Topuk dikeniayak tabanı ağrısının en sık nedenidir. Genellikle obez yani kilosu ortalamanın üzerinde olan kişilerde ve kadınlarda daha sık görülür.
Topuğun iç kısmından köken alan, ayağın iç kısmından parmağa doğru seyreden, kalın fibröz bant yapısında olan fasyanın inflamasyonu ve kalınlaşması sonrası meydana gelir. Fasyanın aşırı irritasyonu (uyarılması) ve tekrarlayıcı gerilmesi sonucu mikro yırtıklar ve yapışma yerinde zorlanmalar oluşur.
Hastanın özellikle sabahları ilk birkaç adımla başlayan, gün içinde azalan ve gün bitiminde tekrar ortaya çıkan tipik bir topuk ağrısı seyri vardır. Bu ağrılı durum, gün içinde oturma sonrasında da tekrarlama eğilimindedir. Uzun süreli ayakta kalmalar, uzun aktiviteler, egzersizler ve koşma sonrası ağrı yoğunlaşarak şiddetlenir.
Tanı genellikle tipik ağrı seyri ve fizik muayene ile konulabilmektedir. Direk grafi, ultrasonografi (US), bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) başlıca kullanılan görüntüleme yöntemleridir. Bu tetkiklere, daha çok diğer topuk ağrısı yapan nedenleri dışlamak için başvurulur.
Tedavi Basamakları;
İlaç ve egzersiz:Genellikle antienflamatuar ilaçlar ve germe egzersizleri ile ağrıda ciddi anlamda bir rahatlama olur. Bu tedaviye genellikle topuk dikeni için üretilmiş silikon ve/veya kauçuk tabanlık kullanımı da eklenir.
Topuktan yapılan enjeksiyonlar:İlaç ve egzersiz tedavisinden sonuç alınamayan hastalarda başvurulur. Genellikle steroid veya PRP uygulanır. Yapılan çalışmalarda etkinlik olarak birbirine yakın bulunmuştur. Steroid ve PRP dışında proloterapi ve ozon enjeksiyonları da yapılabilmektedir. Bu enjeksiyonlardan sonra da germe egzersizlerine devam edilir.
ESWT:Ses dalgalarının etkisiyle ağrılı bölgedeki enflamasyonu çözmeye/gidermeye yarayan bir yöntemdir.
Radyofrekans ile Tedavi:Ayak tabanından ağrı duyusunu alan siniri duyarsızlaştırarak ağrının ortadan kalkmasını sağlayan yöntemdir. Radyofrekans uygulanan hastaların %90’ında tek seans yeterli olmaktadır. Tek seansın yetmediği hastalarda 2 hafta sonra işlem tekrarlanabilir.
Cerrahi Tedavi:Çok nadiren gerekir.Yukarıda sayılan yöntemlerin hiçbirinden fayda görmeyen hastalara uygulanır. Kalınlaşmış ve gergin olan bandın gevşetilmesinden ibarettir.