ABD'de evvelki gün tepeden gerilese de beklentilerin üzerinde gelen TÜFE sonrası dün de ÜFE açıklanarak, aylık yüzde 0,5 ve yıllık yüzde 11 ile beklentilerin üzerine çıkınca enflasyon beklentileri de yükseldi. Enflasyon, para siyasetlerinde belirsizlikleri artırırken, tüm dünya Merkez Bankaları da konumlarını Fed'e bakarak alıyor.
Asya'da da Çin'in salgın önlemleri sürerken, tedarik ve üretim tarafları için tasalar yeniliğini koruyor. Avrupa'nın jeopolitik riskleri de gündemin değerli bir unsuru olmaya devam ediyor.
Yurt içinde de dolar tüm dünyada olduğu üzere yükselirken, gözler iktisat idaresinin atılımlarında olmaya devam ediyor.
BIST 100 endeksi güne yüzde 1,05 oranında 25,05 puan artışla 2.416,04 puandan açılış yaptı
Dünya borsalarındaki negatif seyre paralel bir biçimde seyir izleyen Borsa İstanbul'da, BIST 100 endeksi dün günü yüzde 2,57 bedel kaybıyla 2.390,98 puandan tamamladı.
Analistler, global ekonomik büyümeye dair tasaların sürdüğünü, enflasyonist baskıların da arttığını belirtirken, merkez bankalarının para siyasetlerinin sorgulandığına dikkat çekti. Yatırımcıların riskli varlıklardan kaçışının sürmesinin beklendiğini bu süreçte oynaklığın kolay durulmasının beklenmediğini açıkladılar.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde öne çıkan düzeyler ise dayanak pozisyonunda 2.350 düzeyi olurken, direnç pozisyonunda da 2.470 düzeyi oluyor.
ABD ve Avrupa vadeli endeksleri yükseliyor
Fed Lideri Powell'ın 75 baz puanlık bir faiz artırımı mümkünlüğünü dışlamaya devam etmesi ve kripto para fiyatlarında gözlenen toparlanmanın teknoloji dalına dayanak vermesi ABD ve Avrupa vadeli endekslerinin bu sabah yükselmesini sağladı. Çin ve Japonya'da teknoloji paylarının kıymet kazanmaları ABD ve Avrupa'ya da yansıdı.
Dün Wall Street'te yaşanan karışık seyrin akabinde bu sabah vadeli Dow Jones Sanayi Endeksi düne nazaran yüzde 0,88, S&P 500 vadeli endeksi yüzde 1,08 ve Nasdaq 100 vadeli endeksi yüzde 1,54 artıda seyrederken, Avrupa'da ise FTSE 100 vadeli endeksi yüzde 0,98, FDAX yüzde 1,1 ve Eurostoxx 50 yüzde 1,14 oranın yükselişle süreç gördü.
Asya tarafında ise Çin'in salgın önlemlerine devam etmesi baskı olarak gündemde yerini korurken, borsalar güne müspet başladı. Endekslerdeki yükselişte, Çin Merkez Bankası'nın faiz indirimlerinin devam edebileceği beklentileri tesirli oldu. Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5, Japonya'da Nikkei 225 yüzde 2,6, Hong Kong'da Hang Seng yüzde 2 oranında yükseldi.
Dolar inançlı liman algısı ile sığınak olmayı sürdürüyor
Fed'in para siyasetinde sıkılaştırma suratı ve enflasyonun seyrinde soru işaretleri artarken, yatırımcılar riskten kaçıyor. Dolara olan güçlü talep korunurken, dolar endeksi dün 104,9'a kadar çıkmasının akabinde bugün 104,6 ile yaklaşık 20 yılın en yüksek düzeyinde hareket ediyor. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 2,82 ile 2 haftanın en düşük düzeyine inmesinin akabinde yüzde 2,89'da dengelendi.
Dolardaki yükselişin tesiriyle euro ve sterlindeki kayıplar da devam etti. Euro/dolar paritesi 1,0354 ile Ocak 2017'den, sterlin/dolar paritesi de 1,2166 ile Mayıs 2020'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Dolar/TL de dün yüzde 0,4 artışla 15,3808'den kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 15,4250'den süreç gördü. Hür piyasada da 15,44 düzeyinden karşılık bulurken, euro/TL ise 16,09 düzeyinde güne başlarken seyretti.
Güçlü dolar, altın fiyatını aşağı itmeye devam ediyor
ABD dolarının önde gelen para üniteleri karşısında son 20 yılın en güçlü düzeylerinden süreç görmeye devam etmesi, altına olan talebi azaltmaya devam ediyor.
Bu sabah güçlü takviyelerini kırarak 7 Şubat'tan bu yana birinci defa 1811,66 dolar/ons düzeyini gören spot altın, güne başlarken düne nazaran yüzde 0,33 artışla 1827,74 dolar/ons düzeyinde süreç gördü. Yurt içinde gram altın da 906 liradan karşılık buldu.
Analistler, dün gece 1831 dolar/ons takviyesinin kırılmasına yol açan aşağı hareketin en son Ocak ayında görülen 1780 dolar/ons düzeyine kadar devam etme potansiyeli olduğuna işaret ediyorlar.
Fed'in para siyasetini sıkılaştırmada agresif olacağı beklentilerinin fiyatlanmaya devam edildiğini belirten analistler, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı ile birlikte inançlı liman olarak altına gelmiş yatırımcıların çok büyük kısmının uzun durumlarını kapattıklarını savundular.
Avrupa'da gaz fiyatlarının yükselmesi petrol fiyatlarına da yansıyor
Rusya'nın Gazprom'un Avrupa'daki bağlı iştiraklerini yaptırım listesine alması ve gaz sevkiyatını durdurmasının Avrupa'da doğal gaz fiyatlarında yol açtığı yükseliş petrol fiyatlarını yükseltti. Dün, temmuz vadeli doğal gaz kontratları 117 euroyu görerek sonrasında 107 euro düzeyinde dengelendi.
AB'nin pazartesi günü yapılacak dışişleri bakanları toplantısında Rusya'dan petrol ithalatına ambargo üzerinde anlaşacağı beklentileri de üst harekete takviye verirken, Çin'de uygulanan karantinaların büyümede yavaşlama ile petrol talebini etkileyeceği niyetleri üst hareketi sınırlıyor.
ICE'de bu sabah Brent petrolü düne nazaran 1,91 dolar artışla 109,36 dolar/varil düzeyinden süreç görürken, NYMEX'de Batı Teksas petrolü de düne nazaran 1,58 dolar artışla 107,71 dolar/varil düzeyinde bulundu.
Ukrayna-Rusya savaşı, ziraî üretim beklentilerini kötüleştirirken, hava şartları üzere öbür gelişmeler de dünyada buğday üretimini baskılıyor lakin ABD'den yayımlanan bir kestirim telaşları daha da tırmandırdı.
ABD Tarım Bakanlığı’nın yayımladığı kestirimde dünyanın en büyük buğday üreticilerinden biri olan Ukrayna’da üretimin savaşın tesiriyle üçte bir oranında düşeceği belirtildi. Dünyada yaşanan kuraklık, sel ve sıcak hava dalgaları ise tüm bölgelerde üretimi olumsuz etkiliyor.
Buğday fiyatları vadeli piyasalarda, bu rapor sonrası yükselişe geçerken, birtakım fiyatlarda ise tavan düzeyler görüldü. Ayrıyeten mısır ve soya fasulyesi fiyatları da etkilenerek yükselişe geçerken kimi vadelerde rekor düzeyler görüldü.
Metal fiyatlarını da Dünya Bankası raporu etkiledi. Emtia piyasalarının pandemi, savaş ve iklim değişiklerinden etkilenmesi ile yaşananların bilhassa gelişmekte olan ekonomiler için derin tesirlerine dikkat çekildi.
İleriye yönelik kimi emtia taleplerinin artmasının öngörüldüğü uzun vadede ise nüfus artışındaki yavaşlamanın global talepte büyümeyi de yavaşlatacağının kestirim edildiği belirtildi.
Temiz güce geçişin de metal fiyatlarında yükselişi koruyacağı belirtildi. Fosil yakıtların kısa müddette cazipliğini kaybetmeyeceği de tabir edilirken, emtia fiyat şoklarının ihracatçıları farklı hallerde etkilemesinin siyaset tahlillerinde her ülkeye özel şartlar yansıtacağı da hatırlatıldı.
Kriptolarda türbülans duruldu mu?
Piyasalardaki risk algısının bozularak kaçışa dönüşmesi ile sabit koinlerde yaşanan gelişmeler dün fırtınaya dönüştü. Kripto para tarafında sular biraz da olsa durulurken, yalnızca bir günde 200 milyar doları yok eden türbülans sonrası Bitcoin yine 30 bin doların üzerine çıkınca başka varlıklarda da toparlanmayı destekledi.
Tether'de görülen toparlanma sakinleşmeyi desteklerken, sabitkoinlere dair tasalar bir ölçü da olsa dağıldı.
Sadece 1 hafta evvel 96 dolar düzeyinde olan LUNA'nın 0,10 doların altına inmesi büyük ziyan yarattı. 7 Mayıs'ta yaklaşık 80 dolar olan LUNA, birkaç gün içinde yaklaşık 25 milyar dolar paha yitirdi.
Terraform Labs tarafından Terra blokzincirinin durdurularak tekrar başlatıldığı açıklanırken, çöken TerraUSD ardındaki blok zincir sistemi ve bağlı Luna bir günden az bir müddette ikinci kere yeni süreçleri durdurma kararı aldı.