Termometre
Termometre, (Latince'den: thermos kütle ve métron ölçü; eski dilde: mizanülharâre) sıcaklığı değer biçmek için kullanılan alet
ALT :wwwlarcomupluploads248377608654928248377608654928ALT
Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi öbür ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır Termometreler, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır azami kullanılan termometreler civalı termometrelerdir Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler seçim edilir
En sık rastlananı cıvalı termometredir Bu çok minik kesite sahip ve üstteki ucu kapalı bir tüpten ibarettir Daha Alçak ucundaysa içinde cıva bulunan küresel ya da silindirik bir hazne bulunur Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir Tüpün kesitinin minik olmasından nedeniyle eksik bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır Termometre iki sabit nokta aralarında kalibre edilir Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır Alışılagelmiş atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki uzaklık Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür Bunların her biri bir Centigrad'ı (1°C) gösterir Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür Bunların her biriyse Fahrenheit'i (1°F) gösterir Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir Ara da 80 parçaya bölünür Cıva 39°C'de donduğu için fazla düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir Bu nesil olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur Ulaşılabilecek minimum sıcaklık mutlak sıfır olup, 273,16°C'dir Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin'dir, yani 273,16°C 0°K'dır
Termometre ne için kullanılır? Havanın sıcaklığını ölçmeye yarar 4 Kaç türlü termometre vardır ve bunlarda kaç türlü sıcaklık birimi vardır ? İki türlü termometre vardır: 1 Civalı ya da alkollü termometreler 2 Madeni termometreler Üç türlü sıcaklık birimi vardır: 1 Santigrat derece (C0) en çok kullanılır 2 Fahrenheit derece (F0) 3 Reomur derece (R0)
TERMOMETRE (THERMOMETER) Sıcaklığı ölçmek için kullanılan makine Meteorolojide Selsiyus, Fahrenhayt, Kelvin veya Mutlak gibi öbür ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır Termometreler, değişen sıcaklık karşı sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır maksimum kullanılan termometreler cıvalı termometrelerdir Sıcaklığın fazla düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir
TERMOMETRE DESTEĞİAYAĞI (THERMOMETER SUPPORT)Termometre siperi içerisinde asgari ve maksimum termometrelerin konulması için yapılmış metal bacak Bu ayaklar termometrelerin yerinden çıkarılıp her tarafta yerine konulmasına uygun olarak dizayn edilmiştir
TERMOMETRE SİPERİ (THERMOMETER SCREENSHELTER) Termometreleri direk güneş radyasyonu ve öteki negatif etkilerden koruyan, içerisinde serbestçe havanın dolaşabildiği ahşap kutu Meteorolojide ölçülen hava sıcaklıkları siper içerisinde yer alan termometrelerden elde edilen değerlerdir Ne eyvah ki sıcaklık ve ısı ifadeleri sıkça karıştırılmaktadır Reklamlarda, haberler ve hava durumu programlarında çoğu kez duyduğumuz Düşük ısılarda bile mükemmel temizleme, Dış ısı göstergesi, Gövde ısısı düştü, Bugün Ankara ’da en yüksek ısı 32°C gibi sıcaklık yerine ısının kullanıldığı ifadeler, sizi bilmem lakin, beni rahatsız etmeye devam ediyor Ancak, bu karmaşadan kurtulmanın şifresi çok kolay Eğer açıklanmış değerinde termometre ile ölçülebiliyorsa, sıcaklıktır Isı ise, belirtilmiş sıcaklıktaki bir cisimden, daha düşük sıcaklıktaki bir cisme, sıcaklık farkı sebebiyle geçen enerjidir Aşağı bu konuda birazcık daha ayrıntılı talimatlar verilmiştir Sıcaklık Nedir? Bolca kullanılan bir kavram olduğu halde, sıcaklığın bütün bir tanımını yerine getirmek epeyce güçtür Sıcaklık, duyularla algılanmakta ve çoğunlukla sıcak veya soğuk kavramlarıyla ifade edilmektedir Gözlemlerimizden, sıcak ve soğuk iki cismin birbirine bağlantı ettirilmesi halinde, sıcak olanın soğuduğunu, soğuk olanın da ısındığını, belirtilen bir vakit temas halinde kaldıklarında ise, her ikisinin de aynı sıcaklık ya da soğukluğa ulaştıklarını biliyoruz Bir maddenin ısıl durumunu gösteren bir ifade olan sıcaklık, ısı geçişine neden olan etmen olarak da tanımlanmaktadır Fakat, sıcaklık artmaksızın da ısı geçişi olabileceği (ör kaynayan su) hatırda tutulmalıdır Sıcaklık ya da soğukluk algılaması o kadar de güvenilir değildir Ara Sıra sıcak cisimler soğuk ya da soğuk cisimler sıcak olarak algılanabilmektedir Bu güçlükleri önlemek üzere, sıcaklık ölçümünün temeli olan sıcaklık eşdeğeri veya Termodinamiğin Sıfırıncı Yasası tanımından yararlanılmaktadır Birincil defa 1931 yılında R H Fowler kadar tanımlanan Termodinamiğin Sıfırıncı Yasası, esas bir fizik ilkesi olarak Termodinamiğin Birinci ve İkinci Yasasından 50 yıl kadar daha sonra anlaşılmış olduğu halde, mantıklı olarak onlardan önce gelmesi gerektiğinden Sıfırıncı Yasa olarak adlandırılmıştır Termodinamiğin Sıfırıncı Yasası: İki cisim üçüncü bir cisimle sıcaklıkça eşdeğerde ise, bu iki beden birbiriyle de sıcaklıkça eşdeğerdedir Sıfırıncı Yasada laf konusu edilen cisimlerden herhangi biri kalibre edilerek bir sıcaklık ölçü aleti olarak düzenlenebilir Sıcaklık ölçü aletlerine termometre denilmektedir Yaygın olarak kullanılan sıcaklık göstergeleri celsius (°C), daha önceleri centigrade olarak kullanılan bu ölçek, 1948 yılından itibaren celsius olarak anılmaya başlamıştır bölüntülü termometrelerdir Şekil 1de görüldüğü gibi, celsius skalasında buz saf suyun erime sıcaklığı sıfır (0°C), kaynama sıcaklığı ise yüz (100°C) kabul edilmiştir *