şehzade Cihangir ve Şehzade Bayezid'in sunnet duğununde Kanuni Sultan Suleyman'ın kızı Mihrimah Sultan ile evlenmiştir Bu nedenle 'Damat' sıfatıyla anılır
Kanuni Sultan Suleyman doneminde sadrazamlık yaparken, devlet kademesinde ruşveti yaygınlaştıran kişidir Ruşvet sebebi ile Osmanlı İmparatorluğu'nun icine bozulma tohumlarını atan kişilerden biridir Rivayete gore İmparatorluk'ta Padişahlardan sonra en zengin kişidir 815 ciftlik, 476 su değirmeni, 1700 kole, 2900 at, 1106 deve, 100 gumuş eyer, 500 altın eyer, 2000 zırh, 130 cift altın uzengi, mucevherle suslu 760 kılıc, 1000 gumuş mızrak, 78 bin duka altını, 11200000 akce değerinde nakit parası vardır Makbul İbrahim Paşa'dan daha zengin olduğu soylenir
1544'de Hadim Suleyman Paşa'nın azledilmesi uzerine yerine getirilmesi beklenen II Vezir Divane Husrev Paşa'yı Hurrem Sultan'ın emriyle birbirine duşurdu ve ardından Sultan Suleyman hem Husrev Paşa'yı hem de Hadım Suleyman Paşa'yı azledip sadrazamlığa Rustem Paşa'yı getirdi
Hurrem Sultan ve eşi Mihrimah Sultan ile bir olup Şehzade Mustafa'nın idamına ortam hazırladı Kanuni, Şehzade Mustafa'yı oldurttukten sonra yenicerilerin ayaklanma cıkarabileceği korkusuyla Rustem Paşa'yı azletti (1553) ve yerine Kara Ahmet Paşa'yı getirdi
Ancak Hurrem Sultan ile Mihrimah Sultan, Rustem Paşa'yı sadrazamlığa tekrar getirebilmek icin calıştılar 29 Eylul 1555 tarihinde Kanuni Sultan Suleyman basit bir bahaneyle Kara Ahmet Paşa'yı Divanı Humayun'un ortasında idam ettirdikten sonra Rustem Paşa tekrar sadrazam oldu 10 Temmuz 1561 Istanbul'da olumune dek sadrazamlik gorevini surdurdu
Kendisini cekemeyenlerce cıkarılmış cuzzamlıdırdedikodusunun yayıldığı bir esnada, uzerinde bit cıkması uzerine dile getirilmiştir Zira inanışa gore cuzzamlının uzerinde bit barınamazmış Bu yuzden, tarihcilerin kendisine vermiş oldukları bir diğer isim Kehlei İkbal(İkbal Biti) Rustem Paşa'dır
Biri Tekirdağ'da, diğeri İstanbul'da kendi adına yaptırdığı 2 adet camii vardır Edirne' de Mimar Sinan'a Rustem Paşa Kervansarayı'nı yaptırmıştır Ayrıca Kutahya'da Anadolu Beylerbeyliği yaptığı sırada bir medrese ve bir hamam yaptırmıştır Kutahya'daki bu eserlerden hamam gunumuze kadar gelmiş; tac kapısının bir bolumu haric yıkılan medrese ise orjinaline uygun olarak yeniden yapılmıştır