Kuran-ı Kerimde yekunda 14 müddette geçen secde ayetleri, Mümin kimse tarafından okunduğunda ya da işitildiğinde secde (tilavet secdesi) yapılması gerekir. Kuran-ı Kerim'de secde ayetlerinin geçtiği cüz ve mühletlerle bir arada nasıl secde yapılması gerektiğini sizler için araştırdık. Secde ayeti duyunca ne yapmalı? Secde namazı nasıl kılınır? Tilavet secdesi nasıl yapılır? Tilavet secdesi duası hangisi? Namazdayken Tilavet secdesi nasıl yapılır? Tilavet secdesi farz mı? İşte secde namazıyla ilgili bilinmesi gerekenler...
Hanefi mezhebine nazaran vacip olup gayrı mezheplere nazaran yapılması sünnet ibadetlerden biri olan Tilavet secdesi, Kuran-ı Kerim'in tamamını okuyan ya da secde ayetlerinin geçtiği tarafları dinleyen kimselerin kılması gereken namazdır. Kuran-ı Kerim içerisinde yekunda 14 mahalde geçen secde ayetleri okunduğu ya da dinlendiği esnada secde edilmesi gerektinin değerini şöyle vurguluyor: "Âdemoğlu secde âyetini okuyup secde edince, şeytan ağlar ve 'Vay benim halime! Âdemoğlu secde etmekle emrolundu ve çabucak secde etti; cennet onundur. Ben ise secde etmekle emrolundum, lakin secde etmekten kaçındım, bundan ötürü cehennem benimdir' diyerek oradan kaçar." (Müslim, "Îmân", 35). Kuran-ı Kerim okunduğu devir secde ayetlerinin geçtiği alanları duyan ya da okuyan kimsenin acilen secde yapması münasebetli görülmektedir. Böylece hem Allah (c.c)'un buyruğuna itaat edilmiş olunacak hem de secde etmenin sevabı alınacaktır. Tıpkı ortamda birebir secde ayetinin birden ziyade okunması ile bir sefer secde etmek kafidir.
TİLAVET SECDESİ NEDEN YAPILIR? TİLAVET SECDESİNİN KIYMETI...
Kuran-ı Kerim'de secde ayetlerinin geçtiği yanlarda Allah (c.c)'a değer duymak maksadıyla okuyanın ve işitenin yaptığı secde Tilavet secdesidir. Farz ya da nafile namazlardan çok daha kısa süren secde ayetinde esas olan konum; yüzün yana konulması yani secde edilmesidir. Yolda giderken Kuran-ı Kerim dinleme ya da radyoda dinlenilen Kuran-ı Kerim ayetlerinde secde ayetlerine değiniliyorsa lakin bunu kişi bilmiyorsa secde etmekle yükümlü değildir. Fakat tekrar de her ihtimale karşılık 14 kere secde edilebilir. Çok vakit almadığından ötürü kişi çok kolay bir biçimde secde namazını kılabilir.
TİLAVET SECDESİ YAPILMAZSA NE OLUR? TİLAVET SECDESİ FARZ MI?
Secde ayetinin geçtiği konumları okuyan ya da duyan herkesin yapması gereken tilavet secdesi, Hanefi Mezhebindeki Müslümanlar için vacip (kılınması ile mükellef olan), gayrı üç mezhep için de sünnet (yapılması tavsiye edilen)'dir.
SECDE AYETLERİNİN GEÇTİĞİ VADELER:
Kur'an-ı Kerîm'de yekunda 14 secde ayeti bulunmaktadır. Secde âyetlerinin geçtiği vadeler ise şunlardır:
1. el-A'raf, 7/206
2. er-Ra'd, 13/15
3. en-Nahl, 16/49;
4. el-İsrâ, 17/107;
5. Meryem,19/58;
6. el-Hac, 22/18;
7. el-Furkân, 25/60;
8. en-Neml, 27/25;
9. es-Secde, 32/15;
10. Sâd, 38/24;
11. Fussilet, 41/37;
12. en-Necm, 53/62;
13. el-İnşikâk, 84/21;
14. Alak, 96/19.
SECDE NASIL YAPILIR? TİLAVET SECDESİNİN YAPILIŞI:
Kuran-ı Kerimde geçen secde ayetini işiten ya da okuyan kimsenin secde yapması için şu adımları izlemesi gerekir: Tilavet secdesini yapmak için kişi birinci evvel kalpten ve lisanıyla ''Allah'ım niyet ettim senin rızan için Tilavet secdesini yapmaya'' diyerek şıkça niyet etmelidir. Yüzü ve vücudu kıbleye dönük halde ellerini kulaklarına ya da göğüs hizasına bağlamadan direkt olarak ''Allah-u Ekber'' diyerek secdeye gitmelidir. Secdede 3 kere "Sübhâne rabbiye'l-a'lâ" dedikten sonra tekbir alarak secdeden kalkar ve ayaktayken "semi'nâ ve ata'nâ gufrâneke rabbenâ ve ileyke'l-masîr" denir.
NAMAZDAYKEN TİLAVET SECDESİ NASIL YAPILIR? KIRAATTE SECDE AYETİ OKUNDUĞUNDA...
Namaz sırasında geçen secde ayetini namaz kılmayan bir kimse duyarsa tekrar tilavet secdesini yapmalıdır. Namaz kılan kişi, namazın haricinde secde okuduğu birini duyarsa namazını bitirdikten sonra secde yapmalıdır.
Namaz kılan kimse okuyunca, çabucak ayrıyeten rüku ya da secde yapıp ayağa kalkar. Okumasına devam edip secde ayetini okuduktan iki üç ayet sonra namazın rükuuna eğilirse ve tilavet secdesine niyet ederse, namazın rüku ya da secdeleri, tilavet secdesi mekanına makbul.