şafii mezhebinde namaz nasıl kılınır
Namazın vucub şartları
Namazın vucub yani farz olmasının şartları şunlardır:
1 Musluman olmak
2 Baliğ olmak
3 Akıl sahibi olmak deli baygın olmamak
4 Kadının; hayız ve nifas halinde olmaması Hayız veya nifas halinde iken namaz kılınmaz ve kılınmayan namazlar kaza edilmez Ancak tutulmayan Ramazan orucları kaza edilir
Namazın sıhhat şartları
Namazın sıhhat yani gecerli olmasının şartları şunlardır:
1 Hadesten taharet Yani cunup olanın gusul etmesi abdestsiz olanın da abdest alması
2 Necasetten taharet Yani vucutta elbisede ve namaz kılınan yerde necaset bulunmamak
3 Setri avret yani avret yerinin ortulmesi Avret yeri; erkek icin gobekle diz arası kadın icin ise; yuz ve eller haric vucudun tamamıdır
4 Vaktin girmesi
5 Kıbleye doğru namaz kılmak
6 Namazın nasıl kılınacağını bilmek
7 Namazı bozan işleri yapmamak Mesela birşey yememek icmemek ve konuşmamak
Namazın rukunleri
Namazın rukunleri yani icindeki farzları şunlardır:
1 Niyet etmek Niyet kalb ile yapılır dil ile soylenmesi sunnettir Ayrıca niyetin Tekbiretulihram ile beraber getirilmesi gerekir Yani “Allahu ekber demekle beraber niyetin kalben yapılması gerekir Farz namazda niyetinin uc şartı vardır Bunlar:
a) Kasıd yani namaz kılmaya azmetmek
b) Tayin yani kılınacak namazın adını soylemek
c) Farziyet yani kılınacak namazın farz olduğunu tavsif etmek Kılınacak namaz belli bir nafile ise; kasıd ve tayin şarttır Mutlak nafile ise sadece kasıd şarttır
2 Tekbiretulihram Yani niyet getirirken “Allahu ekber demek
3 Fatiha okumak Her rekatte Fatiha ’yı Besmele ile birlikte okumak farzdır
4 Kıyam yani ayakta durmak
5 Ruku ’ya varmak
6 İtidal yani ruku ’dan kalkmak
7 İki secde yapmak Secdede ayak parmaklarının iclerinin (altlarının) yere konulması gerekir Dolayısıyla parmakların dışlarını veya uclarını yere koymak kafi değildir
8 İki secde arasında oturmak
9 Son oturuş
10 Son oturuşta Tehiyyat (Teşehhud) okumak Teşehhud şoyledir:
“Ettehiyyatu elmubarekatu essalevatu ettayyibatu lillahi esselamu aleyke eyyuhennebiyyu ve rahtnetullahi ve berekatuhu esselamu aleyna ve ala ibadillahissalihine eşhedu en la ilahe illallah ve eşhedu enne Muhammeden resulullah
11 Son Tehiyyat'tan sonra salevatı şerife getirmek En azı Allahumme salli ala Muhammed(Allah'ım! Hazreti Muhammed ’e salat rahmet eyle) demektir Fakat salatın ekmeli en iyisi şoyledir:
“Allahumme salli ala Muhammedin ve ala Ali Muhammedin kema salleyte ala İbrahime ve ala Ali İbrahime ve barik ala Muhammedin ve ala Ali Muhammedin kema barekte ala İbrahime ve ala Ali İbrahime filalemine inneke Hamidun Mecidun
12 Sağ tarafa selam vermek “Esselamu aleykum ve rahmetullah şeklinde selam verilir
13 Tertip uzere namaz kılmak
Tumanine ’ye riayet etmek de ayrıca farzdır Tumane; ruku ’de itidalde iki secdede ve iki secde arasında: “Subhanallah (yani Allah butun kusurlardan munezzehtir) diyecek kadar beklemektir
Namazın eb ’ad sunnetleri
Namazın sunnetleri iki kısımdır Bir kısım sunnetlerine “eb ’ad denir Bunların herhangi birisi unutulduğu veya terkedildigi zaman secdei sehv yapılır Bu sunnetler şunlardır:
1 Birinci Teşehhudu okumak ve bu teşehhudden sonra Peygamber efendimize salevat getirmek
2 İkinci Teşehhudden sonra Peygamber efendimizin Aline salevat getirmek
3 Sabah namazının ikinci rekatinde rukudan kalktıktan sonra ayakta Kunut okumak ve Kunutta Peygamber efedimize Aline ve Eshabma salat ve selam getirmek
4 Ramazan ayının ikinci yarısından itibaren vitir namazının son rekatında; rukudan kalktıktan sonra ayakta Kunut okumak ve Kunutta Peygamber efendimize Aline ve Eshabına salat ve selam getirmek Sabah namazı ve vitirde okunan Kunut şoyledir:
“Allahummehdini fi men hedeyte ve afini fi men afeyte ve tevelleni fi men tevelleyte ve barik li fima a ’tayte ve kini şerre ma kadayte feinnke takdi vela yukda aleyke ve innehu la yezillu men valeyte vela yeizzu men adeyte tebarekte Rabbena ve tealeyte felekelhamdu ala ma kadayte estağfirukellahumme ve etubu ileyke ve sallallahu ala Muhammedininnebiyyilummiyyi ve ala Alihi ve Sahbihi ve selleme
Namazın vucub şartları
Namazın vucub yani farz olmasının şartları şunlardır:
1 Musluman olmak
2 Baliğ olmak
3 Akıl sahibi olmak deli baygın olmamak
4 Kadının; hayız ve nifas halinde olmaması Hayız veya nifas halinde iken namaz kılınmaz ve kılınmayan namazlar kaza edilmez Ancak tutulmayan Ramazan orucları kaza edilir
Namazın sıhhat şartları
Namazın sıhhat yani gecerli olmasının şartları şunlardır:
1 Hadesten taharet Yani cunup olanın gusul etmesi abdestsiz olanın da abdest alması
2 Necasetten taharet Yani vucutta elbisede ve namaz kılınan yerde necaset bulunmamak
3 Setri avret yani avret yerinin ortulmesi Avret yeri; erkek icin gobekle diz arası kadın icin ise; yuz ve eller haric vucudun tamamıdır
4 Vaktin girmesi
5 Kıbleye doğru namaz kılmak
6 Namazın nasıl kılınacağını bilmek
7 Namazı bozan işleri yapmamak Mesela birşey yememek icmemek ve konuşmamak
Namazın rukunleri
Namazın rukunleri yani icindeki farzları şunlardır:
1 Niyet etmek Niyet kalb ile yapılır dil ile soylenmesi sunnettir Ayrıca niyetin Tekbiretulihram ile beraber getirilmesi gerekir Yani “Allahu ekber demekle beraber niyetin kalben yapılması gerekir Farz namazda niyetinin uc şartı vardır Bunlar:
a) Kasıd yani namaz kılmaya azmetmek
b) Tayin yani kılınacak namazın adını soylemek
c) Farziyet yani kılınacak namazın farz olduğunu tavsif etmek Kılınacak namaz belli bir nafile ise; kasıd ve tayin şarttır Mutlak nafile ise sadece kasıd şarttır
2 Tekbiretulihram Yani niyet getirirken “Allahu ekber demek
3 Fatiha okumak Her rekatte Fatiha ’yı Besmele ile birlikte okumak farzdır
4 Kıyam yani ayakta durmak
5 Ruku ’ya varmak
6 İtidal yani ruku ’dan kalkmak
7 İki secde yapmak Secdede ayak parmaklarının iclerinin (altlarının) yere konulması gerekir Dolayısıyla parmakların dışlarını veya uclarını yere koymak kafi değildir
8 İki secde arasında oturmak
9 Son oturuş
10 Son oturuşta Tehiyyat (Teşehhud) okumak Teşehhud şoyledir:
“Ettehiyyatu elmubarekatu essalevatu ettayyibatu lillahi esselamu aleyke eyyuhennebiyyu ve rahtnetullahi ve berekatuhu esselamu aleyna ve ala ibadillahissalihine eşhedu en la ilahe illallah ve eşhedu enne Muhammeden resulullah
11 Son Tehiyyat'tan sonra salevatı şerife getirmek En azı Allahumme salli ala Muhammed(Allah'ım! Hazreti Muhammed ’e salat rahmet eyle) demektir Fakat salatın ekmeli en iyisi şoyledir:
“Allahumme salli ala Muhammedin ve ala Ali Muhammedin kema salleyte ala İbrahime ve ala Ali İbrahime ve barik ala Muhammedin ve ala Ali Muhammedin kema barekte ala İbrahime ve ala Ali İbrahime filalemine inneke Hamidun Mecidun
12 Sağ tarafa selam vermek “Esselamu aleykum ve rahmetullah şeklinde selam verilir
13 Tertip uzere namaz kılmak
Tumanine ’ye riayet etmek de ayrıca farzdır Tumane; ruku ’de itidalde iki secdede ve iki secde arasında: “Subhanallah (yani Allah butun kusurlardan munezzehtir) diyecek kadar beklemektir
Namazın eb ’ad sunnetleri
Namazın sunnetleri iki kısımdır Bir kısım sunnetlerine “eb ’ad denir Bunların herhangi birisi unutulduğu veya terkedildigi zaman secdei sehv yapılır Bu sunnetler şunlardır:
1 Birinci Teşehhudu okumak ve bu teşehhudden sonra Peygamber efendimize salevat getirmek
2 İkinci Teşehhudden sonra Peygamber efendimizin Aline salevat getirmek
3 Sabah namazının ikinci rekatinde rukudan kalktıktan sonra ayakta Kunut okumak ve Kunutta Peygamber efedimize Aline ve Eshabma salat ve selam getirmek
4 Ramazan ayının ikinci yarısından itibaren vitir namazının son rekatında; rukudan kalktıktan sonra ayakta Kunut okumak ve Kunutta Peygamber efendimize Aline ve Eshabına salat ve selam getirmek Sabah namazı ve vitirde okunan Kunut şoyledir:
“Allahummehdini fi men hedeyte ve afini fi men afeyte ve tevelleni fi men tevelleyte ve barik li fima a ’tayte ve kini şerre ma kadayte feinnke takdi vela yukda aleyke ve innehu la yezillu men valeyte vela yeizzu men adeyte tebarekte Rabbena ve tealeyte felekelhamdu ala ma kadayte estağfirukellahumme ve etubu ileyke ve sallallahu ala Muhammedininnebiyyilummiyyi ve ala Alihi ve Sahbihi ve selleme