Şizofreni Ceşitleri Nelerdir
Şizofreni Turleri
DSMIV sınıflamasına gore şizofreni beş alt tip ihtiva etmektedir:
Paranoid tur: Bazen dine aşırı duşkunluk, metafizik, filozofik ya da cinsel uğraşlar gorulur Rahatsızlığı kabul etmez, belirtileri gizlemeye calışır, sanrıları yuzunden savunmaya gecer ve toplumdan uzaklaşırlar Duşunce bozuklukları baskındır Kotuluk gorme sanrıları, buyukluk sanrıları, etkilenme fikir ve sanrıları, alınganlık, kuşkuculuk bu turde sık gorulen duşunce bozukluklarıdır Başlangıcı genellikle yavaş ve daha gec yaştadır (DSM kodu 2953ICD kodu F200)
Dezorganize (Hebefrenik) tur: Duşunce ve devinim bozuklukları baskındır Kişilikte dağılma ve yıkım hızlıdır Hasta kendi ozel dunyasında yaşar Davranışlar ilkel ve cocuksudur Kısa zamanda duygusal tepkilerde oynamalar (labilite), yuzeysellik, uygunsuzluk, sozcuk uydurma (neolojizm), tutarsız sanrılar, yineleyici basmakalıp konuşmalar, ayrıca varsanılar daha sonra ortaya cıkmaktadır Başlangıcı genc yaşta akut, renkli pozitif belirtilerle başlamaktadır DSM kodlamasında dezorganize; ICD kodlamasında ise hebefrenik şizofreni olarak gecer (DSM kodu 2951ICD kodu F201)
Katatonik tur: Devinim (hareket) bozuklukları baskındır Dış cevre ile ilişkisini kesmiş gibi gorunse de cevrede olup bitenleri tanımakta ve kaydetmektedir Hastalar belli bir duruşta uzun sure kalır ve dışardan gelen tepkilere yanıt vermez (donakalma), katatonik dalgınlık, katatonik taşkınlık, karşıtcılık gibi belirtiler gorulmektedir Başlangıcı coğunlukla 1525 yaş arasında ve aniden olmaktadır(DSM kodu 2952ICD kodu F202)
Ayrışmamış tur: Paranoid, dezorganize ve katatonik tur ayrışmamıştır(DSM kodu 2959ICD kodu F203)
Kalıntı (Reziduel) tur: Daha cok negatif belirtilerin baskın olduğu sureğen şizofrenik bozukluktur Değişmeye karşı istek ve ilgi azdır Duygu kuntluğu, vurdumduymazlık, girişim ve eylem azlığı, toplumdan kopukluk, duşuncede somutlaşma ve fakirleşme, kendine iyi bakmama gibi negatif belirtiler gozlenir Bir ya da birkac aktif şizofrenik depreşmeden sonra başlamaktadır (DSM kodu 2956ICD kodu F205)
ICD10 sınıflama sisteminde ise bu turlere ek olarak iki alt tip daha vardır
Şizofreniardı cokkunluk: Şizofrenik depreşmenin ardından hasta cok belirgin cokkunluğe girebilir Daha cok negatif belirtiler bulunmakla birlikte pozitif belirtiler de gozlenir Kalıntı şizofreniden ayırmak zor olabilir Ayırıcı tanı icin hasta oykusu onemlidir (ICD kodu F204)
Basit şizofreni: Sinsi ve yavaş başlayan ve daha cok negatif belirtilerin baskın olduğu şizofreni turudur Genellikle sanrılar, varsanılar, hareket bozuklukları gorulmez Kalıntı şizofreniden ayrımı oyku ile yapılır (ICD kodu F206)
Şizofreni Turleri
DSMIV sınıflamasına gore şizofreni beş alt tip ihtiva etmektedir:
Paranoid tur: Bazen dine aşırı duşkunluk, metafizik, filozofik ya da cinsel uğraşlar gorulur Rahatsızlığı kabul etmez, belirtileri gizlemeye calışır, sanrıları yuzunden savunmaya gecer ve toplumdan uzaklaşırlar Duşunce bozuklukları baskındır Kotuluk gorme sanrıları, buyukluk sanrıları, etkilenme fikir ve sanrıları, alınganlık, kuşkuculuk bu turde sık gorulen duşunce bozukluklarıdır Başlangıcı genellikle yavaş ve daha gec yaştadır (DSM kodu 2953ICD kodu F200)
Dezorganize (Hebefrenik) tur: Duşunce ve devinim bozuklukları baskındır Kişilikte dağılma ve yıkım hızlıdır Hasta kendi ozel dunyasında yaşar Davranışlar ilkel ve cocuksudur Kısa zamanda duygusal tepkilerde oynamalar (labilite), yuzeysellik, uygunsuzluk, sozcuk uydurma (neolojizm), tutarsız sanrılar, yineleyici basmakalıp konuşmalar, ayrıca varsanılar daha sonra ortaya cıkmaktadır Başlangıcı genc yaşta akut, renkli pozitif belirtilerle başlamaktadır DSM kodlamasında dezorganize; ICD kodlamasında ise hebefrenik şizofreni olarak gecer (DSM kodu 2951ICD kodu F201)
Katatonik tur: Devinim (hareket) bozuklukları baskındır Dış cevre ile ilişkisini kesmiş gibi gorunse de cevrede olup bitenleri tanımakta ve kaydetmektedir Hastalar belli bir duruşta uzun sure kalır ve dışardan gelen tepkilere yanıt vermez (donakalma), katatonik dalgınlık, katatonik taşkınlık, karşıtcılık gibi belirtiler gorulmektedir Başlangıcı coğunlukla 1525 yaş arasında ve aniden olmaktadır(DSM kodu 2952ICD kodu F202)
Ayrışmamış tur: Paranoid, dezorganize ve katatonik tur ayrışmamıştır(DSM kodu 2959ICD kodu F203)
Kalıntı (Reziduel) tur: Daha cok negatif belirtilerin baskın olduğu sureğen şizofrenik bozukluktur Değişmeye karşı istek ve ilgi azdır Duygu kuntluğu, vurdumduymazlık, girişim ve eylem azlığı, toplumdan kopukluk, duşuncede somutlaşma ve fakirleşme, kendine iyi bakmama gibi negatif belirtiler gozlenir Bir ya da birkac aktif şizofrenik depreşmeden sonra başlamaktadır (DSM kodu 2956ICD kodu F205)
ICD10 sınıflama sisteminde ise bu turlere ek olarak iki alt tip daha vardır
Şizofreniardı cokkunluk: Şizofrenik depreşmenin ardından hasta cok belirgin cokkunluğe girebilir Daha cok negatif belirtiler bulunmakla birlikte pozitif belirtiler de gozlenir Kalıntı şizofreniden ayırmak zor olabilir Ayırıcı tanı icin hasta oykusu onemlidir (ICD kodu F204)
Basit şizofreni: Sinsi ve yavaş başlayan ve daha cok negatif belirtilerin baskın olduğu şizofreni turudur Genellikle sanrılar, varsanılar, hareket bozuklukları gorulmez Kalıntı şizofreniden ayrımı oyku ile yapılır (ICD kodu F206)
