Tatlandırıcı Nedir ? Zararlımıdır ?
Tatlılık dendiğinde akla birinci başta şeker gelir. Tatlandırıcılar, kalorinin küçük bir kesimi ile tatlı tadını verir ve birden fazla vakit tıpkı ölçüdeki şekerden daha tatlıdır.
Günümüzde en çok bilinen 4 çeşit tatlandırıcı vardır. Bunlar ; aspartam, sakkarin, asesulfam K ve sükraloz dur.
Aspartam;
Sofra şekerinden 200 sefer daha tatlıdır. 1965’te bulunan aspartam 2 aminoasidin (aspartik asit ve fenilalanin) birleşimidir. Aminoasitler protein yapısını oluştururken, aspartik asit ve fenilalanin o denli bir formda bir araya getirilmiştir ki tatlı olarak algılanmaktadır. Bu iki aminoasit; et, yağsız süt, meyve ve sebzelerde doğal olarak bulunur. Sindirildiğinde vücudumuz onlara sair aminoasitler üzere muamele eder.
Fenilalanin içermesi nedeniyle, fenilketonürili (PKU) bireyler aspartamlı içeceklleri ve yiyeceklleri tüketirken dikkatli olmalıdır. Besin etiketlerinin üzerinde fenilketonürililer “fenilalanin içerir” üzere bir ikaz ve içindekiler listesinde “aspartam” aramalıdır. Nadir olarak görülen, genetik bir hastalık olan PKU’da vücut fenilalanini münasip formda metabolize edemez.
Isıtma ile yapısı değiştiğinden, pişirme gerektirmeyen besinlerde kullanılır. Pudingler, jelatinler, dondurulmuş tatlılar, sıcak kakao karışımları, toz halindeki içecekler, çaylar, naneli nefes açıcılar, sakızlar ve sofrada kullanılan tatlandırıcılar üzere eserlerde bulunur.
Sakkarin;
1879 da bulunmuş olup, yaklaşık 100 yıldır kalorisiz tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Üzümde doğal olarak bulunan bir husustan üretilmiştir.
Sofra şekerinden 300 kere daha tatlıdır. 20 mg sakkarin 1 tatlı kaşığı sofra şekeri ile tıpkı tatlılığı verir. Vücut parçalayamadığı için, sakkarin kuvvet sağlamaz, idrarala atılır.
Sakkarin ısıtıldığı hengam tatlı tadını koruma eder. Bu yüzden pişmesi gereken besinlerde kullanılabilir.
Asesulfam K;
1967’de bulunmuş asesulfam K beyaz renkte, kokusuz, kristal yapıda bir tatlandırıcıdır. Ka lori sağlamaz. Sakkarin üzere asesulfam K’ da vücut tarafından parçalanamaz ve idrarda değişikliğe uğramadan atılır. Şekerden 200 sefer daha tatlıdır. Birtakım besinlerde yüksek konsantrasyonlarda kullanıldığında ağızda hafif bir tad bırakabilir. Bu yüzden öbür tatlandırıcılar ile, güç vermeyen ve güç veren tatlandırıcılar sıklıkla birlikte kullanılır.
Asesulfam Kısıtıldığında yapısı değişmediğinden pişirme gerektirecek besinlerde kullanılabilir. Şeker üzere hacim oluşturmadığından birtakım yemek tanımlarında kullanılmaz.
Sukraloz:
1991 yılında kanada tarafından tasarruf müsaadesi verilen sukraloz en son çıkan tatlandırıcı olarak bilinir. Klorlama yoluyla şeker ( sukroz)dan elde edilir. Şekerden 600 kat daha tatlıdır. Isıya dayanıklıdır. Metalik tat içermez. Her türlü ısıl sürece uğrayabilir yapısı bozulmaz. Tadı şekere en yakın tatlandırıcı olarak bilinir.
Sıhhat açısından değerlendirildiğinde kuvvet vermeyen tatlandırıcılarla hazırlanmış yiyeceklerin ve içeceklerin tüketilmesinin rastgele bir sakıncası olmadığı bilinmektedir. Tasarruf kişisel tercihe bağlıdır. Kuvvet içerikleri düşük olduğu için tasarrufları kilo vermenizde yardımcı olabilir. Lakin güç alımınızı denetim edebilmek için tüm beslenme alışkanlıklarınızı değerlendirmeniz gerekir. Tartı denetiminde iki değerli faktör vardır. Bunlardan birincisi besinlerden gelen kuvvetin denetimi, ikincisi de fizikî aktivitenin düzenlenmesidir.
Tatlandırıcılar kan şekerini etkilemeden tatlı tad sağladığından diyabetli bireyler tarafından kullanılabilir. Evlatlar için de sağlam olmakla birlikte bebek ve küçük evlatların beslenmesinde kullanılmamalıdır, zira bu küme süratli büyüyebilmek için ziyade kuvvete gereksinim duyar. Istikrarlı ve ehliyetli beslenen iki yaşından büyük evlatların beslenmesinde tatlandırıcılarla hazırlanmış yiyecek ve içecekler kullanılabilir.
Tatlılık dendiğinde akla birinci başta şeker gelir. Tatlandırıcılar, kalorinin küçük bir kesimi ile tatlı tadını verir ve birden fazla vakit tıpkı ölçüdeki şekerden daha tatlıdır.
Günümüzde en çok bilinen 4 çeşit tatlandırıcı vardır. Bunlar ; aspartam, sakkarin, asesulfam K ve sükraloz dur.
Aspartam;
Sofra şekerinden 200 sefer daha tatlıdır. 1965’te bulunan aspartam 2 aminoasidin (aspartik asit ve fenilalanin) birleşimidir. Aminoasitler protein yapısını oluştururken, aspartik asit ve fenilalanin o denli bir formda bir araya getirilmiştir ki tatlı olarak algılanmaktadır. Bu iki aminoasit; et, yağsız süt, meyve ve sebzelerde doğal olarak bulunur. Sindirildiğinde vücudumuz onlara sair aminoasitler üzere muamele eder.
Fenilalanin içermesi nedeniyle, fenilketonürili (PKU) bireyler aspartamlı içeceklleri ve yiyeceklleri tüketirken dikkatli olmalıdır. Besin etiketlerinin üzerinde fenilketonürililer “fenilalanin içerir” üzere bir ikaz ve içindekiler listesinde “aspartam” aramalıdır. Nadir olarak görülen, genetik bir hastalık olan PKU’da vücut fenilalanini münasip formda metabolize edemez.
Isıtma ile yapısı değiştiğinden, pişirme gerektirmeyen besinlerde kullanılır. Pudingler, jelatinler, dondurulmuş tatlılar, sıcak kakao karışımları, toz halindeki içecekler, çaylar, naneli nefes açıcılar, sakızlar ve sofrada kullanılan tatlandırıcılar üzere eserlerde bulunur.
Sakkarin;
1879 da bulunmuş olup, yaklaşık 100 yıldır kalorisiz tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Üzümde doğal olarak bulunan bir husustan üretilmiştir.
Sofra şekerinden 300 kere daha tatlıdır. 20 mg sakkarin 1 tatlı kaşığı sofra şekeri ile tıpkı tatlılığı verir. Vücut parçalayamadığı için, sakkarin kuvvet sağlamaz, idrarala atılır.
Sakkarin ısıtıldığı hengam tatlı tadını koruma eder. Bu yüzden pişmesi gereken besinlerde kullanılabilir.
Asesulfam K;
1967’de bulunmuş asesulfam K beyaz renkte, kokusuz, kristal yapıda bir tatlandırıcıdır. Ka lori sağlamaz. Sakkarin üzere asesulfam K’ da vücut tarafından parçalanamaz ve idrarda değişikliğe uğramadan atılır. Şekerden 200 sefer daha tatlıdır. Birtakım besinlerde yüksek konsantrasyonlarda kullanıldığında ağızda hafif bir tad bırakabilir. Bu yüzden öbür tatlandırıcılar ile, güç vermeyen ve güç veren tatlandırıcılar sıklıkla birlikte kullanılır.
Asesulfam Kısıtıldığında yapısı değişmediğinden pişirme gerektirecek besinlerde kullanılabilir. Şeker üzere hacim oluşturmadığından birtakım yemek tanımlarında kullanılmaz.
Sukraloz:
1991 yılında kanada tarafından tasarruf müsaadesi verilen sukraloz en son çıkan tatlandırıcı olarak bilinir. Klorlama yoluyla şeker ( sukroz)dan elde edilir. Şekerden 600 kat daha tatlıdır. Isıya dayanıklıdır. Metalik tat içermez. Her türlü ısıl sürece uğrayabilir yapısı bozulmaz. Tadı şekere en yakın tatlandırıcı olarak bilinir.
Sıhhat açısından değerlendirildiğinde kuvvet vermeyen tatlandırıcılarla hazırlanmış yiyeceklerin ve içeceklerin tüketilmesinin rastgele bir sakıncası olmadığı bilinmektedir. Tasarruf kişisel tercihe bağlıdır. Kuvvet içerikleri düşük olduğu için tasarrufları kilo vermenizde yardımcı olabilir. Lakin güç alımınızı denetim edebilmek için tüm beslenme alışkanlıklarınızı değerlendirmeniz gerekir. Tartı denetiminde iki değerli faktör vardır. Bunlardan birincisi besinlerden gelen kuvvetin denetimi, ikincisi de fizikî aktivitenin düzenlenmesidir.
Tatlandırıcılar kan şekerini etkilemeden tatlı tad sağladığından diyabetli bireyler tarafından kullanılabilir. Evlatlar için de sağlam olmakla birlikte bebek ve küçük evlatların beslenmesinde kullanılmamalıdır, zira bu küme süratli büyüyebilmek için ziyade kuvvete gereksinim duyar. Istikrarlı ve ehliyetli beslenen iki yaşından büyük evlatların beslenmesinde tatlandırıcılarla hazırlanmış yiyecek ve içecekler kullanılabilir.
