Tam kapanmanın akabinde başlaması beklenen olağanlaşma için hükümette yapılan değerlendirmelere göre koronavirüste olay sayısı en fazla 10 bin olduğu takdirde kademeli açılmaya geçilecek. Türkiye'de birinci olarak küçük işletmeler açılacak, yüz yüze eğitim başlayacak, düğün ve taziyeler ise bekleyecek.
Ülke genelinde 29 Nisan saat 19.00'da başlatılan tam kapanma 17 Mayıs saat 05.00'te sona erecek. Sonrasına ait süreç için ise gözler Cumhurbaşkanlığı Kabine'sine çevrildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "İnşallah 17 Mayıs prestijiyle başlayacak yeni olağanlaşma takvimimizi önümüzdeki günlerde açıklayacağız. Birinci Kabine toplantımızın en kıymetli gündem hususlarından bir tanesi de zati bu olacak" demişti.
Hükümet, 17 günlük tam kapanmanın sonuçlarını tahlile hazırlanıyor. 14-15 Mayıs tarihlerindeki hadise sayısı ve suratı, bayramdan sonra alınacak kararlar için belirleyici olacak.
"Vaka sayılarındaki düşüş devam etmeli"
Hürriyet gazetesinden Nuray Babacan'ın haberine nazaran, 17 Mayıs’ta en fazla on bin hadise olması üzerine plan yapılıyor. Bu durumda kademeli açılma gündeme gelecek. Lakin kalabalıklarla yapılan faaliyetlerin yasağı sürecek.
Sıhhat Bakanlığı ve ilgili birimlerdeki tam kapatma değerlendirmelerine nazaran, olaylarda istenen gerileme yaşandı, lakin 17 Mayıs’tan sonra alınacak kararlara bağlı olarak, bu kar kaybedilebilir. Bu nedenle de 'kademeli açılma, sıkı kontrol ve ağır aşılamanın' önemine vurgu yapılıyor.
10 bin hadise varsayımı
Virüsün üreme katsayısına nazaran yapılan modellemelere nazaran, 17 Mayıs’ta 9-10 bin ortası hadise olacak.
Can kaybında yüzde 13, ağır hasta sayısında ise yüzde 3 azalma saptandı. Testlerin olumluluk oranında son üç ayın en düşük düzeyine ulaşılarak yüzde 8’in altına indiği bilgisi paylaşılıyor.
İstanbul’da hadise sayısında yüzde 34, yatan hasta sayısında yüzde 24, ağır bakımda tedavi gören hasta sayısında ise yüzde 21 oranında haftalık azalma olduğu kaydediliyor.
Bilgiler yine masaya yatırılacak
Bu bilgilerin 14-15 Mayıs’ta tekrar masaya yatırılacağı, tam kapanmanın üzerinden iki hafta geçmiş olması nedeniyle sonuçların ve tesirin değerlendirileceği belirtiliyor.
Yapılan değerlendirmelerde, 'pozitiflik oranı, yayılma suratı, hastane kapasiteleri' dikkate alınacak. Bu sonuçlara nazaran kademeli açılma ile kısıtlamaların çerçevesi tekrar belirlenecek.
Uzmanlar, bu mevzuda dikkatli davranılmaması ve Mart başındaki kusura düşülmesi durumunda, tüm kazanımların kaybedileceği yorumları yapıyor. Yetkililer, "Önümüzdeki haftanın cuma ve cumartesi gününde çıkacak sayılarda, kısıtlamaların tesirini daha net göreceğiz. Zira bir önlem alındığında bunun tesiri 12-14 gün sonra ortaya çıkıyor. Lakin 17 Mayıs’tan itibaren her şey bir anda açılmayacak" diyor.
Yoğunluk düzeyine nazaran açılma
Kademeli esnemede ilk olarak okulların seyrekleştirilmiş açılması, insan sirkülasyonunun daha az olduğu yerlerin olağanlaşması, küçük esnaf ve işletmelerin muhakkak kurallar dahilinde faaliyetine başlaması planlanıyor. Havaların ısınması ile bahçeleri bulunan kafe ve restoranların, avukatlık, ütücü, berber, kuaför gibi yoğun müşterisi olmayan ve tekli müşterisi olan yerlerin birinci olağanlaşan yerler olacağı söz ediliyor. Yaş kısıtlaması bulunan bireylere yönelik sokak yasakları da hafta sonlarından başlayarak kademeli hafifletilecek.
Evvel sonuca bakılacak
Giysi, çanta, süs eşyası ve züccaciye üzere eserler satılan yerlere metrekareye düşecek insan sayısı dikkate alınarak müsaade verilecek. Nikah salonlarının azami yüzde 25 kapasitesinin aşılmaması koşullarına uyarak kademeli açılması da beklentiler ortasında. Cami ve mescitlerde benzeri kurallar çerçevesinde cemaatle namaz kılınmaya başlanacak ve vaazirşat hizmetlerine başlanacak. Kalabalığın ağır olduğu AVM ve gibisi yerlerin ise en az 10 günlük kademeli esnemenin sonuçları görüldükten sonra yüzde 50 kapasite ile açılacağı belirtiliyor.
Evvel esnaf ve yüz yüze eğitim
Yetkililer, "Kademeli açılışın ortasına birer hafta koymak gerekir. Evvel küçük işletmeler, daha sonra eğitim veren ilkokullar, 8 ve 12. sınıflar, bir de üniversitelerin yüz yüze eğitim veren tıp üzere kısımlarındaki sınıfların derslerinin başlaması gerekir. Onun için olay sayılarının binlere düşmesini beklemek gerçek değil" değerlendirmesini yapıyor.
'Yazın rahat edebiliriz'
Kademeli açılma sırasında düğün, taziye, asker uğurlama üzere kalabalıkların tıpkı yere geldiği tertiplerde kısıtlamaların motamot devam etmesi gerektiği belirtiliyor. Yetkililer, "Yoğun aşılamayla haziran ayını geçirirsek, yazın rahat edebiliriz" diyor