Su Kaynaklarının Kirlenme Nedenleri Sonucları Ve Alınabilecek Onlemler

Su kaynaklarının kirlenmesinin nedenleri

Yaşamımızda cok onemli bir yeri olan ve yeryuzunun buyuk bir bolumunu oluşturan suyun ceşitli nedenlerle kirlendiği bilinmektedir Yeryuzundeki su kaynaklarının zamanla azalması, dunya nufusunun giderek artmasına bağlı olarak su tuketiminin artması ve daha da onemlisi suların ve su kaynaklarının ceşitli nedenlerle kirlenmesi yaşamımızı giderek zorlaştırmaktadır

Yeryuzundeki sular, guneşin sağladığı enerji ile birlikte surekli bir dongu icinde bulunurlar İnsanoğlu, ihtiyaclarını karşılayabilmek icin, suyu bu doğal donguden alır ve kullandıktan sonra tekrar aynı donguye geri verir

Bu doğal surec sırasında suya karışan her turlu zararlı madde suyun fiziksel, kimyasal ve biyolojik ozelliklerini değiştirerek su kirliliğine sebep olur Su kirliliğine neden olan unsurları genel olarak dort ana başk altında toplamak mumkundur

Bunlar sırasıyla;

Nufus artışı

Kentleşme

Sanayileşme

Tarımsal mucadele ilacları ve kimyasal gubreler

Yukarıda belirtilen dort ana başlık icerisinde yer alan endustriyel ve kentleşmenin onemi tartışılmazdır Endustri kuruluş atıklarının arıtılmadan akarsulara verilmesi veya bu atıkların toprağa gomulmesi sonucu bu atıklar yağmur sularına karışarak yeraltı sularının kirlenmesine sebep olabilmektedir

Enerji santralleri, celik, kağıt ve araba fabrikaları gibi buyuk endustriyel kuruluşlar, cevreye zararlı maddeler acığa cıkaran onemli kuruluşların başında gelmektedirler Ozellikle buyuk şehirlerde kurulan sanayi fabrikalarının sıvı ve katı atıklarının da su kirliliğine neden oldukları bilinmektedir Ayrıca, sanayileşmenin gelişmesi ile şehirlere goc olayı daha da hızlanmış, bunun sonucunda da hızlı ve duzensiz şehirleşme ortaya cıkmıştır

Şehirlerdeki nufus artışı ve buna bağlı olarak kentleşmenin yarattığı atıkların artış gostermesi, tarımsal mucadele ilaclarının ve kimyasal gubrelerin bilincsizce ve kontrolsuz kullanımı da goz onune alındığında su kirliliğineetki eden unsurların onemi ortaya cıkmaktadır

Su kirliliğinin onemli bir başka nedeni olan evsel atıklarda bulunan sert (biyolojik parcalanmaya dayanıklı) deterjankalıntılarının doğal su kaynaklarının kirletilmesinde onemli payı olduğu bilinmektedir Deniz ve gol kenarı gibi ortamlara yakın kurulan buyuk şehirlerde evsel atıkların fazlalığı goz onune alınırsa, kirlenmenin buralarda onemli boyutlarda yaşandığı acıkca gorulebilir

Su kirliliğini oluşturan diğer etmenlerin başında lağım suları, petrol atıkları ve nukleer atıklar, kimyasal kirleticiler ve tarımda verimi artırma amacıyla kullanılan doğal ve yapay maddeler, tarım ilacları ve radyoaktif atıklar yer almaktadır Bu atıklar arıtılmadan su ortamlarına boşaltıldıklarında ya da bu atıklarla kirlenen topraklardan sulara taşındıkları zaman su kirliliğine neden olurlar

Ozellikle tarımsal alanlarda uretimi artırmak amacıyla kullanılan kimyasal gubreler, boceklerle savaşmakta kullanılan bir takım kimyasal zehirler yağmur suları ile toprak altına gecerek yeraltı sularının kirlenmesine sebep olabilmektedirler

Su kaynaklarının kirlenmesin sonucları

Ceşitli yollarla kirlenen suların bir cok etkileri vardır Suların kirlenmesi, insanları, hayvanları, bitkileri ve cevre estetiğini olumsuz yonde etkilemektedir Kirli sularla insan ve hayvan sağlığı tehlikeye girmekte, bitkilere hayat tanımamaktadır Su kirliliği insan sağlığını, icme veya ceşitli amaclarla kullanılması sonucu etkilemektedir Bircok bulaşıcı ve salgın hastalığın kaynağı patojen (hastalık yapan mikro organizmalar) iceren su su kaynaklarıdır Bu nedenle patojenlerin uzaklaştırılabilmesi icin sular dezenfekte edilmektedir Dezenfeksiyon işleminin yapılmaması ya da yetersiz kalması durumunda ceşitli salgın hastalıklar insan sağlığını tehdit etmektedir

Su ortamında yaşayan patojenler ve insan sağlığına yaptıkların etkiler şunlardır:

Salmonella: Genellikle mide krampları, ateş, bulantı, kusma şeklinde gorulur Salmonella mideden gecmekte ve bağırsaklarda coğalmaktadır

Shigella: Shigella adı verilen basil tipi, bakterilerin sebep olduğu bir dizanteri şekli olup, basilli dizanteriolarak adlandırılmaktadır Bu hastalık, taşıyıcının dışkısı ile yayılmakta ve coğunlukla akut diyarenin sebebi olmaktadır

Vibrio Kolera: Kolera, vibrio isimli bir bakterinin sebep olduğuciddi bir akut bağırsak hastalığıdır Hastalık diyare, kusma, idrar azalması, hızlı su kaybı, kan basıncı azalması, duşuk vucut sıcaklığı karekterize edilmektedir Kolera salgınları genellikle halka temin edilen suların kirlenmesiyle ortaya cıkmıştır

Tularemia: Kan dolaşımına, deri sıyrıkları ve mukozalar yoluyla girmekte, uşume ve ateş, lenf duğumlerinde şişme ve halsizlik gibi durumların ortaya cıkmasına sebep olmaktadır Hastalık, dışkı, idrar, hasta hayvan ve olulerinin su kaynağını kirletmesi sonucu ortaya cıkmakta ve yayılmaktadır

Parazitler: Lağım suyunda bir kac tur parazit, bağırsak kurtları vardır Bunların coğu vucuda ağız yoluyla bir kısmı da deriyle girmektedir İcme sularında bu organizmaların bulunması, modern su arıtma teknikleriyle engellenebilmektedir Ancak katı atık sularlarla kirlenmiş sularda yuzme ve ham atık suların sulamada kullanılması bağırsak enfeksiyonuna sebep olmaktadır

Yukarıda sayılan patojenlerin insan sağlığı uzerine olumsuz etkileri gorulmuştur Pestisitlerin de kullanımı sonucunda patojenler gibi olumsuz etkiler gorulmektedir Pestisitler, istenmeyen bocek, kemirgen, bitki, yosun ve diğer zararlıların onlenmesi icin kullanılan maddelerdir Pestisitler su ortamına puskurtme,yağmur suyu ve atık deşarjlarıyla girmektedir Yeraltı suyuna ise topraktan suzulme ve kaza ile dokulme sonucu ulaşmaktadırPestisitler icerisinde bulunan cıva onemli bir cevre kirleticisidir Hayvanlarda birikime uğradığında gıda zincirinde yuksek değişmelere ulaşabilmektedir Gercekten de balık ve midyelerde yuksek yoğunluklara ulaşan cıva, bu hayvanların yenilmesiyle insan olumlerine sebep olmaktadırDDT'nin okyanusta, belli bir yoğunlukta bulunduğu bilinmekte ve fitoplanktonlar uzerine etkisi sonucu, atmosferin oksijen dengesi olumsuz yonde etkileyeceği tahmin edilmektedir

Petrol kirliliklerinin en onemli etkilerinden biri de suların estetiğini bozmasıdır Endustriyel atıklar, tankerler, rafineri artıkları su yuzeyini kirletmektedir Kıyılarda denize girilmesini engellemekte, cok kotu bir gorunum olmaktadır Bu da uc yanı denizlerle cevrili ulkemizin sahillerini kullanılmaz hale getirmekte, bunun yanı sıra turizmimizi de etkilemektedir Yukarıda belirtilen sebeplerden su kirliliğinin insan sağlığına olan etkilerinin yanında, ekonomik etkileri de vardır Ancak bu etkenlerin biribirinden ayrı duşunulmesi olanaksızdır İnsan sağlığının etkilenmesi, sonucta ekonomik kayıplarda beslenme ve giderek sağlık uzerinde etkili olabilmektedir

Su kirliliğinin ekonomik yonden yarattığı sorunları şoyle sıralayabiliriz:

Atık temizleme ve icme suyu arıtma tesislerinde daha fazla işlem gerekmesi nedeniyle giderlerin artması

Kirli sular sulama suyu olarak kullanıldığında, sulanan alanların kirlenmesi ve bunun sonucunda verim duşmesine sebep olması,

Su ortamında doğal dengeyi bozan kirleticilerin, bu ortamdaki yaşamı etkilemesi ve bunun sonucunda su urunlerinde azalmanın meydana gelmesi, su kaynağında estetik yonden bozulmaların olması, turizm, su sporları ve dinlenme amacıyla yararlanmayı kısıtlanması

Su kaynaklarının kirlenmesini onleyici tedbirler

Su Kirliliğine Karşı Alınacak Kişisel Tedbirler:

Canlı artıklarının sulara atılmaması,

Sentetik deterjanlı suların bir yerde toplanması,

Tarımda kullanılan ilacların ve gubrelerin sulara karışmasının onlenmesi,

Sanayi artık ve atık sularının suları kirletmesinin onlenmesi,

Su kaynakları cevresinin temiz tutulması,

Cop ve diğer atıkların sulara bırakılmaması,

İcme sularının on dakika kaynatılıp, butun parazit yumurtalarının tahrip edilerek dezenfekte edilmesi,
Suları kirletenlerin uyarılması