TİROİD KANSERİ
Tiroid kanseri, tiroid bezinin hücrelerinden köken alan bir kanserdir Bu kanser, diğerlerine kadar çok daha eksik görülür ve hastalığın seyri epeyce iyidir Eğer doğru teşhis ve tedavi uygulanırsa hastalık en ince ayrıntısına kadar ortadan kaldırılabilir Böylece kişi, uuzn zaman yaşayabilir Toplumda görülme sıklığı %42'dir Hayat boyunca kadınlarda tiroid kanseri riski takriben %07, erkeklerde ise %025'tir Bu yüzdelerden de anlaşılacağı gibi az rastlanan bir kanserdir ABD' de her yıl 12 bin yeni tiroid kanseri vakası ortaya çıkmaktadır
Tiroid kanseri, tek herif değildir Yoğunluk sırasına tarafından papiller kanser, folliküler kanser, medüller kanser ve anaplastik kanser olmak üzere 4 gruba ayrılır
TİROİD KANSERİ TİPLERİ
Papiller kanser:
Genelde iyi seyreden bir kanserdir Bütün tiroid kanserlerinin %80'ine yakını papiller kanserdir Belirti vermeyebilir ve uzun yıllar tiroid bezinde kalabilir Hastanın bu durumda hiçbir şikayeti olmayabilir Her yaşta görülebilir ve gençlerde daha iyi seyreder En sık 40'lı yaşlarda ortaya çıkar Vücudun diğer organlarına yayılabilir Bu durumda hastalığın seyri daha kötüdür
Folliküler kanser:
Papiller kanserden daha sonra en sık görülen tiroid kanseridir Ama görülme sıklığı papillere kadar epeyce azdır Bu kanser de yayılabilir Sıklıkla tiroid bezinin zarına ve damara yayılır Eğer zara bölüştürme gösteriyorsa seyri damara yayılana tarafından daha iyidir Bu kanser tipi en sık akciğer ve kemiğe yayılır Ayrıca komşu yapılara, mesela nefes borusuna dağılma ihtimali vardır En sık 50 yaşından sonradan ortaya çıkar Folliküler kanser, daha seri seyreder, yineleme ihtimali fazladır
Medüller kanser:
Tiroid bezi kalsitonin hormonu salgılar Bu olayı tiroid bezindeki C hücreleri gerçekleştirir Bu yüzden bu hormonun salgısı kanser vakalarında artmıştır Bu kanserde tiroid bezinin çıkarılması gerekir Eğer lenf bezlerine de yayılma yapmışsa, bu bezler de ameliyatla çıkarılır Yukarıdaki iki kanserden daha az sıklıkta görülür Hastaların yaklaşık 14'ünde ailesel geçiş vardır Yani ailesinde medüller tiroid kanseri olanlarda risk artmıştır
Anaplastik kanser:
en düşük görülen tiroid kanseri tipidir Çok çabuk seyreder Tiroiddeki kitle hızlı gelişir ve büyür Solunumu güçleştirdiği durumlarda soluk borusunun çıkarılması gerekebilir Radyoterapi ve kemoterapi uygulanır
TİROİD KANSERİNİN NEDENLERİ
Nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir Fakat yapılan araştırmalara göre bir takım radyoaktif maddelere maruz kalan kişilerde tiroid kanseri görülmüştür Bu maddelerden en önemlisi uranyumdur Mesela Çernobil'deki nükleer santral kazasıyla beraber bu bölgede yaşamış kişilerde tiroid kanseri görülme sıklığı artmıştır Bir Takım tiroid kanserlerinde ise genetik mutasyonların rol oynadığı düşünülmektedir
Sık karşılaşılan sorulardan birisi teşhis esnasında veya tedavide kullanılan bir takım radyoaktif maddelerin kansere neden olup olmadığıdır Bu amaçla kullanılan maddelerin miktarları epeyce azdır Vücuttan atılma süreleri ise fazla daha kısadır Bu yüzden kansere neden olmazlar
TİROİD KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Tiroid kanserlerinin birçoğunda hiçbir şikayet olmaz Hastalık herhangi bir semptom vermez Bir Takım vakalarda lenf bezleri büyümüş ya da boyunda kitle meydana gelmiştir Hastaların eksik bir kısmında ise boğazda bıkkınlık hissi, sancı, nefes almada zorluk çekme, ses kısılması, yutma güçlüğü olabilir Ama dediğimiz gibi bunlar hastaların eksik bir kısmında görülür Çoğu tiroid kanseri semptom vermez Hatta tanı derhal hastaların bir kısmında diğer organlara yayma saptanır
TİROİD KANSERİ TANISI NASIL KONUR?
Öncelikle kandaki hormonların miktarını vermek için testler yapılır Hormon değerleri yüksek çıksa da çıkmasa da diğer tetkiklerin yapılması gerekir Çünkü bazı tiroid kanserlerinde bu değerler yüksek bazılarında ise normaldir
Yapılan ultrasonografi ile tiroiddeki kitle görülür Lakin bu kitlenin kanser olup olmadığı anlaşılamaz Tanıyı muhakkak kurmak için biyopsi olmak gerekir Hem tiroid kanseri tanısında en kayda değer tetkiklerden birisi olan sintigrafi uygulanır Kitle ya da nodülün görüntüsü hakkında veri verir bunun dışında ince iğne aspirasyon biyopsisi dediğimiz yöntem uygulanır Tiroidde görülen tüm kitlelere bu yöntem uygulanır Oldukça değerlidir Bir hasta için minimum 5 defa uygulanması tanının doğruluğu açısından önemlidir
Kanserin tipinin fena olması, tümörün yayılım göstermesi, çapının büyük olması (1cm), tedavinin geç başlaması hastalığın seyrinin kötü olmasına yol açar Bitki Örtüsü tek bir odak halinde ise, yayılmamışsa, çapı küçükse hastalığın seyri daha iyidir
TİROİD KANSERİ TEDAVİSİ
Ameliyat: Bütün tiroid kanserlerinde, tiroid bezi ameliyatla çıkarılır Ameliyat esnasında hızlı mikroskobik analiz yapılır Trioid bezinin tamamı çıkarılır ve etrafındaki lenf bezleri de alınır Tiroid bezinin tamamının çıkarılması, ameliyat sonrası uygulanan tedavinin etkin olması için şarttır Yahut, uygulanacak tedavi bir işe afacan
Ameliyattan sonradan papiller ve folliküler kanseri olan hastalar, zırhlı hastane odalarında yüksek dozda radyokaktif iyoda maruz bırakılır Böylece vücudun başka yerlerinde kalmış olan kanser hücrelerinin öldürülmesi hedeflenir Bu radyokatif iyotun dozu, kanserin dağılım derecesine kadar değişir Bazı vakalarda bu yöntemin tekrarlanması gerekebilir Bununiçin 6 aylık bir sürenin geçmesi beklenir
Medüller kanserde de ameliyat yapılıp, tiroid bezi ve lenf bezleri çıkarıldıktan 23 ay sonra kalsitonin miktarı ölçülür Bu sürede ölçülen kalsitonin miktarı 10 pgml'den eksik ise çare başarılıdır ve ur yok edilmiş demektir Yine bu kanser tipinde de radyoaktif iyot tedavisi uygulanır Anaplastik kanserde ise önce cerrahi ve radyoterapi, sonra kemoterapi uygulanır
Tedaviden sonra hastalara tiroksin hormonu verilir Çünkü TSH düzeyi düşürülmelidir Yüksek TSH kanserin tekrarlamasına niçin olur *