TBMM ’YE KARŞI CIKAN AYAKLANMALAR
Anzavur İsyanı
Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gunlerde Osmanlı Padişahının ve İngilizlerin kışkırtmaları ve teşviki ile Milli kuvvetleri yok etmek icin hilafet ordusu adı ile kurulan Kuvvai İnzibatiye tarafından cıkarılan ayaklanmalardır (Birincisi:1 Ekim 191925 Kasım 1919,ikincisi:16 Şubat 192019 Nisan 1920) Anzavur halkın huzursuzluğundan faydalanarak Cerkes koylerinde Milli teşkilatı kotuleyici konuşmalar yapmaya başladı Bu kışkırtma uzerine Pomaklardan Gavur İmam ve Şah İsmail etrafına topladıkları kuvvetlerle Anzavur'un yanın gelmişlerdir Anzavur'da topladıkları adamları Gavur İmam'a bırakarak Yeniceye hareket eder Bu sırada gerek İngilizlerin ve gerekse saray Anzavur'a ulaştırılmak uzere, bircok silah, cephane ve parayı hep birlikte İstanbul'dan yola cıkardılar Bu suretle İstanbul hukumetinden para yardımı alan Anzavur arkadaşları ile Biga ve Gonen ilcelerini ele gecirmek icin plan hazırlamaya başlamışlardır Durumu haber alan Ankara Hukumeti, Suleyman ve Rahmi Bey'in Kumandasındaki kuvvetler ile Biga ’ya doğru yola cıkmışlardır 14Kolordu komutanı Yusuf İzzettin Paşa, butun milis kuvvetlerinin Balıkesir'de toplanmasını emretmiştir Bu sırada Biga'yı yağmalayan Anzavur Ahmet, Balıkesir'den Susurluk ve Gonen yonune gecmiştir16 Nisan 1920'de Anazavur kuvvetleri Susurluk'un guneyindeki Yahya koyde sıkıştırılmış ve yapılan carpışmada bozguna uğratılmıştır Bu yenilgi uzerine Anzavur Ahmet, Once Karabiga'ya sonra da deniz yolu ile İstanbul'a kacarak canını kurtarılmıştır
Afyon Ayaklanması
Yozgat ayaklanmasının cıktığı sırada Yunanlıların kışkırtmasıyla Afyon bolgesinde de, Copur Musa cevresindekilerle ayaklandı Copur Musa din elden gidiyor propagandası yapmaya başlamıştı Kuvayi Milliye birliklerinin Copur Musa'nın uzerine gitmesiyle, Copur Musa Yunan tarafına sığındı
Ali Batı İsyanı
Kurtuluş Savaşını başladığı gunlerde duzensizlik ve karışıklıklardan faydalanarak cıkarılan isyandır(11 Mayıs18 Ağustos 1919) Ali Batı, Midyatın guneyinde hayatlarını surduren bir aşiretin başına gectikten sonra İngilizlerden de yardım alarak isyan etmiştir Onun asıl gayesi burada bir Kurdistan devleti kurmak olduğu icin, silahlı adamları ile Nusaybin'e girmiştir İsyan haberini alan Mardin 5 Tumen Kumandanlığı, 3 Tabur Kumandanı Yuzbaşı Yusuf Ziya'yı Nusaybin'e gondermiştir Yusuf Ziya'nın mufrezesi Karakurt koyu yakınlarında Ali Batı'nın askerleri ile savaşa tutuşmuş ve kacan Ali Batı'yı saklandığı Medah denilen yerde kıstırarak iki saat suren carpışma sonunda olu olarak ele gecirmiştir
Bolu Ve Duzce İsyanları
Kurtuluş savaşı sırasında gerek İstanbul Hukumeti'nin ve gerekse İngiliz'lerin kışkırtması ile milli kuvvetlere karşı girişilen ayaklanmalardır(13 Nisan192031 Mayıs 1920) İstanbul hukumeti tarafından desteklenen Kuvai İnzibatiye Kuvvetleri Duzce'de ayaklanma cıkarmışlardır Asiler ilcenin dışında bulunan Mufreze Karargahını basarak, Mufreze Kumandanını esir almışlardır Asilerin elebaşları arasında Berzak Sefer, Cerkez Koci Bey, Maan Ali gibi kimseler bulunmaktadır Duzce ayaklanması kısa zamanda Bolu'ya da sıcramış, Beypazarı'ndan bir kısım halk da bunlara katılmıştır Bolu boğazını tutan jandarmalar, asileri durdurmayı başaramayınca ayaklanma Gerede ve Mucur taraflarına da sıcramıştır Kısa zamanda butun bolgeyi tesiri altına alan bu ayaklanmayı bastırmak uzere Binbaşı Şemsettin ve Kaymakam Arif Beyler kumandasında milli kuvvetler harekete gecirilmiştir Kısa zamanda ceşitli yerlerde yapılan carpışmalar sonunda Bolu, Beypazarı, Nallıhan, Carşamba, Mudurnu, Duzce, Hendek ve Gerede kasabaları asilerden temizlenmiştir, halkı kışkırtan elebaşları idam edilmişlerdir(26 Mayıs 1920) Birinci Duzce isyanından hemen sonra, milli kuvvetlerin Yozgat isyanını bastırmak icin gorevlendirilmesi uzerine, bu durumdan faydalanmak isteyen Abaza ve Cerkezler, İkinci defa Duzce ve Hendek dolaylarında ayaklanmışlardır Bolu dağına gonderilen birlik, gece yarısı asiler tarafından pusuya duşurulmuş ve asiler bir cok milli kuvvet subayını şehit etmişlerdir Bu durum uzerine gorevlendirilen yeni milli kuvvetler bir bucuk ay sonra ikinci defa bu bolgede cıkan ayaklanmayı bastırmışlardır
Bozkır İsyanı
Kurtuluş savaşı sırasında Bozkırlı Zeynel Abidin tarafından iki defa cıkarılan ayaklanmadır (27 Eylul 4 Ekim 1919, 20 Ekim 4 Kasım 1919) Konya Valisi Cemal Bey ve İngilizlerin İstanbul'da bulunan papazı ile sıkı ilişkiler kurarak işe başlayan Bozkırlı Zeynel Abidin, bunlardan aldığı yardım ve direktiflerle Bozkır'a girmiş, karşı koyanları oldurerek jandarmaların ellerinde bulunan silah ve malzemeleri ele gecirmiştir Bu sırada Beyşehir'den gelen suvari kuvvetlerini de esir eden asiler, Konya'dan gelen uyarıcı konuşmalar sonunda dağılmışlardır Fakat asiler Konya'nın guvenlik altına alınacağı haberini alınca, tekrar harekete gecerek başlarında Bozkırlı Zeynel Abidin, Hoca Abdullah, Hoca Sabit ve Hoca Abdulhalim Efendiler bulunan asiler Bozkır'ın guneybatı sırtlarına kadar gelmişlerdir Kasabaya haber gondererek Milli Kuvvetleri istemediklerini bildiren asiler, kendilerine tatmin edici bir cevap verilmediği gerekcesi ile tekrar Bozkır'a girmişlerdir Asilerin isyanını bastırmak gorevini alan Yarbay Arif Bey butun kuvvetleri ile isyancıları Adana'da sıkıştırmış ve hemen hepsini yok etmiştir İsyanın elebaşları daha sonraları ceşitli yerlerde yer yer ayaklanmalar cıkarmışlarsa da Milli Kuvvetler tarafından ezilmişlerdir(4 Kasım 1919)
Cemil Ceto İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında Fransız ve İngilizlerden yardım alarak Bahtiyar Aşireti Reisi tarafından cıkarılan ayaklanmadır(7 Haziran 1920) Bahtiyar Aşireti Reisi olan Cemil Ceto, Kurt Teali Cemiyeti prensiplerine uygun olarak İngilizlerden yardım almış ve Doğu'da bir Kurdistan Devleti kurmak icin ayaklanmıştır Milli kuvvetler Cemil Ceto Kuvvetlerinin Kısa Zamanda Dağıtmış Ve Kendisi İle Oğlu Birlikte Yakalanarak İdam Edilmiştir
Cerkez Ethem Ayaklanması
Yunanlıların İzmir'i işgalinden sonra, Cerkez Ethem topladığı kuvvetlerle Salihli Cephesi'ni kurmuş ve kendini de cephe komutanı ilan etmişti Kuvayi Seyyare adıyla anılan suvari birlikleri, yalnız istilacı duşmana karşı değil, Anzavur'un ezilmesinde, Duzce, Adapazarı ve Yozgat ayaklanmalarının bastırılmasında yararlılık gosterdi Ankara hukumeti Erkanıharbiye reisi İsmet Bey (İnonu), Ethem'in birliklerinin kesin olarak disiplin altına alınması icin emir verdi Batı cephesinin harekete gectiğini goren Ethem TBMM Reisliğine Meclisi'de aşağılayan ve Mustafa Kemal'in Bilecik'ten donerken Ankara'ya goturduğu İstanbul Hukumetinin temsilcilerinin hemen serbest bırakılmasını isteyen bir telgraf cekti Bunu uzerine Meclis'de Kuvayi Seyyareye karşı cıktı Batı Cephesi komutanlığı Ethem ve Tevfik Beylerin vatana ihanet sucu işlediklerini one surerek teslim olmalarını istedi Fakat mebus Reşit Bey'in de kendilerine katılmasıyla uc kardeş Uşak'ta Yunanlılarla goruştuler Duzenli ordu İsmet Bey ve Refet Bey' in (Bele) komutasında 1921 yılı ocak ayında Kuvayı Seyyare'nin tuttuğu GedizKutahya ustune yurudu Cerkez Ethem'in yanındaki kuvvet iyice kuculmuştu1Suvari Grubu komutanı Binbaşı Derviş Bey takip ediyordu Derviş Bey Ethem'in arkadaşı olduğu icin Yunanlılara sığınmadan once silahlarını bırakmasını sağladı
Kocgiri İsyanı
Erzincan ve cevresinde 1920 sonlarında eşkıyalık olayları alıp yurumuştu Bu durumu onlemek uzere Zara'dan İmranlı'ya gonderilen suvari alayının varlığı, eşkıyayı rahatsız ettiği icin, İmranlı bucak muduru Haydar'ın akrabaları, askeri bolgeden uzaklaştırmak amacıyla burada bir ayaklanma hazırladılar Bir yandan da, bolgede bağımsız bir kurt devleti kurulacağı yolunda propaganda yapıyorlardı Nitekim 7 aşiret reisi, 8 Nisan 1921'de TBMM'ye gonderdikleri bir mektupla bolgede bir Kurt vilayeti kurulmasını, valiliğe bir kurdun atanmasını istediler Ayaklanmayı bastırmakla gorevlendirilen Nurettin Paşa komutasındaki Merkez Ordusu Kochisar, Zara, Muş, Ovacık, Kemah, Kangal, Kocgiri bolgesinde geniş bir tarama harekatına girişti ve ayaklananlarla, 15 yerde carpışmak zorunda kaldı Mayıs sonunda doğru eşkıya grupları sindirilmiş, bunlardan bir kısmı teslim olmuş, 500 kadar da oldurulmuştu
Konya Ayaklanması
Kurtuluş savaşı yıllarında baş gosteren ve Konya'nın bir sure isyancıların elinde kalmasına neden olan ayaklanmadır (EkimKasım 1920) 1919'daki Bozkır Ayaklanmaları'nın elebaşlarından olan Delibaş Mehmed Ankara Hukumeti'ni tanımadığını ilan ederek coğu asker kacağı 500 kadar silahlı kişiyle Konya'nın Cumra nahiyesini bastı; nahiye mudurunu tutukladı ve Konya ile haberleşmeyi kesti (2 Ekim 1920) Ayaklanma kısa surede Kochisar, Karapınar, Karaman, Akşehir ve Alanya'ya kadar yayıldı Ayaklanmayı haber alan Ankara Hukumeti Dahiliye Vekili Miralay Refet Bey'i (Bele) ayaklanmayı bastırmakla gorevlendirdi Ayaklanmayı bastırmaya gelen Kuvayi Milliye birlikleri kentin kuzeybatısında toplanıyordu 6 Ekim 1920'de ayaklanmacılar Kuvayi Milliye'nin bulunduğu noktaya doğru saldırdı, fakat Kuvayi Milliye birlikleri ayaklanmacıları Konya'dan cıkarttı Kuvayı Milliyenin ayaklanmacıları izlemesi, Kasım 1920 sonlarına kadar surdu Demirci Mehmed Efe ve Yarbay Osman Bey'e bağlı birliklerinde bastırma harekatına katılmasıyla ayaklanmacıların gucu iyice kırıldı Demirci Mehmed Efenin bastırma harekatının son noktası olan Isparta'ya girmesiyle 22 Kasım 1920'de Konya ayaklanması tumuyle sona erdi
KuvayI İnzibatiye (Halifelik Ordusu)
Kuvayı Milliye İzmit ve cevresine kadar olan bolgeyi kontrollerinde tutuyordu Buralarda Kuvayı Milliye'nin olması İngilizlerin işine gelmiyordu Onlar acısından boğazlar tehlikeye duşuyordu İngilizler her tarafta duzeni ve guvenliği sağlamak icin İstanbul Hukumeti'ne Kuvayı İnzibatiye adıyla bir ordu kurdurdular Bu orduyu saraya bağlı paşalar yonetiyordu Bu ordu her yonuyle Kuvayı Milliye birliklerinden ustundu Gevye'ye saldıran ve halkı kışkırtan Kuvayı İnzibatiye'ye karşı Kuvayı Milliye birlikleri buyuk bir başarı kazandılar Ali Fuat Paşa'nın orduyu ustaca yonetmesi başarılı olunmasında etkili oldu
Milli Aşiret İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında İngilizler ve Fransızların kışkırtması uzerine Urfa'da Milli Aşiret tarafından cıkarılan ayaklanmadır (8 Eylul 1920) Milli Aşiret'in reisi İsmail ile birlikte Halil, Bahur, Abdurrahman ve Mahmut adlı elebaşıları, Doğu'da bir Kurdistan Devleti kurmak duşuncesi ile ayaklanmışlardır (24 Ağustos 1920) Buyuk bir kuvvetle harekete gecen asiler, Viranşehir'i aldıktan sonra Karakeci Aşireti'ne mensup olanları oldurmuşler, fakat daha sonra yapılan catışmada, buyuk coğunluğu ortadan kaldırılmıştır
Pontus İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında Yunalılar'ın kışkırtması ile Kuzey Anadolu'da Rumlar tarafından cıkarılan ayaklanmadır (19201923) 1904 yılında kurulan Pontus Cemiyeti, Anadolu'nun duştuğu kotu durumdan faydalanarak harekete gecmiştir İtilaf Devletleri'nin Yunanlıları desteklemesinden cesaret alan Rum ceteleri, Anadolu'nun kuzeyinde yaşlı Turkleri oldurmeye; kadın ve cocukları yok etmeye başlamışlardı Samsun, Merzifon, Tokat, Vezirkopru, Carşamba, Terme, Ladik ve Amasya yorelerinde Ermeniler'le birleşerek buyuk bir vahşet orneği veren Rumlar'a karşı Topal Osman Ağa, Milli Kuvvetlerle birlik olarak harekete gecmiş ve Pontus Cemiyetine ait Rum cetelerini teker teker ortadan kaldırmaya muvaffak olmuştur Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra Rumlar'ın hepsi Anadolu'dan surulmuş ve boylece Pontus Devleti kurma cabaları da sondurulmuştur
Yozgat İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında Hurriyet ve İtilaf Fırkası reisi Capanoğlu Edip ve Celal tarafından Yozgat ve yoresinde cıkarılan ayaklanmadır (15 Mayıs 192030 Aralık 1920) Capanoğlu Edip ve Celal kardeşlerin kışkırtması ile Yozgat yoresinde, Ankara Hukumeti'ne karşı başlatılan ayaklanma iki ayrı donemde olmuştur İlk ayaklanma Yıldızeli'nde Erzurumlu Huseyin Nazım ve Kara Mustafa'nın elebaşılığında cıkarılmıştır Milli Kuvvetler bu ayaklanmayı 30 Aralıkta bastırmaya muvaffak olmuşlardır İkinci isyan ise avukat Zileli Ali, Bucak Muduru Naci ve arkadaşları tarafından cıkarılmıştır Kısa surede yaygın bir duruma gelen ayaklanma Yozgat'a da yayılmıştır Yozgat isyanını bastırmakla gorevlendirilen Cerkez Ethem, kuvvetleri ile birlikte Yozgat'a girmiş, elebaşlarından bircoğunu idam ederek ayaklanmaya son vermiştir
Zile Ayaklanması
Kurtuluş Savaşı sırasında, Tokat ve Zile yoresinde patlak veren ayaklanmadır (MayısHaziran 1920) Yozgat ve Yıldızeli ayaklanmalarından ve Damat Ferid Paşa'nın desteğinden cesaret alan Zileli dava vekili Ali Bey, gorevden alınan eski nahiye muduru Naci Bey ve İhsan Bey, 30 kadar atlıyla Zile koylerini dolaşarak propaganda yapmaya başladılar Bu olayın haber alınması uzerine, Ankara hukumeti 3 Haziran 1920'de Zile'ye suvari Binbaşı Hilmi Bey komutasında birbirlik gonderdi Bu arada eylemlerine son verenlerinde bağışlanacakları duyuruldu Postacı Nazım adında biri Ankara'ya haber gondererek, TBMM Hukumeti'ni tanımadığını bildirdi Ardından 400 kişilik bir kuvvetle 6 Haziranda Zile'ye saldırdı Olayların buyumesi uzerine Ankara hukumeti, Tokat'taki 5 Tumen'i de Zile'ye gonderdi Ama Cemil Cahit Bey'in komuta ettiği tumen, Zile eşrafının onemli bir bolumunun de ayaklanmacılara katıldığını ve kentteki jandarma birliklerinin Postacı Nazım'a teslim olduklarını oğrenince kente duzenlemeyi planladıkları saldırıdan vazgectiler Zile'ye Sivas Erzurum'dan yeni birlikler gonderildi Ayaklanma takviye edilmiş 5Tumen'in yoğun catışmalardan sonra 12 Haziran'da Zile'ye girmesiyle bastırıldı
Anzavur İsyanı
Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gunlerde Osmanlı Padişahının ve İngilizlerin kışkırtmaları ve teşviki ile Milli kuvvetleri yok etmek icin hilafet ordusu adı ile kurulan Kuvvai İnzibatiye tarafından cıkarılan ayaklanmalardır (Birincisi:1 Ekim 191925 Kasım 1919,ikincisi:16 Şubat 192019 Nisan 1920) Anzavur halkın huzursuzluğundan faydalanarak Cerkes koylerinde Milli teşkilatı kotuleyici konuşmalar yapmaya başladı Bu kışkırtma uzerine Pomaklardan Gavur İmam ve Şah İsmail etrafına topladıkları kuvvetlerle Anzavur'un yanın gelmişlerdir Anzavur'da topladıkları adamları Gavur İmam'a bırakarak Yeniceye hareket eder Bu sırada gerek İngilizlerin ve gerekse saray Anzavur'a ulaştırılmak uzere, bircok silah, cephane ve parayı hep birlikte İstanbul'dan yola cıkardılar Bu suretle İstanbul hukumetinden para yardımı alan Anzavur arkadaşları ile Biga ve Gonen ilcelerini ele gecirmek icin plan hazırlamaya başlamışlardır Durumu haber alan Ankara Hukumeti, Suleyman ve Rahmi Bey'in Kumandasındaki kuvvetler ile Biga ’ya doğru yola cıkmışlardır 14Kolordu komutanı Yusuf İzzettin Paşa, butun milis kuvvetlerinin Balıkesir'de toplanmasını emretmiştir Bu sırada Biga'yı yağmalayan Anzavur Ahmet, Balıkesir'den Susurluk ve Gonen yonune gecmiştir16 Nisan 1920'de Anazavur kuvvetleri Susurluk'un guneyindeki Yahya koyde sıkıştırılmış ve yapılan carpışmada bozguna uğratılmıştır Bu yenilgi uzerine Anzavur Ahmet, Once Karabiga'ya sonra da deniz yolu ile İstanbul'a kacarak canını kurtarılmıştır
Afyon Ayaklanması
Yozgat ayaklanmasının cıktığı sırada Yunanlıların kışkırtmasıyla Afyon bolgesinde de, Copur Musa cevresindekilerle ayaklandı Copur Musa din elden gidiyor propagandası yapmaya başlamıştı Kuvayi Milliye birliklerinin Copur Musa'nın uzerine gitmesiyle, Copur Musa Yunan tarafına sığındı
Ali Batı İsyanı
Kurtuluş Savaşını başladığı gunlerde duzensizlik ve karışıklıklardan faydalanarak cıkarılan isyandır(11 Mayıs18 Ağustos 1919) Ali Batı, Midyatın guneyinde hayatlarını surduren bir aşiretin başına gectikten sonra İngilizlerden de yardım alarak isyan etmiştir Onun asıl gayesi burada bir Kurdistan devleti kurmak olduğu icin, silahlı adamları ile Nusaybin'e girmiştir İsyan haberini alan Mardin 5 Tumen Kumandanlığı, 3 Tabur Kumandanı Yuzbaşı Yusuf Ziya'yı Nusaybin'e gondermiştir Yusuf Ziya'nın mufrezesi Karakurt koyu yakınlarında Ali Batı'nın askerleri ile savaşa tutuşmuş ve kacan Ali Batı'yı saklandığı Medah denilen yerde kıstırarak iki saat suren carpışma sonunda olu olarak ele gecirmiştir
Bolu Ve Duzce İsyanları
Kurtuluş savaşı sırasında gerek İstanbul Hukumeti'nin ve gerekse İngiliz'lerin kışkırtması ile milli kuvvetlere karşı girişilen ayaklanmalardır(13 Nisan192031 Mayıs 1920) İstanbul hukumeti tarafından desteklenen Kuvai İnzibatiye Kuvvetleri Duzce'de ayaklanma cıkarmışlardır Asiler ilcenin dışında bulunan Mufreze Karargahını basarak, Mufreze Kumandanını esir almışlardır Asilerin elebaşları arasında Berzak Sefer, Cerkez Koci Bey, Maan Ali gibi kimseler bulunmaktadır Duzce ayaklanması kısa zamanda Bolu'ya da sıcramış, Beypazarı'ndan bir kısım halk da bunlara katılmıştır Bolu boğazını tutan jandarmalar, asileri durdurmayı başaramayınca ayaklanma Gerede ve Mucur taraflarına da sıcramıştır Kısa zamanda butun bolgeyi tesiri altına alan bu ayaklanmayı bastırmak uzere Binbaşı Şemsettin ve Kaymakam Arif Beyler kumandasında milli kuvvetler harekete gecirilmiştir Kısa zamanda ceşitli yerlerde yapılan carpışmalar sonunda Bolu, Beypazarı, Nallıhan, Carşamba, Mudurnu, Duzce, Hendek ve Gerede kasabaları asilerden temizlenmiştir, halkı kışkırtan elebaşları idam edilmişlerdir(26 Mayıs 1920) Birinci Duzce isyanından hemen sonra, milli kuvvetlerin Yozgat isyanını bastırmak icin gorevlendirilmesi uzerine, bu durumdan faydalanmak isteyen Abaza ve Cerkezler, İkinci defa Duzce ve Hendek dolaylarında ayaklanmışlardır Bolu dağına gonderilen birlik, gece yarısı asiler tarafından pusuya duşurulmuş ve asiler bir cok milli kuvvet subayını şehit etmişlerdir Bu durum uzerine gorevlendirilen yeni milli kuvvetler bir bucuk ay sonra ikinci defa bu bolgede cıkan ayaklanmayı bastırmışlardır
Bozkır İsyanı
Kurtuluş savaşı sırasında Bozkırlı Zeynel Abidin tarafından iki defa cıkarılan ayaklanmadır (27 Eylul 4 Ekim 1919, 20 Ekim 4 Kasım 1919) Konya Valisi Cemal Bey ve İngilizlerin İstanbul'da bulunan papazı ile sıkı ilişkiler kurarak işe başlayan Bozkırlı Zeynel Abidin, bunlardan aldığı yardım ve direktiflerle Bozkır'a girmiş, karşı koyanları oldurerek jandarmaların ellerinde bulunan silah ve malzemeleri ele gecirmiştir Bu sırada Beyşehir'den gelen suvari kuvvetlerini de esir eden asiler, Konya'dan gelen uyarıcı konuşmalar sonunda dağılmışlardır Fakat asiler Konya'nın guvenlik altına alınacağı haberini alınca, tekrar harekete gecerek başlarında Bozkırlı Zeynel Abidin, Hoca Abdullah, Hoca Sabit ve Hoca Abdulhalim Efendiler bulunan asiler Bozkır'ın guneybatı sırtlarına kadar gelmişlerdir Kasabaya haber gondererek Milli Kuvvetleri istemediklerini bildiren asiler, kendilerine tatmin edici bir cevap verilmediği gerekcesi ile tekrar Bozkır'a girmişlerdir Asilerin isyanını bastırmak gorevini alan Yarbay Arif Bey butun kuvvetleri ile isyancıları Adana'da sıkıştırmış ve hemen hepsini yok etmiştir İsyanın elebaşları daha sonraları ceşitli yerlerde yer yer ayaklanmalar cıkarmışlarsa da Milli Kuvvetler tarafından ezilmişlerdir(4 Kasım 1919)
Cemil Ceto İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında Fransız ve İngilizlerden yardım alarak Bahtiyar Aşireti Reisi tarafından cıkarılan ayaklanmadır(7 Haziran 1920) Bahtiyar Aşireti Reisi olan Cemil Ceto, Kurt Teali Cemiyeti prensiplerine uygun olarak İngilizlerden yardım almış ve Doğu'da bir Kurdistan Devleti kurmak icin ayaklanmıştır Milli kuvvetler Cemil Ceto Kuvvetlerinin Kısa Zamanda Dağıtmış Ve Kendisi İle Oğlu Birlikte Yakalanarak İdam Edilmiştir
Cerkez Ethem Ayaklanması
Yunanlıların İzmir'i işgalinden sonra, Cerkez Ethem topladığı kuvvetlerle Salihli Cephesi'ni kurmuş ve kendini de cephe komutanı ilan etmişti Kuvayi Seyyare adıyla anılan suvari birlikleri, yalnız istilacı duşmana karşı değil, Anzavur'un ezilmesinde, Duzce, Adapazarı ve Yozgat ayaklanmalarının bastırılmasında yararlılık gosterdi Ankara hukumeti Erkanıharbiye reisi İsmet Bey (İnonu), Ethem'in birliklerinin kesin olarak disiplin altına alınması icin emir verdi Batı cephesinin harekete gectiğini goren Ethem TBMM Reisliğine Meclisi'de aşağılayan ve Mustafa Kemal'in Bilecik'ten donerken Ankara'ya goturduğu İstanbul Hukumetinin temsilcilerinin hemen serbest bırakılmasını isteyen bir telgraf cekti Bunu uzerine Meclis'de Kuvayi Seyyareye karşı cıktı Batı Cephesi komutanlığı Ethem ve Tevfik Beylerin vatana ihanet sucu işlediklerini one surerek teslim olmalarını istedi Fakat mebus Reşit Bey'in de kendilerine katılmasıyla uc kardeş Uşak'ta Yunanlılarla goruştuler Duzenli ordu İsmet Bey ve Refet Bey' in (Bele) komutasında 1921 yılı ocak ayında Kuvayı Seyyare'nin tuttuğu GedizKutahya ustune yurudu Cerkez Ethem'in yanındaki kuvvet iyice kuculmuştu1Suvari Grubu komutanı Binbaşı Derviş Bey takip ediyordu Derviş Bey Ethem'in arkadaşı olduğu icin Yunanlılara sığınmadan once silahlarını bırakmasını sağladı
Kocgiri İsyanı
Erzincan ve cevresinde 1920 sonlarında eşkıyalık olayları alıp yurumuştu Bu durumu onlemek uzere Zara'dan İmranlı'ya gonderilen suvari alayının varlığı, eşkıyayı rahatsız ettiği icin, İmranlı bucak muduru Haydar'ın akrabaları, askeri bolgeden uzaklaştırmak amacıyla burada bir ayaklanma hazırladılar Bir yandan da, bolgede bağımsız bir kurt devleti kurulacağı yolunda propaganda yapıyorlardı Nitekim 7 aşiret reisi, 8 Nisan 1921'de TBMM'ye gonderdikleri bir mektupla bolgede bir Kurt vilayeti kurulmasını, valiliğe bir kurdun atanmasını istediler Ayaklanmayı bastırmakla gorevlendirilen Nurettin Paşa komutasındaki Merkez Ordusu Kochisar, Zara, Muş, Ovacık, Kemah, Kangal, Kocgiri bolgesinde geniş bir tarama harekatına girişti ve ayaklananlarla, 15 yerde carpışmak zorunda kaldı Mayıs sonunda doğru eşkıya grupları sindirilmiş, bunlardan bir kısmı teslim olmuş, 500 kadar da oldurulmuştu
Konya Ayaklanması
Kurtuluş savaşı yıllarında baş gosteren ve Konya'nın bir sure isyancıların elinde kalmasına neden olan ayaklanmadır (EkimKasım 1920) 1919'daki Bozkır Ayaklanmaları'nın elebaşlarından olan Delibaş Mehmed Ankara Hukumeti'ni tanımadığını ilan ederek coğu asker kacağı 500 kadar silahlı kişiyle Konya'nın Cumra nahiyesini bastı; nahiye mudurunu tutukladı ve Konya ile haberleşmeyi kesti (2 Ekim 1920) Ayaklanma kısa surede Kochisar, Karapınar, Karaman, Akşehir ve Alanya'ya kadar yayıldı Ayaklanmayı haber alan Ankara Hukumeti Dahiliye Vekili Miralay Refet Bey'i (Bele) ayaklanmayı bastırmakla gorevlendirdi Ayaklanmayı bastırmaya gelen Kuvayi Milliye birlikleri kentin kuzeybatısında toplanıyordu 6 Ekim 1920'de ayaklanmacılar Kuvayi Milliye'nin bulunduğu noktaya doğru saldırdı, fakat Kuvayi Milliye birlikleri ayaklanmacıları Konya'dan cıkarttı Kuvayı Milliyenin ayaklanmacıları izlemesi, Kasım 1920 sonlarına kadar surdu Demirci Mehmed Efe ve Yarbay Osman Bey'e bağlı birliklerinde bastırma harekatına katılmasıyla ayaklanmacıların gucu iyice kırıldı Demirci Mehmed Efenin bastırma harekatının son noktası olan Isparta'ya girmesiyle 22 Kasım 1920'de Konya ayaklanması tumuyle sona erdi
KuvayI İnzibatiye (Halifelik Ordusu)
Kuvayı Milliye İzmit ve cevresine kadar olan bolgeyi kontrollerinde tutuyordu Buralarda Kuvayı Milliye'nin olması İngilizlerin işine gelmiyordu Onlar acısından boğazlar tehlikeye duşuyordu İngilizler her tarafta duzeni ve guvenliği sağlamak icin İstanbul Hukumeti'ne Kuvayı İnzibatiye adıyla bir ordu kurdurdular Bu orduyu saraya bağlı paşalar yonetiyordu Bu ordu her yonuyle Kuvayı Milliye birliklerinden ustundu Gevye'ye saldıran ve halkı kışkırtan Kuvayı İnzibatiye'ye karşı Kuvayı Milliye birlikleri buyuk bir başarı kazandılar Ali Fuat Paşa'nın orduyu ustaca yonetmesi başarılı olunmasında etkili oldu
Milli Aşiret İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında İngilizler ve Fransızların kışkırtması uzerine Urfa'da Milli Aşiret tarafından cıkarılan ayaklanmadır (8 Eylul 1920) Milli Aşiret'in reisi İsmail ile birlikte Halil, Bahur, Abdurrahman ve Mahmut adlı elebaşıları, Doğu'da bir Kurdistan Devleti kurmak duşuncesi ile ayaklanmışlardır (24 Ağustos 1920) Buyuk bir kuvvetle harekete gecen asiler, Viranşehir'i aldıktan sonra Karakeci Aşireti'ne mensup olanları oldurmuşler, fakat daha sonra yapılan catışmada, buyuk coğunluğu ortadan kaldırılmıştır
Pontus İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında Yunalılar'ın kışkırtması ile Kuzey Anadolu'da Rumlar tarafından cıkarılan ayaklanmadır (19201923) 1904 yılında kurulan Pontus Cemiyeti, Anadolu'nun duştuğu kotu durumdan faydalanarak harekete gecmiştir İtilaf Devletleri'nin Yunanlıları desteklemesinden cesaret alan Rum ceteleri, Anadolu'nun kuzeyinde yaşlı Turkleri oldurmeye; kadın ve cocukları yok etmeye başlamışlardı Samsun, Merzifon, Tokat, Vezirkopru, Carşamba, Terme, Ladik ve Amasya yorelerinde Ermeniler'le birleşerek buyuk bir vahşet orneği veren Rumlar'a karşı Topal Osman Ağa, Milli Kuvvetlerle birlik olarak harekete gecmiş ve Pontus Cemiyetine ait Rum cetelerini teker teker ortadan kaldırmaya muvaffak olmuştur Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra Rumlar'ın hepsi Anadolu'dan surulmuş ve boylece Pontus Devleti kurma cabaları da sondurulmuştur
Yozgat İsyanı
Kurtuluş Savaşı sırasında Hurriyet ve İtilaf Fırkası reisi Capanoğlu Edip ve Celal tarafından Yozgat ve yoresinde cıkarılan ayaklanmadır (15 Mayıs 192030 Aralık 1920) Capanoğlu Edip ve Celal kardeşlerin kışkırtması ile Yozgat yoresinde, Ankara Hukumeti'ne karşı başlatılan ayaklanma iki ayrı donemde olmuştur İlk ayaklanma Yıldızeli'nde Erzurumlu Huseyin Nazım ve Kara Mustafa'nın elebaşılığında cıkarılmıştır Milli Kuvvetler bu ayaklanmayı 30 Aralıkta bastırmaya muvaffak olmuşlardır İkinci isyan ise avukat Zileli Ali, Bucak Muduru Naci ve arkadaşları tarafından cıkarılmıştır Kısa surede yaygın bir duruma gelen ayaklanma Yozgat'a da yayılmıştır Yozgat isyanını bastırmakla gorevlendirilen Cerkez Ethem, kuvvetleri ile birlikte Yozgat'a girmiş, elebaşlarından bircoğunu idam ederek ayaklanmaya son vermiştir
Zile Ayaklanması
Kurtuluş Savaşı sırasında, Tokat ve Zile yoresinde patlak veren ayaklanmadır (MayısHaziran 1920) Yozgat ve Yıldızeli ayaklanmalarından ve Damat Ferid Paşa'nın desteğinden cesaret alan Zileli dava vekili Ali Bey, gorevden alınan eski nahiye muduru Naci Bey ve İhsan Bey, 30 kadar atlıyla Zile koylerini dolaşarak propaganda yapmaya başladılar Bu olayın haber alınması uzerine, Ankara hukumeti 3 Haziran 1920'de Zile'ye suvari Binbaşı Hilmi Bey komutasında birbirlik gonderdi Bu arada eylemlerine son verenlerinde bağışlanacakları duyuruldu Postacı Nazım adında biri Ankara'ya haber gondererek, TBMM Hukumeti'ni tanımadığını bildirdi Ardından 400 kişilik bir kuvvetle 6 Haziranda Zile'ye saldırdı Olayların buyumesi uzerine Ankara hukumeti, Tokat'taki 5 Tumen'i de Zile'ye gonderdi Ama Cemil Cahit Bey'in komuta ettiği tumen, Zile eşrafının onemli bir bolumunun de ayaklanmacılara katıldığını ve kentteki jandarma birliklerinin Postacı Nazım'a teslim olduklarını oğrenince kente duzenlemeyi planladıkları saldırıdan vazgectiler Zile'ye Sivas Erzurum'dan yeni birlikler gonderildi Ayaklanma takviye edilmiş 5Tumen'in yoğun catışmalardan sonra 12 Haziran'da Zile'ye girmesiyle bastırıldı