iltasyazilim
Yeni Üye
Kazalarda ilk takviye
Ilk yardım nasıl yapılır
Trafik kazasında birincil destek nasıl yapılmalı
İLKYARDIM
Kaza geçiren, yaralanan ya da birdenbire hastalanan kişilere, hayati tehlikeyi atlatıncaya kadar uygulanan her türlü yardım ve çare yöntemine ilkyardım denir
İlkyardımın birinci ilkesi hastanın ya da yaralının yaşamını kurtarmak, ikincisi durumunun daha kötüye gitmesini durdurmak, üçüncüsü ise büsbütün iyileşmesine muavin olmaktır Hastanelerin acil servisleri de bu amaçla kurulmuştur Fakat yaralıyı ya da hastayı bir hastaneye ulaştırıncaya kadar geçen zaman çok önemlidir Bu gibi durumlarda çevredeki kişilerin nasıl davranılacağını bilmesi ve birincil önlemleri alması yaralının veya hastanın yaşamını kurtarabilir Bu yüzden her evde iyi bir ilkyardım elkitabı ile çocukların ulaşamayacağı bir dolapta saklanan bir ilkyardım çantası bulunmalıdır
Bir kaza derhal unutulmaması gereken birkaç önemli nokta:
1 Soğukkanlı olun ve kaza geçiren kişiyi teskin etmek için elinizden geleni yapın
2 Destek isteyin; mesela telefon ederek bir ambulans çağırın
3 Kaza geçiren kişiyi, hiçbir zarar vermeyeceğinizden muhakkak olmadıkça kıpırdatmayın Örneğin sırt ya da bel omurları örselenmiş bir yaralının, uzman sağlık durumu personeli gelinceye değin kuşkusuz hareket ettirilmemesi gerekir
4 Eğer hareket etmesinde bir sakınca yoksa, yaralıyı sıcacık edeceği biçimde yatırın ve sıcak tutun
Manâlı Kazalar
Trafik kazaları gibi çok manâlı ve ciddi kazalarda ilkyardımı yapacak kişinin hiç paniğe kapılmadan çok hızlı düşünüp fazla süratli davranması gerekir Çünkü kaza geçiren kişinin yaşamı aslında tehlikede olabilir Bu gibi durumlarda ilk yapılacak şey yaralının solunumunun ve kan dolaşımının kesintiye uğramasını engellemektir:
1 Kaza geçiren kişinin solunum yolları (ağız, gırtlak ve soluk borusu) açık olmadığı sürece yapılacak hiçbir yardımın yararı yoktur Bunun için ilk önce boğazından soluk almasını engelleyecek yabancı bir beden olup olmadığına bakın Eğer yerde yatıyorsa, dilinin arkaya doğru kayıp gırtlağını tıkamasını alıkoymak için, yaralının başını geriye yatırıp yan olarak çevirin
2 Solunum yolları açık olduğu halde, beyindeki solunum merkezi, sinirler ya da solunum kasları yaralı olabilir Bu durumda, soluk alıp veremeyen kişiye suni solunum uygulamak gerekir
3 Kaza geçiren kişinin kalbi durmuşsa, kanı tüm vücutta rahatça dolaşamıyorsa ve kan kaybına yol açacak önemli bir yara varsa gene hayati tehlike laf konusudur bu nedenle, ilk yapacağınız şeylerden biri de yaralının kalbini dinleyerek atıp atmadığını gözden geçirmek olmalıdır Eğer yürek durmuşsa her tarafta çalıştırabilmek için dışarıdan kalp masajı yerine getirmek gerekir Fakat bu çok baskı bir tekniktir ve sadece doktorlar ya da uzmanlaşmış kişiler uygulayabilir Buna karşılık, ne yapılacağını haberdar olan herhangi birisi, yırtılmış bir atadamarın veya ciddi bir yaranın kanamasını bir an önce durdurarak yaralının kan kaybından ölmesini engelleyebilir
Ilk tehlikeyi atlattıktan sonra, kaza geçiren kişiyi en uygun konumda yatırarak yardım gelinceye kadar beklemelidir
Solunum Durması
Solunum durması veya boğulma fazla farklı alanlara yönlendirilmiş nedenlerden kaynaklanabilir Yemek Yemek yerken benzi atmış borusunu tıkayan bir lokma, yutulan yabancı bir karoser ya da solunan zehirli gazlar insanın havasızlıktan ölmesine yol açabilir En sık rastlanan nedenlerden biri de suda boğulmadır
Suda boğulma tehlikesi geçiren kişiyi yavaşça karaya taşıdıktan sonradan düz ve sert bir yere sırtüstü yatırın Ağzında alg parçalan ya da herhangi bir tanıdık olmayan madde varsa elinizle temizleyin ve başını geriye doğru yatırarak çenesini yukarı kaldırın Böylece dilin geriye kayıp benzi atmış borusunu tıkamasını önlemiş olursunuz daha sonra, yutmuş olduğu suyu boşaltmak için başını yana çevirin Akciğerlerdeki su boşalıp yerine hava dolunca solunumun normal olarak kendiliğinden başlaması gerekir Eğer başlamazsa, hiç süre yitirmeden yapay solunum uygulamalıdır
Akciğerlere hava üfleyerek solunumu her yerde başlatmanın en iyi yolu, ağızdan ağza uygulandığı için hayat öpücüğüdenen suni solunum yöntemidir Bunu uygulamak için, kaza geçiren kişinin burnunu iki parmağınızın aralarında sıkıştırarak tıkayın ve derin bir benzi atmış alarak ağzından içeriye kuvvetlice hava verin Aynı yöntemi, soluk alamayan kişinin ağzını elinizle sıkıca kapayıp soluğunuzu burnundan vermekle de yapabilirsiniz; fakat burun yolları daha dar olduğu için ağızdan hava saptamak daima daha etkilidir Her iki durumda da, dudaklarınızı kaza geçiren kişinin ağzına veya burnuna iyice dayayıp dışında hava kaçırmamaya özen göstermeniz gerekir Eğer boğulma tehlikesi geçiren birey ufak bir çocuksa, dudaklarınızı benzer anda ayrıca ağzına, hem burnuna dayayarak soluğunuzu iki yoldan verebilirsiniz
Bitik verirken, üflediğiniz hava akciğerlere dolacağı için, kaza geçiren kişinin göğsü şişecektir Göğsü indiği anda başınızı yanlamasına çevirerek bitmiş derin bir benzi atmış alın Başlangıçta akciğerlere dört defa tekrar tekrar hava üfledikten daha sonra, erişkinlerde dakikada yaklaşık 12, çocuklarda 20 kere hava vererek bu işlemi sürdürün Eğer göğsü inip kalkmıyorsa ya verdiğiniz soluğun bir bölümü dışarı kaçıyor demektir veya solunum yolları hâlâ tıkalıdır Omuzların arasındaki bölgeye birkaç kez sertçe vurmakla bitik borusundaki tıkanma giderilebilir Böylece normal solunum başlayınca yapay solunumu kesebilirsiniz Yine de, boğulma tehlikesi atlatan kişiyi mutlaka doktorun görmesi gerekir Çünkü solunumun bir lahza bile durması beynin oksijensiz kalmasına ve bilinç yitimine yol açabilir
Boğazına yabancı bir gövde kaçtığı için bitik alamayan kişilerde ise bu cismin hemen çıkarılarak tıkanan bitik borusunun açılması gerekir Bunun için, solunumu durmuş olan kişiyi öne dürüst eğerek başının olabildiğince aşağıya sarkmasını sağlayın Bir yana da kürekkemiklerinin arasına yumruğunuzla çabuk vurun Bu Nedenle, soluk borusunu tıkayan beden yukarıya içten çıkarak bazen kendiliğinden dışarı atılabilir Eğer gırtlaktaki karoser ağızdan bakıldığında görülebilecek bir yerdeyse, ilkyardımı yapan birey muhabere parmağını sokarak cismi çekip alabilir
Bitik borusunu tıkayan cismin yerinden oynayarak ağza dürüst ilerlemesi için minik çocukları tepetaklak yakalamak çoğu vakit tatmin edici olur Eğer zahmetsizce çıkmıyorsa gene kürekkemiklerinin arasına hafifçe vurmak gerekir
Karna basınç başvuru formu tekniği, bu yolla çıkmayan cisimleri solgun borusundan dışarı atmak için başvurulacak son çare olmalıdır; çünkü iç organlara hasar verebilir Büyüklerde bu tekniği göstermek için, soluğu tıkanmış olan kişinin arkasına geçip bir elinizi tam midesinin üstüne yerleştirin Değişik elinizi bunun üzerine koyup içeriye ve yukarıya doğru dört kere şipşak bastırın Solgun borusunu tıkayan ceset yerinden oynayıncaya değin benzer hareketi sırtına da uygulayın Çocukların sadece midesine tek elle bastırmak gerekir Bebeklerde ise uygulanacak yöntem farklıdır Bebeği sırtüstü yatırın ve göbeği ile göğüs kemiğinin arasına iki parmağınızla dört kez sertçe bastırın
Yaralar
Derideki yaralardan, hatta minik bir çizikten bile kolayca mikrop girebildiği için yaranın çevresinde iltihaplanma başlar; o bölge kızarır, şişer ve sancı yapar Cerahat ya da irin denen beyazlaşan ya da sarımtırak yeşil renkli akış da yaranın iltihaplandığını belirten belirtilerden biridir Bazen yaradan içeri girmiş olan mikroplar kan dolaşımına karışarak kan zehirlenmesine (septisemiye) yol açabilir böylece, ne dek minik olursa olsun hiçbir yarayı hafife almamak gerekir
En iyisi, açık yaraların üstünü pak bir sargı beziyle kapatmaktır Yaraların daha ivedi kapanması için farklı alanlara yönlendirilmiş merhemler ya da bere tozları kullanım alışkanlığı epeyce yaygındır; ama günümüzde uzmanlar ufak kesilmiş ve sıyrıkların kendi kendine iyileşmesini yeterli görüyorlar Kayda Değer olan yarayı temiz tutmaktır; bunun için de mikrop girmeyecek biçimde kapatılması yeterlidir Hazırlanmış yara bantları mikropsuz (mikropsuz) olduğu için güvenle kullanılabilir *
Ilk yardım nasıl yapılır
Trafik kazasında birincil destek nasıl yapılmalı
İLKYARDIM
Kaza geçiren, yaralanan ya da birdenbire hastalanan kişilere, hayati tehlikeyi atlatıncaya kadar uygulanan her türlü yardım ve çare yöntemine ilkyardım denir
İlkyardımın birinci ilkesi hastanın ya da yaralının yaşamını kurtarmak, ikincisi durumunun daha kötüye gitmesini durdurmak, üçüncüsü ise büsbütün iyileşmesine muavin olmaktır Hastanelerin acil servisleri de bu amaçla kurulmuştur Fakat yaralıyı ya da hastayı bir hastaneye ulaştırıncaya kadar geçen zaman çok önemlidir Bu gibi durumlarda çevredeki kişilerin nasıl davranılacağını bilmesi ve birincil önlemleri alması yaralının veya hastanın yaşamını kurtarabilir Bu yüzden her evde iyi bir ilkyardım elkitabı ile çocukların ulaşamayacağı bir dolapta saklanan bir ilkyardım çantası bulunmalıdır
Bir kaza derhal unutulmaması gereken birkaç önemli nokta:
1 Soğukkanlı olun ve kaza geçiren kişiyi teskin etmek için elinizden geleni yapın
2 Destek isteyin; mesela telefon ederek bir ambulans çağırın
3 Kaza geçiren kişiyi, hiçbir zarar vermeyeceğinizden muhakkak olmadıkça kıpırdatmayın Örneğin sırt ya da bel omurları örselenmiş bir yaralının, uzman sağlık durumu personeli gelinceye değin kuşkusuz hareket ettirilmemesi gerekir
4 Eğer hareket etmesinde bir sakınca yoksa, yaralıyı sıcacık edeceği biçimde yatırın ve sıcak tutun
Manâlı Kazalar
Trafik kazaları gibi çok manâlı ve ciddi kazalarda ilkyardımı yapacak kişinin hiç paniğe kapılmadan çok hızlı düşünüp fazla süratli davranması gerekir Çünkü kaza geçiren kişinin yaşamı aslında tehlikede olabilir Bu gibi durumlarda ilk yapılacak şey yaralının solunumunun ve kan dolaşımının kesintiye uğramasını engellemektir:
1 Kaza geçiren kişinin solunum yolları (ağız, gırtlak ve soluk borusu) açık olmadığı sürece yapılacak hiçbir yardımın yararı yoktur Bunun için ilk önce boğazından soluk almasını engelleyecek yabancı bir beden olup olmadığına bakın Eğer yerde yatıyorsa, dilinin arkaya doğru kayıp gırtlağını tıkamasını alıkoymak için, yaralının başını geriye yatırıp yan olarak çevirin
2 Solunum yolları açık olduğu halde, beyindeki solunum merkezi, sinirler ya da solunum kasları yaralı olabilir Bu durumda, soluk alıp veremeyen kişiye suni solunum uygulamak gerekir
3 Kaza geçiren kişinin kalbi durmuşsa, kanı tüm vücutta rahatça dolaşamıyorsa ve kan kaybına yol açacak önemli bir yara varsa gene hayati tehlike laf konusudur bu nedenle, ilk yapacağınız şeylerden biri de yaralının kalbini dinleyerek atıp atmadığını gözden geçirmek olmalıdır Eğer yürek durmuşsa her tarafta çalıştırabilmek için dışarıdan kalp masajı yerine getirmek gerekir Fakat bu çok baskı bir tekniktir ve sadece doktorlar ya da uzmanlaşmış kişiler uygulayabilir Buna karşılık, ne yapılacağını haberdar olan herhangi birisi, yırtılmış bir atadamarın veya ciddi bir yaranın kanamasını bir an önce durdurarak yaralının kan kaybından ölmesini engelleyebilir
Ilk tehlikeyi atlattıktan sonra, kaza geçiren kişiyi en uygun konumda yatırarak yardım gelinceye kadar beklemelidir
Solunum Durması
Solunum durması veya boğulma fazla farklı alanlara yönlendirilmiş nedenlerden kaynaklanabilir Yemek Yemek yerken benzi atmış borusunu tıkayan bir lokma, yutulan yabancı bir karoser ya da solunan zehirli gazlar insanın havasızlıktan ölmesine yol açabilir En sık rastlanan nedenlerden biri de suda boğulmadır
Suda boğulma tehlikesi geçiren kişiyi yavaşça karaya taşıdıktan sonradan düz ve sert bir yere sırtüstü yatırın Ağzında alg parçalan ya da herhangi bir tanıdık olmayan madde varsa elinizle temizleyin ve başını geriye doğru yatırarak çenesini yukarı kaldırın Böylece dilin geriye kayıp benzi atmış borusunu tıkamasını önlemiş olursunuz daha sonra, yutmuş olduğu suyu boşaltmak için başını yana çevirin Akciğerlerdeki su boşalıp yerine hava dolunca solunumun normal olarak kendiliğinden başlaması gerekir Eğer başlamazsa, hiç süre yitirmeden yapay solunum uygulamalıdır
Akciğerlere hava üfleyerek solunumu her yerde başlatmanın en iyi yolu, ağızdan ağza uygulandığı için hayat öpücüğüdenen suni solunum yöntemidir Bunu uygulamak için, kaza geçiren kişinin burnunu iki parmağınızın aralarında sıkıştırarak tıkayın ve derin bir benzi atmış alarak ağzından içeriye kuvvetlice hava verin Aynı yöntemi, soluk alamayan kişinin ağzını elinizle sıkıca kapayıp soluğunuzu burnundan vermekle de yapabilirsiniz; fakat burun yolları daha dar olduğu için ağızdan hava saptamak daima daha etkilidir Her iki durumda da, dudaklarınızı kaza geçiren kişinin ağzına veya burnuna iyice dayayıp dışında hava kaçırmamaya özen göstermeniz gerekir Eğer boğulma tehlikesi geçiren birey ufak bir çocuksa, dudaklarınızı benzer anda ayrıca ağzına, hem burnuna dayayarak soluğunuzu iki yoldan verebilirsiniz
Bitik verirken, üflediğiniz hava akciğerlere dolacağı için, kaza geçiren kişinin göğsü şişecektir Göğsü indiği anda başınızı yanlamasına çevirerek bitmiş derin bir benzi atmış alın Başlangıçta akciğerlere dört defa tekrar tekrar hava üfledikten daha sonra, erişkinlerde dakikada yaklaşık 12, çocuklarda 20 kere hava vererek bu işlemi sürdürün Eğer göğsü inip kalkmıyorsa ya verdiğiniz soluğun bir bölümü dışarı kaçıyor demektir veya solunum yolları hâlâ tıkalıdır Omuzların arasındaki bölgeye birkaç kez sertçe vurmakla bitik borusundaki tıkanma giderilebilir Böylece normal solunum başlayınca yapay solunumu kesebilirsiniz Yine de, boğulma tehlikesi atlatan kişiyi mutlaka doktorun görmesi gerekir Çünkü solunumun bir lahza bile durması beynin oksijensiz kalmasına ve bilinç yitimine yol açabilir
Boğazına yabancı bir gövde kaçtığı için bitik alamayan kişilerde ise bu cismin hemen çıkarılarak tıkanan bitik borusunun açılması gerekir Bunun için, solunumu durmuş olan kişiyi öne dürüst eğerek başının olabildiğince aşağıya sarkmasını sağlayın Bir yana da kürekkemiklerinin arasına yumruğunuzla çabuk vurun Bu Nedenle, soluk borusunu tıkayan beden yukarıya içten çıkarak bazen kendiliğinden dışarı atılabilir Eğer gırtlaktaki karoser ağızdan bakıldığında görülebilecek bir yerdeyse, ilkyardımı yapan birey muhabere parmağını sokarak cismi çekip alabilir
Bitik borusunu tıkayan cismin yerinden oynayarak ağza dürüst ilerlemesi için minik çocukları tepetaklak yakalamak çoğu vakit tatmin edici olur Eğer zahmetsizce çıkmıyorsa gene kürekkemiklerinin arasına hafifçe vurmak gerekir
Karna basınç başvuru formu tekniği, bu yolla çıkmayan cisimleri solgun borusundan dışarı atmak için başvurulacak son çare olmalıdır; çünkü iç organlara hasar verebilir Büyüklerde bu tekniği göstermek için, soluğu tıkanmış olan kişinin arkasına geçip bir elinizi tam midesinin üstüne yerleştirin Değişik elinizi bunun üzerine koyup içeriye ve yukarıya doğru dört kere şipşak bastırın Solgun borusunu tıkayan ceset yerinden oynayıncaya değin benzer hareketi sırtına da uygulayın Çocukların sadece midesine tek elle bastırmak gerekir Bebeklerde ise uygulanacak yöntem farklıdır Bebeği sırtüstü yatırın ve göbeği ile göğüs kemiğinin arasına iki parmağınızla dört kez sertçe bastırın
Yaralar
Derideki yaralardan, hatta minik bir çizikten bile kolayca mikrop girebildiği için yaranın çevresinde iltihaplanma başlar; o bölge kızarır, şişer ve sancı yapar Cerahat ya da irin denen beyazlaşan ya da sarımtırak yeşil renkli akış da yaranın iltihaplandığını belirten belirtilerden biridir Bazen yaradan içeri girmiş olan mikroplar kan dolaşımına karışarak kan zehirlenmesine (septisemiye) yol açabilir böylece, ne dek minik olursa olsun hiçbir yarayı hafife almamak gerekir
En iyisi, açık yaraların üstünü pak bir sargı beziyle kapatmaktır Yaraların daha ivedi kapanması için farklı alanlara yönlendirilmiş merhemler ya da bere tozları kullanım alışkanlığı epeyce yaygındır; ama günümüzde uzmanlar ufak kesilmiş ve sıyrıkların kendi kendine iyileşmesini yeterli görüyorlar Kayda Değer olan yarayı temiz tutmaktır; bunun için de mikrop girmeyecek biçimde kapatılması yeterlidir Hazırlanmış yara bantları mikropsuz (mikropsuz) olduğu için güvenle kullanılabilir *