Litosfer Nasıl Oluşur,
Yer Kure Nasıl Oluşmuştur,
Dunya,( Taş Kure )Guneş Sistemi oluştuğunda kızgın bir gaz kutlesi halindeydi Zamanla ekseni cevresindeki donuşunun etkisiyle, dıştan ice doğru soğumuş, boylece ic ice gecmiş farklı sıcaklıktaki katmanlar oluşmuştur Gunumuzde ic kısımlarda yuksek sıcaklık korunmaktadır Dunyanın oluşumundan bugune kadar gecen zaman ve Dunyanın yapısı jeolojik zamanlar yardımıyla belirlenir
LİTOSFER Yeryuvarı dıştan ice doğru ceşitli bileşim ve fiziksel ozelliklerdeki kalın katmanlardan yapılmıştır Bu katmanlardan herbiri kuresel şekillidirEn dıştan ice doğru sırasıyla atmosfer(hava kure), biyosfer(canlı kure),hidrosfer(su kure) ve litosfer(kayac kure) yer alır Litosfer'in altında ise,, Pirosfer ve Barisfer bulunmaktadır
Litosferde Si ve Al maddelerinin yoğunluğundan, bu tabakaya Sial adıda verilir Barisfer + Pirosfer Endosfer adı verilir Yeryuzunun 100 km derinliğinden başlayarak manto icindeki kayaclar sağlamlıklarını buyuk olcude kaybedecek kadar yuksek sıcaklığa ulaşırlarKayacların karamela veya zift gibi plastik,kolayca şekil değiştirebilen hale geldikleri bolgelere Astenosfer(zayıf kure) denirAstenosfer 350 km derinliğe kadar uzanırAstenosfer uzerinde dışa doğru yaklaşık 100 km kalınlığında katı yer katmanını oluşturan kayaclar, plastik astenosferden daha sert ve rijittirBu sert dış bolgeye Litosfer(kayac kure) denir
Litosfer,okyanus tabanlarında yaklaşık 70 km,kıtalarda ise 100 km kalınlıkta olabilirLevha (plaka) adı verilen ve buyuk kırık zonlarıyla sınırlanan cok sayıda mozaik şeklindeki parcalardan oluşmuştur Yeryuvarında litosferik levhalar,yine ust mantoya ait olan ve 70100 km derinden başlayıp 200 km derine kadar inen ve duşuk hız zonu olarak nitelenen astenosfer uzerinde yuzer durumdadır Yerbilim (jeoloji) calışmaları ile yapısı anlaşılmaya calışılan Yerkureye ait bilgilerin coğu, sismik dalgaların incelenmesi sayesinde elde ediliyor Depremler sonucu oluşan doğal veya bilim adamlarının oluşturduğu yapay sismik dalgaların, farklı yapılardaki katmanlarda farklı davrandıkları biliniyor Yerkure icinde hareket eden bu dalgaların davranışlarının incelenmesi sonucunda Yerkurenin ic yapısı anlaşılabiliyor
imagestaskurenasilolusur5ad136a7c7fdc
Yerkurenin merkezinde katı haldeki nikel ve demirden oluşan İc Cekirdek (Inner Core) bulunuyor Bu cekirdeği cevreleyen Dış Cekirdek (Outer Core) ise, icindeki sulfur ve oksijen nedeniyle ergime noktası duştuğu icin sıvı halde bulunan nikel ve demirden oluşuyor 45 milyar yıldır soğumasına rağmen hala cok sıcak olan cekirdek, Yerkurenin manyetik alanının oluşmasındaki etken Daha sonra gelen ve Alt Manto ve Ust Manto diye ikiye ayrılan Manto (Mantle) ise, kısmen ya da tumuyle eriyik durumdaki kayaclardan oluşan magmayı iceriyor Demir, magnezyum, silikon ve oksijence zengin mineralleri iceren Mantodan sonra, bu katmanların en incesi olan ve okyanuslar ile kıtaları barındıran Yerkabuğu (Crust) bulunuyor Oksijen ve silikonca zengin Yerkabuğunda, okyanus tabanlarını oluşturan bazalt, en cok bulunan kayac Kıtalardan oluşan kabuk kısmı ise bazalt ile daha az yoğun olan granit, kumtaşı, kirectaşı gibi kayacları barındırıyor
Yerkurenin ust katmanları fiziksel olarak ayrı bir bolumlemeyle de incelenebilir Litosfer (taşkure) adı verilen sert katman, Yerkabuğu ve Ust Mantonun en ust kısmından oluşur Astenosfer ise Litosferin altındaki, plastik ozellikleri gosteren akışkan Ust Manto bolumudur Litosfer tek parca değildir, okyanus ve kıtaların sınırlarından farklı şekilde levhalara bolunmuştur Manto katmanı, yeryuzundeki hareketliliğin en buyuk nedenidir Mantonun alt bolumleri ust bolumlerine gore cok daha sıcaktır Burada oluşan konveksiyonda, daha sıcak olan magma yukselir, soğur, katılaşır ve Ust Mantodaki daha soğuk kayaların batmasına neden olur Batan bu kayalar, tekrar ısınır, ergir ve yukselir Henuz tam anlamıyla modellenemeyen bu devinim, Litosferdeki levhaların hareket etmesine neden olur
Yer Kure Nasıl Oluşmuştur,
Dunya,( Taş Kure )Guneş Sistemi oluştuğunda kızgın bir gaz kutlesi halindeydi Zamanla ekseni cevresindeki donuşunun etkisiyle, dıştan ice doğru soğumuş, boylece ic ice gecmiş farklı sıcaklıktaki katmanlar oluşmuştur Gunumuzde ic kısımlarda yuksek sıcaklık korunmaktadır Dunyanın oluşumundan bugune kadar gecen zaman ve Dunyanın yapısı jeolojik zamanlar yardımıyla belirlenir
LİTOSFER Yeryuvarı dıştan ice doğru ceşitli bileşim ve fiziksel ozelliklerdeki kalın katmanlardan yapılmıştır Bu katmanlardan herbiri kuresel şekillidirEn dıştan ice doğru sırasıyla atmosfer(hava kure), biyosfer(canlı kure),hidrosfer(su kure) ve litosfer(kayac kure) yer alır Litosfer'in altında ise,, Pirosfer ve Barisfer bulunmaktadır
Litosferde Si ve Al maddelerinin yoğunluğundan, bu tabakaya Sial adıda verilir Barisfer + Pirosfer Endosfer adı verilir Yeryuzunun 100 km derinliğinden başlayarak manto icindeki kayaclar sağlamlıklarını buyuk olcude kaybedecek kadar yuksek sıcaklığa ulaşırlarKayacların karamela veya zift gibi plastik,kolayca şekil değiştirebilen hale geldikleri bolgelere Astenosfer(zayıf kure) denirAstenosfer 350 km derinliğe kadar uzanırAstenosfer uzerinde dışa doğru yaklaşık 100 km kalınlığında katı yer katmanını oluşturan kayaclar, plastik astenosferden daha sert ve rijittirBu sert dış bolgeye Litosfer(kayac kure) denir
Litosfer,okyanus tabanlarında yaklaşık 70 km,kıtalarda ise 100 km kalınlıkta olabilirLevha (plaka) adı verilen ve buyuk kırık zonlarıyla sınırlanan cok sayıda mozaik şeklindeki parcalardan oluşmuştur Yeryuvarında litosferik levhalar,yine ust mantoya ait olan ve 70100 km derinden başlayıp 200 km derine kadar inen ve duşuk hız zonu olarak nitelenen astenosfer uzerinde yuzer durumdadır Yerbilim (jeoloji) calışmaları ile yapısı anlaşılmaya calışılan Yerkureye ait bilgilerin coğu, sismik dalgaların incelenmesi sayesinde elde ediliyor Depremler sonucu oluşan doğal veya bilim adamlarının oluşturduğu yapay sismik dalgaların, farklı yapılardaki katmanlarda farklı davrandıkları biliniyor Yerkure icinde hareket eden bu dalgaların davranışlarının incelenmesi sonucunda Yerkurenin ic yapısı anlaşılabiliyor
imagestaskurenasilolusur5ad136a7c7fdc
Yerkurenin merkezinde katı haldeki nikel ve demirden oluşan İc Cekirdek (Inner Core) bulunuyor Bu cekirdeği cevreleyen Dış Cekirdek (Outer Core) ise, icindeki sulfur ve oksijen nedeniyle ergime noktası duştuğu icin sıvı halde bulunan nikel ve demirden oluşuyor 45 milyar yıldır soğumasına rağmen hala cok sıcak olan cekirdek, Yerkurenin manyetik alanının oluşmasındaki etken Daha sonra gelen ve Alt Manto ve Ust Manto diye ikiye ayrılan Manto (Mantle) ise, kısmen ya da tumuyle eriyik durumdaki kayaclardan oluşan magmayı iceriyor Demir, magnezyum, silikon ve oksijence zengin mineralleri iceren Mantodan sonra, bu katmanların en incesi olan ve okyanuslar ile kıtaları barındıran Yerkabuğu (Crust) bulunuyor Oksijen ve silikonca zengin Yerkabuğunda, okyanus tabanlarını oluşturan bazalt, en cok bulunan kayac Kıtalardan oluşan kabuk kısmı ise bazalt ile daha az yoğun olan granit, kumtaşı, kirectaşı gibi kayacları barındırıyor
Yerkurenin ust katmanları fiziksel olarak ayrı bir bolumlemeyle de incelenebilir Litosfer (taşkure) adı verilen sert katman, Yerkabuğu ve Ust Mantonun en ust kısmından oluşur Astenosfer ise Litosferin altındaki, plastik ozellikleri gosteren akışkan Ust Manto bolumudur Litosfer tek parca değildir, okyanus ve kıtaların sınırlarından farklı şekilde levhalara bolunmuştur Manto katmanı, yeryuzundeki hareketliliğin en buyuk nedenidir Mantonun alt bolumleri ust bolumlerine gore cok daha sıcaktır Burada oluşan konveksiyonda, daha sıcak olan magma yukselir, soğur, katılaşır ve Ust Mantodaki daha soğuk kayaların batmasına neden olur Batan bu kayalar, tekrar ısınır, ergir ve yukselir Henuz tam anlamıyla modellenemeyen bu devinim, Litosferdeki levhaların hareket etmesine neden olur