Septum Deviasyonu Nedir?
Burun, yüzün tam orta noktasında bulunan ve odak noktasını oluşturan alandır. Tıp dilinde septumnasale olarak adlandırılan burun, ortadan ikiye bölünmüş bir tünel gibidir. Bu iki tünelin en ve uzunluk olarak birbirine yakın nitelikte olması durumunda burun sağlığından bahsedebilmekteyiz. Burun orta duvarı tarafından ikiye ayrılan bu iki kısım, ince ve zarımsı bir tabakayla kaplıdır. Bu tabakanın arka ön ve üst kısımlarında kıkırdak, arka alt kısımlarında ise bir kemik duvar bulunmaktadır.
Sağlıklı bir burun, ön giriş deliğindeki darlığın arka kısmından itibaren genişlemeye başlamaktadır. Tam olarak bu noktada, girişten çıkışa doğru burun tünelinde herhangi bir sorun bulunması durumunda, temel yaşam fonksiyonumuz olan solunum ile ilgili sorunlar oluşmaktadır. Burun tünelinden hava geçişinin engellenmesine sebep olan bu durumun en sık rastlanan sebebi olarak karşımıza, burun orta duvarının oluşturduğu çıkıntı ve tümsek çıkmaktadır. Bu çıkıntı ve tümsek, burun boşluğunu ikiye ayıran kıkırdak ve kemikten oluşan, septum adı verilen yapıda meydana gelmektedir.
Septumun amacı, burun boşluğunu iki eşit yapıya ayırmak ve bu iki hava kanalından sistemli şekilde solunum işleminin gerçekleştirilmesini sağlamaktır. Septumun bu sistemli ve fonksiyonlu yapısında çeşitli sebeplerle meydana gelen eğrilikler ise, septum deviasyonu adını almaktadır. Septum deviasyonunda, burun orta duvarının orta hattan kayması sonucu bir tıkanıklık durumu ortaya çıkmaktadır. Septum deviasyonu, burun kemiği eğriliği olarak da bilinmektedir.
Septum deviasyonu, burun içerisinde sistemli ve dönüşümlü fonksiyon gerçekleştiren hava boşluklarının dengesinin bozulmasına, dolayısıyla solunumla ilgili çeşitli problemlere sebep olmaktadır.
Septum Deviasyonu Neden Olur?
Burun orta duvarı, burunda bulunan diğer yapılar ile birlikte anne karnından itibaren gelişmeye başlamakta ve burundaki kıkırdak-kemik gelişimi 18 yaşına kadar sürmektedir. Burun kıkırdak gelişiminin tamamlandığı sürece kadar, bu bölgeye alınan darbeler, darbeler sonucu oluşan travmalar ya da doğuştan burun anatomik yapısıyla ilgili mevcut olan sorunlar septum deviasyonuna sebep olabilmektedir.
Bu sebepleri sıralarsak;
-Kalıtsal olarak burun kemerinin bulunması
-Kalıtsal olarak burunda ya da burun deliklerinde bulunan asimetri
-Burun bölgesine alınan darbeler sonucu kemikte kayma, travmalara bağlı olarak ise burun şeklinde bozukluklar meydana gelmesi
Septum Deviasyonunun Belirtileri Nelerdir?
-Baş ağrısı; burnun temel fonksiyonu olan soluk alıp verme işlemini gerçekleştirememesi sonucu, sağlıklı bir oksijen alımı gerçekleşemediği için vücutta bağ ağrısı ortaya çıkmaktadır.
-Geniz akıntısı; burun orta bölgesinde ortaya çıkan tıkanıklığın bir sonucu olarak, burun bölgesindeki sistemler zarar görmektedir. Geniz akıntısı, burunda düzenli olarak üretilen sıvının niteliğini ve yoğunluğunu da kötü etkilemekte, bu durumun bir sonucu olarak geniz akıntısı meydana gelmektedir.
-Kronik hale gelen ya da sık yaşanan sinüzit; septum deviasyonunun en belirgin belirtilerinden birini oluşturmaktadır. Solunumun sağlıklı şekilde gerçekleştirilememesi sonucu, solunum yollarında meydana gelebilen problemlerden biri de sinüzittir.
-Sıklıkla görülen burun kanamaları; burun orta bölgesindeki tıkanıklığın bir sonucu olarak karşımıza çıkmakta, burun bölgesinin solunum işlevini sağlıklı şekilde yerine getiremediğinin işareti olarak sıklıkla burunda kanamalar meydana gelmektedir.
-Burun tünellerinde tıkanıklık hali; daha çok tek kanallı tıkanıklık durumu ve tıkanıklığa bağlı olarak oluşan akıntı hali söz konusudur.
Septum Deviasyonunda Ameliyat Gerektiren Durumlar
Septum deviasyonu, ortalama olarak toplumun %70-80’ne yakın oranında gözlemlenmektedir. Kişide bulunan hafif nitelikte bir septal deviasyon, kişinin hayatını çok etkilemeyeceği için fark edilmeyebilmektedir. Ancak, septum deviasyonu ileri ya da birkaç bölgede mevcut ise (örneğin S şeklinde deviasyon), kişinin normal yaşantısını etkileyebilmekte, solunum problemleriyle birlikte ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilmektedir.
Konfor ve efor kaybı; septum deviasyonu bulunan kişiler, özellikle gece uykusu sırasında ağız yoluyla solunum yapmakta ve buna bağlı olarak ağız kuruluğu yaşamaktadırlar. Bu durum aslında burun temel fonksiyonu olan havayı temizleme ve vücut sıcaklığına göre dengeleme görevlerinin gerçekleştirilememesi anlamına gelmektedir. Dolayısıyla akciğerlere ağız yoluyla alınan hava gitmekte, bu durum akciğerlerin solunum için daha çok efor sarf etmesine sebep olmaktadır. ;
Performans kaybı ve sağlık sorunları; solunum, vücutta bütün sistemin sağlıklı şekilde işlemesini sağlayan oksijenin alınması için temel fonksiyondur. Sağlıklı solunum, sağlıklı bir vücut sistemi işleyişi için temel noktayı oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, septum deviasyonu kişide, genel bir yorgunluk hali ve devam eden baş ağrıları gibi belirtiler gösterebilmektedir. Genel yorgunluk hali ve devam eden baş ağrıları, kişide performans kaybını kaçınılmaz kılmaktadır.