Bireyler bazen sevdiği kişiler tarafından terk edilmeye karşı korku duyabilirler. Bu korkuyu yaşamak bütün insanlar için normalken korkunun ve yanında getirdiklerinin dozu yoğun olduğunda problemler de başlayabilir. Terk edilmekle ilgili olumsuz duyguları yüksek yaşayan bireyler bütün hayatlarını bu korkudan kaçınmak için kurdukları bir düzene göre yaşayabilirler. Bu düzende başkasının ihtiyaçlarına öncelik vermek, değersizlikle ilgili düşüncelere çok kapılmak, terk edilmemek adına devamlı diken üstünde olmak gibi olumsuz deneyimler yer alabilir.
Terk Edilme Korkusu Kimlerde Görülür?
Terk edilme korkusu cinsiyet, yaş, sosyo-ekonomik seviye gözetmeksizin birçok bireyin deneyimlediği bir durum olabilir. Müdahale edilmezse yanında depresyon, kaygı bozuklukları, öfke problemleri, stres yönetimi eksikliği gibi psikolojik sıkıntılar görülebilir.
Terk Edilme Korkusu Ne Sebeple Oluşur?
Terk edilme korkusunun kökeninde birçok sebep sayılabilir, ancak en önemlilerinden biri bireyin bebeklik döneminde bakım vereniyle kurduğu kaygılı bağlanma bağıdır. Bakım vereni bebeğin ihtiyaçlarını anında, eksiksiz ve mutluluk duyarak karşılamadığında bebek ve bakım vereni (ebeveyn, bakıcı, büyükanne…) arasında tam anlamıyla güvenli bağlanma oluşamayabilir. Diğer insanların hayatındakini yerini keşfetmeye çalışan bir bebek için ihtiyaçlarının karşılanması sürecinde yaşadıkları kendine, diğer insanlara ve dünyaya yönelik inancını oluşturacaktır. Dolayısıyla “sevilebilir biri miyim”, “değerli biri miyim”, “yeterli biri miyim”, “insanlar ihtiyacım olduğunda yanımda kalırlar mı” gibi soruların cevabı bu bağın sonucunda yavaş yavaş şekillenmeye başlayacaktır.
Yalnızca bakım veren ile bebek arasındaki bağlanma süreci değil, bireyin yaşadığı bazı olumsuz olaylar da terk edilme korkusu yaratabilir. Örneğin vefat, terk edilme, küslük gibi yaşam olayları da terk edilme korkusunu ortaya çıkartabilir ya da tetikleyebilir.
Terk Edilme Korkusu Yaşadığımı Nasıl Anlarım?
Terk edilme korkusu yaşayan bireyler aşağıdaki şekillerde davranıyor olabilir:
-
Bireyler terk edilmekten korktuğu için karşısındaki kişiyi bunaltacak kadar yoğun ilgi gösterir, devamlı yakınlık bekler, hediyeler alır. -
Kendini sevilebilir biri olarak göremeyebilir. -
Terk edilmekten korkup acıyı hafifletmeyi umarak ilişkiden çıkar, bu sebeple de sık sık romantik partner değiştirebilir. -
Romantik ilişkilerde veya arkadaşlık ilişkilerinde fazlaca kıskanç olabilir, yeri sağlam değil gibi hissedebilir. -
Sonrasında terk edilip üzülmek istemediğinden dolayı yakınlaşmakta zorlanabilir, ilişkilerini yüzeysel tutabilir. -
Yaşadığı ilişkiler sağlıksız da olsa sürdürmekte ısrarcı olabilir. -
Cinsel ilişki söz konusu olduğunda kendi haz almasa bile partnerinin hazzını göz önüne alıp devam edebilir.
Yaşadığınız travmatik olayları tekrar hatırlayıp sizi ne noktada ne sebeple tahrip ettiğini bulmak ilk adım olabilir. Sonrasında siz güçsüzken sizi yıkan bu durumların şu anki yetişkin halinizde de aynı tahribatı verebilecek güçte olup olmadığına bakmak ve birey olarak kendinizi güçlendirmek iyi bir seçenektir. Değerli, başarılı ve yeterli olduğunuz noktaları fark ettiğinizde terk edilmeniz için sandığınız kadar çok sebep olmadığını da görebilirsiniz.
Bu korku hafifse davranış kalıplarınızı fark edip değiştirmeye çalışmak da etkili bir yol olacaktır.
Sosyal destek her zaman iyi gelir. Arkadaşlarınızdan oluşan sır verebildiğiniz, dert anlattığınız bir destek grubu oluşturmaya çalışmak bu acı verici süreci daha çekilebilir kılacaktır.
Ancak terk edilme korkusunun köklü ve çetrefilli inançlardan kaynağını aldığını unutmamak gerekli. Dolayısıyla düşünceleriniz ve duygularınızı fark edip davranış kalıplarınızı değiştirebilmek için profesyonel bir destek almak en sağlıklı seçenek olacaktır.