Son Konu

Son 1 Ayda Yapılan 10 Önemli Uzay Keşfi

teknoloji

Yeni Üye
Katılım
9 Ocak 2022
Mesajlar
152,992
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
45
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
imodifier

Her ay yaşanan en değerli uzay gelişmelerini ve keşifleri derlediğimiz içerik serimizde Ağustos ayında kalabalık bir gündemle geldik. Geçtiğimiz ay boyunca hem yeni keşifler hem de kıymetli gelişmeler ismine pek çok şey yaşandı.

NASA'nın yeni beşerli Ay vazifesi Artemis'in bahtsız birinci fırlatma denemesinden Rusya'nın yörüngedeki uyduları adeta kör edeceği projesine kadar kaçırmamanız gereken tüm haberler aşağıda, keyifli okumalar!

Geçtiğimiz bir ayda öne çıkan uzay haberleri


Rusya, yörüngede dönen uyduları 'kör edeceği' yeni bir lazer tesisi inşa ediyor

James Webb, cihandaki en uzak yıldızın yeni bir imgesini yakaladı

Evrendeki karanlık unsurun en eski izleri birinci defa tespit edildi: 12 milyar yıl geriye gidiyor…

Dinozorların sonunu getiren ikinci bir gök taşı olabileceği tespit edildi

Şimdiye kadar keşfedilen, Dünya'ya en yakın harika kütleli kara delikler görüntülendi

Mars yüzeyinde küçük bir ağacın üretebileceği kadar oksijen üretildi

NASA'nın beşerli Ay misyonu Artemis'in birinci fırlatması iki defa ertelendi!

Rusya, yörüngede dönen uyduları 'kör edeceği' yeni bir lazer tesisi inşa ediyor

76b7085eac06953994e889191ce9bfcae250100c.jpeg

Dünyamızın yörüngesinde dönen çok sayıda uydu var ve her bir uydunun farklı vazifeleri var. Bu uyduların bazıları ise ülkelerin 'casus uyduları'.

Rusya, bu uydularla gayret etmek için yeryüzünde konumlanacak yeni bir lazer tesisi inşa etmeye başladı. Hedef ise uyduların optik sensörlerini 'kör ederek' ülkenin üzerinde çalışmalarını ve bilgi almalarını engellemek. 

Bu cinsten bir lazerin geliştirildiğine ve muvaffakiyetle çalıştığına dair şimdi bir örnek yok lakin şayet Rusya bu mevzuda başarılı olursa bunun gelecekte uyduları direkt fonksiyonsuz hale getiren projelerin de geliştirilmesinin önünü açacağı düşünülüyor.

Kalina ismine sahip yeni lazerin alçak yörüngede dolaşan casus uyduları amaç alabilecek halde geliştirildiği ve 100,000 kilometrekarelik bir alanı uyduların 'gözlerinden' koruyabildiği söyleniyor. Rusya, 2019 yılında çok daha güçsüz bir diğer 'uydu lazer silahını' kullandığını sav ediyor fakat bu doğrulanmış bir bilgi değil.

James Webb, kozmostaki en uzak yıldızın yeni bir imajını yakaladı

f621af363513148451bc44ef3e243250b85f47d3.jpeg

Geçtiğimiz ay misyonuna resmen başlayan James Webb Uzay Teleskobu'nun en birincil misyonlarından biri ilk yıldızları ve galaksileri görüntüleyerek kainatın oluşumuna dair sorularımızı yanıtlamak. Misyona başladığından beri pek çok değerli manzara ve bilgi elde eden James Webb'den gelen yeni bir manzara ise kozmostaki en uzak yıldıza göz atmamızı sağlıyor.

James Webb'den gelen bu imgenin bir köşesinde, şimdi bu yılın başlarında Hubble Uzay Teleskobu tarafından keşfedilen, kainattaki en uzak yıldız olan Earendel görüntülendi.

Elde edilen manzara ayrıntılı ve 'büyüleyici' bir imaj olmasa da, bilim insanları için hayli değerli. Zira bu çeşitten evrenin genç periyotlarında oluşmuş, yaşlı ve çok uzak yıldızların gözlemlenmesi için kütleçekimsel merceklenme usulünden faydalanarak pek çok bilgi elde edebileceğimizi gösteriyor.

James Webb her ne kadar oluşan birinci kuşak galaksi ve yıldızları gözlemlemek için geliştirilse de, bu gök cisimleri çok uzakta olduğundan direkt tek tek gözlemlenemeyeceği düşünülüyordu. Lakin elde edilen bu datalar, milyarlarca yıl evvel oluşan yıldızlar üzerinde bile düşündüğümüzden daha ayrıntılı incelemeler ve müşahedeler yapabileceğimize işaret ediyor. 

Evrendeki karanlık unsurun en eski izleri birinci defa tespit edildi: 12 milyar yıl geriye gidiyor…

0d1b103ffd8ef4b1327fb1915d5cbe339af18175.jpeg

Karanlık unsur, kainatın neredeyse %80'ini kaplayan lakin şimdi hakkında epey az bilgiye sahip olduğumuz 'gizemli' bir husus. Onun bu 'gizemli' unvanına sahip olmasının sebebi ise doğrudan gözlemlenememesi ve güç ya da ışık yaymaması.

Ancak her ne kadar direkt gözlemleyemeseler de bilim insanları karanlık hususun varlığını ve yapısını araştırmaya devam ediyorlar. Yeni elde edilen bilgiler ise karanlık unsurun şimdiye kadarki en eski izlerini gözler önüne seriyor.

Japonya Nagoya Üniversitesinden bilim insanları, 'kozmik mikrodalga arkaplan ışıması'ndan yararlanarak karanlık unsurun en eski izlerini aradılar ve 12 milyar yıl evvel oluşan erken galaksilerin etrafında karanlık husus izlerine rastladılar.

Kozmik mikrodalga arkaplan ışıması, kozmosun oluşumundan yaklaşık 380 bin yıl sonra hür kalan ve günümüze kadar ulaşan fotonlardan geriye kalan gücün oluşturduğu 'izdir' diyebiliriz. Evrenin neresine bakarsak bakalım, bu radyasyonu görebiliyoruz ve haritalandırmış durumdayız. 

Araştırma grubu de kozmik mikrodalga arkaplan ışımasını kullanarak gözlerini cihanın derinliklerine dikti ve 12 milyar yıl öncesinde karanlık unsurun izleri olduğunu tespit etti. Lakin takımın açıklamalarına nazaran elde edilen datalar, karanlık unsur ile ilgili şimdiye kadar 'doğru' kabul edilen pek çok teori ile çatışıyor. 

Ekip, en kıymetli bulgunun karanlık hususun yapısı ile ilgili olduğunu tabir ediyor. Karanlık unsurun kozmosun erken evrelerinde daha ağır olması gerektiğine işaret eden kabul görmüş Lambda-CDM modelinin tersine, takımın elde ettiği datalar karanlık hususun daha az 'yoğun' halde kümelenmiş yapıda olduğuna işaret ediyor. Takım, elde edilen dataları doğrulamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.

Dinozorların sonunu getiren ikinci bir gök taşı olabileceği tespit edildi

18397d7dc26bc10ca8f1433cd64713f56c1ef6e9.jpeg

Bundan 66 milyon yıl kadar evvel dünyaya 12 km çapında bir gök taşı çarptı ve bu felaket, o devirde gezegenimizi domine eden dinozor tipini gezegenden sildi… Yeni keşfedilen bir öbür krater ise tıpkı devirde ikinci bir dev gök taşının daha gezegenimize çarpmış ve dinozorların yok olmasında tesirli olmuş olabileceğini gösteriyor.

Dünya'ya düşen gök taşı olaylarını günümüzde de yaşıyoruz fakat neyse ki bu göktaşları birden fazla vakit atmosfere giriş yaparken parçalanıyor ve ya gezegenimize hiç ulaşmıyor ya da küçük modüller halinde geliyor. Lakin geçmişten günümüze hiç de ufak boyutlarda olmayan çok sayıda gök taşının gezegenimize çarptığını geride bıraktıkları dev kraterlerden tespit edebiliyoruz.

Batı Afrika'da sürdürülen bir araştırmada da yerin yaklaşık 1300 metre altında bir çeşit krater keşfedildi. 900 metrelik su ve 400 metrelik tortu kalıntısının altında keşfedilen kraterin çapının yaklaşık 8 km olduğu belirtilirken araştırmacılar bu büyüklükte bir kratere sebep olan gök taşının vermiş olabileceği hasarı ve tesirlerini de simüle etti.

Batı Afrika'da kıyıdan yaklaşık 400 km uzakta okyanus tabanında keşfedilen bu kraterin o periyotta okyanus yatağına 5.000 megaton TNT gücüyle çarptığını ve 10 km genişliğinde bir ateş topu üretecek güçte olduğunu hesapladı. Yaklaşık 7 büyüklüğünde bir sarsıntı oluşturmuş olabileceği düşünülen asteroidin çarpma anında yarattığı sıçramanın 2 km kadar yükselmiş olabileceği, kıyıya ulaşan dalgaların büyüklüğünün ise 100 km'ye ulaşabileceği tespit edildi.

Nadir krateri ismi verilen bu kraterin etrafındaki katmanları da inceleyen grup, tıpkı dinozorların sonunu getirdiğini bildiğimiz gök taşı olayında olduğu üzere, yaklaşık 66 milyon yıl öncesine tarihlendiğini söylüyor.

Ekibe nazaran dinozorları yok eden asteroid Dünya'ya gelirken parçalanmış ve bu modüller farklı büyüklüklerde birkaç saat yahut gün içerisinde Dünya'ya çarpmış olabilir. Bir öteki fikir ise bu iki gök taşının asteroid jenerasyonunda parçalanan tıpkı asteroidin modülleri olarak birkaç milyon yıl ortayla gezegenimize düşmüş olabileceği.

Ancak takım şimdi bu dataları doğrulamış değil zira şu an için su ve tortu altında kalan bu krater sadece sismik datalar kullanılarak incelenmiş durumda. Önümüzdeki yıllarda ise yeni araştırmalar ve daha büyük bir vazife ile kraterin yakından incelenmesi planlanıyor.

Şimdiye kadar keşfedilen, Dünya'ya en yakın muhteşem kütleli kara delikler görüntülendi

c1c6b7142c7c615a71b153b4ef3c823f61e8b1b0.jpeg

NGC 7727 isimli, bundan yaklaşık 1 milyar yıl evvel başlayan çarpışma ile iki galaksinin birleşmesiyle oluşan dev galaksiyi görüntüleyen bilim insanları, galaksinin kalbinde 'kozmik bir dans' başlatmış iki muhteşem kütleli kara delik tespit etti.

Galaksiler milyonlarca, milyarlarca yıllık ömürleri boyunca vakit zaman yakınlarındaki bir diğer galaksi ile 'çarpışıp' birleşebiliyorlar ve ortaya yeni bir galaksi çıkıyor. NGC 7727 de o galaksilerden biri ve yaklaşık 1 milyar yıl evvel başlayan bir birleşmenin yapıtı. Bu galaksiyi fotoğraflayan bilim insanları, çarpışma öncesinde her biri kendi galaksisinin merkezinde bulunan fakat çarpışma sonrası birbirine çekilen iki üstün kütleli kara deliği NGC 7727'nin merkezinde görüntüledi.

Bu iki harika kütleli kara delik, şimdiye kadar tespit edilen, galaksimize ve münasebetiyle Dünya'ya en yakın muhteşem kütleli kara delikler oldu. Sadece 1600 ışık yılı uzaklıkta olan iki kara deliğin yaklaşık 250 milyon yıl sonra birleşerek yeni ve daha güçlü bir harika kütleli kara delik oluşturacağı tabir ediliyor. Bu tipten birleşmelerin ve kara delik oluşumlarının incelenmesinin gelecekte Andromeda ile birleşecek galaksimizi nelerin beklediğine dair araştırmalara güç katacağı söyleniyor.

Mars yüzeyinde küçük bir ağacın üretebileceği kadar oksijen üretildi

fa53f2957afa13027f5e41261419477f662e1a6e.jpeg

Bildiğiniz üzere Mars, insanlık için Ay'dan sonra ikinci ayak basılacak gök cismi olarak gösteriliyor. Yürütülen araştırmalar ve gerçekleştirilen vazifeler ile Mars yüzeyinde insan hayatına uygun ortam oluşturma ve şartları güzelleştirme hedefleniyor. 

Bu bağlamda NASA 2020 yılında Perseverance'i Mars'a göndermişti. Perseverance ile birlikte Mars'a gönderilen Moxie isimli uzay aracından hoş bir haber geldi. MIT tarafından geliştirilen ve karbondioksiti parçalayarak oksijen üreten aygıtın gece, gündüz ve farklı hava şartlarında test edildiği ve her seferinde bir saatlik çalıştırmalarla 6 gram oksijen üretmeyi başardığı duyuruldu. Bunun, küçük bir ağacın ürettiği oksijen ölçüsü ile eşit olduğu söyleniyor. Moxie'nin oksijen üretimi birinci sefer yaklaşık bir yıl evvel duyurulmuştu.

Moxie'nin şimdiye kadar 7 defa çalıştırıldığı ve her seferinde tertipli halde oksijen üretmeyi başardığını söyleyen bilim insanları, önümüzdeki devirde daha uzun periyodik çalıştırmalar gerçekleştireceklerini ve daha fazla oksijen üretilmesinin hedeflendiğini söz etti.

NASA'nın beşerli Ay misyonu Artemis'in birinci fırlatması iki defa ertelendi!

2c0d797dc44a08f9bb54c5ce902bf30e2a661f4f.jpeg

Ağustos ayının tahminen de en heyecanlı haberlerinden biri NASA'nın Artemis misyonunun birinci fırlatmasının gerçekleşecek olmasıydı. Toplamda 3 fırlatma etabıyla gerçekleşecek olan misyonun bu birinci fırlatmasında astronotlar olmayacaktı. Fakat ne yazık ki fırlatma birinci denemede gerçekleşemedi, ikincide de sorun yaşanınca vazife açıklanmayan ileri bir tarihe ertelendi. 

Yaşanan yakıt sızıntısı nedeniyle iki kere iptal edilen fırlatmaya sebep olan bu sorunun çözüldüğüne yönelik açıklama ise geçtiğimiz günlerde geldi. Sızıntı sonrası yakıt depolarının 17 Eylül'e kadar yine doldurulması ve fırlatmanın 27 Eylül tarihinde gerçekleşmesi hedefleniyor.


 
Üst Alt