ŞİŞMANLIK : OBEZİTE
Sıradan insan vücudunda yağ dokusunun yükü yekun vücut yükümüzün % 16 – 17 si kadardır. Bu nispetin % 30 u geçtiği her insan şişman (obez) sayılır.
Yaygın bir inancın bilakis, alışılmış şişmanlık (yada ismi şişmanlık) bir iç salgı bezi fonksiyonu düzensizliğine değil, kalori bakımından çok güçlü ve istikrarsız bir beslenmeye bağlıdır. Hakikaten bütün tüketim topluluklarında şişmanlığın çok sık görülmesinin nedeni budur.
Şişmanlık gerçek bir hastalıktır. Şişmanlık, kalp ve damar marazları, hipertansiyon, ruhsal bozukluklar ve kimi ruh hastalıklarına, akciğer hastalıklarına, metabolizma hastalıklarına (gut illeti, diyabet illeti vb) ve romatizma illetleri üzere bir çok önemli marazlara neden olur. Bu tehlikeler her şişmanlığın kesinlikle tedavi edilmesi gerekliliğini açıklar. Tek tedavisi az kalorili beslenme rejimi uygulamaktır.
ŞİŞMANLIĞIN NEDENLERİ
Şişmanlık, teorik olarak yağ hücresi fazlalığına bağlı olabilir. Nitekim birinci çocuklukta şiddetli yemek tesiriyle bazen çok şiddetli bir yağ hücresi sayısı artışı olursa bu artış çok geçmeden kalıcı bir duruma gelebilir. O halde yağ hücresi sayısı artışı yoluyla oluşan şişmanlıkların kökeni çok küçük yaşlara dayanmaktadır ve daha sonra yağ hücrelerinin sayısı azaltılmasa bile her birinin depoladığı yağ ölçüsü azaltılabilir.
Süt evladında kilo fazlalığı, çoğumuzun düşündüğü üzere bir sıhhat belirtisi olmayıp bilakis evladın geleceğini önemli biçimde tehdit eder.
Şişmanlığın temel özelliği, ölçüsüz olarak genişleyen ve yağ depolarıyla şişen yağ hücrelerinin besbelli olarak büyümesidir. Bu yüklemenin birinci ve temel nedeni harcanana orantıyla ziyade ölçüde besin unsuru alınmasıdır.
Hareketsiz insanın vücut aktifliği azdır ve iştahı yüksek olup çok yemek mekan. Bununla birlikte kimi kimselerin iştahlı olup zayıf kalabildikleri, kimilerinin az yemek yedikleri halde şişman oldukları bir gerçektir. Bunu en şık eski sporculara bakarak görebilirsiniz. Bir çok ünlü sporcu genç ve faal olarak sporla uğraşırken daha akıllıcası hareketli ve etkin olduğu periyotta zayıf bir vücuda sahiptir. Sporu bıraktıktan sonra ve ilerleyen yaşla birlikte artan iştah nedeniyle süratle kilo alırlar ve şişman kişiler olarak hayatlarına devam ederler.
Bu durumda yağ hücrelerinin yağ prodüksiyonundaki anormal tavrını açıklayabilmek için bir enzim düzensizliği ( metabolizma reaksiyonlarını kolaylaştıran ve hızlandıran bir enzim) bir hudut sitemi yada iç salgı bezleri düzensizliği sorumlu tutulabilir.
KLİNİK BELİRTİLER
Çokça yemeye (yemekler arasında atıştırılan küçük pastalar ve şekerlemeler) bağlı olan ve bedensel etkinliklerle karşılanamayan ismi şişmanlığa 40 – 55 yaşlar arasındaki insanlarda çok sık rastlanır.
Erkekte yağ fazlalığı daha çok boyun, ense ve göbek ortamında görülür. (Android tip şişmanlık)
Bayanda ise yağ fazlalığı en çok göğüste, omuzlarda, kalçalarda ve bacakların üst kısmındadır. (Jinoid tip şişmanlık)
Gerçekte görünümler bu kadar kesin değildir. Birebir insanda hem erkek tipinde (Android) şişmanlık, hem de bayan tipinde (Jinoid) şişmanlık görülebilmektedir. Birebir biçimde bir şahısta ekseriyetle karşı cinste görülen bir yağ fazlalığı tipi de saptanabilir.
Şişmanlığın tesirlerini değerlendirebilmek için sistemli olarak ;
Diyabet illeti aramak için Açlık kan şekeri ve HbA1C seviyesi ölçümü,
Gut (damla) marazı aramak için kanda Ürik asit seviyesi ölçümü,
Yükselmeleri damar sertliği oluşumunda rol oynayabilen kan lipid seviyesi, kan trigliserit seviyesi ve kan kolesterol seviyeleri ölçümleri,
Şişmanlardaki teneffüs yetmezliği çoğunlukla eritrosit (alyuvar) artışıyla birlikte görüldüğünden kan formülü (hemogram),
Tahlillerinin yapılması gereklidir.
Tedavi edilmezse şişmanlık, bir çok illete yol açar. Şişmanların ortalama ömürleri umumî topluluğa orantıyla daha kısadır. Amerika Birleşik Devletlerinde sigorta şirketleri hayat sigortası yaparken, şişman beşerler için ek bir prim daha alırlar. Beslenme rejimi gereğince erken düzenlenirse illetlerin ortaya çıkması engellenebilir.
Şişmanlık tedavisi kesinlikle doktor denetiminde yapılmalıdır. Birden teğe kilo vermek sıhhat açısından bir çok riskler ve tehlikelerle doludur. Kilo verirken hem Doktor denetimi hem de yavaş yavaş irade ile beslenme alışkanlığının değiştirilmesi ile ülkü kiloya erişilmelidir.
Sonuç olarak şişmanlık yalnız fizikî bir görünüm bozukluğu değil, tehlikeli sonuçları olan, kalp ve damar illetleri, hipertansiyon, diyabet illeti, gut marazı, metabolizma marazları ve gayrı birtakım rahatsızlıklara yol açabilen gerçek bir hastalıktır.
Beğenilmeyen beslenme alışkanlıkları, fast food tipi beslenme, şekerden çokça besinlerle beslenme, çok ölçüde çikolata, gofret, şekerleme düşkünlüğü, kolalı ve şekerli içeceklere ziyade düşkünlük, ziyade ölçüde al et tüketimi, kalori bakımından güçlü yemekler, hareketsizlik, spor yapmama, tüketim topluluklarında gözlenen kalpte koroner damarların tıkanmasına (koroner yetersizliğine), damar ve dimağ marazlara neden olarak vefat nispetini yükseltir.
Şişmanların ortalama hayat vadesi, umum topluluğa orantıyla 10 yıl daha kısadır.
Bu tek örnek bile, şişmanların vakit geçirmeden ve şişmanlıktan kaynaklanan marazları ortaya çıkmadan evvel, düşük kalorili rejimle beslenmeye geçmeli, diyette hayvansal besinleri kısıtlanması gerekli, bitkisel, zerzevat, meyve stili beslenmeye geçmeli, beyaz ekmeği terk etmeli, günlük az ölçüde tam buğday ekmeği ile beslenmeli, nizamlı olarak her gün spor yapmalı en azından bir saat yürüyüş yapmalıdır.
İşin en kıymetli yanı kişinin kendi iradesi ile BEN ZAYIFLAYACAĞIM diye mutlak olarak kendine inanması gerekildir.
Sonrada kesinlikle Doktor denetiminde bir Diyetsiyenden profosyonel yardım alınmalı ve mutlak azim, sebat ve kararlılık ile zayıflamaya başlanmalıdır.
Unutmayın ki yalnızca İnanmak ve İstemek bile bir işin yarı yarıya başarılması demektir. Siz yeterki inanın ve isteyin, gersi esasen zaten gelecektir.
Sağlıklı günler dileği ile….
Bilirkişi Dr.Ali AYYILDIZ
Veteriner Doktoru – İnsan Anatomisi Kompetanı Dr.
Sıradan insan vücudunda yağ dokusunun yükü yekun vücut yükümüzün % 16 – 17 si kadardır. Bu nispetin % 30 u geçtiği her insan şişman (obez) sayılır.
Yaygın bir inancın bilakis, alışılmış şişmanlık (yada ismi şişmanlık) bir iç salgı bezi fonksiyonu düzensizliğine değil, kalori bakımından çok güçlü ve istikrarsız bir beslenmeye bağlıdır. Hakikaten bütün tüketim topluluklarında şişmanlığın çok sık görülmesinin nedeni budur.
Şişmanlık gerçek bir hastalıktır. Şişmanlık, kalp ve damar marazları, hipertansiyon, ruhsal bozukluklar ve kimi ruh hastalıklarına, akciğer hastalıklarına, metabolizma hastalıklarına (gut illeti, diyabet illeti vb) ve romatizma illetleri üzere bir çok önemli marazlara neden olur. Bu tehlikeler her şişmanlığın kesinlikle tedavi edilmesi gerekliliğini açıklar. Tek tedavisi az kalorili beslenme rejimi uygulamaktır.
ŞİŞMANLIĞIN NEDENLERİ
Şişmanlık, teorik olarak yağ hücresi fazlalığına bağlı olabilir. Nitekim birinci çocuklukta şiddetli yemek tesiriyle bazen çok şiddetli bir yağ hücresi sayısı artışı olursa bu artış çok geçmeden kalıcı bir duruma gelebilir. O halde yağ hücresi sayısı artışı yoluyla oluşan şişmanlıkların kökeni çok küçük yaşlara dayanmaktadır ve daha sonra yağ hücrelerinin sayısı azaltılmasa bile her birinin depoladığı yağ ölçüsü azaltılabilir.
Süt evladında kilo fazlalığı, çoğumuzun düşündüğü üzere bir sıhhat belirtisi olmayıp bilakis evladın geleceğini önemli biçimde tehdit eder.
Şişmanlığın temel özelliği, ölçüsüz olarak genişleyen ve yağ depolarıyla şişen yağ hücrelerinin besbelli olarak büyümesidir. Bu yüklemenin birinci ve temel nedeni harcanana orantıyla ziyade ölçüde besin unsuru alınmasıdır.
Hareketsiz insanın vücut aktifliği azdır ve iştahı yüksek olup çok yemek mekan. Bununla birlikte kimi kimselerin iştahlı olup zayıf kalabildikleri, kimilerinin az yemek yedikleri halde şişman oldukları bir gerçektir. Bunu en şık eski sporculara bakarak görebilirsiniz. Bir çok ünlü sporcu genç ve faal olarak sporla uğraşırken daha akıllıcası hareketli ve etkin olduğu periyotta zayıf bir vücuda sahiptir. Sporu bıraktıktan sonra ve ilerleyen yaşla birlikte artan iştah nedeniyle süratle kilo alırlar ve şişman kişiler olarak hayatlarına devam ederler.
Bu durumda yağ hücrelerinin yağ prodüksiyonundaki anormal tavrını açıklayabilmek için bir enzim düzensizliği ( metabolizma reaksiyonlarını kolaylaştıran ve hızlandıran bir enzim) bir hudut sitemi yada iç salgı bezleri düzensizliği sorumlu tutulabilir.
KLİNİK BELİRTİLER
Çokça yemeye (yemekler arasında atıştırılan küçük pastalar ve şekerlemeler) bağlı olan ve bedensel etkinliklerle karşılanamayan ismi şişmanlığa 40 – 55 yaşlar arasındaki insanlarda çok sık rastlanır.
Erkekte yağ fazlalığı daha çok boyun, ense ve göbek ortamında görülür. (Android tip şişmanlık)
Bayanda ise yağ fazlalığı en çok göğüste, omuzlarda, kalçalarda ve bacakların üst kısmındadır. (Jinoid tip şişmanlık)
Gerçekte görünümler bu kadar kesin değildir. Birebir insanda hem erkek tipinde (Android) şişmanlık, hem de bayan tipinde (Jinoid) şişmanlık görülebilmektedir. Birebir biçimde bir şahısta ekseriyetle karşı cinste görülen bir yağ fazlalığı tipi de saptanabilir.
Şişmanlığın tesirlerini değerlendirebilmek için sistemli olarak ;
Diyabet illeti aramak için Açlık kan şekeri ve HbA1C seviyesi ölçümü,
Gut (damla) marazı aramak için kanda Ürik asit seviyesi ölçümü,
Yükselmeleri damar sertliği oluşumunda rol oynayabilen kan lipid seviyesi, kan trigliserit seviyesi ve kan kolesterol seviyeleri ölçümleri,
Şişmanlardaki teneffüs yetmezliği çoğunlukla eritrosit (alyuvar) artışıyla birlikte görüldüğünden kan formülü (hemogram),
Tahlillerinin yapılması gereklidir.
Tedavi edilmezse şişmanlık, bir çok illete yol açar. Şişmanların ortalama ömürleri umumî topluluğa orantıyla daha kısadır. Amerika Birleşik Devletlerinde sigorta şirketleri hayat sigortası yaparken, şişman beşerler için ek bir prim daha alırlar. Beslenme rejimi gereğince erken düzenlenirse illetlerin ortaya çıkması engellenebilir.
Şişmanlık tedavisi kesinlikle doktor denetiminde yapılmalıdır. Birden teğe kilo vermek sıhhat açısından bir çok riskler ve tehlikelerle doludur. Kilo verirken hem Doktor denetimi hem de yavaş yavaş irade ile beslenme alışkanlığının değiştirilmesi ile ülkü kiloya erişilmelidir.
Sonuç olarak şişmanlık yalnız fizikî bir görünüm bozukluğu değil, tehlikeli sonuçları olan, kalp ve damar illetleri, hipertansiyon, diyabet illeti, gut marazı, metabolizma marazları ve gayrı birtakım rahatsızlıklara yol açabilen gerçek bir hastalıktır.
Beğenilmeyen beslenme alışkanlıkları, fast food tipi beslenme, şekerden çokça besinlerle beslenme, çok ölçüde çikolata, gofret, şekerleme düşkünlüğü, kolalı ve şekerli içeceklere ziyade düşkünlük, ziyade ölçüde al et tüketimi, kalori bakımından güçlü yemekler, hareketsizlik, spor yapmama, tüketim topluluklarında gözlenen kalpte koroner damarların tıkanmasına (koroner yetersizliğine), damar ve dimağ marazlara neden olarak vefat nispetini yükseltir.
Şişmanların ortalama hayat vadesi, umum topluluğa orantıyla 10 yıl daha kısadır.
Bu tek örnek bile, şişmanların vakit geçirmeden ve şişmanlıktan kaynaklanan marazları ortaya çıkmadan evvel, düşük kalorili rejimle beslenmeye geçmeli, diyette hayvansal besinleri kısıtlanması gerekli, bitkisel, zerzevat, meyve stili beslenmeye geçmeli, beyaz ekmeği terk etmeli, günlük az ölçüde tam buğday ekmeği ile beslenmeli, nizamlı olarak her gün spor yapmalı en azından bir saat yürüyüş yapmalıdır.
İşin en kıymetli yanı kişinin kendi iradesi ile BEN ZAYIFLAYACAĞIM diye mutlak olarak kendine inanması gerekildir.
Sonrada kesinlikle Doktor denetiminde bir Diyetsiyenden profosyonel yardım alınmalı ve mutlak azim, sebat ve kararlılık ile zayıflamaya başlanmalıdır.
Unutmayın ki yalnızca İnanmak ve İstemek bile bir işin yarı yarıya başarılması demektir. Siz yeterki inanın ve isteyin, gersi esasen zaten gelecektir.
Sağlıklı günler dileği ile….
Bilirkişi Dr.Ali AYYILDIZ
Veteriner Doktoru – İnsan Anatomisi Kompetanı Dr.