Osmanlıda Şehremini kurumu
osmanlı kurumları Şehremini
Şehremini anlamı
Şehremini ne iş yapardı
Şehremini
Osmanlı Devletinde İstanbul’daki saray ve devlete ait binaların bakımı ve tamiriyle uğraşan ve saraylara gerekli olan şeyleri satın alan kimse
Şehremininin yukarıdaki hizmetlerinden başka, sarayların vekilharclığı, hastahane arabalarının tamiri, surre alayında lazım olan muhimmatın tedariki, enderUnun bazı ihtiyaclarının temini ve icabında bunların tamiri, nakliyat ambalajlarının yapılması gibi gorevleri vardı Ayrıca sarayın ve icoğlanlarının bazı ihtiyaclarının alınması, hassa ve darussaade ağası matbahına her sene verilmesi lazım gelen luzumlu malzemelerin temini ve her sene eski saraya verilen bazı aletlerin tedariki gibi gorevleri de bulunuyordu
Fatih Kanunnamesi’ne gore, şehremini, teşrifatta defteremininden sonra ve reisulkuttaptan once gelirdi Terfi ederse, defterdar olurdu Genellikle anı humayUn hocalarından secilen şehreminlerinin muayyen maaşları vardı On beşinci yuzyıl ortalarında yevmiyeleri yuz yirmi akceydi
Şehreminlerinin emrinde su nazırı, kireccibaşı, ambar muduru, ambar katibi, sermimar ve tamirat muduru gibi gorevliler vardı Şehremini dairesi sarayın birinci avlusunda, yani Babı HumayUnla orta kapı arasındaki sahanın solunda bulunmaktaydı Divanı HumayUn toplantılarında şehreminleri ana gelip diğer eminlerle beraber dışarda muayyen bir yerde otururlar, kendilerinden bir şey sorulacak veya bir emir verilecekse ana cağrılıp mutalaaları alınır ve icab eden tebligat yapılırdı
On yedinci asrın ikinci yarısında, saray muhimmatı ve enderUn hademeleriyle eski saray hademelerinin yiyecek ve icecekleri ve bazı tamirat ve inşaat icin şehreminine senede 6900 kese akce veriliyordu On sekizinci asırda ise, şehremini maliyeden senede 850000 kuruşluk bir tahsisat almaktaydı
Zaman zaman resmi binaların inşa ve tamirlerinde şehreminiyle mimarbaşıların beraber calışmaları aralarında ihtilafa sebep olurdu Bu sebeple 1831 yılında her iki vazife, yani şehreminliğiyle mimarbaşılık birleştirilerek Ebniyei Hassa Mudurluğu ihdas edilmiş ve şehreminliği kaldırılmıştır
Ebniyei Hassa Mudurluğu 1849 yılına kadar mustakil, bu tarihten 1856 yılına kadar da Ticaret ve Nafia Nezaretine bağlı olarak gorevini yuruttu Bu tarihten itibaren ise, şehrin temizliğini sağlamak ve guvenliğini korumak uzere kurulan şehremanetine bağlandı Bu teşkilat başlangıcta, bir şehremininin başkanlığında iki yardımcıyla İstanbul halkının ve esnafının ileri gelenlerinden kurulu, karma bir şehir meclisinden meydana gelmekteydi Sonradan bu kuruluşun şeklinde bazı değişiklikler yapıldı 1867’de uygulanan teşkilat ve usUllerle bugunku belediyeciliğin ilk temelleri atılmış oldu Devletin her şehir ve kasabasında; şehremaneti denilen belediye teşkilatı kuruldu Nihayet CumhUriyet devrinde kabul edilen bir kanunla şehremaneti tabiri kaldırıldı (1930)