Tek cocuklarmı sorunlu yoksa Ailelermi ?
Tek cucuklu ailelere tavsiyeler
Tek başına buyuyen cucuk sorunmudur ?
Genc nufusunun fazlalığıyla ovunen bir ulkeyiz ancak bundan 50 yıl sonrası icin durum aynı olmayabilir Ozellikle buyuk şehirlerde cekirdek ailelerde cocuk sayısı gun be gun azalıyor Evliliklerin gayesi bile değişim gosteriyor Eskiden evlenme, cocuk sahibi olma ve kadının evde cocuklarına bakmasıyla eşdeğer kabul edilirdi Gunumuz evliliklerindeyse amac, cok cocuk sahibi olmaktansa bir ya da iki cocukla yetinip ekonomik ve fiziksel acıdan daha rahat bir yaşantı surdurme yonunde bir farklılaşma gosteriyor
NEDEN TEK COCUK?
Eğitim oranları arttıkca genc kızlar calışma hayatında daha cok yer almak istiyor Bu durum cocuk sayısını bire bir etkiliyor Haliyle, bundan neredeyse 100 yıl oncesinin Batılı ailelerinde yerleşmiş cekirdek aile tipi ve az cocuk modeli bizim icin de normal bir tablo halini alma yolunda Şu bir gercek ki, calışan ve eğitim seviyesi yuksek olan bir kadının sahip olduğu cocuk sayısı ile calışmayan ve eğitim duzeyi daha duşuk bir annenin doğurduğu cocuk sayısı arasındaki farklar gun gectikce buyuyor
Tek cocuk tercihinin daha bircok nedeni var: Ailenin yaşadığı ekonomik sıkıntı tek cocukla yetinmek istemenin en onemli etkenlerden biri Anne babanın ileri yaşta olması, ikinci cocuğa engel sağlık sorunlarının varlığı, eşler arasındaki gecimsizlik, eşlerin kariyer beklentileri, kendilerine daha cok vakit ayırma istekleri, cocuğu maddi olarak daha iyi şartlarda buyutme amacı tek cocuk tercihinde etkili oluyor
TEK COCUK SORUNLU MUDUR?
Aileler kimi zaman sağlık ve yaş gibi zorunlu sebeplerden kimi zaman da kişisel tedirginliklerden dolayı tek cocukla yetinmek durumunda kalıyor Buna gore de bir hayat ciziyor kendine Ancak başka ailelerin tek cocuklarla ilgili tutum ve onyargıları tek cocuklu aileleri uzucu boyuta ulaşabiliyor Mesela tek cocuğun olumsuz davranışlarının tumu onun kişiliğine yahut ailenin disiplin tutumuna değil de sadece tek cocuk olmasına bağlanıyor Tek cocuklar uzerinde yapışmış bir etiket gibi duran on yargılar ise malumunuz: Tek cocuk değil mi, şımartılmış, bencil, paylaşmayı bilmiyor ve sorumsuz yetişmiş Toplumdaki bu olumsuz yargı diğer toplumlarda da aynı şekilde bir sıkıntıyı yuzeye cıkarıyor: Hakikaten sorun tek cocuk olmaktan mı kaynaklanıyor? Bu soru araştırmacıları harekete gecirmiş durumda Cunku dunyanın gidişatı tek cocuk ve tek cocuklu olmak zorunda kalma cizgisinde ilerliyor
Time dergisinde yayınlanan bir araştırma konuyu ayrıntılı bir şekilde ele alıyor Tek cocuk efsanesinin sonunun geldiğini yazıyor Tek cocuğu olan aileleri rahatlatan ve onlara cocuklarını nasıl yetiştirmeleri gerektiği konusunda yardımcı olan araştırmada, Teksas Universitesinden psikoloji ve sosyoloji profesoru Toni Falbo, tek cocukların cok cocuklu ailelerin cocuklarından farklı olmadığını, soylendiği gibi şımarık, yalnız ve bencil olduğunu gosteren net bir bulguya ulaşmadıklarını soyluyor
Ailelerin buyuk coğunluğu maddi durumları ister iyi isterse kotu seviyede olsun her turlu imkanlarını onların kullanımlarına veriyorlar Diğer bir araştırmacı Carl Pickhardta gore tek cocukların anne ve babalarından daha cok ilgi gormeleri, onların şımarık ve bencil olduklarını kanıtlamıyor Yapılan diğer araştırmalarla da tek cocukların sorunlu olmadıkları, fakat cevrenin aile uzerindeki ikinci bir cocuk sahibi olma konusunda olumsuz baskının pek cok aile uzerinde kaygı ve sucluluk duygusu oluşmasına sebep olduğu sonucuna ulaşılmış Uzmanlara gore tek cocuğa sahip olmak illa sorunlu bir cocuğa sahip olmak anlamına gelmiyor
TEK COCUKLU AİLELER CEVRENİN BASKISINDAN RAHATSIZ
Psikolog Vuslat Sağlam, bir şekilde tek cocukla yetinmek zorunda kalan ailelerin aslında diğer ailelerden farklı olmadıklarını, ailede hicbir sorun yaşanmasa da cevreden aileye karşı hep bir ikinci cocuk beklentisi olduğunu soyluyor ve ekliyor: Surekli Tek cocuk sorunlu olur, niye bir cocuk daha yapmıyorsunuz? İleride pişman olursunuz gibi olumsuz soz ve yaklaşımlar tek cocuklu aileleri bazen ciddi bunalımlara sokabiliyor
Kardeşle buyuyen cocuklara nazaran tek cocukların sosyal ve duygusal gelişiminde bazı sorunlar yaşadığı duşuncesi aileler uzerinde yoğun bir baskı oluşturmaktadır Hatta bazı araştırmalar bu baskının anne babaları cocuk yetiştirme konusunda yanlış davranışlara (her istediğini yapmak gibi) goturduğunu soylemektedir
Cocuğun sergilediği her problemli davranış coğu zaman tek cocuk olmasına bağlanmaktadır Ancak hangi yaşta olursa olsun bazen cocukta ciddi psikolojik rahatsızlıklar olabiliyor, fakat bu gercek tum belirtilerini gostermesine rağmen hem aile hem de cevre tarafından sorunlu tek cocuk olgusuna bağlandığı icin perde arkasında kalabiliyor Ancak bir uzman gozuyle cocuk incelendiğinde eğer aile isterse, cocuğun psikolojik rahatsızlığı ortaya cıkabiliyor diyen psikolog Sağlam bu konudaki goruşlerine şoyle devam ediyor: Bize psikolojik yardım icin başvuran aileler arasında en sık karşılaştığımız yanlış tutumlar, serbest (gevşek) anne baba tutumlarıdır Bu yetiştirme modelinde, sınırlar kesin cizgilerle belirlenmiyor, kurallar konulmuyor, cocuk her istediğini elde edebiliyor Boylece cocuk, Kurallar benim icin değil başkaları icindir mesajını alarak şuphesiz gelecekte toplumsal kurallara uymakta problem yaşayacak ve yaşatacaktır İnsan ilişkilerinde bencil, saygı gostermeyi oğrenememiş bir birey olacaktır
TEK COCUK BUYUTEN AİLELER PANİK YAPMAMALI
Tek cocuk olmayla ilgili sorunların azaltılmasında, hatta ortadan kaldırılmasında anne babanın tutumlarının cok onemli olduğunu vurgulayan psikolog Vuslat Sağlam, Cocuğun tek olmasından cok, cocuğun aile tarafından nasıl yetiştirildiği daha onceliklidir Ailelerin cocuk buyuturken coğunlukla bilgi eksikliğinden doğan yanlış davranış modellerini sergilemeleri, gunumuzde aileleri ve toplumu, tek cocuğun getirdiği sıkıntılardan daha fazlasının beklediğinin gostergesidir Cocuklarımızı kişilik sahibi, ailesini ve insanlığı seven, kendi haklarını korurken başkalarının haklarına da saygı gosteren, ozguveni gelişmiş, cevresiyle barışık birer birey olarak yetiştirmek anne babaların elindedir Cocukların sevgi, şefkat kadar sağlıklı toplum yaşantısına ihtiyacı vardır Aileler, tek cocuğa sahip olmanın olumsuzluklarıyla vakit gecirmek yerine bu durumun olumlu yanlarından haberdar olup cocuklarıyla daha uyumlu ve guzel anlar yaşayabilirler tavsiyesinde bulunuyor
COCUĞUN SOSYALLEŞMESİ İCİN UYGUN ORTAM HAZIRLANMALI
Kardeşi olan cocukların sorunlarından farklı olarak tek cocukta, kardeş ozlemi, anne babanın sevgisini paylaşmayı bilmemesi, oyun arkadaşlarının azlığı gibi sıkıntılar gorulmektedir Cocuğun yalnızlık duygusu en aza indirilebilir ailelerin bilincli yaklaşımıyla Mesela yaşına uygun yuva, anaokulu ya da oyun gruplarına gonderilerek cocuğun sosyal ve duygusal gelişimine yardımcı olunabilir Cocuklar paylaşmayı, karşıdakini dinlemeyi, sabretmeyi, kurala uymanın onemini ve bir gruba ait olma duygusunun verdiği guveni en etkili kendi akranlarıyla yaşadığı deneyimlerde oğrenebilir
Uzun yıllar okul oncesi cocuklarla calışmış, ozel bir anaokulunda idareci olan eğitimci Gulsum Coban, cocuğun kişilik gelişiminde ailelerin yaklaşımları ve cevresel faktorlerin cocuk sayısının tek ya da cok olmasından daha etkili olduğunu belirtiyor Ozellikle kucuk cocuklar, ikinci bir kardeş konusunda surekli şu şekilde yonlendirilmemeli: Kardeşin olursa onu seversin, Kardeşin olursa onunla oynarsın, canın sıkılmaz, Kardeşin olursa sen abiabla olursun gibi geleceğe ait belki gercekleşemeyecek planlar yaptırılması ve zamanla gelmeyen ikinci kardeşin actığı buyuk boşluğun bir turlu dolduramaması cocuklarda geleceğe ait guven hissini yaralayabilir Ailelerin cocuklarına belki hicbir zaman kardeşleri olamayacağı mesajını uygun bir dille vermeleri ve aile icinde cocukla iletişim kurmak adına bu konuda surekli onunla konuşulmaması gerekir diyen Coban, tek cocuğa sahip olan ailelerin aynı yaş grubu cocuğu olan ailelerle bir araya gelmeye, park veya başka oyun alanlarına goturup cocuğa mudahale etmeden uzaktan onu izlemeye, oyun gruplarıyla ya da haftanın bazı gunlerinde anaokuluna goturmeye ozen gostermelerinin cocuğun kişilik gelişimi ve sosyal becerileri kazanmasında faydalı bir yol olacağını belirtiyor
sehbabercom
imagestekcocuklarmisorunluyoksaailelermi5adfd717d6cc9
Hulya BALCIN semerkand aila dergisi
Tek cucuklu ailelere tavsiyeler
Tek başına buyuyen cucuk sorunmudur ?
Genc nufusunun fazlalığıyla ovunen bir ulkeyiz ancak bundan 50 yıl sonrası icin durum aynı olmayabilir Ozellikle buyuk şehirlerde cekirdek ailelerde cocuk sayısı gun be gun azalıyor Evliliklerin gayesi bile değişim gosteriyor Eskiden evlenme, cocuk sahibi olma ve kadının evde cocuklarına bakmasıyla eşdeğer kabul edilirdi Gunumuz evliliklerindeyse amac, cok cocuk sahibi olmaktansa bir ya da iki cocukla yetinip ekonomik ve fiziksel acıdan daha rahat bir yaşantı surdurme yonunde bir farklılaşma gosteriyor
NEDEN TEK COCUK?
Eğitim oranları arttıkca genc kızlar calışma hayatında daha cok yer almak istiyor Bu durum cocuk sayısını bire bir etkiliyor Haliyle, bundan neredeyse 100 yıl oncesinin Batılı ailelerinde yerleşmiş cekirdek aile tipi ve az cocuk modeli bizim icin de normal bir tablo halini alma yolunda Şu bir gercek ki, calışan ve eğitim seviyesi yuksek olan bir kadının sahip olduğu cocuk sayısı ile calışmayan ve eğitim duzeyi daha duşuk bir annenin doğurduğu cocuk sayısı arasındaki farklar gun gectikce buyuyor
Tek cocuk tercihinin daha bircok nedeni var: Ailenin yaşadığı ekonomik sıkıntı tek cocukla yetinmek istemenin en onemli etkenlerden biri Anne babanın ileri yaşta olması, ikinci cocuğa engel sağlık sorunlarının varlığı, eşler arasındaki gecimsizlik, eşlerin kariyer beklentileri, kendilerine daha cok vakit ayırma istekleri, cocuğu maddi olarak daha iyi şartlarda buyutme amacı tek cocuk tercihinde etkili oluyor
TEK COCUK SORUNLU MUDUR?
Aileler kimi zaman sağlık ve yaş gibi zorunlu sebeplerden kimi zaman da kişisel tedirginliklerden dolayı tek cocukla yetinmek durumunda kalıyor Buna gore de bir hayat ciziyor kendine Ancak başka ailelerin tek cocuklarla ilgili tutum ve onyargıları tek cocuklu aileleri uzucu boyuta ulaşabiliyor Mesela tek cocuğun olumsuz davranışlarının tumu onun kişiliğine yahut ailenin disiplin tutumuna değil de sadece tek cocuk olmasına bağlanıyor Tek cocuklar uzerinde yapışmış bir etiket gibi duran on yargılar ise malumunuz: Tek cocuk değil mi, şımartılmış, bencil, paylaşmayı bilmiyor ve sorumsuz yetişmiş Toplumdaki bu olumsuz yargı diğer toplumlarda da aynı şekilde bir sıkıntıyı yuzeye cıkarıyor: Hakikaten sorun tek cocuk olmaktan mı kaynaklanıyor? Bu soru araştırmacıları harekete gecirmiş durumda Cunku dunyanın gidişatı tek cocuk ve tek cocuklu olmak zorunda kalma cizgisinde ilerliyor
Time dergisinde yayınlanan bir araştırma konuyu ayrıntılı bir şekilde ele alıyor Tek cocuk efsanesinin sonunun geldiğini yazıyor Tek cocuğu olan aileleri rahatlatan ve onlara cocuklarını nasıl yetiştirmeleri gerektiği konusunda yardımcı olan araştırmada, Teksas Universitesinden psikoloji ve sosyoloji profesoru Toni Falbo, tek cocukların cok cocuklu ailelerin cocuklarından farklı olmadığını, soylendiği gibi şımarık, yalnız ve bencil olduğunu gosteren net bir bulguya ulaşmadıklarını soyluyor
Ailelerin buyuk coğunluğu maddi durumları ister iyi isterse kotu seviyede olsun her turlu imkanlarını onların kullanımlarına veriyorlar Diğer bir araştırmacı Carl Pickhardta gore tek cocukların anne ve babalarından daha cok ilgi gormeleri, onların şımarık ve bencil olduklarını kanıtlamıyor Yapılan diğer araştırmalarla da tek cocukların sorunlu olmadıkları, fakat cevrenin aile uzerindeki ikinci bir cocuk sahibi olma konusunda olumsuz baskının pek cok aile uzerinde kaygı ve sucluluk duygusu oluşmasına sebep olduğu sonucuna ulaşılmış Uzmanlara gore tek cocuğa sahip olmak illa sorunlu bir cocuğa sahip olmak anlamına gelmiyor
TEK COCUKLU AİLELER CEVRENİN BASKISINDAN RAHATSIZ
Psikolog Vuslat Sağlam, bir şekilde tek cocukla yetinmek zorunda kalan ailelerin aslında diğer ailelerden farklı olmadıklarını, ailede hicbir sorun yaşanmasa da cevreden aileye karşı hep bir ikinci cocuk beklentisi olduğunu soyluyor ve ekliyor: Surekli Tek cocuk sorunlu olur, niye bir cocuk daha yapmıyorsunuz? İleride pişman olursunuz gibi olumsuz soz ve yaklaşımlar tek cocuklu aileleri bazen ciddi bunalımlara sokabiliyor
Kardeşle buyuyen cocuklara nazaran tek cocukların sosyal ve duygusal gelişiminde bazı sorunlar yaşadığı duşuncesi aileler uzerinde yoğun bir baskı oluşturmaktadır Hatta bazı araştırmalar bu baskının anne babaları cocuk yetiştirme konusunda yanlış davranışlara (her istediğini yapmak gibi) goturduğunu soylemektedir
Cocuğun sergilediği her problemli davranış coğu zaman tek cocuk olmasına bağlanmaktadır Ancak hangi yaşta olursa olsun bazen cocukta ciddi psikolojik rahatsızlıklar olabiliyor, fakat bu gercek tum belirtilerini gostermesine rağmen hem aile hem de cevre tarafından sorunlu tek cocuk olgusuna bağlandığı icin perde arkasında kalabiliyor Ancak bir uzman gozuyle cocuk incelendiğinde eğer aile isterse, cocuğun psikolojik rahatsızlığı ortaya cıkabiliyor diyen psikolog Sağlam bu konudaki goruşlerine şoyle devam ediyor: Bize psikolojik yardım icin başvuran aileler arasında en sık karşılaştığımız yanlış tutumlar, serbest (gevşek) anne baba tutumlarıdır Bu yetiştirme modelinde, sınırlar kesin cizgilerle belirlenmiyor, kurallar konulmuyor, cocuk her istediğini elde edebiliyor Boylece cocuk, Kurallar benim icin değil başkaları icindir mesajını alarak şuphesiz gelecekte toplumsal kurallara uymakta problem yaşayacak ve yaşatacaktır İnsan ilişkilerinde bencil, saygı gostermeyi oğrenememiş bir birey olacaktır
TEK COCUK BUYUTEN AİLELER PANİK YAPMAMALI
Tek cocuk olmayla ilgili sorunların azaltılmasında, hatta ortadan kaldırılmasında anne babanın tutumlarının cok onemli olduğunu vurgulayan psikolog Vuslat Sağlam, Cocuğun tek olmasından cok, cocuğun aile tarafından nasıl yetiştirildiği daha onceliklidir Ailelerin cocuk buyuturken coğunlukla bilgi eksikliğinden doğan yanlış davranış modellerini sergilemeleri, gunumuzde aileleri ve toplumu, tek cocuğun getirdiği sıkıntılardan daha fazlasının beklediğinin gostergesidir Cocuklarımızı kişilik sahibi, ailesini ve insanlığı seven, kendi haklarını korurken başkalarının haklarına da saygı gosteren, ozguveni gelişmiş, cevresiyle barışık birer birey olarak yetiştirmek anne babaların elindedir Cocukların sevgi, şefkat kadar sağlıklı toplum yaşantısına ihtiyacı vardır Aileler, tek cocuğa sahip olmanın olumsuzluklarıyla vakit gecirmek yerine bu durumun olumlu yanlarından haberdar olup cocuklarıyla daha uyumlu ve guzel anlar yaşayabilirler tavsiyesinde bulunuyor
COCUĞUN SOSYALLEŞMESİ İCİN UYGUN ORTAM HAZIRLANMALI
Kardeşi olan cocukların sorunlarından farklı olarak tek cocukta, kardeş ozlemi, anne babanın sevgisini paylaşmayı bilmemesi, oyun arkadaşlarının azlığı gibi sıkıntılar gorulmektedir Cocuğun yalnızlık duygusu en aza indirilebilir ailelerin bilincli yaklaşımıyla Mesela yaşına uygun yuva, anaokulu ya da oyun gruplarına gonderilerek cocuğun sosyal ve duygusal gelişimine yardımcı olunabilir Cocuklar paylaşmayı, karşıdakini dinlemeyi, sabretmeyi, kurala uymanın onemini ve bir gruba ait olma duygusunun verdiği guveni en etkili kendi akranlarıyla yaşadığı deneyimlerde oğrenebilir
Uzun yıllar okul oncesi cocuklarla calışmış, ozel bir anaokulunda idareci olan eğitimci Gulsum Coban, cocuğun kişilik gelişiminde ailelerin yaklaşımları ve cevresel faktorlerin cocuk sayısının tek ya da cok olmasından daha etkili olduğunu belirtiyor Ozellikle kucuk cocuklar, ikinci bir kardeş konusunda surekli şu şekilde yonlendirilmemeli: Kardeşin olursa onu seversin, Kardeşin olursa onunla oynarsın, canın sıkılmaz, Kardeşin olursa sen abiabla olursun gibi geleceğe ait belki gercekleşemeyecek planlar yaptırılması ve zamanla gelmeyen ikinci kardeşin actığı buyuk boşluğun bir turlu dolduramaması cocuklarda geleceğe ait guven hissini yaralayabilir Ailelerin cocuklarına belki hicbir zaman kardeşleri olamayacağı mesajını uygun bir dille vermeleri ve aile icinde cocukla iletişim kurmak adına bu konuda surekli onunla konuşulmaması gerekir diyen Coban, tek cocuğa sahip olan ailelerin aynı yaş grubu cocuğu olan ailelerle bir araya gelmeye, park veya başka oyun alanlarına goturup cocuğa mudahale etmeden uzaktan onu izlemeye, oyun gruplarıyla ya da haftanın bazı gunlerinde anaokuluna goturmeye ozen gostermelerinin cocuğun kişilik gelişimi ve sosyal becerileri kazanmasında faydalı bir yol olacağını belirtiyor
sehbabercom
imagestekcocuklarmisorunluyoksaailelermi5adfd717d6cc9
Hulya BALCIN semerkand aila dergisi