Tanzimat Fermanı
Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı Nedir?
Tanzimat Fermanı hakkında ansiklopedik bilgi
Tanzimat Fermanı
19 yuzyılın başlarında Osmanlı'da yeniliklere hız verildi 1831'de ilk resmi gazete Takvimi Vekayi cıkarıldı, daimi elcilikler yeniden devreye sokuldu Avrupa devletlerinde olduğu gibi bakanlıklar kuruldu, butun bu faaliyetler sonucu yenilik hareketi yeni bir guc kazandı, yeni bir nesil oluşmaya başladı Bu neslin temsilcisi Mustafa Reşit Paşa oldu Paris elciliğine gonderilmiş olan Mustafa Reşit Paşa, padişahın uzerinde etkili oldu Reşit Paşa Avrupa'da gorduğu parlamenter yonetimi savunuyordu II Mahmut 1837'de onu Dış İşleri Bakanlığına tayin edince ıslahat hareketlerine hız verdi Bu sırada Mısır meselesi yine patlak vermişti Padişah bu meselenin cozumu icin Reşit Paşa'yı 1838'de tekrar elci olarak İngiltere'ye gonderdi Reşit Paşa'nın Avrupa'da bulunduğu sırada Osmanlı Devleti ile Mehmet Ali Paşa arasında yeniden harp başladı Nizip'te ortaya cıkan savaşta Osmanlı ordusu yenildi II Mahmut bu yenilginin haberini alamadan yaşamını yitirdi, yerine cok genc olan ve ıslahat fikirlerini savunan Abdulmecit, padişah olarak gecti
Sultan Abdulmecit, Londra'da elcilik yapan Mustafa Reşit Paşa'yı Hariciye nazırı yaptı Osmanlı Devleti'nin bir Avrupa devleti olabilmesi icin Avrupa'daki hukuk ve yonetim alanıyla toplumsal alandaki yenilikleri uygulamanın gerekliliğine inanan Mustafa Reşit Paşa, bir ıslahat programı hazırladı Dort ay kadar bir hazırlık aşamasından sonra Reşit Paşa, genc padişahı Tanzimat Fermanı'nı ilan etmeye ikna etti Reşit Paşa, Tanzimat Fermanı'nı padişah, devlet adamları, yabancı elciler ve halk huzurunda 3 Kasım 1839'da Gulhane Parkı'nda okudu Bu yuzden bu fermana Gulhane Hattı Humayunuda denir Boylece Tanzimat Donemi başlamış oldu
Tanzimat, duzeltmeler, duzenlememeler, demektir Geniş anlamıyla tanzimat, Osmanlı devlet yapısında ve devlettoplum ilişkilerinde yapılan duzenlemeleri kapsar Başta Mustafa Reşit Paşa ve donemin aydınları, yonetim ve eğitim alanıyla askeri sistemde geri kalan Osmanlı Devleti'ne yeni bir duzen vermek, devleti modernleştirmek icin Tanzimat'ı ilan etmiştir Tanzimat donemi, modernleşme tarihimizde bir donum noktasıdır
Tanzimat Fermanının İlan Nedenleri
Mısır Valisi
Mehmet Ali Paşa meselesinde Avrupa'nın desteğini almak
Avrupa'nın Osmanlı ic işlerine karışmasını onlemek
Fransız İhtilalinin milliyetcilik etkisini azaltmak
Gayri Muslumleri devlete bağlamak
Bu fermanla devlet kendisini yenilemesi gerektiğini soylemiştir Fermanda yer alan başlıca konular:
Tum vatandaşların can, mal ve namus guvenliğinin sağlanması,
Yargılamada acıklık, (hic kimse yargılanmadan idam edilemeyecek (hukuk devleti ozelliğini yansıtır))
Vergide adalet,
Erkeklere dort yıl mecburi askerlik,
Ruşvetin ortadan kaldırılması,
Herkesin mal ve mulkune sahip olması, bunu miras olarak bırakabilmesi(Ozel mulkiyet guvence altına alındı Musadere kaldırıldı)
Bu ferman sayesinde
padişahların yetkileri
meclislere ya da kişilere devredilmiştir Buradaki amac, iktidarı saraydan alıp
burokrasiye vermek ve devlet yonetiminde merkezileşmeyi sağlamaktı Fermanda verilen butun sozlerin tamamen yerine getirilememesine rağmen bu cabalar, cağdaşlaşmaya ve
cumhuriyet fikrine onayak olmuştur
II Mahmut'un saltanatının ikinci doneminde yoğunlaşan reformlara resmi bir bildiriyle hukuki bicim verme talebi sık sık dile getirildi Ancak ic siyasi dengeler nedeniyle bu işlem uzun sure ertelendi
1 Temmuz
1839'da II Mahmut'un olumu ve
Abdulmecit'in tahta cıkmasından hemen sonra sadrazamlığa reform taraftarı
Mehmet Husrev Paşa getirildi Ağustos ayında yurda donen Londra buyukelcisi ve
Hariciye Nazırı Mustafa Reşit Paşa, 17 yaşındaki padişahı ikna ederek Tanzimat deklarasyonunun kabulunu sağladı
3 Kasım
1839 gunu Saray muştemilatı icerisinde yer alan
Gulhane bahcesinde okunan bir Hattı Şerif (padişah yazısı) ile Tanzimatı Hayriye (hayırlı duzenlemeler) ilan edildi Osmanlı tarihinin en onemli belgelerinden biri olan bu metin, okunduğu yerden oturu Gulhane Fermanı ve iceriğinden oturu Tanzimat Fermanı adıyla da anılır
Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı Nedir?
Tanzimat Fermanı hakkında ansiklopedik bilgi
Tanzimat Fermanı
19 yuzyılın başlarında Osmanlı'da yeniliklere hız verildi 1831'de ilk resmi gazete Takvimi Vekayi cıkarıldı, daimi elcilikler yeniden devreye sokuldu Avrupa devletlerinde olduğu gibi bakanlıklar kuruldu, butun bu faaliyetler sonucu yenilik hareketi yeni bir guc kazandı, yeni bir nesil oluşmaya başladı Bu neslin temsilcisi Mustafa Reşit Paşa oldu Paris elciliğine gonderilmiş olan Mustafa Reşit Paşa, padişahın uzerinde etkili oldu Reşit Paşa Avrupa'da gorduğu parlamenter yonetimi savunuyordu II Mahmut 1837'de onu Dış İşleri Bakanlığına tayin edince ıslahat hareketlerine hız verdi Bu sırada Mısır meselesi yine patlak vermişti Padişah bu meselenin cozumu icin Reşit Paşa'yı 1838'de tekrar elci olarak İngiltere'ye gonderdi Reşit Paşa'nın Avrupa'da bulunduğu sırada Osmanlı Devleti ile Mehmet Ali Paşa arasında yeniden harp başladı Nizip'te ortaya cıkan savaşta Osmanlı ordusu yenildi II Mahmut bu yenilginin haberini alamadan yaşamını yitirdi, yerine cok genc olan ve ıslahat fikirlerini savunan Abdulmecit, padişah olarak gecti
Sultan Abdulmecit, Londra'da elcilik yapan Mustafa Reşit Paşa'yı Hariciye nazırı yaptı Osmanlı Devleti'nin bir Avrupa devleti olabilmesi icin Avrupa'daki hukuk ve yonetim alanıyla toplumsal alandaki yenilikleri uygulamanın gerekliliğine inanan Mustafa Reşit Paşa, bir ıslahat programı hazırladı Dort ay kadar bir hazırlık aşamasından sonra Reşit Paşa, genc padişahı Tanzimat Fermanı'nı ilan etmeye ikna etti Reşit Paşa, Tanzimat Fermanı'nı padişah, devlet adamları, yabancı elciler ve halk huzurunda 3 Kasım 1839'da Gulhane Parkı'nda okudu Bu yuzden bu fermana Gulhane Hattı Humayunuda denir Boylece Tanzimat Donemi başlamış oldu
Tanzimat, duzeltmeler, duzenlememeler, demektir Geniş anlamıyla tanzimat, Osmanlı devlet yapısında ve devlettoplum ilişkilerinde yapılan duzenlemeleri kapsar Başta Mustafa Reşit Paşa ve donemin aydınları, yonetim ve eğitim alanıyla askeri sistemde geri kalan Osmanlı Devleti'ne yeni bir duzen vermek, devleti modernleştirmek icin Tanzimat'ı ilan etmiştir Tanzimat donemi, modernleşme tarihimizde bir donum noktasıdır
Tanzimat Fermanının İlan Nedenleri
Mısır Valisi
Mehmet Ali Paşa meselesinde Avrupa'nın desteğini almak
Avrupa'nın Osmanlı ic işlerine karışmasını onlemek
Fransız İhtilalinin milliyetcilik etkisini azaltmak
Gayri Muslumleri devlete bağlamak
Bu fermanla devlet kendisini yenilemesi gerektiğini soylemiştir Fermanda yer alan başlıca konular:
Tum vatandaşların can, mal ve namus guvenliğinin sağlanması,
Yargılamada acıklık, (hic kimse yargılanmadan idam edilemeyecek (hukuk devleti ozelliğini yansıtır))
Vergide adalet,
Erkeklere dort yıl mecburi askerlik,
Ruşvetin ortadan kaldırılması,
Herkesin mal ve mulkune sahip olması, bunu miras olarak bırakabilmesi(Ozel mulkiyet guvence altına alındı Musadere kaldırıldı)
Bu ferman sayesinde
padişahların yetkileri
meclislere ya da kişilere devredilmiştir Buradaki amac, iktidarı saraydan alıp
burokrasiye vermek ve devlet yonetiminde merkezileşmeyi sağlamaktı Fermanda verilen butun sozlerin tamamen yerine getirilememesine rağmen bu cabalar, cağdaşlaşmaya ve
cumhuriyet fikrine onayak olmuştur
II Mahmut'un saltanatının ikinci doneminde yoğunlaşan reformlara resmi bir bildiriyle hukuki bicim verme talebi sık sık dile getirildi Ancak ic siyasi dengeler nedeniyle bu işlem uzun sure ertelendi
1 Temmuz
1839'da II Mahmut'un olumu ve
Abdulmecit'in tahta cıkmasından hemen sonra sadrazamlığa reform taraftarı
Mehmet Husrev Paşa getirildi Ağustos ayında yurda donen Londra buyukelcisi ve
Hariciye Nazırı Mustafa Reşit Paşa, 17 yaşındaki padişahı ikna ederek Tanzimat deklarasyonunun kabulunu sağladı
3 Kasım
1839 gunu Saray muştemilatı icerisinde yer alan
Gulhane bahcesinde okunan bir Hattı Şerif (padişah yazısı) ile Tanzimatı Hayriye (hayırlı duzenlemeler) ilan edildi Osmanlı tarihinin en onemli belgelerinden biri olan bu metin, okunduğu yerden oturu Gulhane Fermanı ve iceriğinden oturu Tanzimat Fermanı adıyla da anılır