Sultan Alâeddin Keykubâd
Anadolu Selçuklu Devletini dünyanın en varlıklı, en ihtişaml devleti haline getiren Sultan Alaeddin Keykubad, Anadolu'yu baştan başa imar etmesi ve ilim müesseseleri ile donatmasıyla bilinen ve ismi tekrar tekrar hayırla yâdedilen büyüklerimizdendir
Sultan Alaaddin Keykubad, Sultan IGıyaseddin Keyhusrev'in oğludur Kardeşi Sultan İzzeddin KeyKâvûs'un 1219'da vefatı üzerine 28 yaşında iken Selçuklu tahtına oturmuştur
Alaaddin Keykubad tahta geçtikten sonra yakında olacak olan Moğol tehlikesine karşı tedbirler aldı Ilk Olarak Konya, Sivas ve Kayseri edinmek üzere birçok şehirde kale ve surları tamir ve tahkim ettirdi Kale ve suru olmayan yerlerde kale ve sur inşa ettirdi Moğolların Bağdat'a hamle etme ihtimali üzerine, takviye isteyen Halifenin hizmetine ordu yolladı Moğol hücumu olmayınca bu beş bin kişilik ordu geri döndü Sultan Alaaddin bir taraftan da fetih hareketlerine girişmişti ilk olarak 1223'te Akdeniz'in mühim noktalarından Kalonoros'u fethetti Bu hoş limana ismine izafeten Alâiye (Alanya) dendi Burada büyük bir tersane kurdurarak deniz filosunu güçlendirdi Çobanoğlu Hüsameddin Beyin kumandası aşağı Kırım'a denizden ordu şevketti Bu ordu Ukrayna içerilerine dek ilerledi Çavlı Bey de Silifke'ye kadar olan Akdeniz kıyılarını fethetti Batıda Bizanslıların yanı sıra, Doğuda Moğol Tehlikesinin başgöstermesi üzerine Eyyubîlerle dost olmanın faydasına inanan Sultan Alaaddin, Eyyubî Sultan'ı Âdil le anlaştı ve Adîl'in kızı ile evlendi
Mengücekoğulları tedirginlik çıkarmaya başlamışlardı İleride Moğollarla oluşturacağı çarpışmalarda Erzincan ve havalisini ellerinde bulunduran Mengücekoğulları kadar arkadan vurulacağını hesap eden Alaeddin Keykubad bu bölgeyi garantiye almayı düşündü ve 1225'te Erzincan'ı fethederek Mengücekoğullarını ortadan kaldırdı
Alaaddin Keykubad, İslâm ülkelerini talan eden Moğollara karşı durmak için tüm müslümanların el ele vermesini istiyordu Bu maksatla Harzemşah hükümdarı Celaleddin'e ittifak teklif etmiş ve her konuda yardıma hazır olduğunu söylemişti Fakat iyi bir kumandan olmasına karşın, siyasî görüşü kıt olan Celaleddin Harzemşah, bu ittifak teklifine, kendisinden beklenilmeyen bir harekete girişerek yanıt vermişti Celaleddin, Moğollar dururken İslam ülkesine girmiş ve âlimleriyle meşhur bir kültür merkezi durumunda olan Ahlat'ı kuşatmıştı Bunu öğrenen Alaeddin Keykubad, Celaleddin'e yanlış yolda olduğunu, İslam mülküne tecavüz etmemesi gerektiğini, esas Moğollarla meşgul olması gerekli geldiğini anlatan bir mektup göndermiş ve Ahlatı muhasaradan vazgeçtiği takdirde, Moğollarla mücadelesinde kendisini destekleyeceğini de ek etmişti Bu hoş teklife kulağını tıkayan Celaleddin Harzemşah, Selçuklu Sultanı ile çarpışmaktan kaçınmayacağını söyledi Sonuç Olarak iki ordu 10 Ağustos 1230'da Erzincan yakınlarındaki Yassıçemen'de karşısında karşıya geldi Cereyan eden çetin muharebe neticesinde Celaleddin Harzemşah'ın ordusu mağlup oldu ve Harzemşah hükümdarı Selçuklu topraklarından uzaklaştı Sonuç Olarak siyaseti bilmeyişinin ceza'sını ağır bir şekilde ödedi ve Moğollar önünde mağlup oldu Kendisi de Moğollar göre şehid edildi
Yassıçemen muharebesini kazanan Alaaddin Keykubad Erzurum üstüne yürüdü ve amcası oğlu Cihanşah'ın idaresi altındaki şehri ele geçirerek şehri direkt Konya'ya bağladı
Moğollara karşı ustaca bir siyaset takip ederek Anadolu üstüne gelmelerine mani oldu Zaten Moğollar da şöhretini ve devletinin gücünü yakından bildikleri Alaeddin'in üzerine gitmeye cesaret edemiyorlardı Onlar bu şanlı padişah'ın vefatını kollayacak ve ondan daha sonra Anadolu'ya dalacaklardı Nitekim o kadar yapmışlardır
1234'te Eyyubiler gözünü Anadolu'ya dikmişti Eyyubi imparatoru Sultan Kâmil, yanında 16 Eyyubi Melikini ve yüz bin şahsiyet ordusunu alarak Anadolu'ya girmişti Bunun üzerine harekete geçen Alaeddin Keykubad Eyyûbî ordusunu karşıladı ve Eyyûbîleri üst üste bozguna uğratarak Anadolu'dan püskürttü
Çetin mücadeleler sonunda Anadolu birliğini kurmaya muvaffak olan Alaeddin Keykubad, Suriye'yi fethetmek için hazırlıklara başladı Bu hazırlık içerisinde iken 30 Mayıs 1237'de Kayseri'de zehirlendi ve 45 yaşında iken vefat etti 17 yıl 5 ay tahtta kalan Selçuklu Devletinin bu büyük idarecisinin naaşı Konya'ya getirilerek kendisine nisbet edilen camiin yan türbeye defnedildi
Tarihlerin kaydettiği büyük idarecilerden birisi olan Alaeddin Keykubad, idareciliği sırasında devleti ihtişamın zirvesine çıkarmıştır Takip ettiği dâhice bir ticaret ve iktisat siyaseti ile Anadolu Selçuklu Devletini dünyanın en zengin ve en müreffeh ülkesi haline getirmişti Ülkeyi bir uçtan bir uca yollarla kervansaraylarla donatmıştı Surlar, kaleler ile yeni şehir halkı ve kasabaların inşası yanına, kervansaray, cami, medrese, hastahâne ve köprü yapımı gibi imar faaliyetinde bulunarak ülkeyi mâmur ışık halkası getirdi Ordu ve donanmaya fazla önem verdi Çok Iyi bir ordu kurdu Şeker, tekstil ve silah imalathaneleri kurdurdu
Kendisi de âlim bir zat olan Sultan Alaeddin Keykubad ilme ve âlime son derece değer verirdi Ünlü âlimleri ziyafet eder, onları çok iyi surette ağırlardı Konya'ya gelen Bahâeddin Veled ve oğlu Celaleddin Rûmî'ye (Mevlânâ) büyük derin saygı göstermişti
Yargı işlerini yakından peşine düşüp takip ederdi Kapısı herkese açıktı Her süre ahaliyle görüşür, özlem ve şikayetlerini dinlerdi Haksızlığa uğrayanın işini bizzet peşine düşüp takip eder, adaletsizlik düzeltilinceye değin peşini bırakmazdı
İslam ülkelerinin ve müslümanlarının meseleleriyle yakından ilgilenir ve İslamiyyet için bütün imkânlarını seferber ederdi Bu hasletinden dolayıdır fakat, Halife kendisini Sultânu'1Âzamdiye anarak, İslam hükümdarlarının en büyüğü olduğunu onaylama etmiştir
17 yıllık saltanat devri, dünyanın imrenme ile baktığı, halkın maddî ve manevî huzur ve saadet içerisinde yaşadığı bir ödev olmuştur *
Anadolu Selçuklu Devletini dünyanın en varlıklı, en ihtişaml devleti haline getiren Sultan Alaeddin Keykubad, Anadolu'yu baştan başa imar etmesi ve ilim müesseseleri ile donatmasıyla bilinen ve ismi tekrar tekrar hayırla yâdedilen büyüklerimizdendir
Sultan Alaaddin Keykubad, Sultan IGıyaseddin Keyhusrev'in oğludur Kardeşi Sultan İzzeddin KeyKâvûs'un 1219'da vefatı üzerine 28 yaşında iken Selçuklu tahtına oturmuştur
Alaaddin Keykubad tahta geçtikten sonra yakında olacak olan Moğol tehlikesine karşı tedbirler aldı Ilk Olarak Konya, Sivas ve Kayseri edinmek üzere birçok şehirde kale ve surları tamir ve tahkim ettirdi Kale ve suru olmayan yerlerde kale ve sur inşa ettirdi Moğolların Bağdat'a hamle etme ihtimali üzerine, takviye isteyen Halifenin hizmetine ordu yolladı Moğol hücumu olmayınca bu beş bin kişilik ordu geri döndü Sultan Alaaddin bir taraftan da fetih hareketlerine girişmişti ilk olarak 1223'te Akdeniz'in mühim noktalarından Kalonoros'u fethetti Bu hoş limana ismine izafeten Alâiye (Alanya) dendi Burada büyük bir tersane kurdurarak deniz filosunu güçlendirdi Çobanoğlu Hüsameddin Beyin kumandası aşağı Kırım'a denizden ordu şevketti Bu ordu Ukrayna içerilerine dek ilerledi Çavlı Bey de Silifke'ye kadar olan Akdeniz kıyılarını fethetti Batıda Bizanslıların yanı sıra, Doğuda Moğol Tehlikesinin başgöstermesi üzerine Eyyubîlerle dost olmanın faydasına inanan Sultan Alaaddin, Eyyubî Sultan'ı Âdil le anlaştı ve Adîl'in kızı ile evlendi
Mengücekoğulları tedirginlik çıkarmaya başlamışlardı İleride Moğollarla oluşturacağı çarpışmalarda Erzincan ve havalisini ellerinde bulunduran Mengücekoğulları kadar arkadan vurulacağını hesap eden Alaeddin Keykubad bu bölgeyi garantiye almayı düşündü ve 1225'te Erzincan'ı fethederek Mengücekoğullarını ortadan kaldırdı
Alaaddin Keykubad, İslâm ülkelerini talan eden Moğollara karşı durmak için tüm müslümanların el ele vermesini istiyordu Bu maksatla Harzemşah hükümdarı Celaleddin'e ittifak teklif etmiş ve her konuda yardıma hazır olduğunu söylemişti Fakat iyi bir kumandan olmasına karşın, siyasî görüşü kıt olan Celaleddin Harzemşah, bu ittifak teklifine, kendisinden beklenilmeyen bir harekete girişerek yanıt vermişti Celaleddin, Moğollar dururken İslam ülkesine girmiş ve âlimleriyle meşhur bir kültür merkezi durumunda olan Ahlat'ı kuşatmıştı Bunu öğrenen Alaeddin Keykubad, Celaleddin'e yanlış yolda olduğunu, İslam mülküne tecavüz etmemesi gerektiğini, esas Moğollarla meşgul olması gerekli geldiğini anlatan bir mektup göndermiş ve Ahlatı muhasaradan vazgeçtiği takdirde, Moğollarla mücadelesinde kendisini destekleyeceğini de ek etmişti Bu hoş teklife kulağını tıkayan Celaleddin Harzemşah, Selçuklu Sultanı ile çarpışmaktan kaçınmayacağını söyledi Sonuç Olarak iki ordu 10 Ağustos 1230'da Erzincan yakınlarındaki Yassıçemen'de karşısında karşıya geldi Cereyan eden çetin muharebe neticesinde Celaleddin Harzemşah'ın ordusu mağlup oldu ve Harzemşah hükümdarı Selçuklu topraklarından uzaklaştı Sonuç Olarak siyaseti bilmeyişinin ceza'sını ağır bir şekilde ödedi ve Moğollar önünde mağlup oldu Kendisi de Moğollar göre şehid edildi
Yassıçemen muharebesini kazanan Alaaddin Keykubad Erzurum üstüne yürüdü ve amcası oğlu Cihanşah'ın idaresi altındaki şehri ele geçirerek şehri direkt Konya'ya bağladı
Moğollara karşı ustaca bir siyaset takip ederek Anadolu üstüne gelmelerine mani oldu Zaten Moğollar da şöhretini ve devletinin gücünü yakından bildikleri Alaeddin'in üzerine gitmeye cesaret edemiyorlardı Onlar bu şanlı padişah'ın vefatını kollayacak ve ondan daha sonra Anadolu'ya dalacaklardı Nitekim o kadar yapmışlardır
1234'te Eyyubiler gözünü Anadolu'ya dikmişti Eyyubi imparatoru Sultan Kâmil, yanında 16 Eyyubi Melikini ve yüz bin şahsiyet ordusunu alarak Anadolu'ya girmişti Bunun üzerine harekete geçen Alaeddin Keykubad Eyyûbî ordusunu karşıladı ve Eyyûbîleri üst üste bozguna uğratarak Anadolu'dan püskürttü
Çetin mücadeleler sonunda Anadolu birliğini kurmaya muvaffak olan Alaeddin Keykubad, Suriye'yi fethetmek için hazırlıklara başladı Bu hazırlık içerisinde iken 30 Mayıs 1237'de Kayseri'de zehirlendi ve 45 yaşında iken vefat etti 17 yıl 5 ay tahtta kalan Selçuklu Devletinin bu büyük idarecisinin naaşı Konya'ya getirilerek kendisine nisbet edilen camiin yan türbeye defnedildi
Tarihlerin kaydettiği büyük idarecilerden birisi olan Alaeddin Keykubad, idareciliği sırasında devleti ihtişamın zirvesine çıkarmıştır Takip ettiği dâhice bir ticaret ve iktisat siyaseti ile Anadolu Selçuklu Devletini dünyanın en zengin ve en müreffeh ülkesi haline getirmişti Ülkeyi bir uçtan bir uca yollarla kervansaraylarla donatmıştı Surlar, kaleler ile yeni şehir halkı ve kasabaların inşası yanına, kervansaray, cami, medrese, hastahâne ve köprü yapımı gibi imar faaliyetinde bulunarak ülkeyi mâmur ışık halkası getirdi Ordu ve donanmaya fazla önem verdi Çok Iyi bir ordu kurdu Şeker, tekstil ve silah imalathaneleri kurdurdu
Kendisi de âlim bir zat olan Sultan Alaeddin Keykubad ilme ve âlime son derece değer verirdi Ünlü âlimleri ziyafet eder, onları çok iyi surette ağırlardı Konya'ya gelen Bahâeddin Veled ve oğlu Celaleddin Rûmî'ye (Mevlânâ) büyük derin saygı göstermişti
Yargı işlerini yakından peşine düşüp takip ederdi Kapısı herkese açıktı Her süre ahaliyle görüşür, özlem ve şikayetlerini dinlerdi Haksızlığa uğrayanın işini bizzet peşine düşüp takip eder, adaletsizlik düzeltilinceye değin peşini bırakmazdı
İslam ülkelerinin ve müslümanlarının meseleleriyle yakından ilgilenir ve İslamiyyet için bütün imkânlarını seferber ederdi Bu hasletinden dolayıdır fakat, Halife kendisini Sultânu'1Âzamdiye anarak, İslam hükümdarlarının en büyüğü olduğunu onaylama etmiştir
17 yıllık saltanat devri, dünyanın imrenme ile baktığı, halkın maddî ve manevî huzur ve saadet içerisinde yaşadığı bir ödev olmuştur *