Yuksek tansiyon nedir, Tansiyon neden yukselir, Tansiyon nasıl duşurulur, Tansiyonun yukselmesi nasıl anlaşılır
Yuksek tansiyon (hipertansiyon) te*rimi atardamarlardaki buyuk kan basın*cının 150 mmHg (mm cıva basıncı), kucuk kan basıncının ise 90 mmHg’ye eşit ya da daha yuksek olduğu durum*larda kullanılır
Tansiyonu uzun sure*lerle bu değerlerin ustune cıkan birey*lerde beyin, bobrek, kalp ve damar has*talıklarının daha cok gorulduğu ve ge*nellikle tansiyonu normal olanlara oranla yaşam suresinin daha kısa oldu*ğu kanıtlanmıştır
Buyuk kan basıncı (buyuk tansiyon) kac olursa olsun, kucuk kan basıncı (kucuk tansiyon) 90 mmHg ya da daha yuksekse sistemik yuksek tansiyon soz konusudur ve tedavi edilmesi gerekir Son istatistiklere gore normalin ust sını*rına yakın kucuk kan basıncının (8589 mmHg) bile bir risk etkeni olduğu anla*şılmaktadır
Kucuk (diyastolik) tansiyonun yuk*sek olmadığı, yani 90 mmHg’nin altın*da kaldığı, yalnız buyuk (sistolik) tansi*yonun yukseldiği durumlarda sistolik yuksek tansiyon soz konsudur 70 yaşın altındaki kişilerde kucuk tansiyon 90 mmHg’nin altında kalırken buyuk tansi*yon 160 mmHg ve daha yuksekse teda*vi edilmesi gerekir 70 yaşın uzerinde tedaviyi başlatacak buyuk tansiyon de*ğeri 170 mmHg ve daha ustudur
Hipertiroidizm, aort kapak yetmez*liği ve atartoplar damar bağlantılarında buyuk tansiyon yuksek olmasına karşın ilac tedavisi gerekmez Bu durumlarda asıl hastalık tedavi edilmelidirYuksek tansiyon gunumuzde hala beyin damarlarındaki tıkanıklık ve ka*namalar acısından başlıca risk faktoru*dur Ayrıca, kolesterol ve sigara alışkanlığının yanı sıra miyokart enfarktu*sunun başlıca nedenleri arasında yer alır; kalp ve dolaşım yetmezliği olan ki*şilerin yuzde 75′inde bu hastalıklara ne*den olduğu bildirilmiştir Ayrıca tansi*yon yukselmesinin damar duvarında ka*lınlaşma gibi belirgin değişikliklere yol acarak tıkayıcı damar hastalıkları, anev*rizmalar ve bobrek yetmezliği gibi bir dizi doku bozukluklarına neden olduğu kanıtlanmıştırSon 35 yıl icinde yuksek tansiyonun ilacla tedavisinde dev adımlar atılmış olmasına karşın, yukarıda belirtilen ol*gular guncelliklerini korumaktadır Gu*numuzde fazla yan etkisi olmayan, bu*na karşılık son derece etkili ilaclar var*dır Son yıllarda bu tedaviler sonucunda kan basıncının duşurulmesiyle kalp ve damar hastalıklarına yakalanma ve bu hastalıklardan olme oranının belirgin olcude azaldığı kanıtlanmıştr
Bu teda*vilerin yuksek tansiyonlu hastaların tedaviden sonraki yaşanılan uzerindeki etkileri incelenmiş ve ozellikle felc, kalp ve dolaşım yetmezliği ile bobrek yetmezliğinin ortaya cıkma sıklığının azaldığı, buna karşılık, soz konusu ilac*ların yuksek tansiyonlu hastada miyo*kart enfarktusu ya da anjina pektoris gi*bi kalp kasının yeterince kanlanamamasına bağh hastalıkların onune gecilme*sinde daha az yararlı oldukları belirlen*miştirBu ilerlemelere karşın, en son ista*tistiklerin de doğruladığı gibi, yuksek tansiyon hala olume neden olabilmekte*dir Bunun nedeni bazen hastanın ih*malkarlığı nedeniyle hekim kontrolun*den gecmemesi ve hastalığa tanı konamamasıdır Bazen de tanı konduktan sonra hekimin onerdiği ilacların gere*ğince kullanılmaması ya da uygun oJmayan ilacların secilmesi ve daha sık*lıkla muayene edilen kişinin kalp ve da*marlarının yapısı nedeniyle tedavi yetersiz kalırKuramsal olarak, daha iyi sonuclar elde etmek mumkun olduğundan, kalp ve damarlarla ilgili komplikasyonların onlenmesindeki bu başarısızlıklar, su*rekli bir tedavi uygulamanın gerektiğini vurgular Yuksek tansiyon tehlikesi olan hastanın doğru saptanması, ote yandan hastaya verilmesi gereken ilac*ların seciminde etkili bir duzenleme ya*pılması gerekir
NEDENLERİ
Oluşum mekanizması bakımından iki tur yuksek tansiyon vardır: Birincil ya da esansiyel ve ikincil Birincil yuksek tansiyonun nedenleri tam olarak bilin*memekle birlikte, hastalığın oluşumun*da kalıtım, ruhsal acıdan cabuk etkile*nen heyecanlı kişilik, şişmanlık gibi ba*zı etkenler saptanmıştır, tkincil yuksek tansiyon aşağıdaki hastalıklardan sonra ortaya cıkabilir: Bobrek dokusu ve bob*rek atardamarlarında yerleşen hastalık*lar (akut ve kronik bobrek iltihabı, polikistik bobrek), bobrekustu bezinin ka*buk bolumundeki hastalık nedeniyle kortizon ya da aldesteron hormonları*nın fazla salgılanması sonucu gorulen Cushing hastalığı ve Crohn hastalığı, bobrekustu bezinin ic kısmının (medulla) tumoru (feokromositom), aortun kalpten cıktığı bolgedeki darlığı, kafa ici basıncının artmasıYuksek tansiyonla basınc reaksiyo*nu arasındaki ayrımın da yapılması ge*rekir Yuksek tansiyon terimi kan ba*sıncının surekli olarak bazı sınırların uzerinde kaldığım belirtirken, basınc reaksiyonu tansiyonun heyecanlanma ya da kan icine ilac şırınga edilmesi gi*bi bir uyaran nedeniyle gecici olarak yukselmesidir Yukselmeye yol acan uyaranın etkisi kaybolunca tansiyon normale doner
Yuksek tansiyon (hipertansiyon) te*rimi atardamarlardaki buyuk kan basın*cının 150 mmHg (mm cıva basıncı), kucuk kan basıncının ise 90 mmHg’ye eşit ya da daha yuksek olduğu durum*larda kullanılır
Tansiyonu uzun sure*lerle bu değerlerin ustune cıkan birey*lerde beyin, bobrek, kalp ve damar has*talıklarının daha cok gorulduğu ve ge*nellikle tansiyonu normal olanlara oranla yaşam suresinin daha kısa oldu*ğu kanıtlanmıştır
Buyuk kan basıncı (buyuk tansiyon) kac olursa olsun, kucuk kan basıncı (kucuk tansiyon) 90 mmHg ya da daha yuksekse sistemik yuksek tansiyon soz konusudur ve tedavi edilmesi gerekir Son istatistiklere gore normalin ust sını*rına yakın kucuk kan basıncının (8589 mmHg) bile bir risk etkeni olduğu anla*şılmaktadır
Kucuk (diyastolik) tansiyonun yuk*sek olmadığı, yani 90 mmHg’nin altın*da kaldığı, yalnız buyuk (sistolik) tansi*yonun yukseldiği durumlarda sistolik yuksek tansiyon soz konsudur 70 yaşın altındaki kişilerde kucuk tansiyon 90 mmHg’nin altında kalırken buyuk tansi*yon 160 mmHg ve daha yuksekse teda*vi edilmesi gerekir 70 yaşın uzerinde tedaviyi başlatacak buyuk tansiyon de*ğeri 170 mmHg ve daha ustudur
Hipertiroidizm, aort kapak yetmez*liği ve atartoplar damar bağlantılarında buyuk tansiyon yuksek olmasına karşın ilac tedavisi gerekmez Bu durumlarda asıl hastalık tedavi edilmelidirYuksek tansiyon gunumuzde hala beyin damarlarındaki tıkanıklık ve ka*namalar acısından başlıca risk faktoru*dur Ayrıca, kolesterol ve sigara alışkanlığının yanı sıra miyokart enfarktu*sunun başlıca nedenleri arasında yer alır; kalp ve dolaşım yetmezliği olan ki*şilerin yuzde 75′inde bu hastalıklara ne*den olduğu bildirilmiştir Ayrıca tansi*yon yukselmesinin damar duvarında ka*lınlaşma gibi belirgin değişikliklere yol acarak tıkayıcı damar hastalıkları, anev*rizmalar ve bobrek yetmezliği gibi bir dizi doku bozukluklarına neden olduğu kanıtlanmıştırSon 35 yıl icinde yuksek tansiyonun ilacla tedavisinde dev adımlar atılmış olmasına karşın, yukarıda belirtilen ol*gular guncelliklerini korumaktadır Gu*numuzde fazla yan etkisi olmayan, bu*na karşılık son derece etkili ilaclar var*dır Son yıllarda bu tedaviler sonucunda kan basıncının duşurulmesiyle kalp ve damar hastalıklarına yakalanma ve bu hastalıklardan olme oranının belirgin olcude azaldığı kanıtlanmıştr
Bu teda*vilerin yuksek tansiyonlu hastaların tedaviden sonraki yaşanılan uzerindeki etkileri incelenmiş ve ozellikle felc, kalp ve dolaşım yetmezliği ile bobrek yetmezliğinin ortaya cıkma sıklığının azaldığı, buna karşılık, soz konusu ilac*ların yuksek tansiyonlu hastada miyo*kart enfarktusu ya da anjina pektoris gi*bi kalp kasının yeterince kanlanamamasına bağh hastalıkların onune gecilme*sinde daha az yararlı oldukları belirlen*miştirBu ilerlemelere karşın, en son ista*tistiklerin de doğruladığı gibi, yuksek tansiyon hala olume neden olabilmekte*dir Bunun nedeni bazen hastanın ih*malkarlığı nedeniyle hekim kontrolun*den gecmemesi ve hastalığa tanı konamamasıdır Bazen de tanı konduktan sonra hekimin onerdiği ilacların gere*ğince kullanılmaması ya da uygun oJmayan ilacların secilmesi ve daha sık*lıkla muayene edilen kişinin kalp ve da*marlarının yapısı nedeniyle tedavi yetersiz kalırKuramsal olarak, daha iyi sonuclar elde etmek mumkun olduğundan, kalp ve damarlarla ilgili komplikasyonların onlenmesindeki bu başarısızlıklar, su*rekli bir tedavi uygulamanın gerektiğini vurgular Yuksek tansiyon tehlikesi olan hastanın doğru saptanması, ote yandan hastaya verilmesi gereken ilac*ların seciminde etkili bir duzenleme ya*pılması gerekir
NEDENLERİ
Oluşum mekanizması bakımından iki tur yuksek tansiyon vardır: Birincil ya da esansiyel ve ikincil Birincil yuksek tansiyonun nedenleri tam olarak bilin*memekle birlikte, hastalığın oluşumun*da kalıtım, ruhsal acıdan cabuk etkile*nen heyecanlı kişilik, şişmanlık gibi ba*zı etkenler saptanmıştır, tkincil yuksek tansiyon aşağıdaki hastalıklardan sonra ortaya cıkabilir: Bobrek dokusu ve bob*rek atardamarlarında yerleşen hastalık*lar (akut ve kronik bobrek iltihabı, polikistik bobrek), bobrekustu bezinin ka*buk bolumundeki hastalık nedeniyle kortizon ya da aldesteron hormonları*nın fazla salgılanması sonucu gorulen Cushing hastalığı ve Crohn hastalığı, bobrekustu bezinin ic kısmının (medulla) tumoru (feokromositom), aortun kalpten cıktığı bolgedeki darlığı, kafa ici basıncının artmasıYuksek tansiyonla basınc reaksiyo*nu arasındaki ayrımın da yapılması ge*rekir Yuksek tansiyon terimi kan ba*sıncının surekli olarak bazı sınırların uzerinde kaldığım belirtirken, basınc reaksiyonu tansiyonun heyecanlanma ya da kan icine ilac şırınga edilmesi gi*bi bir uyaran nedeniyle gecici olarak yukselmesidir Yukselmeye yol acan uyaranın etkisi kaybolunca tansiyon normale doner