Sivilce nedenleri hakkında yazılan çizilen birçok bilgi, tedavisinde uygulanan birçok yol var. Sivilcenin temel nedenini bulup çözmekse tedavi yaklaşımında asıl olması gereken. Hepimizin hayatını çekilmez kılmaya yeten, bazen ne yaparsak yapalım ilerlemesi durmayan, yüzden uzunluğuna, sırta, göğüse hakikat inen sivilcelerin nedeni yalnızca cildimizin yüzeyinde olan meseleler değildir.
En sık görülen akne, tipik olarak yüzünüzün t bölgesinde yahut çene bölgesinde görülen, etkilenen bölgenin etrafında beyaz nokta, siyah nokta ve genel kızarıklık karışımı ile ortaya çıkan aknedir. bu tip sivilceler ‘Acne vulgaris' olarak isimlendirilir.
Sivilcelerin diğer bir tipi, kistik akne olarak isimlendirilen cilt altında tıpkı bir zirve üzere oluşan ve asla küçülmeyen sivilcelerdir. Bu tip akneler cildin daha derinlerine gitmeye yatkındırlar. Dokunmakla ağrılı, daha kalıcı olma eğilimindedirler. Kistik akneler daha çok cildin alt yarısında ve göğüs, sırt ve omuzlarda bulunurlar.
Akneye sahip olmak tabi ki mental olarak rahatsız edicidir. Kronik aknesi olan insanların depresyona daha yatkın olduğu keşfedilmiştir. Sivilcesi olan insanlarda toplumsal etrafta rahatsızlık hissetme durumu ortaya çıkmaktadır. Toplumsal etraf tarafından pak olmadığım düşünülüyor üzere bir yargıya kapılmaktadırlar. Evet, cilt paklığı akne oluşumunda çok değerli olsa da olay bu kadar kolay değil. Aknesi olan beşerler daha sağlıklı beslense de cildini sık sık yıkasa da bu iki tedbir sivilceyi çözmeyi sağlayamayabiliyor.
Ergenlikte insanların %50’sinden fazlasında akne gözlenir. Birden fazla beşerde akne 20’lerin sonları ve 30ların başlarında son bulsa da kimilerinde inatçı olarak devam etmeye eğilimlidir.
Yetişkin çağ akneleri çoklukla kistik, yüzün alt tarafı ve boyun, dekolte ve sırt bölgesinde olmaya eğilimlidir. Ergenlik periyodunda en azından aknenin ne vakit gerileyeceğini varsayım ederiz, yetişkin devirdeki aknenin en büyük sorunu ne vakit gerileyeceğinin bilinmemesidir. Bu insanları ucunda ışık olmayan bir tüneldeymiş üzere hissettirir.
Akneyi çözmek için yapmamız gereken birinci şey altta yatan nedeni bulmaktır.
Bilhassa ergenlerde aknenin hormonal dengesizliklerden kaynaklandığı bilinir. İleri yaştaysa bilhassa menstruasyon döngüsü boyunca bayanlarda akne oluşum nedeninin hormonal olduğu bilinir. Pekala hormonal ancak neden hormonlarda dengesizlik oluyor. Bilhassa yetişkinlerde bunun sebepleri ortasında en kıymetli sebep; östrojen dominansidir.
Hormonal Akne Sebeplerinin Kimileri;
1.Östrojen dominansi; östrojen düzeylerinin progesteron düzeylerinin karşısında artmış olmasını tanımlar. Olağanda östrojen ve progesteron bir istikrar içerisinde yer alırlar, istikrar bozulduğunda östrojenin progesteron karşısında artmasına östrojen dominansi denir. Bu iştah dengesizliği, mod değişmesi, baş ağrıları, anksiyete üzere durumlara da neden olabilir, ek olarak aknenin en kıymetli sebeplerindendir,
2.Androjen fazlalığı; testosteron cilt yüzeyinde Sebum ve keratinin çok üretimine neden olur. Bu da porların tıkanmasına yol açar. Çok androjenin sebepleri ortasında; polikistik over sendromu, gerilim kaynaklı adrenal aksın bozulması yer alabilir. Testosteron fazlalığının öteki belirtileri ortasında; kıllanma, sistemsiz adet periyotları, elma tipi kilo alma sayılabilir.
3.Ailesel bir hormonal sorun yani genetik geçiş hormonal aknede rol oynuyor olabilir. Şayet ailede PCOS, erken saç dökülmesi, prostat hiperplazisi üzere bir durum kelam konusu ise genetik yatkınlık göz önünde tutulmalıdır.
Hormonal sebeplerden sonra beslenmeye dikkat çekmek istiyorum.
Beslenme konusunda akneye sebep olabilecek faktörler ortasında inflamatuar olduğunu bildiğimiz besinler bulunmaktadır. bu besinler;
Eliminasyon diyetinde de kesinlikle kestiğimiz gluten, süt ve süt eserleri, rafine şekerdir. Bunlar bağırsakta ve ardından genel olarak tüm bedende inflamasyonun yani toksik bir tepkinin başlamasına neden olurlar, inflmasyonun ziyadesiyle artması ise bedenimizde çeşitli organ ve sistemlerde hasarlara yol açar. Bu sonuclardan biri aknedir.
Inflamatuar besinler ortasında sayabileceğimiz ve sıklıkla tüketiminin akneye neden olduğunu bildiğimiz öbür besinler ortasında glisemik indeksi yüksek besinler yer alır.Glisemik indeksi yüksek besinler insülin ve beraberinde IGF1 dediğimiz bir öteki unsurun çok salınımına yol açar. Bu hususun reseptörleri ciltteki aknenin oluşumundan sorumlu sebase glandlarda da bulunmaktadır. Hasebiyle çok salınımı akne oluşumuna sebebiyet vermektedir.
Akne oluşumunda öbür bir sebep detoksifikasyon yolaklarının yetersiz kalmasıdır.
Bedenimiz, karaciğer, safra kesesi, böbrekler ve idrar yolları, bağırsaklar, akciğerler, lenfatik sistem ve deriden oluşan komplike detoksifikasyon yollarına sahiptir. Bu organların her biri, bedendeki toksin düzeyinin ve atıkların istikrarda tutulmasında kritik bir rol oynar. Bilhassa karaciğer detoks sitemleri akne oluşumunda ayrıyeten kıymetlidir. Kronik akneden muzdarip hastalarımızda karaciğer detoks sistemlerini desteklemek en değerli yaklaşımlarımızdan birisidir.
Ve hepimizin hayatında en çok rol oynayan sebep olarak; gerilim. Gerilim sonucunda beden adrenallerden kortizon hormonu salgılar. Kortizon ve östrojen, testosteron üzere seks hormonları tıpkı yolaklardan sentezlendiği icin hormonal balance bozulur. Gerilim bu formda adrenalleri etkileyerek bedeninizde hormon dengesizliğine yol açar ve akne oluşumuna sebebiyet verebilir.
Son vakitlerde üzerinde sıklıkla durduğumuz başka bir bahis ise bağırsak, immün sistem ve cilt irtibatı. Kısaca şu formda açıklayabiliriz; bağırsak florasındaki bir dengesizlik yani imbalance bakteriyel endotoksinler ve lipopolisakkaridler nedeniyle immün sistemi aktive edebilir. Cildimizde bulunan immün sistem hucrelerinin çok derecede uyarılması sonucu enflamasyonun artışı cilt bariyerinin bozulmasına ve ardından bakterilerin kolaylıkla yerleşip akne oluşturmasına neden olur.
Bağırsaktaki disbiyozun akneye neden olmasının öbür bir kesimi SIBO dur. Siboda bozulan motor hareketler kabızlığa ve bu durum inflamasyonun daha da artıp aknelerin oluşmasına sebep olur.
Sivilceyi tedavi etmek ve sonsuza kadar ondan kurtulmak için altta yatan mekanizmanı aydınlatılması çok kıymetlidir.