İktidar partisi, uzun müddettir üzerinde çalıştığı 'Dezenformasyon ve Palavra Haberle Mücadele' gerekçesiyle hazırlanan yasa teklifini önümüzdeki günlerde TBMM Başkanlığı'na sunmaya hazırlanıyor.
BBC Türkçe'den Ayşe Sayın'ın haberine nazaran, İttifak ortağı MHP ile son hali verilen yasa teklifi, palavra haber ve dezenformasyon maksadı taşıdığına mahkemece karar verilen paylaşımlarla ilgili yaptırımların yolunu açacak.
Yasa teklifinde ayrıyeten, haber sitesi çalışanlarının da Basın Kanunu'na tabi olmaları için düzenleme yer alacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen yıl yaz aylarında ülke çapında yaşanan büyük yangınların akabinde toplumsal medyadan yapılan birtakım paylaşımlara reaksiyon göstererek, 'dezenformasyon ve palavra haberle mücadele' için yasal düzenleme yapılacağını açıklamış ve parti buna dönük çalışma başlatmıştı.
İktidar partisinin yaklaşık 8 aydır üzerinde çalıştığı yasal düzenleme çalışmasına, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP başkanı Devlet Bahçeli'nin, geçen Ramazan ayındaki iftar buluşmasının akabinde sürat verilmişti.
AKP ve MHP yöneticileri geçen Salı günü tekrar bir ortaya gelerek, yasa teklifini büyük ölçüde tamamladı.
Dezenformasyon emelli paylaşıma mahkeme karar verecek
Yasa teklifinin en kritik düzenlemesini, bir haber yahut toplumsal medya paylaşımının 'dezenformasyon' emelli olduğuna hangi merciinin karar vereceği oluşturuyor.
AKP içinde yapılan birinci çalışmalarda, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK) bünyesinde yeni bir ünite kurulması ve karar vericinin de bu ünite olması üzerinde duruluyordu. Lakin, sansür olarak algılanacağı gerekçesiyle, bundan vazgeçildi ve kararı mahkemelerin vermesi görüşü benimsendi. Buna nazaran, dezenformasyon içeren paylaşımların tarifinin maddede yapılması ve dezenformasyon içeren içeriklerle ilgili yaptırımlara, görevlendirilecek mahkemelerin karar vermesi öngörülüyor.
Yasa teklifi ile toplumda dehşet ve panik yaratan yahut nefret söylemi içeren gerçeğe muhalif bilgileri toplumsal medya üzerinden yaymak, müstakil bir cürüm olarak düzenlenecek.
Bu tıp paylaşımlarla ilgili şikayetler üzerine; içeriğin kaldırılması, içeriği kaldırmamakta ısrar eden toplumsal medya platformlarına para cezası düşünülen yaptırımlar ortasında.
Ayrıca, reşit olmayanların internet ortamında korunması gerekçesiyle de birtakım kısıtlamaların yasa teklifinde yer alması bekleniyor.
Haber sitesi çalışanları Basın Yasası kapsamına alınacak
Yasal düzenlemenin bir diğer ayağını da internet haber siteleri oluşturacak.
Edinilen bilgiye nazaran haber sitelerinde çalışanlar, Basın Kanunu'na tabi olacak. Bunun için gazete ve televizyon kuruluşlarında olduğu üzere, internet haber sitesi çalışanlarına da basın kartı verilmesinin ve yeniden Basın Yasası kararlarına nazaran çalışmalarının yolu açılacak.
Ancak, Basın Kanunu'na tabi olabilmeleri için bu kuruluşların muhakkak bir sayıda çalışan istihdam etmeleri mecburî olacak. Lakin palavra haber yahut haberlere yapılan yorumlara ait haber sitelerine de birtakım yükümlülükler getirilecek ve bunlara ters davrananlar için yaptırımlar kelam konusu olabilecek.
'AB Dijital Hizmetler Yasası temel alındı'
İktidar partisi kaynakları, yeni yapılacak düzenlemede Avrupa Birliği ülkelerindeki uygulamaların incelendiğini ve 'özgürlük-yaptırım' istikrarının de bu kriterlere nazaran düzenleneceğini tabir ediyorlar.
Yasal düzenleme çalışmasını yürütmekle görevlendirilen AKP Küme Başkanvekili Yetenekli Ünal, AB'nin 23 Nisan 2022'de kabul ettiği, 'Dijital Hizmetler Maddesi'ni temel alınacağını açıklamıştı.
AB Dijital Hizmetler Maddesi'nin, büyük teknoloji şirketlerinin denetimsiz gücünü aktif bir halde frenlenmeyi amaçladığını belirten Ünal, 'Avrupa Dijital Hizmetler Yasası internette bir dönüm noktası' olduğunu söylemişti:
'Bu yasanın içeriğine baktığımızda; gerçek hayatta yasa dışı olanın, internet ortamında da yasa dışı olması gerektiği prensibi temel alınıyor. İnternet kullanıcılarının temel haklarını daha güzel müdafaayı hedefliyorlar. Platformlar, bildirilen yasa dışı eser yahut hizmet içeriğini süratle kaldırmak zorunda kalacak. Dijital platformlarda dezenformasyon önlenecek ve platformların algoritmalarının şeffaflığı artırılacak. Zira algoritmaların şeffaflık konusu, bilhassa dezenformasyonun kontrolünde kıymetli bir nokta bizim için.'