Hayatımıza girmiş birçok yardımcı aygıt bulunur ama bunlardan hiçbirisi televizyon değin popüler olamamıştır Bazılarımız için olmazsa olmaz aygıtlardan birisidir televizyon Olup bitenlerden en kısa sürede haberdar olabildiğimiz, kayda değer bir veri ve tabiki ağırlama kaynağımızdır Amerika ’da halk gününün ortalama 6 saatini sadece televizyon aleyhinde geçiriyor Günümüzde bu uygulama yavaş yavaş internete içten kaymakta ve insanların televizyona olan bağlılığı her geçen gün azalmaktadır Televizyon üzerindeki birincil incelemeler John Logie Baird tarafından başlamış ve 1924 yılında görüntüyü oluşturabilen ilk çalışan örneği maddi olarak ortaya koyulmuştur Fakat bu televizyon iyice mekanik bir sistemle işlemekteydi TV ’lerin günümüzde kullandığımız tüplü(CRT) televizyon haline gelmesi Philo Taylor Farnsworth ’un temelini attığı çalışmalarla sağlanmıştır böylece televizyonu icad eden birey olarak her iki isim de anılmaktadır
John Logie Baird
Televizyon tarihi bundan yaklaşık 80 yıl öncesine dayanır 13 Ağustos 1888 ’de İskoçya ’nın Helensburgh kentinde doğan ve burada gelişen John Logie Baird, elektrik konusuna çok meraklı bir çocuktu Evinin arka bahçesinde yer alan petrolle çalışan jeneratörden elde edilen elektrikle bütün evi aydınlatıyordu Bu konut bununla birlikte şehirde akşamları aydınlatılan tek ev olma özelliğine sahiptir Elektrik konusundaki merakı gün geçtikçe artan Baird, evinde bir telefon santrali kurarak dışarıdaki arkadaşlarıyla tavır yapabiliyordu Epeyce sınırlı kapasiteye sahip olsa da, 12 yaşında böyle bir elektrik hattını kurup, çalışmasını temin etmek herkesin başarabileceği birşey değildi
Eğitimini Glasgow ve Batı İskoçya Teknik Koleji ’nde sürdüren Baird, buradan elektrik mühendisi olarak mezun oldu sonradan Glasgow Üniversitesi ’nde master yaparak eğitimini devam ettiren Baird, Birinci Dünya Savaşı esnasında eğitimine ara vermek zorunda kalarak orduda amaçlamak için başvurdu Fakat sağlık durumu sorunları nedeniyle başvurusu kabul edilmedi daha sonra Clyde Vadisi ’ndeki Elektrik Şirketi ’nde meslek buldu Burada bir vakit çalışan Baird, yeniden sağlık durumu problemleri sebebiyle işi teslim etmek zorunda kaldı sonra birkaç küçük işte çalıştıktan sonradan 1922 ’de memleketi Sussex ’e geri dönerek tamirciliğe başladı Burada karmaşadan uzak bir ortamda kendisiyle başbaşa kalarak, hayalini kurduğu görünüm ve sesi elektronik olarak nakliye fikri üzerinde çalışmaya başladı Birincil başlarda basit bir dikiş iğnesi, bisiklet lambası ve bir teneke parçası ile birşeyler yapmaya çalışan Baird, insanlara çok uçuk gelen bu düşünce üstünde gitgide büyüyen heyecanla çalışmaya devam eder Elindeki imkansızlıklarla öyle birşey başaramayacağını anladığında ise, teknolojik imkanlara daha sıcacık ulaşabileceği Soho ’ya taşınır ve burada bir laboratuvar kurar
Burada ilk olarak bir akarsu kutusu üstüne yerleştirdiği ve “Televisor diye adlandırdığı, dikiş iğnesi, indirilmiş karton ve bisküvi kutusundan oluşan düzeneği çalıştırmayı başarır ve yandaki surat görüntüsünü meydana getirir 25 Haziran 1925 ’te tarihin birincil televizyon patentini bölge Baird ’in başarısı kısa sürede büyük merakla karşılanır ve televisor adını verdiği icadını ilk olarak 26 Ocak 1928 ’de Kraliyet Enstitüsü ’ne tanıtır Görüntüyü elektronik olarak aktarma denemeleri de netice verir ve bundan bir yıl sonradan birincil manzara aktarımını gerçekleştirmeyi başarır Bu sayede 1929 ’da birincil televizyon istasyonunu hayata geçirir ve o dönem radyo yayını yapan BBC ile anlaşarak televizyon yayınları yapmaya başlar Ilk etapta bölgesel olarak sınırlı bir alanda yayın yapan BBC, 1930 yılında Amerika ve İngiltere ’de resmen yayına başlar Londra ’da 20 bin kişiye ulaşan büyüklükte yayınlama yapan John Logie Baird, kariyerinin zirvesine ulaşmış oldu
14 Haziran 1946 ’da hayatını kaybeden John Logie Baird, aşina ilk televizyonun temellerini atmıştır Daha sonraları televizyonun elektromanyetik sistemi Philo Taylor Farnsworth tarafından değiştirilerek günümüzde kullanılan tüplü TV ’ler haline gelmesinde büyük rol oynamıştır Lakin televizyonun mucitlerinden birisi olarak John Logie Baird daima anılmaya devam edilecektir
John Logie Baird ’in 25 Haziran 1925 tarihli ilk televizyon patentini görmek için: tıklayın
Philo Taylor Farnsworth
Philo Taylor Farnsworth 19 Ağustos 1906 ’da ABD ’nin batı eyaletlerinden Utah ’da doğdu Babası Lewis Edwin Farnsworth, eşi Serena Bastian Farnsworth ve oğlunu alarak ABD ’nin Idaho eyaletine taşındı Lewis Edwin Farnsworth burada marabacılık(ortakçılığa dayanan bir tarım işçiliği) yaparak ailesini geçindirmeye başladı Yeni evlerine taşındıktan daha sonra evdeki kablolu elektrik sistemi Philo ’nun dikkatini çekti ve çamaşır makinasının elle dönen kısmına bir elektrik motoru yerleştirerek çalışmasını sağladı Zamanla genç Philo ’nun elektriğe olan merakı zamanla ayrıntılarıyla arttı ve eviyle eyalet dışı arasında ilk telefon görüşmesini gerçekleştirdi Bilim otoriteleri göre da dikkate alınan Farnsworth, ailesine yardım etmek nedeniyle Idaho ’ya geri döndü Burada Elma Gardner Farnsworth ile tanışıp, 1926 yılında evlendiler daha sonra Philo Farnsworth, televizyon üzerine yapmaya başladığı deneylerini sürdürmek için California ’ya taşındı
Farnsworth burada “Image Dissector isimli pratik bir kamera gözü üzerinde çalışıyordu Bu dönemde Baird ’in icad ettiği mekanik televizyon, birçok hareketli parça barındırıyordu Farnsworth en ince ayrıntısına kadar elektronik bir televizyon hayalini yerine getirmek üzere sıkı bir egzersiz yürüttü ve Farnsworth ’un Image Dissector kamera tüpü 1927 yılında birincil görüntüsünü aktarmayı başardı Ama televizyon hala yakma için karbon yay lambası kullanılıyor ve mekanik parça barındırıyordu Farnsworth 1929 yılında buna da bir çözüm buldu ve hiçbir mekanik parça barındırmayan televizyonu icad etti Philo Taylor Farnsworth bu büyük icadının patentini 1930 yılında aldı
1936 yılının Kasım ayında Farnsworth İngiltere ’ye hareket etti ve John Logie Baird ’in şirketiyle bir anlaşma yaptı Bu sayede BBC televizyon sistemi yenilenerek image dissector kameraya sahip oldular Bu kamera oldukça gelişmiş bir yapıya kavuşturuldu ve televizyonlara elektron çoğaltıcı eklenerek yüksek kontrasta sahip görüntüler elde edildi Farnsworth 14 yaşında egzersiz prensibini çözdüğü image dissector televizyon kamerasını 21 yaşında çalışır ülkü getirmiş oldu Farnsworth ’un icad ettiği kamera teknolojisi tüplü CRT(cathode ray tube) ekranlar için esin kaynağı olmuştur Televizyondaki gerçek hareketli görüntünün sağlanması Farnsworth doğru olmuş ve tüplü ekranların yapılabilmesine büyük katkı maddesi sağlamıştır böylece günümüzde kullanılan televizyonun mucidi Philo Taylor Farnsworth olarak da bilinmektedir
Philo Taylor Farnsworth ’un 26 Ağustos 1930 tarihli televizyon patentini bakmak için: sayfa 1, 2, 3 tıklayın
Nasıl Çalışır
Günümüzde bulunan tüplü televizyonların tamamı CRT(Cathode Ray Tube: Eksi Uç Işınlı Tüp) olarak adlandırılan bir teknolojiye sahiptir Bu ekranlarda manzara oluşturma sistemi yüzbinlerce ampulün bir araya getirilmesi biçiminde tanım edilebilir Çünkü CRT ekranların yüzeyi yüzbinlerce küçük noktadan oluşmuştur Bunlara piksel adı verilir Piksellerin herkes bambaşka şekilde aydınlatıldığından ve her biri bambaşka renk oluşturabildiğinden, piksellerin belirli bir düzende yanması görüntü oluşumunun kaynağıdır
CRT ekranlar koni şeklindedir Koninin kuytu ve sivri ucunda elektron tabancası bulunur Koninin genişleyen ağzı dikdörtgen şeklini alır ve bu kısım fosfor tabakasıyla kaplıdır Anot ve eksi uç olarak adlandırılan terimler elektronikte pozitif(+) ve eksi() kutupları ifade eder Bir pili örnek alacak olursak, artı uç artı uç, katot katot olur CRT ekranlarda katot, elektron tabancası içerisinde ısınmış bir filaman(ince tel) biçiminde yer alır
Tüpün içi vakum bir ortamıdır yani hava bulunmaz Eksi Uç filamanın ısınmasıyla elektronlar vakum içerisinde bağımsızlık olarak hareket edebilecek durumdadırlar ve artı uç ekran yüzeyiyle olan gerilim farkından dolayı elektronlar ekrana dürüst bir ışın demeti halinde odaklatılarak fırlatılırlar Ekran yüzeyindeki fosfor tabakasına çarpan elektronlar parlayarak pikselleri aydınlatır Oluşturulan bu ışın demeti etrafında yer alan yatay ve düşey saptırma bobinleri vasıtasıyla ekranın her noktası için renk oluşturulur
Işın demetleri elektron tabancasından üç başlıca renkte yayılır Bunlar “RGB Colors olarak aşina Kırmızı, Yeşil ve Mavi renkleridir Bu renklerin karışımı ile doğadaki bütün ara renkler üretilebilir Bu renklerin %100 oranında karışımı beyaz rengi, hiç ışık yollanmaması yani karanlık da siyah rengi oluşturur Öteki tüm ara renkler ise, bu ana renklerin öbür oranlarda karışımıyla elde edilir Işın demeti ekrandaki fosfor tabakasına yollanırken delikli bir gölge maskesinden geçerler Bu maske, ışının yalnızca kendi rengine ait olması istenilen yerlere çarpmasını sağlar Ekrandaki her piksel üç alt piksele ayrılmıştır ve gölge maskesinden süzülerek fazla hassas bir ayarlamayla geçen elektron demeti daha aşağı pikselleri ayrı ayrı aydınlatır Sonucunda esas piksel, daha aşağı piksellerin birleşimiyle oluşan rengi yansıtır ve televizyon ekranında o renk gözükür Bu olay çok yüksek hızda olup saniyede binlerce defa yapıldığından, alınan TV sinyali ekranda hakiki zamanlı olarak gösterme oluşumunu olası kılar
Aşağıdaki konulara bakmanız faydalı olabilir:
CRT(Tüplü) Ekranlarda Görüş Oluşumu LCD Ekranlar Nasıl Çalışır? Plazma Ekranlar Nasıl Çalışır? Oled Ekranlar Nasıl Çalışır?
John Logie Baird
Televizyon tarihi bundan yaklaşık 80 yıl öncesine dayanır 13 Ağustos 1888 ’de İskoçya ’nın Helensburgh kentinde doğan ve burada gelişen John Logie Baird, elektrik konusuna çok meraklı bir çocuktu Evinin arka bahçesinde yer alan petrolle çalışan jeneratörden elde edilen elektrikle bütün evi aydınlatıyordu Bu konut bununla birlikte şehirde akşamları aydınlatılan tek ev olma özelliğine sahiptir Elektrik konusundaki merakı gün geçtikçe artan Baird, evinde bir telefon santrali kurarak dışarıdaki arkadaşlarıyla tavır yapabiliyordu Epeyce sınırlı kapasiteye sahip olsa da, 12 yaşında böyle bir elektrik hattını kurup, çalışmasını temin etmek herkesin başarabileceği birşey değildi
Eğitimini Glasgow ve Batı İskoçya Teknik Koleji ’nde sürdüren Baird, buradan elektrik mühendisi olarak mezun oldu sonradan Glasgow Üniversitesi ’nde master yaparak eğitimini devam ettiren Baird, Birinci Dünya Savaşı esnasında eğitimine ara vermek zorunda kalarak orduda amaçlamak için başvurdu Fakat sağlık durumu sorunları nedeniyle başvurusu kabul edilmedi daha sonra Clyde Vadisi ’ndeki Elektrik Şirketi ’nde meslek buldu Burada bir vakit çalışan Baird, yeniden sağlık durumu problemleri sebebiyle işi teslim etmek zorunda kaldı sonra birkaç küçük işte çalıştıktan sonradan 1922 ’de memleketi Sussex ’e geri dönerek tamirciliğe başladı Burada karmaşadan uzak bir ortamda kendisiyle başbaşa kalarak, hayalini kurduğu görünüm ve sesi elektronik olarak nakliye fikri üzerinde çalışmaya başladı Birincil başlarda basit bir dikiş iğnesi, bisiklet lambası ve bir teneke parçası ile birşeyler yapmaya çalışan Baird, insanlara çok uçuk gelen bu düşünce üstünde gitgide büyüyen heyecanla çalışmaya devam eder Elindeki imkansızlıklarla öyle birşey başaramayacağını anladığında ise, teknolojik imkanlara daha sıcacık ulaşabileceği Soho ’ya taşınır ve burada bir laboratuvar kurar
Burada ilk olarak bir akarsu kutusu üstüne yerleştirdiği ve “Televisor diye adlandırdığı, dikiş iğnesi, indirilmiş karton ve bisküvi kutusundan oluşan düzeneği çalıştırmayı başarır ve yandaki surat görüntüsünü meydana getirir 25 Haziran 1925 ’te tarihin birincil televizyon patentini bölge Baird ’in başarısı kısa sürede büyük merakla karşılanır ve televisor adını verdiği icadını ilk olarak 26 Ocak 1928 ’de Kraliyet Enstitüsü ’ne tanıtır Görüntüyü elektronik olarak aktarma denemeleri de netice verir ve bundan bir yıl sonradan birincil manzara aktarımını gerçekleştirmeyi başarır Bu sayede 1929 ’da birincil televizyon istasyonunu hayata geçirir ve o dönem radyo yayını yapan BBC ile anlaşarak televizyon yayınları yapmaya başlar Ilk etapta bölgesel olarak sınırlı bir alanda yayın yapan BBC, 1930 yılında Amerika ve İngiltere ’de resmen yayına başlar Londra ’da 20 bin kişiye ulaşan büyüklükte yayınlama yapan John Logie Baird, kariyerinin zirvesine ulaşmış oldu
14 Haziran 1946 ’da hayatını kaybeden John Logie Baird, aşina ilk televizyonun temellerini atmıştır Daha sonraları televizyonun elektromanyetik sistemi Philo Taylor Farnsworth tarafından değiştirilerek günümüzde kullanılan tüplü TV ’ler haline gelmesinde büyük rol oynamıştır Lakin televizyonun mucitlerinden birisi olarak John Logie Baird daima anılmaya devam edilecektir
John Logie Baird ’in 25 Haziran 1925 tarihli ilk televizyon patentini görmek için: tıklayın
Philo Taylor Farnsworth
Philo Taylor Farnsworth 19 Ağustos 1906 ’da ABD ’nin batı eyaletlerinden Utah ’da doğdu Babası Lewis Edwin Farnsworth, eşi Serena Bastian Farnsworth ve oğlunu alarak ABD ’nin Idaho eyaletine taşındı Lewis Edwin Farnsworth burada marabacılık(ortakçılığa dayanan bir tarım işçiliği) yaparak ailesini geçindirmeye başladı Yeni evlerine taşındıktan daha sonra evdeki kablolu elektrik sistemi Philo ’nun dikkatini çekti ve çamaşır makinasının elle dönen kısmına bir elektrik motoru yerleştirerek çalışmasını sağladı Zamanla genç Philo ’nun elektriğe olan merakı zamanla ayrıntılarıyla arttı ve eviyle eyalet dışı arasında ilk telefon görüşmesini gerçekleştirdi Bilim otoriteleri göre da dikkate alınan Farnsworth, ailesine yardım etmek nedeniyle Idaho ’ya geri döndü Burada Elma Gardner Farnsworth ile tanışıp, 1926 yılında evlendiler daha sonra Philo Farnsworth, televizyon üzerine yapmaya başladığı deneylerini sürdürmek için California ’ya taşındı
Farnsworth burada “Image Dissector isimli pratik bir kamera gözü üzerinde çalışıyordu Bu dönemde Baird ’in icad ettiği mekanik televizyon, birçok hareketli parça barındırıyordu Farnsworth en ince ayrıntısına kadar elektronik bir televizyon hayalini yerine getirmek üzere sıkı bir egzersiz yürüttü ve Farnsworth ’un Image Dissector kamera tüpü 1927 yılında birincil görüntüsünü aktarmayı başardı Ama televizyon hala yakma için karbon yay lambası kullanılıyor ve mekanik parça barındırıyordu Farnsworth 1929 yılında buna da bir çözüm buldu ve hiçbir mekanik parça barındırmayan televizyonu icad etti Philo Taylor Farnsworth bu büyük icadının patentini 1930 yılında aldı
1936 yılının Kasım ayında Farnsworth İngiltere ’ye hareket etti ve John Logie Baird ’in şirketiyle bir anlaşma yaptı Bu sayede BBC televizyon sistemi yenilenerek image dissector kameraya sahip oldular Bu kamera oldukça gelişmiş bir yapıya kavuşturuldu ve televizyonlara elektron çoğaltıcı eklenerek yüksek kontrasta sahip görüntüler elde edildi Farnsworth 14 yaşında egzersiz prensibini çözdüğü image dissector televizyon kamerasını 21 yaşında çalışır ülkü getirmiş oldu Farnsworth ’un icad ettiği kamera teknolojisi tüplü CRT(cathode ray tube) ekranlar için esin kaynağı olmuştur Televizyondaki gerçek hareketli görüntünün sağlanması Farnsworth doğru olmuş ve tüplü ekranların yapılabilmesine büyük katkı maddesi sağlamıştır böylece günümüzde kullanılan televizyonun mucidi Philo Taylor Farnsworth olarak da bilinmektedir
Philo Taylor Farnsworth ’un 26 Ağustos 1930 tarihli televizyon patentini bakmak için: sayfa 1, 2, 3 tıklayın
Nasıl Çalışır
Günümüzde bulunan tüplü televizyonların tamamı CRT(Cathode Ray Tube: Eksi Uç Işınlı Tüp) olarak adlandırılan bir teknolojiye sahiptir Bu ekranlarda manzara oluşturma sistemi yüzbinlerce ampulün bir araya getirilmesi biçiminde tanım edilebilir Çünkü CRT ekranların yüzeyi yüzbinlerce küçük noktadan oluşmuştur Bunlara piksel adı verilir Piksellerin herkes bambaşka şekilde aydınlatıldığından ve her biri bambaşka renk oluşturabildiğinden, piksellerin belirli bir düzende yanması görüntü oluşumunun kaynağıdır
CRT ekranlar koni şeklindedir Koninin kuytu ve sivri ucunda elektron tabancası bulunur Koninin genişleyen ağzı dikdörtgen şeklini alır ve bu kısım fosfor tabakasıyla kaplıdır Anot ve eksi uç olarak adlandırılan terimler elektronikte pozitif(+) ve eksi() kutupları ifade eder Bir pili örnek alacak olursak, artı uç artı uç, katot katot olur CRT ekranlarda katot, elektron tabancası içerisinde ısınmış bir filaman(ince tel) biçiminde yer alır
Tüpün içi vakum bir ortamıdır yani hava bulunmaz Eksi Uç filamanın ısınmasıyla elektronlar vakum içerisinde bağımsızlık olarak hareket edebilecek durumdadırlar ve artı uç ekran yüzeyiyle olan gerilim farkından dolayı elektronlar ekrana dürüst bir ışın demeti halinde odaklatılarak fırlatılırlar Ekran yüzeyindeki fosfor tabakasına çarpan elektronlar parlayarak pikselleri aydınlatır Oluşturulan bu ışın demeti etrafında yer alan yatay ve düşey saptırma bobinleri vasıtasıyla ekranın her noktası için renk oluşturulur
Işın demetleri elektron tabancasından üç başlıca renkte yayılır Bunlar “RGB Colors olarak aşina Kırmızı, Yeşil ve Mavi renkleridir Bu renklerin karışımı ile doğadaki bütün ara renkler üretilebilir Bu renklerin %100 oranında karışımı beyaz rengi, hiç ışık yollanmaması yani karanlık da siyah rengi oluşturur Öteki tüm ara renkler ise, bu ana renklerin öbür oranlarda karışımıyla elde edilir Işın demeti ekrandaki fosfor tabakasına yollanırken delikli bir gölge maskesinden geçerler Bu maske, ışının yalnızca kendi rengine ait olması istenilen yerlere çarpmasını sağlar Ekrandaki her piksel üç alt piksele ayrılmıştır ve gölge maskesinden süzülerek fazla hassas bir ayarlamayla geçen elektron demeti daha aşağı pikselleri ayrı ayrı aydınlatır Sonucunda esas piksel, daha aşağı piksellerin birleşimiyle oluşan rengi yansıtır ve televizyon ekranında o renk gözükür Bu olay çok yüksek hızda olup saniyede binlerce defa yapıldığından, alınan TV sinyali ekranda hakiki zamanlı olarak gösterme oluşumunu olası kılar
Aşağıdaki konulara bakmanız faydalı olabilir:
CRT(Tüplü) Ekranlarda Görüş Oluşumu LCD Ekranlar Nasıl Çalışır? Plazma Ekranlar Nasıl Çalışır? Oled Ekranlar Nasıl Çalışır?