"Taksitle alışveriş yapmak doğru/yanlış" üzere kesin bir cümle kurmamak gerekir. Zira taksitin faizleri, yaşadığınız ülkenin enflasyon oranı üzere faktörleri de dikkate alınmalıdır. Bu nedenle taksitli alışveriş duruma nazaran mantıklı ya da mantıksız olabilir.
Eskiden senet kültürü varken günümüzde kredi kartlarının ve online alışverişin hayatımıza girmesiyle birlikte taksit seçeneği daha fazla kullanılır oldu. Tüketiciler buna karşın hâlâ hangi ödeme tipinin avantajlı olup olmadığı konusunda gereğince bilgi sahibi değil. O vakit gelin, bu mevzuda daha âlâ bir fikir edinmenizi sağlayalım:
Şartlar şu formdaysa taksitle alışveriş yapmak pek mantıklı olmayacaktır.
Taksitler başta pratik bir şeymiş üzere geliyor. İmkanlar da her geçen gün kolaylaştırılıyor. Fakat taksitlerin ardında faizler var. Şöyle bir hesap yaptığınızda kendi sabırsızlığınızla aslında diğerlerini varlıklı ettiğinizi görüyorsunuz.
Gittiğiniz mağazada bir kampanyayla karşılaştınız ve 600 TL'ye bir aygıt gördünüz diyelim. Üstelik taksit imkanı da var, tam 24 aya kadar bölüyorlar. Birinci ödeme de 3 ay sonra. Bunu almaya karar verince fiyatın artmaya başladığını görüyorsunuz. Bir defa, taksitli satıştan ötürü bir vade farkı ekleniyor: 93,60 TL diyelim. Birinci ödemeyi geciktirmek istediğiniz için öbür bir fark daha ekleniyor: Bu da 9,60 TL olsun.
Gelelim aylık ödemelere: 29,30 TLx24 ay. Bu da sizden talep ettikleri yıllık vade farkının %14,82 olduğu manasına gelir. Hepsini topladığımızda anlıyoruz ki aygıtın fiyatı 600TL değil 703,19 TL. Taksitle alışveriş yaptığınızda 100 küsur TL fazla para ödüyorsunuz. Yani taksit kıymetli bir şey.
Peşin fiyatına taksit seçeneği varsa bu çok mantıklı bir tercih olacaktır.
Ancak Türkiye'deki ekonomik krizden ötürü bu seçenek neredeyse sunulmuyor artık. Enflasyon oranı yüksek olduğu için artık aldığınız eserin fiyatı 24 ay sonra tahminen de iki katına çıkacağı için taksitle alışveriş yapmak Türkiye'de mantıklıdır. Yeniden de ana para+faiz toplamının enflasyona olan oranına dikkat etmeniz gerekir.
İşin bir de ruhsal boyutu bulunuyor.
Peşin alışveriş yaptığınızda var olan çıkarınızla bir alışveriş yaparsınız lakin taksitle alışveriş yaptığınızda gelecekte de bir bütçenizin olacağını varsayarsınız. Bu nedenle aslında bir risk de almış olursunuz. Üstelik ödemelerinizi vaktinde yapmazsanız kullandığınız planın cinsine bağlı olarak çeşitli fiyatlara ve faize tabi olabilirsiniz.
Ayrıca küçük ödemeler yaptığınız için daha fazla ürün almak ister hale gelirsiniz ve içinden çıkılmayacak borçları öderken kendinizi buluverirsiniz. Şirketlerin daha fazla şey satın almanızı ve bunu yapmak için borca girmenizi ister. 600 TL'lik bir eser almak isterken, taksit seçeneğinin cazibesine kendinizi kaptırdığınız için pek gereksiniminiz olmayan bir 600 TL'lik eseri daha gereksiz yere almış olursunuz.
Tüketicilerin neredeyse yarısının, ödemeleri geciktirdiği biliniyor.
Bunun en değerli nedenlerinden biri de ödeme gününü takip etmenin sıkıntı olması. Yani taksitler mental manada da zorluğa neden olduğu için gecikme bedeli de ödeyebiliyorsunuz.
Ülkede milyonlarca aile çok taksit borcuyla yaşıyor ve taksit tuzağından bir türlü kurtulamıyorlar. İleride kazanmayı umduğunuz paraları bugünden harcayarak yaşamak çok rahat lakin bu, size değerliye patlayabilir.
Kaynaklar: 1, 2