Yerküre umumunda 1.1 milyarın üzerinde kişinin, memleketimizde ise yetişkin nüfusun yarısına yakın kısmının sigara kullandığı kestirim edilmektedir. Ayrıyeten Türkiye'de her sene 100 binden çokça kişinin sigaranın oluşturduğu marazlar sebebiyle öldüğü bildirilmektedir. Tiryakilerinin yarısının irtihaline sebep olan sigara, pek çok kansere sebep olmakla bir arada, birinci olarak temas ettiği ağız nahiyesine de çok zararları olduğu tespit edilmiştir. Sigaranın sebep olduğu kanser illetlerinden birisi de ağız kanseridir. Ağız kanseri olan hastaların %75'lik kısmının sigara ve alkol kullandıkları tespit edilmiştir.
Sigara tasarrufunun insana vereceği zararlar elbette saymakla bitmez. Sigara diş çürüklerinin ve diş eti illetlerinin oluşumunu kıymetli noktada etkilediği üzere bu illetlerin daha süratli bir halde ilerlemesine sebep olmaktadır. Sigaranın birinci zararı ağız kokusuyla başlar ve ağzın kimyasal yapısını etkileyerek şiddetli plak oluşumuna sebep olur. Diş etlerine gereğince kan gitmesini engelleyerek diş eti sıhhatini bozar. Diş eti illetine yatkınlık artar, ağızda doku bozukluklarına ve bed kokuya yol açar. Sigara içindeki nikotin, diş yüzeylerine çökerek bir tabaka oluşturur ve bu tabaka diş estetiğini bozduğu üzere ağızda bakteri oluşumunu hızlandırıp dişlerin çürüğe karşı direncini de azaltır. Ağzında diş çürüğü olan birisi sigara içtiği taktirde bu çürük daha süratli bir halde yayılır. İçeriğindeki binlerce zararlı unsur yüksek ısıyla daha da ölümcül hale gelmektedir. Bir diğer olumsuz tesir de dişeti sorunlarının artmasıyla tat duyusu ve bağışıklığın azalması ve beraberinde gelen iltihabi oluşumlardır. Sigara kullanan hastalarda sıklıkla diş etlerinde ve damakta al renkli iltihabi oluşumlar gözlenir. Ayrıyeten diş eti çekilmesi ileriki aşamalarda ağız kanserine neden olabilir. Sigaranın yol açtığı zararlardan biri olan ağız kanserlerinin yüzde 75'i sigara ve alkol alışkanlığından kaynaklanmaktadır. Sigara içmek dudak, damak, yanak ve diş etlerinde oluşan ağız kanserlerinin birincil etkenidir.
Sigaranın kolay bir refleks oluşturarak tükürük akışını yavaşlattığı ve bu nedenle diş taşı oluşumuna sebep olduğu saptanmıştır. Tükürük azlığı sebebiyle meydana gelen ağız kuruluğu, diş ve diş etlerinde bakteri plaklarının oluşmasını kolaylaştırır. Nikotinin damarları daraltıcı tesiriyle dişetine kan ulaşması zorlaşır. Bu sebeple diş etine kan hücrelerinin ve kâfi seviyede oksijenin ulaşmasına handikap oluşum eder. Buna koşut olarak diş eti kendini tamir özelliğini bölgesine getiremez. Başkaca lokal oksijen basıncının azalması bakterilerin yanak ve diş eti üzerinde çoğalmasına sebep olmaktadır.
Sigaranın ağız ve diş sıhhatine olumsuz tesirlerini şöyle sıralayabiliriz;
Dişlerin üzerinde katran artıklarının sebep olduğu kahverengi lekeler meydana gelir.
Damakta al renkli iltihabi oluşumlar gözlenir.
Diş ve diş eti hastalıklarına, diş eti çekilmesine neden olur.
Kötü ağız kokusunun en önemli sebeplerinden biridir.
Dilde siyah kıllı bir imaj oluşmasına sebep olur.
Ağızda doku bozukluklarına sebep olmaktadır (oral mukozal lezyonlar).
Ağız kanserine neden olur.
Klinik çalışmalar sonucu, sigara tüketimi ve periodontal hastalık arasında bağlantı olduğu kanıtlanmıştır. Yapılan bir çalışma sigara içenlerin, içmeyenlerden iki kat daha ziyade periodontal hastalık riskine sahip olduğunu göstermiştir. Dişi destekleyen dokulardaki kayıp şiddetinin günde 1 sigara içerek yüzde 0,5, 10 sigara içerek yüzde 5 ve 20 sigara içerek yüzde 10 arttığı bulunmuştur. Kırk yaşın altındaki bireyler üzerinde yapılan çalışmalar, sigara tasarrufunun, genç erişkinlerde periodontal durum üzerinde güçlü, negatif tesire sahip olduğunu göstermiştir. Hiç içmeyenlerle kıyaslandığında 19-30 yaş arası sigara içenlerde 4, 31-40 yaş arası 3 defa daha ziyade risk gözlenmiştir.
Sigara içen kimselerin ağız sıhhatini koruyabilmeleri için almaları gereken önlemler;
Sistemli olarak günde iki kere dişlerin fırçalanması, diş arası fırçası yahut diş ipi kullanarak dişlerin ara yüzlerinin temizlenmesi, sigara içenlerde sıkça görülen siyah kıllı lisan oluşumu ve ağız kokusunun azaltılması için lisan yüzeyinin de fırçalanması, 6 aylık tertipli periyotlarla diş doktoru denetimlerinin yapılması.
Sigaranın ağız kanserini tetiklediğini unutmamakta her hengam yarar vardır. Dişlerinizi sistemli olarak denetim ettirmeniz erken tanı açısından hayati ehemmiyet taşımaktadır. Sigaranın ağız ve dişlerinizde oluşturabileceği zararları en az seviyeye indirmek için, 6 ayda bir diş tabibine denetim ettirmekte yarar vardır.
Merakla başlayıp sonradan kimseyi kendisine esir alan sigaranın, umumî sıhhate ve ağız diş sıhhatine verdiği zararların yanında bireye verdiği ekonomik zarar da yadsınamaz. Unutulmamalıdır ki; sigaraya başlamak şahsî bir tercihse, bırakmak da kişinin iradesini kullanarak gerektiğinde profesyonel he¬kim desteği alarak yapabileceği bir tercihtir. Sigara¬yı bıraktığımızda sağlıklı bir vücut ve ferah bir nefes, sağlıklı ve beyaz dişler, sağlıklı dişetleri bizi bekleyecektir ve her taraftan daha kaliteli bir yaşama tekrar merhaba deme bahtımız olacaktır.