27 Mayıs Darbesi nedir
27 Mayıs Darbesi sonucları
27 Mayıs Darbesi andan menderesin idamı
27 Mayıs Darbesi hakkında bilgi
27 Mayıs Darbesi , 27 Mayıs 1960'ta yapılan ve Turkiye Cumhuriyeti tarihinde gercekleşmiş ilk askeri darbe Ayrıca 27 Mayıs Askeri Mudahalesi ya da 27 Mayıs İhtilali olarak da anılır Darbe emir komuta zinciri icinde yapılmamıştır; 37 duşuk rutbeli subayın planlanları ile icra edilmiştir Kritik mevziler bu subayların ellerindeki asker ve silahlarla once ordudaki komuta kademesinin etkisiz hale getirilmesi ile ele gecirilmiştir Sonra cumhurbaşkanı ve hukumet uyeleri tutuklanarak, hukumet; 235 general ve 3500 civarında subay (daha cok albay, yarbay, binbaşı) emekliye sevk edilerek, ordu; 1402 universite oğretim gorevlisi gorevden alınınarak ve bazı universiteler kapatılıp el konularak, universiteler; 520 hakim ve yargıc gorevden alınınarak, yargı kontrol altına alınmıştır
Darbeden sonra darbeyi planlayan ve ıcraa eden 37 duşuk rutbeli subay ve Emekli Orgeneral Cemal Gursel in oluşturduğu Milli Birlik Komitesi ulke yonetimini ustlendi
1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti'nin ulkeyi gitgide bir baskı rejimine ve kardeş kavgasına goturduğu gerekcelerini ileri surerek Turk Silahlı Kuvvetleri icerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ulke yonetimine butunuyle el koydu 37 subaydan oluşan Milli Birlik Komitesi bu harekat ile anayasa ve TBMM'yi feshetti, siyasi faaliyetleri askıya aldı, Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes başta olmak uzere bircok Demokrat Partiliyi tutuklattı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Ruştu Erdelhun, İstiklal Savaşı kahramanlarından Ali Fuat Paşa, Kore gazisi Tahsin Yazıcı ve emekli olduktan sonra DP'den milletvekili secilen eski Genelkurmay başkanı Mehmet Nuri Yamut da tutuklananlar arasındaydı
3 Ordu Komutanı Orgeneral Ragıp Gumuşpala'nın, eğer darbenin lideri kendisinden daha kıdemli değilse ordusuyla Ankara'ya yuruyup isyancıları yakalayacağını soylemesi uzerine darbeden haberi olmayan Emekli Orgeneral Cemal Gursel Milli Birlik Komitesi'nin başına getirildi Bu darbenin daha sonraki yıllarda meydana gelen askeri darbelerden farkı, Turk Silahlı Kuvvetleri emir komuta zinciri icinde yapılmamış olmasıydı; nitekim donemin Genelkurmay başkanı da yonetime el koyan askeri gucler tarafından tutuklanmıştı
Askeri en fazla rahatsız eden gelişmelerden biri DP’nin, 1932’de Ataturk tarafından cıkartılan ezanın Turkce okunması kanunu değiştirmesiyle ilintiliydi Cumhurbaşkanı ile Başbakan arasında bile tartışmalara neden olan bu konu, Menderes’in istifaya yanaşma resti ile sona ermiş ve ezan uzun bir aradan sonra yeniden Arapca okutulmaya başlanmıştı Bu değişiklik ve Menderes’in
“ Sizler isterseniz hilafeti bile getirirsiniz!
acıklaması genc subayların ve aydın kesimin tepkisini ceken uygulamalardan sadece biriydi
Yuksek Adalet Divanı'nca yargilanlardan 15 kişi idama, 31 kişi omur boyu hapse, 418 kişi değişik hapis cezalarına carptırılırken 123 kişi de aklandı Milli Birlik Komitesi'nin onayıyla Fatin Ruştu Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylul 1961, Adnan Menderes ise 17 Eylul 1961'de İmralı Adası'nda idam edildiCelal Bayar ve Refik Koraltan ile 11 kişinin idam cezası omur boyu hapse cevrildi DP, 29 Eylul 1960'ta kapatıldı