Sivas Yoresel Halk Oyunları,
Sivasın Halk Oyunları,
Sivas Yoresi Halk Oyunları
Sivasın Halk Oyunları Nelerdir
Sivas Halk Oyunları Halaygrubuna girmekte ve gunumuzde halayların merkez bolgesi Sivas sayılmaktadır
Halaylar İc Anadolu Bolgesi'nin bir bolumu ile Guneydoğu Anadolu Bolgesi'nde oynanmaktadır Bu yorelerde halay kelimesi; alay, aley, haley olarak değişik bicimlerde kullanılmaktadır Halaylar yapısı itibariyle sosyal yaşantının figurlerle ifadesidir Sivas Halayları yapısıyla diğer illerimizden ayrılmaktadır Sivas oyunları kendine ozgu figurleriyle goz kamaştırıcıdır Kızlar ve erkekler ayrı ayrı halay cekmektedir Alaca (karma) diziliş Sivas yoresinde gorulmemesine rağmen bazı oyunlar alaca dizi şeklinde kapalı mekanlarda ve aile icerisinde oynanmaktadır
Kız ve erkek oyunlarında baştaki oyuncuya 'Halay Başı' sondaki oyuncuya 'pocuk' ismi verilmektedir Halayları erkekler mendillerini savaşta kılıc kullanıyormuş gibi cevirirler Kadınlar ise krep kullanmaktadır Sivas halaylarında oyuncu sayısında sınırlama gorulmemektedir Ancak; 712 kişi arasinda cok rahat oynandigi gorulmektedir Erkek oyunları genellikle duğun ve eğlencelerde oynandığından acık hava tercih edilmektedir Bunun icin Sivas halayları meydan ve harman oyunları olarak anılmaktadır
Sivas halayları genellikle 24 bolumden meydana gelmektedir Bu bolumler; 1 Ağırlama, 2 Sıkıştırma , 3 Oynatma,
4 Hoplatma ismini almaktadır Her bolumde figurler ve musiki değişmektedir Oyunlar ağırdan başlayıp, gittikce tempo artarak hızlanmakta, ve en sonda doruk noktasına ulaşmaktadır Sivas halaylarının bir diğer ozelliği, bilinen butun oyun formlarının kullanılması, sergilenmesidir Sivas yoresi oyunlarında tabii faktorlerin hepsi gorulmektedir Ciftcilik, iş tabiattaki bitkiler, hayvan taklidi oyunların ortaya cıkmasında ve oynanmasında etkili olmuştur
Halay Turleri
1Erkeklerin oynadığı halaylar :
Yore oyunlarının tum ozelliklerini taşıyan asıl halaylardır Figurlerin zenginliği, hareket kabiliyetinin ustunluğuoynayanı, seyredeni coşturmaktadır Erkek halayları; Sivas Halayı, Koy Ağırlaması, Abdurrahman Halayı, Kızık, Karkın (Garkın) vb
2 Kızların oynadığı halaylar :
Erkek oyunlarına gore daha kolay oyunlardır Turkulu , turkusuz olarak oynanmaktadır Hareketler daha yumuşaktır
Kız halayları : Hanımesme, Sarıkız, Yanlama, Karamuk, Madımak, Pınarınbaşı vb
3 Erkek ve Kızların oynadığı halaylar :
Bu halayları hem kızlar hem de erkekler oynamaktadır Figurlerde ufak tefek farklılıklar gorulmektedir Genellikle
kızlar turkulerini soyleyerek oynamaktadır Bu halaylara; Sarıkız, İş halayı, Zara Karahisarı, Sivas Halayı, Tersbico,
Maro vb
Sivas yoresinde halk oyunları kıyafetleri yorelerine gore değişmektedir Erkekler; yemeni, aynalı corap (yun),
zıvga, şal, yelek, gomlek, kostek (bazen fes takıldığı uzerine hindi, yazma sarıldığı da gorulmektedir) Kızlar; ucetek, şalvar, corap, işlik (gomlek), onluk, pocukluk (arkalık), yanbağ, carık, fes, tepelik, pullu yazma (bazen kemer takıldığı da gorulmektedir) Sivas Halayları isimlerini bazen oynanan yorenin, ilce ve koyun ismini almaktadır (Kızık, Karkın) Bazen insan
isimlerinden (Abdurrahman), bitkilerden (madımak, karamuk) bazen de hayvan isimlerinden (cekirge, horoz, kartal,
turnalar) son bolumdeki oyunlar taklidi oyunlardır