Milyonlarca insan sağlıklı gunluk kontakt lensler kullanmanın keyfini suruyor Ancak kontakt lens kullanımının da ceşitli riskleri olduğunu unutmamanızda fayda var Bilincsiz kontakt lens kullanımı, korluk ve gorme kayıplarına sebep olabilecek şiddetli, ağrılı enfeksiyonlara sebep olabilir Bu tarz enfeksiyonların gorulme sıklığı duşuk olmakla birlikte, hala doktorların hastalarını kontakt lenslerin risklerine karşı uyarmasını ve onlara ceşitli urunler onermesini sağlayacak kadar belirgin olarak gorulmektedir
Kontakt lens kullanımına bağlı risklerin bir sonucu olarak, kontakt lens araştırma ve geliştirme birimleri goze daha fazla oksijen gecirebilen lens tasarımları uzerinde yoğunlaştı Araştırmacılara gore eğer korneanın normalde aldığı oksijenle neredeyse aynı miktarda oksijen geciren bir lens materyali ile uretim yapıldığı takdirde bu acılı iltihaplar ve enfeksiyonlar en aza indirgenebilecek ve hatta tamamen tarihe karışabilecek
Oksijen Eksikliği Sendromu
1995 yılında yuksek oksijen gecirgen silikon kontakt lensler yeniden kamuya tanıtıldı Bu yeni lensler uyurken bile korneaya eski lenslerden tam yedi kat daha fazla oksijen gecirimi sağlıyordu
Peki şimdiki durumumuz nedir? Bu yuksek oksijen gecirgen silikon lensler komplikasyonların engellenmesini sağladı mı? Cevap hem evet hem hayır Silikon lensler genel itibari ile goz icin sağlıklı bir ortam oluşturmaktadır Yumuşak lenslerini cok uzun sure kullanan bircok hastada “oksijen eksikliği sendromuna sebep olabilir
Oksijen eksikliği sendromu iltihapsız kornea şişkinlikleri ve neovaskularizasyon (olgun bir damar yatağının normal ağdaki defektleri onaracak ya da anatomik sınırları aşıp doku ve boşlukları istila edecek’ şekilde gelişmesi) tecrube eden hastaların gecirdiği surece goz sağlığı endustrisi tarafından verilen addır Neovaskularizasyon sonucu oluşan bu anormal kan hucreleri korneaya atmosferden aldığı oksijenin yanı sıra kan akışı yoluyla oksijen sağlamaya calışırlar Bu sendromu yaşayan hastaların gozleri genellikle kanlı olur ve gozdeki şişme sebebiyle gorme problemleri yaşarlar Bunun sonucu olarak bir goz doktorunun bu hastaların gorme duyusunu goz muayenesi yoluyla olcmesi oldukca zordur Doktorlar hastalara yeni silikon bazlı lensler kullandırmaya başlattıklarında bu belirtilerin bir coğu ise neredeyse buyulu bir şekilde bir anda yok olur
Araştırmalar Enfeksiyon Riskinin Azaldığını Doğrulamıyor
Peki ya enfeksiyon? Bu yeni lensler enfeksiyonları da engelliyor mu? Yakın zamanda Avustralyalı ve İngiliz bilim adamları tarafından, yeni silikon hidrojel lenslerin yuksek oksijen gecirgenliği sayesinde enfeksiyon oluşma riskini gercekten azaltıp azaltmadığına yonelik araştırmalar yapılmıştır Bu calışmalar silikon lenslerin kontakt lens kullanıcıları icin bakteriyel kornea iltihaplarının oluşması ihtimalini azaltmadığını doğrulamıştır Mevcut araştırmalar klinik doktorlarının cevabını uzun suredir aradığı bir soru uzerine yoğunlaşmıştır: kontakt lenslerle ilgili enfeksiyonlar belki de goz sıvısının durağanlaşması, kornea yuzeyinde oluşan değişiklikler, ve kontakt lensler sebebiyle kornea hucrelerindeki dolaşımın yavaşlamasının bir sonucu olarak oluşmaktadır Oksijen iletiminin enfeksiyon oluşumunda tek faktor olmamasına karşın hala onemli bir faktor olduğunu anlamak son derece onemlidir
Kornea iltihabı ile ilgili bir risk faktoru, tamamlanmış butun araştırmalarda kendini gosteriyor Lenslerle uyumak: Kalıcı gorme kaybı yaşanması konusunda en buyuk risk faktoru lensleriniz uyurken cıkartmamaktır Eğer kontakt lenslerinizle uyursanız bir enfeksiyon kapma ihtimaliniz normalden tam beş kat daha fazladır Ciddi goz enfeksiyonları yaşamanıza sebep olacak diğer risk faktorleri sigara icmek, internetten satın alınan lensler, duşuk sosyoekonomik statu, yanlış lens temizliği, lenslerin kullanmanız gerekenden daha uzun sure boyunca kullanılması ve genc yaşta olmak olarak sıralanabilir Birleşik Krallık merkezli yapılan araştırmaya gore enfeksiyon oluşma riskleri kontakt lenslerin markalarına gore ciddi oranda dalgalanmalar gostermektedir Bu araştırmaya gore gunluk kullanat kontakt lenslerin enfeksiyon oluşturma ihtimallerinin iki haftalık ya da aylık kullanılan lenslere gore daha az olduğu gozlenmektedir İlginc bir şekilde gunluk kullanat kontakt lens kullanımında, kullanıcıların kornea iltihabı yaşama riskinin diğer kontakt lenslere gore 15 kat daha fazla olduğu gozlemlenmiştir Bununla birlikte gunluk kullanat lens kullanıcılarının gecirdiği enfeksiyonlara yol acan bakterilerin ağır bir gorme kaybına sebep olması ihtimali oldukca duşuktur Hatta, hicbir gunluk kullanat lens kullanıcısı gorme keskinliği testinde 2040’tan daha duşuk bir gorme sonucuna sahip değildir
Yani tartışma devam ediyor: Dezenfekte edilmiş ama bakteri yuvası bir kabın icinde taşınan lensleri tekrar tekrar mı kullanmak daha doğrudur, yoksa her gun kullan at lensler kullanmak mı? Herkesin hayat tarzı, biyokimyası ve fizyolojisi farklıdır; bir hasta icin gecerli olan bir durum başka bir hasta icin gecerli olmayabiliyor Tavsiyeler icin goz doktorlarımıza danışın
Kontakt lens kullanımına bağlı risklerin bir sonucu olarak, kontakt lens araştırma ve geliştirme birimleri goze daha fazla oksijen gecirebilen lens tasarımları uzerinde yoğunlaştı Araştırmacılara gore eğer korneanın normalde aldığı oksijenle neredeyse aynı miktarda oksijen geciren bir lens materyali ile uretim yapıldığı takdirde bu acılı iltihaplar ve enfeksiyonlar en aza indirgenebilecek ve hatta tamamen tarihe karışabilecek
Oksijen Eksikliği Sendromu
1995 yılında yuksek oksijen gecirgen silikon kontakt lensler yeniden kamuya tanıtıldı Bu yeni lensler uyurken bile korneaya eski lenslerden tam yedi kat daha fazla oksijen gecirimi sağlıyordu
Peki şimdiki durumumuz nedir? Bu yuksek oksijen gecirgen silikon lensler komplikasyonların engellenmesini sağladı mı? Cevap hem evet hem hayır Silikon lensler genel itibari ile goz icin sağlıklı bir ortam oluşturmaktadır Yumuşak lenslerini cok uzun sure kullanan bircok hastada “oksijen eksikliği sendromuna sebep olabilir
Oksijen eksikliği sendromu iltihapsız kornea şişkinlikleri ve neovaskularizasyon (olgun bir damar yatağının normal ağdaki defektleri onaracak ya da anatomik sınırları aşıp doku ve boşlukları istila edecek’ şekilde gelişmesi) tecrube eden hastaların gecirdiği surece goz sağlığı endustrisi tarafından verilen addır Neovaskularizasyon sonucu oluşan bu anormal kan hucreleri korneaya atmosferden aldığı oksijenin yanı sıra kan akışı yoluyla oksijen sağlamaya calışırlar Bu sendromu yaşayan hastaların gozleri genellikle kanlı olur ve gozdeki şişme sebebiyle gorme problemleri yaşarlar Bunun sonucu olarak bir goz doktorunun bu hastaların gorme duyusunu goz muayenesi yoluyla olcmesi oldukca zordur Doktorlar hastalara yeni silikon bazlı lensler kullandırmaya başlattıklarında bu belirtilerin bir coğu ise neredeyse buyulu bir şekilde bir anda yok olur
Araştırmalar Enfeksiyon Riskinin Azaldığını Doğrulamıyor
Peki ya enfeksiyon? Bu yeni lensler enfeksiyonları da engelliyor mu? Yakın zamanda Avustralyalı ve İngiliz bilim adamları tarafından, yeni silikon hidrojel lenslerin yuksek oksijen gecirgenliği sayesinde enfeksiyon oluşma riskini gercekten azaltıp azaltmadığına yonelik araştırmalar yapılmıştır Bu calışmalar silikon lenslerin kontakt lens kullanıcıları icin bakteriyel kornea iltihaplarının oluşması ihtimalini azaltmadığını doğrulamıştır Mevcut araştırmalar klinik doktorlarının cevabını uzun suredir aradığı bir soru uzerine yoğunlaşmıştır: kontakt lenslerle ilgili enfeksiyonlar belki de goz sıvısının durağanlaşması, kornea yuzeyinde oluşan değişiklikler, ve kontakt lensler sebebiyle kornea hucrelerindeki dolaşımın yavaşlamasının bir sonucu olarak oluşmaktadır Oksijen iletiminin enfeksiyon oluşumunda tek faktor olmamasına karşın hala onemli bir faktor olduğunu anlamak son derece onemlidir
Kornea iltihabı ile ilgili bir risk faktoru, tamamlanmış butun araştırmalarda kendini gosteriyor Lenslerle uyumak: Kalıcı gorme kaybı yaşanması konusunda en buyuk risk faktoru lensleriniz uyurken cıkartmamaktır Eğer kontakt lenslerinizle uyursanız bir enfeksiyon kapma ihtimaliniz normalden tam beş kat daha fazladır Ciddi goz enfeksiyonları yaşamanıza sebep olacak diğer risk faktorleri sigara icmek, internetten satın alınan lensler, duşuk sosyoekonomik statu, yanlış lens temizliği, lenslerin kullanmanız gerekenden daha uzun sure boyunca kullanılması ve genc yaşta olmak olarak sıralanabilir Birleşik Krallık merkezli yapılan araştırmaya gore enfeksiyon oluşma riskleri kontakt lenslerin markalarına gore ciddi oranda dalgalanmalar gostermektedir Bu araştırmaya gore gunluk kullanat kontakt lenslerin enfeksiyon oluşturma ihtimallerinin iki haftalık ya da aylık kullanılan lenslere gore daha az olduğu gozlenmektedir İlginc bir şekilde gunluk kullanat kontakt lens kullanımında, kullanıcıların kornea iltihabı yaşama riskinin diğer kontakt lenslere gore 15 kat daha fazla olduğu gozlemlenmiştir Bununla birlikte gunluk kullanat lens kullanıcılarının gecirdiği enfeksiyonlara yol acan bakterilerin ağır bir gorme kaybına sebep olması ihtimali oldukca duşuktur Hatta, hicbir gunluk kullanat lens kullanıcısı gorme keskinliği testinde 2040’tan daha duşuk bir gorme sonucuna sahip değildir
Yani tartışma devam ediyor: Dezenfekte edilmiş ama bakteri yuvası bir kabın icinde taşınan lensleri tekrar tekrar mı kullanmak daha doğrudur, yoksa her gun kullan at lensler kullanmak mı? Herkesin hayat tarzı, biyokimyası ve fizyolojisi farklıdır; bir hasta icin gecerli olan bir durum başka bir hasta icin gecerli olmayabiliyor Tavsiyeler icin goz doktorlarımıza danışın