Sistit en genel tanımıyla, mesanenin yani idrar kesesinin iltihaplanmasıdır Bakteriyel bir enfeksiyon söz konusudur ve buna idrar yolu enfeksiyonu denir
Sık idrara çıkma isteği, idrara çıkıldığında zorlanma, idrarın damla damla gelmesi ve idrar yaparken şiddetli yanma gibi belirtileri vardır Sistit çocuklar da dahil olmak üzere hemen her yaşta görülebilir ve ciddiye alınmalıdır Tedavi edilmediği takdirde böbreklerde enfeksiyona ya da idrarda kanamaya yol açabilir
*Sistit sorunu olanlar üroloji uzmanlarına muayene olabilirler
4Sistitin Nedenleri Nelerdir?
Yaygın inanışlardan biri, cinsel hayatı olmayan kişilerde sistit olmayacağıdır Bu yanlış bir inanıştır Cinsel hayat bakterilerin mesaneye geçişini kolaylaştırabilir ancak cinsellik dışında sistitin başka pek çok nedeni vardır
Sistit genellikle ‘e coli‘ adlı, normalde midebağırsak yolunda bulunan bir bakteriden dolayı kaynaklanır Çoğu zaman vücudumuz bu tür bakterileri idrar yoluyla atar Ancak bazen bakteriler mesane duvarına yapışabilir ya da o kadar hızla çoğalır ki bakterilerin bir kısmı mesanede kalır
Daha az yaygın olarak sistit bakterilerle ilgisi olmayan sebeplerden de kaynaklanabilir Işın tedavisine, bazı ilaçlara ya da uzun dönem sonda kullanımı veya sperm öldürücü jel gibi çeşitli etkenlere karşı vücudun tepkisi olarak da ortaya çıkabilir Sistit tedavisi için genellikle antibiyotik önerilir ancak örneğin interstisyel sistit gibi, sistitin diğer türlerinde tedavi, altta yatan nedene göre değişebilir
Sistit çoğu kez sanki kadınlara özgü bir rahatsızlık gibi algılanır ama erkeklerde de görülebilir Öte yandan kadınlarda daha sık görüldüğü doğrudur çünkü kadınlarda idrar kanalı kısadır ve bakteriler mesaneye daha çabuk ulaşır Bakteriler idrar yoluna cinsel ilişki ya da tuvalet temizliği esnasında geçip enfeksiyona yol açabilir
Sistite neden olan yaygın faktörler:
*Sıkı, naylon iç çamaşırları
*Çok uzun süreler boyunca oturmak
*Tuvalet temizliğini arkadan öne doğru yapmak ya da temizliğe dikkat etmemek
*Stres
*Cinsel ilişki: Sistit sadece cinsel açıdan aktif kişilerde ortaya çıkmaz, çocuklarda bile görülebilir ancak cinsel açıdan aktif kişilerde daha yaygındır Cinsel ilişkinin hemen sonrasında idrara çıkmak, bakterinin dışarı atılmasına yardım eder ve sistite karşı önleyici bir tedbir olabilir
*Kimyasallar (sabun, vücut şampuanı, temizlik mendilleri vb)
*Mesane ya da idrar yolunda tıkanıklık (taş veya prostat büyümesi gibi nedenlerle)
*İdrarın tam boşalmaması (çeşitli rahatsızlıklar vs nedenlerle)
*Genital bölgede aşırı kuruluk
*Hamilelik (hormonlarda değişim ve mesaneye baskı olması nedeniyle)
*Menapozda östrojen hormonu eksikliğinin etkileri
*Diyabet
*Yapısal sorunlar
4Sistiti Kontrol Altına Almak Ne Kadar Sürer?
Antibiyotik kullanımına başlanmasıyla birlikte genellikle 48 saat içerisinde hastalığın belirtileri diner Ancak doktor aksini söylemediği müddetçe antibiyotik tedavisini hasta ‘iyileştim’ diyerek, kendi kendine kesmemelidir Aksi halde enfeksiyon daha şiddetli şekilde tekrarlayabilir Doktorun tavsiyesine göre 1 veya 2 hafta sürecek bir antibiyotik tedavisi hastalığın tekrar etme riskini de büyük oranda düşürecektir
Özellikle cinsel ilişki sonrası sistit olan ve bunu sık yaşayan kişilerde uzun süreli, koruyucu (profilaktik) antibiyotik tedavisi gerekebilir Bu tür bir tedavi birkaç ay sürebilen, uzun soluklu bir tedavidir
4Sistit Kendi Kendine İyileşir Mi?
Ender olarak vücudun enfeksiyona karşı savaştan galip çıktığı görülebilir ama çoğu kez antibiyotik kullanmadan sistitten kurtulmak mümkün olmaz Hastalıktan ilaçsız, doğal reçetelerle kurtulmaya çalışmak, özellikle de enfeksiyona neden olan şartlar değişmedikçe, aynı sorunu tekrar tekrar yaşamanızı engellemeyecektir
4Sistitin Belirtileri ve Etkileri Nelerdir?
Sistitin belirtileri kadın, erkek ve hatta çocuklar için aynıdır Çocuklarda ateşle birlikte iştah kaybı ve kusma da görülebilir Belirtiler eşliğinde çocukta sistitten şüpheleniliyorsa hemen bir doktora başvurmak gerekir
Yetişkinlerde ise sistit belirtileri başka rahatsızlık belirtileriyle benzerlik gösterebilir Tedaviye başladıktan sonra birkaç gün içerisinde durumunuzda bir iyileşme olmuyorsa yeniden doktora danışılması en doğrusudur
Sistitin yaygın belirtileri:
*Acil idrara çıkma isteği
*Sık sık idrar çıkma isteği
*İdrarın az az gelmesi, idrar yaparken tam rahatlayamama
*İdrar yaparken yanma
*Mesanede ağrı ve hassasiyet
*Bulanık veya keskin kokulu idrar
*Yorgunluk hissi
*Cinsel ilişki sırasında ağrı
*Bazı durumlarda idrarda kan
*Nadiren yüksek ateş
4Hamilelikte Sistit
Hamilelikte, sistitin ortaya çıkmasına neden olan birçok neden vardır Vücut direncinin zayıflamış olması, hormonlardaki değişim, büyüyen rahmin mesaneye baskı yapması, idrarın mesanede daha çok birikmesi gibi nedenlerdir bunlar Sistit belirtileri gebelerde de diğer hastalarla aynı belirtilerdir Hamilelikte farklı olan, anne adaylarına diğer hastalara önerilen antibiyotiklerin önerilememesidir Gebelikte güvenle kullanılabilecek, özel sınıf antibiyotikler vardır ve mutlaka doktora danışarak, doktor reçetesiyle, belirtilen sürede kullanılmalıdır
Hamile kalmak isteyen kadınlar eğer sistitten şüpheleniyorlarsa, önce mutlaka tedavi olmalıdırlar Aksi halde ilerleyen günlerde enfeksiyon hamile kalmayı ya da hamilelik sürecini zorlaştırabilir
4İnterstisyel Sistit
İnterstisyel sistit, sistitin bakterilerden kaynaklanmayan, farklı bir türüdür ‘Peki, neden kaynaklanır?’ diye sorduğumuzda ise henüz tam olarak bilinmemektedir Bağışıklık sisteminden tutun, alerjik veya çevresel faktörlere kadar pek çok sebebin etkili olabileceği düşünülmüştür Bakterilerden kaynaklanmadığı için de, bu tür sistitte antibiyotik tedavileri etkili olmaz
İnterstisyel sistit belirtileri de bakteriyel sistit ile benzerlik gösterir Sık sık ve acil olarak idrara çıkma isteği duyulur Hatta bu durum kişilerin sosyal yaşantılarını olumsuz etkileyecek kadar ileri gidebilir Sık tuvalet ihtiyacı yüzünden dışarıdaki aktiviteler sınırlanmaya başlar İnterstisyel sistitte mesane ağrısı da öne çıkan belirtilerden biridir Hastalığın bir diğer adı da zaten ‘ağrılı mesane sendromudur‘ Mesanenin dolması ağrıyı arttırır ve idrara çıkmak rahatlık verir, ağrıyı azaltır
4İnterstisyel Sistit Teşhis ve Tedavisi
Hastalığın teşhis sürecinde idrar tahlili, üreoplazma, chlamydia ve candida (bunlar bakteri vemantar isimleridir) kültürleri ve ayrıca sistoskopi (idrar yolunun ışıklı kamera ile incelenmesi) yaptırılması istenir
İnterstisyel sistit tedavisi sabır isteyen, uzun bir tedavi sürecini kapsar Günümüz tedavileri hastalıktan tamamen kurtulmayı garanti edemese de belirtilerin hafiflemesi ve hastaların rahatlaması adına çeşitli seçenekler sunmaktadır Ağızdan alınan ilaçlar, mesaneye ilaç verilmesi, botoks, ozon tedavisi ya da lazer tedavisi gibi yöntemler çeşitli testleri kapsayan bir muayenenin ardından hastaya önerilmektedir Hangi yöntem hastada belirtileri en çok hafifletiyorsa bu yönteme devam etmek en iyisidir Bu yöntem işe yaramaz hale gelirse daha farklı bir tedaviye geçilebilir
İnterstisyel sistitte hastalığın nedenleri kadar tedavi yöntemleri de tartışmalıdır Hastalara farklı farklı yöntemler, farklı ilaçlar önerilir Bu nedenle bu hastalıkta uzaktan ya da kulaktan dolma bilgilerle yardım almaya çalışmak mümkün olmayacaktır Mutlaka bir üroloji uzmanı ile birlikte tedaviyi planlamak gerekir
Sık idrara çıkma isteği, idrara çıkıldığında zorlanma, idrarın damla damla gelmesi ve idrar yaparken şiddetli yanma gibi belirtileri vardır Sistit çocuklar da dahil olmak üzere hemen her yaşta görülebilir ve ciddiye alınmalıdır Tedavi edilmediği takdirde böbreklerde enfeksiyona ya da idrarda kanamaya yol açabilir
*Sistit sorunu olanlar üroloji uzmanlarına muayene olabilirler
4Sistitin Nedenleri Nelerdir?
Yaygın inanışlardan biri, cinsel hayatı olmayan kişilerde sistit olmayacağıdır Bu yanlış bir inanıştır Cinsel hayat bakterilerin mesaneye geçişini kolaylaştırabilir ancak cinsellik dışında sistitin başka pek çok nedeni vardır
Sistit genellikle ‘e coli‘ adlı, normalde midebağırsak yolunda bulunan bir bakteriden dolayı kaynaklanır Çoğu zaman vücudumuz bu tür bakterileri idrar yoluyla atar Ancak bazen bakteriler mesane duvarına yapışabilir ya da o kadar hızla çoğalır ki bakterilerin bir kısmı mesanede kalır
Daha az yaygın olarak sistit bakterilerle ilgisi olmayan sebeplerden de kaynaklanabilir Işın tedavisine, bazı ilaçlara ya da uzun dönem sonda kullanımı veya sperm öldürücü jel gibi çeşitli etkenlere karşı vücudun tepkisi olarak da ortaya çıkabilir Sistit tedavisi için genellikle antibiyotik önerilir ancak örneğin interstisyel sistit gibi, sistitin diğer türlerinde tedavi, altta yatan nedene göre değişebilir
Sistit çoğu kez sanki kadınlara özgü bir rahatsızlık gibi algılanır ama erkeklerde de görülebilir Öte yandan kadınlarda daha sık görüldüğü doğrudur çünkü kadınlarda idrar kanalı kısadır ve bakteriler mesaneye daha çabuk ulaşır Bakteriler idrar yoluna cinsel ilişki ya da tuvalet temizliği esnasında geçip enfeksiyona yol açabilir
Sistite neden olan yaygın faktörler:
*Sıkı, naylon iç çamaşırları
*Çok uzun süreler boyunca oturmak
*Tuvalet temizliğini arkadan öne doğru yapmak ya da temizliğe dikkat etmemek
*Stres
*Cinsel ilişki: Sistit sadece cinsel açıdan aktif kişilerde ortaya çıkmaz, çocuklarda bile görülebilir ancak cinsel açıdan aktif kişilerde daha yaygındır Cinsel ilişkinin hemen sonrasında idrara çıkmak, bakterinin dışarı atılmasına yardım eder ve sistite karşı önleyici bir tedbir olabilir
*Kimyasallar (sabun, vücut şampuanı, temizlik mendilleri vb)
*Mesane ya da idrar yolunda tıkanıklık (taş veya prostat büyümesi gibi nedenlerle)
*İdrarın tam boşalmaması (çeşitli rahatsızlıklar vs nedenlerle)
*Genital bölgede aşırı kuruluk
*Hamilelik (hormonlarda değişim ve mesaneye baskı olması nedeniyle)
*Menapozda östrojen hormonu eksikliğinin etkileri
*Diyabet
*Yapısal sorunlar
4Sistiti Kontrol Altına Almak Ne Kadar Sürer?
Antibiyotik kullanımına başlanmasıyla birlikte genellikle 48 saat içerisinde hastalığın belirtileri diner Ancak doktor aksini söylemediği müddetçe antibiyotik tedavisini hasta ‘iyileştim’ diyerek, kendi kendine kesmemelidir Aksi halde enfeksiyon daha şiddetli şekilde tekrarlayabilir Doktorun tavsiyesine göre 1 veya 2 hafta sürecek bir antibiyotik tedavisi hastalığın tekrar etme riskini de büyük oranda düşürecektir
Özellikle cinsel ilişki sonrası sistit olan ve bunu sık yaşayan kişilerde uzun süreli, koruyucu (profilaktik) antibiyotik tedavisi gerekebilir Bu tür bir tedavi birkaç ay sürebilen, uzun soluklu bir tedavidir
4Sistit Kendi Kendine İyileşir Mi?
Ender olarak vücudun enfeksiyona karşı savaştan galip çıktığı görülebilir ama çoğu kez antibiyotik kullanmadan sistitten kurtulmak mümkün olmaz Hastalıktan ilaçsız, doğal reçetelerle kurtulmaya çalışmak, özellikle de enfeksiyona neden olan şartlar değişmedikçe, aynı sorunu tekrar tekrar yaşamanızı engellemeyecektir
4Sistitin Belirtileri ve Etkileri Nelerdir?
Sistitin belirtileri kadın, erkek ve hatta çocuklar için aynıdır Çocuklarda ateşle birlikte iştah kaybı ve kusma da görülebilir Belirtiler eşliğinde çocukta sistitten şüpheleniliyorsa hemen bir doktora başvurmak gerekir
Yetişkinlerde ise sistit belirtileri başka rahatsızlık belirtileriyle benzerlik gösterebilir Tedaviye başladıktan sonra birkaç gün içerisinde durumunuzda bir iyileşme olmuyorsa yeniden doktora danışılması en doğrusudur
Sistitin yaygın belirtileri:
*Acil idrara çıkma isteği
*Sık sık idrar çıkma isteği
*İdrarın az az gelmesi, idrar yaparken tam rahatlayamama
*İdrar yaparken yanma
*Mesanede ağrı ve hassasiyet
*Bulanık veya keskin kokulu idrar
*Yorgunluk hissi
*Cinsel ilişki sırasında ağrı
*Bazı durumlarda idrarda kan
*Nadiren yüksek ateş
4Hamilelikte Sistit
Hamilelikte, sistitin ortaya çıkmasına neden olan birçok neden vardır Vücut direncinin zayıflamış olması, hormonlardaki değişim, büyüyen rahmin mesaneye baskı yapması, idrarın mesanede daha çok birikmesi gibi nedenlerdir bunlar Sistit belirtileri gebelerde de diğer hastalarla aynı belirtilerdir Hamilelikte farklı olan, anne adaylarına diğer hastalara önerilen antibiyotiklerin önerilememesidir Gebelikte güvenle kullanılabilecek, özel sınıf antibiyotikler vardır ve mutlaka doktora danışarak, doktor reçetesiyle, belirtilen sürede kullanılmalıdır
Hamile kalmak isteyen kadınlar eğer sistitten şüpheleniyorlarsa, önce mutlaka tedavi olmalıdırlar Aksi halde ilerleyen günlerde enfeksiyon hamile kalmayı ya da hamilelik sürecini zorlaştırabilir
4İnterstisyel Sistit
İnterstisyel sistit, sistitin bakterilerden kaynaklanmayan, farklı bir türüdür ‘Peki, neden kaynaklanır?’ diye sorduğumuzda ise henüz tam olarak bilinmemektedir Bağışıklık sisteminden tutun, alerjik veya çevresel faktörlere kadar pek çok sebebin etkili olabileceği düşünülmüştür Bakterilerden kaynaklanmadığı için de, bu tür sistitte antibiyotik tedavileri etkili olmaz
İnterstisyel sistit belirtileri de bakteriyel sistit ile benzerlik gösterir Sık sık ve acil olarak idrara çıkma isteği duyulur Hatta bu durum kişilerin sosyal yaşantılarını olumsuz etkileyecek kadar ileri gidebilir Sık tuvalet ihtiyacı yüzünden dışarıdaki aktiviteler sınırlanmaya başlar İnterstisyel sistitte mesane ağrısı da öne çıkan belirtilerden biridir Hastalığın bir diğer adı da zaten ‘ağrılı mesane sendromudur‘ Mesanenin dolması ağrıyı arttırır ve idrara çıkmak rahatlık verir, ağrıyı azaltır
4İnterstisyel Sistit Teşhis ve Tedavisi
Hastalığın teşhis sürecinde idrar tahlili, üreoplazma, chlamydia ve candida (bunlar bakteri vemantar isimleridir) kültürleri ve ayrıca sistoskopi (idrar yolunun ışıklı kamera ile incelenmesi) yaptırılması istenir
İnterstisyel sistit tedavisi sabır isteyen, uzun bir tedavi sürecini kapsar Günümüz tedavileri hastalıktan tamamen kurtulmayı garanti edemese de belirtilerin hafiflemesi ve hastaların rahatlaması adına çeşitli seçenekler sunmaktadır Ağızdan alınan ilaçlar, mesaneye ilaç verilmesi, botoks, ozon tedavisi ya da lazer tedavisi gibi yöntemler çeşitli testleri kapsayan bir muayenenin ardından hastaya önerilmektedir Hangi yöntem hastada belirtileri en çok hafifletiyorsa bu yönteme devam etmek en iyisidir Bu yöntem işe yaramaz hale gelirse daha farklı bir tedaviye geçilebilir
İnterstisyel sistitte hastalığın nedenleri kadar tedavi yöntemleri de tartışmalıdır Hastalara farklı farklı yöntemler, farklı ilaçlar önerilir Bu nedenle bu hastalıkta uzaktan ya da kulaktan dolma bilgilerle yardım almaya çalışmak mümkün olmayacaktır Mutlaka bir üroloji uzmanı ile birlikte tedaviyi planlamak gerekir