Sistemik lupus eritematozus (SLE ya da lupus), 1000 yüzü olan hastalık olarak da isimlendirilebilir. Çok çeşitli semptom ve bulgusu vardır. Çabucak çabucak tüm sistemleri etkileyebilir. Temel olarak en sık görülen semptomlar ciltte döküntüler, artrit, başta anemi olmak üzere kan tablosunda değişiklikler, böbrek, karaciğer kalp, akciğer üzere hayati organların işlevlerinde gerileme, nörolojik bulgular ve psikiyatrik bozukluklar olarak sıralanabilir. Tedavi edilmez geçiştirilmeye çalışılırsa hayat kalitesini çok değiştiren ve ölümcül olabilen bir hastalıktır. Kronik hastalıklar grubundadır. Semptomların gelişmesi ve tedavi edilmesi uzun sürer.
Nedeni
Bedenimizin savunma sistemi olan immün sistemin (bağışıklık sistemi) dışarıdan bir uyaran olmadan aktive olması ve olağanda tolerans gösterdiği beden hücrelerine saldırması ile inflamatuvar bir tepki başlatması ile klinik semptomların ortaya çıkmasıdır. İmmün sistemin sıvısal kısmı dediğimiz antikor üretiminin daha ağır olduğu ve beden proteinleri ile bu üretilen antikorların birleşmesi ile immün kompleks denilen protein bileşkelerinin oluşması ve bunun organlara çökerek inflamatuvar cevabı başlatması temel patolojidir. Mikro seviyede pek çok molekül, protein vb olaya dahil olur. Altta genetik yatkınlık, hormonların tesiri ile modifiye olur ve çevresel faktörlerin tetiklemesi ile hastalık başlar. Bu nedenle kiminde çocukluk yaş gurubunda kimin de orta yaşta hastalık bulgu verir
Sıhhat üzerindeki tesiri
SLE'’nin görülme sıklığı 100.000 şahısta 40-50 ortasındadır. Bayanlarda daha fazla hastalık görülür. Siyah ırkta da hastalık daha ağır seyreder.
Teşhis
Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, ateş, kilo kaybı, saç dökülmesi üzere prodromal bulgularla birlikte güneşle tetiklenen yanaklar ve burun sırtında kızarık döküntüler, ağız içi ve burunda aftöz ülsere yaralar, el eklemlerinde simetrik artrit, böbrek tutulumu, aritmi, nefes darlığı, sara krizi, uyuşma, güçsüzlük vb çok çeşitli bulguların görülmesi ile teşhis evresine gelebilir. Bazen de çok atipik bulguları olabilir. Bu nedenle lupus teşhisinin konması ve tedavisinin planlamasının bu hususta eğitim almış iç hastalıkları üzerine romatoloji ihtisası yapmış doktorlar tarafından yönetilmesi çok kıymetlidir. Hastalık pek çok sistemi tuttuğu için multidispliner yaklaşım ve birden fazla tabibin takip ve değerlendirmesi gerekebilir.
Laboratuvada ANA testi temel testtir lakin ENA, anti DS DNA, RF, CCP, C3, C4, sedim crp hemogram biyokimya vb testler tanıya ulaşmada ve ayırıcı teşhiste kullanılan testlerdir.
Tedavi
Tedavide steroidler başta olmak üzere hastalık düzenleyici antiromatizmal ilaçlar (DMARD)’dan yararlanılır.