Sadabat Nedir - Sadabat'ın Tarihi

Sadabat,Sadabat Nedir

Sadabat Nedir Sadabat'ın Tarihi

Sadabad, 18 yuzyılda Kağıthane Deresi kıyısında bir mesire yerinin adı

Tarihce
Sadabad eğlenceleri, III Ahmet (17031730) ve Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşaİstanbul'da Kağıthane semtinde Alibeykoy yakınlarında yapılan kasrın cevresinde duzenlenen eğlenceler (17171730) devrinde

Kağıthane semti İstanbul'un en tutulan mesire yerlerindendi Kanuni Sultan Suleyman ve II Selim zamanlarında burada eğlenceler duzenlenir, İstanbul halkının ilerigelenleri de eğlencelere katılırdı III Ahmet zamanında bu eğlencelere daha buyuk onem verildi Once Kağıthane Deresinin akış yolu değiştirildi Derenin kenarlarına mermer rıhtımlar yaptırıldı Ayrıca otuz sutun uzerine oturtulmuş goz alıcı bir kasır (Sadabad Kasrı) inşa edildi Kasrın onunde buyuk bir havuz, cevresinde ceşitli cağlayanlar, ağızlarından su fışkıran ejderha heykelleri vardı Sadabad Kasrı'ndan başka cevreye ceşitli koşkler, bahceler, hamamlar yapıldı

Eğlenceler, hıdırellezin birinci gunu (6 Mayıs) başlar, ozellikle mehtaplı gecelerde sabahlara kadar devam ederdi Zamanın şairleri, yazdıkları ceşitli şiirlerle padişahı ve sadrazamı overek , onları bu eğlencelere cağırırlardı Ziyafetler kasırda verilir, ziyafet bittikten sonra eğlencelere dışarıda devam edilirdi Osmanlı İmparatorluğu'nda Lale Devri adıyla anılan bu donemdeki eğlencelere, başta padişah olmak uzere butun saray erkanı ve İstanbul halkının ileri gelenleri katılırdı

Gun gectikce bu eğlencelere ceşitli sebeplerle karşı olanlar coğaldı; Patrona Halil İsyanı cıktı Ayaklanma sonunda Damat İbrahim Paşa olduruldu, III Ahmet tahtından indirildi ve Sadabad eğlencelerinin yapıldığı yerler, başta kasır olmak uzere tahrip edildi


Aşağıdaki şarkı Nedim'in Sadabad iceren en unlu şarkılarından biri (bu şarkı ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı onuncu sınıf Turk Edebiyatı ders kitabında da bulunur)

ŞARKI
Bir safa bahşedelim gel şu dili naşade Gidelim servi revanim yuru Sadabad'e

İşte uc cifte kayık emrimize amade Gidelim servi revanim yuru Sadabad'e

Gulelim, oynayalım, kam alalım dunyadan Mai tesnim icelim ceşmei nevpeydadan

Gorelim abı hayat aktığın ejderhadan Gidelim servi revanim yuru Sadabad'e

Gah varıp havz kenarında hıraman olalım Gah gelip kasrı cihan seyrine hayran olalım

Gah şarkı okuyup gah gazelhan olalım Gidelim servi revanim yuru Sadabad'e

İzn alıp Cuma namazı deyu maderden Bir gun uğnlayalım carhı sitemperverden

Dolaşıp iskeleye doğru nihfin yollardan Gidelim servi revanim yuru Sadabad'e

Bir sen u bir ben u bir mutribi pakizeeda İznin olursa eğer bir de Nedimi şeyda

Gayri yaranı bugun edip ey şuh feda Gidelim servi revanim yuru Sadabad'
Bugunku Turkce ile:


Gel şu mutsuz gonule bir eğlence bahşedelim Servi boylum, gidelim, yuru Sadabad'a

İşte uc cifte kayık emrimizde bekliyor Servi boylum gidelim, yuru,

Sadabad'a Gulelim, oynayalım, dunyadan muradımızı alalım Yeni yapılan ceşrheden Cennet suyu icelim

Ejderhanın ağzından hayat suyunun aktığını gorelim Gidelim servi boylum, yuru, Sadabad'a

Kah havuz başında dolaşalım, kah Cihan Kasrı'nı seyredelim Bazen şarkı, bazen gazel okuyalım

Servi boylum gidelim, yuru, Sadabad'a Cuma namazınadiye annenden izin alıp Zalim felekten bir gun calalım

İskeleye doğru gizli yollardan dolaşıp Servi boylum, gidelim, yuru Sadabad'a

Bir sen, bir ben, bir de temiz tavırlı calgıcı İznin olursa eğer şu aşık Nedim,

Başka dostları bugunluk feda edip, Servi boylum gidelim, yuru Sadabad'a

Nedim