Ses kısıklığı

Ses kısıklığı çocuklarda ses kısıklığı bebeklerde ses kısıklığı bebekte bebeklerde tedavisi kısıklığına ne iyi kazanç Ses Nasıl Oluşur: Ses oluşumu için akciğerlerden gelen hava akımı kullanılır Akciğerler solunum havasını gırtlağa doğru iterler ve gırtlaktaki ses tellerinin arasından geçen hava ses oluşturur Bu ses ağız boşluğu, dil, dişler, burun boşluğu ve sinüsler aracılığı ile hitabe halini alır Ses Telleri Nerededir: Ağız boşluğundan sonra önde ve arkada iki yol oluşur Arka yol sindirim sistemi ile ilgilidir ve yemek borusu aracılığı ile mideye gider Öndeki yol ise gırtlak (larinks) aracılığı ile solunum yoluna (bronş ve akciğerlere) bağlanır Ses telleri gırtlak içerisinde bulunurlar Sağ ve solda iki tane olan ses telleri hareketli organlardır ve birbirlerine doğru yaklaşıp ayrılırlar Nefes alıp verme sırasında yanlara içten açılırken hitabe sırasında birbirlerine içten yaklaşır ve titreşim yaparlar Ses tellerinin yerleşim yeri boyunda adem elması olarak aşina çıkıntının 2 cm kadar daha alçak kısmına tekabül eder Ses Kısıklığı Ne Demektir: Ses kısıklığı deyince çoğunlukla sesin azalması ya da hiç çıkmaması olduğu düşünülür oysa her türlü normalden ayrı ses oluşumuna ses kısıklığı denir Sesteki çatallaşmalar, titreşimler, boğuk ses ve öteki bütün ses değişikliğine ses kısıklığı denir Ses Kısıklığı Neden Oluşur: Ses kısıklığı yaratıcı çok sebep vardır Bunlar arasında fazla basit ve kendiliğinden dahi iyileşebilecek sebepler olduğu gibi önemli ve tedavisinin büyük ameliyatlar olabileceği hastalıklar olabilir Ses kısıklığına sebep olabilecek hastalıklar aralarında şunlar sayılabilir: Larenjit (Gırtlak iltihabı) Ses tellerinde nodül,kist ya da polip gibi iyi kalpli kitleler Akciğer hastalıkları Ses teli hareketini sağlayan sinirlerin felci Alerji veya iltihaplara tabi geniz akıntısı Mideden yukarı doğru asit kaçağının olması(reflü) Gırtlak ve çevresindeki dokuların tümörleri Ses telleri çevresine gelen darbeler Psikolojik sebepler şeker hastalığı ya da sinir sistemi hastalıkları gibi vücudun diğer bölgeleriyle birlikte ses telinide tutan hastalıklar Ne Vakit Doktora Gitmeliyim: Gerçekten ses kısıklığı olur olmaz doktora gitmek gerekir Fakat ülkemizde bu pek olası olmamaktadır böylece başlıca 12 haftadan daha fazla süren ses kısıklıklarında mutlaka doktora gidilmelidir Ses kısıklığı ile beraber nefes alma zorluğu, ağızdan kan gelmesi, yutma zorluğu ya da boyunda kitle (şişkinlik) gibi şikayetlerde varsa KBB uzmanına müracaat etmek için daha acele etmek gerekir Ses kısıklığı olduğu zaman ne hemen önemli bir hastalık endişesine kapılmalı ne de çok küçümseyip muayeneyi dikkatsizlik etmemek gerekir Tetkik Nasıl Yapılır: Poliklinik şartlarında ses teli muayenesi ya larinks aynası denen ayna ile ya da endoskop adı bahşedilen görüntülü yöntemle yapılır Her ikisinde de doktorunuz diliniz tutarak dışarı çekecek ve ayna ya da endoskopu ağız içine sokacaktır Bu bazen hastada öğürme refleksinin oluşmasına ve bulantıya niçin olabilir Bazen hastanın boğazını uyutmak gerekebilmektedir Doktorunuz ses tellerini gördükten daha sonra hareketlerini denetlemek için sizden ‘i’ demenizi isteyecektir Bu şekilde herhengi bir hareket kısıtlılığıda muayene edilebilecektir Ara Sıra bu yöntemlerle ses telleri yeterince tetkik edilemez Bu durumda direk laringoskopi adı verilen ve hasta sırt üstü yatar pozisyonda iken, hastanın ağzından sokulan ve gırtlak muayenesin karşılayan bir boru şeklinde alet kullanılması gerekir Bu operasyon sırasında mikroskop kullanılarak daha detaylı tetkik yapılabilir Direk laringoskopi yaparken yerel veya genel anesaaai gerekir Ne Gibi Tetkikler Yapılmalıdır: Ses kısıklığının sebebinin anlaşılmasında en önemli kısım hastanın muayemesidir muayene esnasında genelde sebep hakkında bir akıl edinilir Yapılacak tetkiklerde genelde bu fikire kadar seçilir Larenjit (ses teli iltihabı), nodül, polip, kist gibi hastalıklarda tanı muayene ile konduğu için genelde muayene yerine getirmek gerekmez Ses kısıklığı için yapılabilecek tetkikler aralarında şunlar sayılabilir: Akciğer grafisi Sinüzit filmleri id Alerji testleri diyabet, tüberküloz gibi hastalıkların araştırılması Gırtlak bölgesinin bilgisayarlı tomografi veya manyetik resonansla incelenmesi Ur görülürse biopsi alıp patolojide incelenmesi Ses teli sinirinin felcinde beyinle ilgili filmler Bu tetkiklerde hangilerinin yapılacağı doktorunuz muayenede gördüklerine göre kendisi karar verecektir Nasıl Çare Edilir: Ses kısıklığının tedavisi, ses kısıklığı yapan hastalığa tarafından değişir Çünkü ses kısıklığı kendisi bir rahatsızlık yok diğer hastalıkların belirtisidir bu nedenle çare hakkında data her hastalığın kendi bölümünde anlatılacaktır Kısa bilgiler devretmek gerekirse ses teli iltihabı genellikle hap ile tedavi edilir Nodül ve polip gibi hastalıklar için vaktiyle daha artı ameliyat yapılırdı ama son yıllarda daha çok ses eğitimi ile tedsavi edilmektedir Hastanın sesini doğru kullanması nodül ve poliplerin küçülmesini veye değil olmasını genelde sağlamaktadır Bu amaçla doktorunuzun size önerileri olacaktır Ses teli felçleri bazen tümör gibi hastalıklara bazende guatr ameliyatlarına ast olmaktadır Eğer tümöre bağlıysa ilgili organın tedavis gerekir Guatr ameliyatı esnasında ara sıra ses teli siniri kesilebilir Bu durumda bazı asap ve adale ameliyatları yapılabilmektedir Mideden asit kaçağı (reflü hastalığı) olan vakalarda keza ilaç tedavisi hemde hastanın alacağı bazı önlemler vardır Bu önlemler bir daha aşağı paragrafta anlatılmıştır Eğer ses kısıklığı gırtlağın kötü huylu bir tümörüne bağlıysa hasta ameliyatla tedavi edilir Bu ameliyatta tümörün yaygınlığına tarafından gırtlağın bir kısmı ya da tamamı çıkarılır Ses fonksiyonu bu ameliyattan mutlaka etkilenir Konuşma için bazı tezgâhtar yöntemler gerekebilir Nelere Uyarı Etmeliyim: Ses kısıklığının olmaması ya da olursa da kolay iyileşmesi için hastanın uyarı edeceği bir takım durumlar vardır Bunlara arasında şunlar sayılabilir: Sigara ve alkol kullanılmaması (sigaranın rolü çok daha fazladır) Sesin dürüst tonda, kalınlaştırma ve inceltmeleri pozitif yapmadan, kullanılması Fazla uzun vakit konuşmaktan kaçınılması Diaframı kullanarak, gırtlak kaslarını çok yormadan konuşulması Bol su içilmesi Boğaz arıtma hareketini yapmaktan kaçınılması Mideden asit kaçağın olan hastalar için akşam saatlerinde akarsu, kahve, kola, içki alınmaması, mideyi dolduracak değin yemek yenmemesi, yemek yiyip anında yatılmaması, yüksek yastıkta yatılması Bulunduğunuz ortamın nemi ve ısısının uygun olması Ameliyat Ne Vakit Gerekir: Ses kısıklığı yapan hastalıklardan bazıları ameliyatla tedavi edilirler Nodül, polip ve kistler ses terapisi ile düzelmemiş ise veye boyutları büyükse ameliyatla alınabilirler Tümörler adeta tekrar tekrar ameliyatla çare edilirler Ses teli sinirlerinin felcinde de konuşmayı daha iyi ülkü getirmek için bazen amliyatlar yapılmaktadır Bu ameliyatlarla ilgili bilgiler her hastalığın kendi bölümünde anlatılmaktadır