Röportaj: Seher Sultan
Dünya genelinde yaşanan ekonomik kriz Türkiye'yi de tesiri altına alırken bilhassa toplumsal medyada kriz tellallığı yapan ekonomist görünümlü bireylerin telaffuzları bir iktisat gazetecisi olarak beni rahatsız ettiği için bu röportajı yapmak istedim. Para piyasalarında yöneticilik yapan (trader) Aylin Çetiner ile finansal astrolojiyi konuştuk. Boğaziçi Üniversitesi'nde okurken portföy yöneticiliğine başlayan Aylin Çetiner, broker, dealer ve trader olmak üzere tam 30 yıldır dala hizmet veriyor. İktisat bilgisini finansal astrolojiyle birleştirmiş ve son 2 yıldır yatırımcıların portföylerini yönetmelerine danışmanlık şirketiyle hizmet sunuyor. Kendisini ekonomist sanıp kriz goygoyu yapanlara inat bu röportajla iktisat kahinliğini göstermek istedim. Aylin Çetiner, Türkiye'nin ekonomik krizden güçlenerek çıkacağını, İstanbul'un 5 yıl içinde finans merkezi olacağını söyledi. Dünya genelinde altının ons fiyatının Ağustos 2019'dan itibaren yükselişe geçeceğini, ABD'ye dokunanın yanacağını anlattı. Türkiye'de tarım ve turizm bölümlerinin krizi fırsata çevireceğini ve Türk ordusunun çok güçleneceğini vurguladı. Para piyasalarına dair tüyolarını dikkate alıp almayacağınızı siz değerlendirin. Katiyen yatırım tavsiyesi değildir.
Türkiye iktisadı ve para piyasaları astrolojik olarak 2019'a nasıl başladı ve nasıl tamamlayacak yılı?
2019 zahmetli bir yıl. 2020-21'de de devam edecek. Güneş ve ay tutulmaları çok çok kıymetlidir. Tetik sistemleri çalışır o günlerde. Esasen var olan şey çok güçlü olarak ortaya çıkar. Geçtiğimiz yaz dolar çok yükseldi. Bu büsbütün tutulma gününde olmuş şeylerdir. Çok güçlü bir tutulmaydı. Bu sene yaşayacağımız tutulmalar 2019'da şuan 2 Temmuz Güneş tutulması ve 17 Temmuz ay tutulması, 2000- 2001 yılında yaşadığımız tutulmalarla birebir döngüde. O günlerle kimi benzerlikler var lakin her şey tıpkı değil. Ben bunu teknik tahlile dolar ve borsa endeksine baktığım vakit farklı girişlere sahip olduğunu görüyorum. 2001 ekonomik krizinde olanların birebiri olmayacak. O devrin iktisadıyla şuan ki iktisat bir değil. O günün Türkiye'si ile bugünün Türkiye'si bir değil. Örneğin bankacılık bölümü güçlü temeller üzerine oturmuş durumda. 2001'de bu türlü değildi. Birçok yapısal değişiklikler yapıldı. Birçok gelişmeler oldu. Ekonomik zorluklar yaşanacağını 2000'de konuşmaya başladık ve 2001'de çok güç günler geçirdik. Bugünlerde de kriz konuşuluyor. Önümüzdeki günler kolay olmayacak ekonomik açıdan. Yaz aylarında oldukça zorlanacağız. 2 Temmuz tutulmasının (dün) akabinde gerçekleşecek 17 Temmuz Ay tutulması ile hem maddi hem de birtakım askeri bahislerde epeyce zorluklar yaşayacağız. Ticari savaşlar devam edecek.
Hem maddi sorundan hem de askeri problemden bahsettiniz. Askeri kahırdan kastınız Suriye mi?
17 Temmuz Ay tutulmasında Procyon sabit yıldızı var. O etken. İran bu tutulmadan sonra daha da kuşatılacak. Daha zorluklar bekliyor. Sonlarda da küçük çatışmalar olabilir.
Hakikat mu anladım İran'la Türkiye ortasında bir sürtüşme mi olacak?
Görünen bizimle İran ortasında bir gerginlik olmayacak ancak gökyüzü İran’ın aleyhine görünüyor diğerleriyle çatışma yaşayabilir hem askeri hem ekonomik olarak.
Umman Denizi'nde yaşanan hadisede Avrupa'dan yapılan açıklamada İran'ı suçladılar. İran'ın suyunun kaynaması bu mudur?
3 Haziran 2019 yeni ayıyla başladı ve akabinde dolunay geldi, birçok bâtın kalmış husus ortaya çıkıyor . Daha da belirginleşecek. Artık 2 Temmuz Güneş tutulması ve 17 Temmuz Ay tutulması sonrası daha da ortaya çıkacak.
İran kendi hudut komşularıyla mı sorun yaşayacak? Öbür ülkelerde var mı devrede?
ABD'de devrede olacak. Tutulma esnasında Venüs gezegeninin konumu ABD'nin doğum haritasını çok olumlu etkiliyor. ABD'nin kuruluş tarihinde Güneş-Sirius sabit yıldızıyla kavuşumdadır. Her sene 4 Temmuz'a denk gelmez bu kavuşum. ABD'nin kuruluş haritasının aldığı tesirden ötürü 2020’de de dahil çok güçleneceğini gösteriyor. ABD ile meşakkat yaşayan problem yaşar.
Bizde ABD ile külfet yaşıyoruz vakit zaman...
Evet ama biz bir İran değiliz. Bunu hiçbir vakit unutmayalım. Türkiye çok güçlü bir ülke.
İran'a dayanak olma yada olmama konusunda bir rol oynayacak mıyız?
Muhtemelen faal rol oynayacağız. Etkin rol oynamalı mıyız oynamamalı mıyız? Türkiye'nin askeri bahislerini ilgilendiren bölgeden Jüpiter gezegeni geçiyor. Bunun manası şu. Askeri olarak güçleneceğiz. Ordumuzu güçlendireceğiz. Bizim ordumuzu güçlendirmemiz gerekecek durumlar olacak.
Ordumuzda büyük bir değişim yaşanıyor. Bedelli askerlik geliyor (geldi) Askeriyenin güçlendirilmesi için neler yapılacak?
Şu anda Jüpiter retro (geri harekette) pozisyonda. Askeri hususlar gündemde. O eski meselelerimiz önümüze geldi. Artık bunun tahliline dair düzenlemeleri, kanunları yapacaklar. Ancak ordumuzu güçlendirecekler. S400'ler, Patriotlar meselesi daima ordumuzu güçlendirmek istediğimiz için yaşanıyor.
Avrupa Birliği 2009 global mali kriziyle birlikte resesyonu yaşadı. Yeni dünya düzeni kavramını birinci kere duyduk. Resesyon sürecinde AB ülkelerinde müdafaa kalkanlarının ortaya çıktığını ve herkesin kendi ülkesini muhafazaya öncelik vereceğini kestirim etmiyorduk. AB ülkeleri arasında senkronizasyon da sağlanamadı. Daha 2009 yılında AB'nin dağılabilme ihtimalini görmeye başladık. AB Ülkelerini ne bekliyor ekonomik manada?
İngiltere için Bretix oylaması bir retro (gezegen geri hareketi) dönemde yaşandı. O vakit ben bunu toplumsal medyada paylaşmıştım. Retrolar konuyu sürüncemeye bırakır, tekrarlanma ve gecikme verir. Bu durumun çabucak belirlenemeyeceğini bunun vakit alacağını vurgulamıştım.
Önümüzdeki Aralık 2019 ve Ocak 2020 tutulmaları İngiltere'nin durumunu daha net ortaya koyacak. Belki Bretix'in gerçekleşmesi mümkünlüğü kelam konusu olabilir o dönem. İngiltere para piyasalarının merkezi. İngilizler içinde çok hakikat olacak mı o büyük bir soru işareti. AB, zayıfladığı bir süreç içinde lakin kısa ve orta vadede AB dağılması çok mümkün görünmüyor fakat uzun vadede mümkün. İngiltere, Bretix'le beraber çok eza yaşayacak.
Avrupa Birliği 2019'nun son yarısında ve 2020'de iktisatta neler yaşanacak?
AB'de çok zorlanacak. Dünya genelinde iktisatta zorlanma periyodu yaşanacak. Aslında dünyada paraya bakışımız, değişiyor. Bu içinde bulunduğumuz yeni yılda çok büyük değişiklikler olacak.
Ne gibi değişilikler olacak?
Esasen bankacılık sistemi değişmeye başladı. Orada birçok değişim olacak. Parayı kullanma biçimimiz değişecek. Tahminen paralar değişecek. Dünyayı daha koruyor olacağız. Şuan dünyayı har vurur harman savurur durumdayız. Uranüs boğa periyodunu yaşarken bunun farkına varacağız ve dünyasal kaynakları korumak zorunda kalacağız. Dünyaya çok ziyan veriyoruz. Başımıza sorunlar gelecek ve bizler doğayı müdafaamız gerektiğini fark edeceğiz.
Dünya iktisadı için Baltık Endeksi'ne baktığımızda 2007 düzeyine ulaşamadı. Dünya iktisadı 2007 düzeyindeki büyümeyi yakalayabilecek mi?
Satürn Oğlak devrindeyiz. Jüpiter Yay burcunda retro yaparken dünyada büyüme beklememek gerekiyor. Büyüyen ülkeler bile daha az büyüyecek. Büyüyemeyen daha da büyüyemeyecek. Herkesin büyümesi kendi ekonomik şartlarının içinde düşüyor. Bir büyüme devrinde değiliz şu periyot. 2020'de dahil buna. Herkes ülkesini muhafaza halinde. Herkesin tüm dünyada para ile ilgili endişeleri var. Bir ABD'de yaşayan tahminen daha az korkuyor ancak biz Türkiye'de daha fazla kriz gördüğümüz ve problem çektiğimiz için daha da çok korkuyoruz. Kaygılarımız devrede ve paraya daha temkinli yaklaşıyoruz. Parayı tutmaya çalışıyoruz. Paralarını bankaya bile yatırmayan beşerler var. İktisatta çarklar dönmüyor. O paranın bankacılık sistemine girmesi gerekiyor. Şu an inanç sorunu yaşıyoruz. İktisada güveneceğiz ki yatırımlar yapalım ve büyüyelim. Unutulmaması gereken her kriz kendi zenginlerini yaratır. Benim astroloji çalışmalarım daima bunun için. Güç ve gerilimli periyotlarda yolumu bulabilmem ve diğerlerine da yol göstermek içindi.
Bizim bu röportajı yapma nedenimiz de bu aslında. Belirsizlik devri insanları daha çok kahra sokuyor. Tahminen politik nedenlerle ülke battı bitti üzere akıl dışı absürd söylemler var. Youtube'da ekonomist görünümlü insanların yüz binlerce izlenen ki buna bile şaşırıyorum bir kriz goygoyculuğu var ve beni bir iktisat gazetecisi olarak rahatsız ediyor bu durum. Kriz tellallığı ile bankaya parasını yatırmayan bir kitle yaratılıyor. Kimse tahlil getirmeden tellallık yapıyor...
Türkiye'nin Anka kuşu var. Biz küllerimizden tekrar tekrar doğan bir ülkeyiz. Kuruluşumuz bu türlü. İktisat idaresinden beklentilerimiz var. Yapısal ıslahatların ortaya konması insanların rahatlatılması gerekiyor. Bu endişe ortamından çıkıyor olmamız lazım. Dehşet herkesi durduruyor ve iş yapılamaz hale getiriyor.
Tünelin ortasındayız ve sanırım ışığı göremediğini hisseden vatandaşlarımız var...
Aslında para piyasaları çok gerilimlidir ve para yöneten beşerler çok gerilimlidir. Vakit zaman ani olaylar olabilir. Moodys'den not indirimi geldi. Bu piyasaların beklediği bir şey değildi. Bu birçok kişi için sürpriz oldu ve birçok insan para kaybetti. Venüs İkizler devrindeyiz bu ay. Daima diyordum bu ay kazandığınız paraya kendi paranız üzere bakmayın. Bir anda gidebilir diye.
Moody's gibi sürprizler yaşayabilir miyiz?
Yaşayabiliriz. Uranüs, Türkiye'nin Güneş'inin tam karşısında. Bu günlerde her şey yaşanabilir. Her taraftan dehşet altındayız. Para yöneticileri de gerilim halinde. Para kaybeden insanların gerilim düzeyi daha da artıyor. Korkan insanın korkusu daha da artıyor. Bu da daha da korkmasına ve kaybolmasına sebep oluyor. İşte burada netleşebilmek adına mindfulness programları açıyorum. Piyasaların dengesizliğinin dışında tutabilmeliyiz zihnimizi. Sağlıklı karar verebilmemiz için zihni en berrak şekilde ve dengede tutabiliyoruz bu çalışmalarla, lakin astroloji ve mindfulness ile hakikat karar verip yanlışsız zamanlamayı yapabiliyoruz.
Krizden çıkarlı çıkabilecek bölümleri gösteriyor mu gezegenler? Yeni zenginler kimler olacak?
Türkiye'nin 6'ncı konutundan geçen Jüpiter tarım kesimi bilhassa dünyayı korumaktan bahsettik daha ekolojik tarım yapanlar, tarım dalı büyüyebilir. Turizm bölümü büyüyecek. Bu iki kesim ve ordu en şanslı olanlar bu dönemde
Bu baht periyodu ne kadar sürecek?
Bu sene geçerli ve önümüzdeki sene geçerli. Bu sene karlılıkları çok fazla olmayacaktır. Ancak hacim olarak büyüyeceklerdir. Yatırımını yapmak isteyen yatırımını yapacaktır. Önümüzdeki sene de yavaş yavaş karlılık artacaktır. Bu birkaç sene çok fazla büyük karlar beklememek lazım. Daha sonrası için hazırlık periyodu olarak bakabiliriz bu periyoda.
Kan kaybeden bölümlerde var. Daha da kan kaybedecek dallar var mı?
Bilhassa emlak bölümü. Satürn Oğlak devrindeyken konut bölümünün büyümesini bekleyemeyiz. Bu daha da devam edecek.
Satürn bir burçta 2,5 sene kalıyor gerçek mu biliyorum. Emlak dalı 2,5 sene sonra düzelmeye başlar mı?
Satürn 2018 Ocak ayında Oğlak burcuna geçti ve 2020 sonunda Kova burcuna geçecek. 2,5 sene de burada kalacak. Kova burcunda da düzgün olmasını beklemiyoruz. Konut kesiminde hiçbir şey yapmayın demek değil bu. Bu tutulmaların bir yan tesiri de emlak bölümüne olacaktır. Maliyetlerin yükselmesi bir yandan fiyat yükselmesi olarak da karşımıza çıkacak. Bir yanda da talep yokluğu var. Fiyat istikrarını tutturmak güç olacak ama tutulmaların etkisiyle birçok insanın konut alma içgüdüsü olacak. Temmuz 2019'dan sonra. Tabii ki çok akıllı mantıklı fiyatlara almak isteyecekler. Zira orada cezbedici bir kar görünmüyor kısa periyotta. Ancak parasını diğer bir enstrümana yatırdığında kar etme imkanı daha çok, bu sebeple iştahlı olmayacaktır konut yatırımcısı. Temmuz 2019 sonrasında da konuttaki sakinliğin devam etmesi mümkündür.
Konut dalının krizinden mi faydalanacak beşerler?
Kimi insanların doğum haritalarıyla örtüşecek ve bu durumdan fırsat yaratabilirler.
11. evimden Satürn geçiyor. Konut alabilir miyim diye sorsam...
Yalnızca Satürn'e bakarak bir şey söylemek pek mümkün değil. Harita bir bütün 360 derece. Hepsine tek tek inceleyerek bakmak lazım. Ben bunları size söylerken Türkiye'nin doğum haritasına bakarak tahlil ediyorum. Yaptığım genel bir yorumdur ve katiyen yatırım tavsiyesi değildir, astrolojik olasılıklardır. Önümüzdeki tutulma ile ABD'nin elinin güçleneceğini söylemek ABD'nin doğum haritasıyla ilgilidir. ABD ile şuandan sonra ve 2020'de kimse dalaşmasın. Daha usturuplu nasıl söylenir bilemiyorum. Dokunanın eli yanacak ABD'ye.
Rusya pekala...
Temmuz 2019'dan itibaren ABD çok güçlü. 2020'de de çok güçlü olacak.
2 Temmuz tutulmasıyla mı alakalı bu durum...
2 Temmuz güneş tutulması ve 17 temmuz ay tutulması ABD'yi çok güçlendirecek. Venüs'ün durum değişimine denk gelecek. Venüs Yengeç burcuna geçiyor. ABD için hoş bir oluşum.
Türkiye'nin de yükselen burcu yengeç değil mi? Bizim içinde avantaj mı olacak bu iki tutulma?
Türkiye aslında Akrep burcu lakin Yengeç burcuymuş üzere yapıyor yengeç burcu manzarası veriyor. Yengeç üzere yol alıyor. O esirgeyici kollayıcı yanımız yengeçten geliyor. Ay burcu da İkizler Türkiye'nin. Türkiye için de hoş dönüşümlerin olacağı bir süreç.
Rusya, ABD, Çin ortasındaki üstün güç yarışında kim kuvvetlenecek?
ABD. Bu periyot tüm dünya ülkeleri için geçerli. Kimse ekonomik olarak rahat değil. Bu periyot değişim ve dönüşüm devri. Dönüşümde sancılı oluyor doğal ki. ABD'nin eli çok güçlü diyoruz lakin orada da düşünceler yaşanacak. Trump'ın da sıkıntıları olacak. Trump'ın yarattığı meseleler da olacak.
Trump'ın haritası ne söylüyor?
Trump, Trump'lığını yapacak. Trump'ın başına değişik şeyler gelecek. Onun da ezaları olacak. Şimdilik bu kadar söyleyeyim.
Güneş ve Ay tutulmalarının Temmuz 2019'da yaşanmasıyla birlikte Türkiye iktisadına neler getireceğini husus madde sıralayabilir misiniz?
17 Temmuz tutulması sonrasında doların yükselme mümkünlüğü güçleniyor. Bundan evvel gördüğü 7 TL'li rakamları görmemiz mümkün. Dünyada altında hareketlilik bekliyorum. Ons altında hareketlilik olacak. Bu da Ağustos 2019'da dünyada ons altında yükseliş söz konusu olacaktır etkilerini görmeye başladık. Türkiye'de de gram altında önemli bir yükseliş olacağını söyleyebilirim. Faizlerin artması da kelam konusu olabilir. Dolar Türkiye'de yükselince faizleri de etkileyecektir. Bu ortada piyasalar beklentiler üzerine çalışır. O beklenti satın alınır. Artık önümüzde karışık günler var. Nereden ne geleceğini bilmiyoruz. Maddi olarak çok zorlanacağız. Daima temkin diyorum. Yumurtaları farklı sepetlere koymak gerekiyor. Hep kendimizi garantileyeceğimiz güvenebileceğimiz bir şeyler gerekiyor ki güzel fiyata gelen şeyi bizim için hakikat mu. Alırken kazanıyoruz zira gerçek yerden alamazsak onu düzeltmek çok sıkıntı oluyor. Altının yükselişini tutulmalardan sonra fark etmeye başlayacağız önemli bir formda. Temmuz ortası itibariyle yükseliş beklenebilir.
Bu yükseliş ne kadar sürecek?
Bir tutulmanın tesiri bir sonraki tutulmaya kadardır. Birinci başta daha süratli bir yükseliş bekleriz. Fakat ondan sonra da yükseliş periyodu devam eder. 6 aylık bir vakte işaret ediyor.
Aylin Hanım bize kısaca kendinizi tanıtır mısınız? Nasıl başladı çalışma hayatınız?
Babamla borsaya giderek başladı aslında. Birlikte pay senedi aldık sattık. Boğaziçi Üniversitesi'nde Kimya Bölümü'nde okuyordum. O devir Boğaziçi'nden bir iktisat hocasının yanında, aracı kuruluşta part time işe başladım. Sonra tam vakitli çalışmaya döndü. Temel tahlil, teknik tahlil her şeyi öğrendim. O vakitler bugünkü üzere gelişmiş teknoloji, raporlar, bilgisayar programları yoktu. Mecburen her şeyi kendimiz yapmak zorunda kalıyorduk. Bu nedenle işin mutfağından başladık. Bir aracı kurumun her ünitelerinde çalıştım. Daha sonra piyasanın. Hep şunu söylerim. Uygun elemanı düzgün müşteri yetiştirir. Uygun müşteriler çok yoğun ve uzun saatler çalışırlar. Bende bu türlü olmak zorunda kaldım. Onlarla birlikte çalışabilmek için. Yapı gereği öğrenmeyi seviyorum. Doğum haritam insanlara para kazandırmak üzerine. Tabii o vakitler bunu bilmiyordum. Kendimi bildim bileli para yönettim. Onların daha çok kazanması için çalıştım. O denli de oldu.
Birinci olarak astroloji ile portföy yönetimini birleştirince iktisat piyasalarından bir tepki aldınız mı?
Tabii çok güldüler. Onlara hiç kızmadım zira birinci başta bende gülmüştüm. Daha sonra deneyimledikçe evvel kendi portföyümle başladım. Sonra piyasanın bütünü üzerinde denemeye devam ettim. Çalıştığını görünce inancım daha da arttı. Bu bir gerçek. Sosyal medyada, youtube kanalımda yaptığım paylaşımlarla herkes bunu görüyor, şahsen deneyimliyor ve yaşıyorlar. İktisat piyasalarında temel tahlil çok kıymetlidir. Aklı başında yatırım yapmayı severim. Risk almak gerekir natürel lakin bu belirli mantık çerçevesinde olması gerekir. Artık temel tahlil ve teknik tahlilin üstüne astrolojiyi yerleştirdim. Farklı bir tahlil çeşidi. Bakış açımızı değiştirmek için çok yardımcı oluyor. Piyasada para kazanmak istiyorsak şayet bakış açımızı değiştirmeliyiz. Farklı yerden bakabilmeliyiz. Astroloji bunun için dayanılmaz bir araç. O yüzden en üst sıraya yerleştirdim. Ayrıyeten hepimizin birer doğum haritası var. Hepimizin kendine özel biricik ve tekiliz biz. Gökyüzünden farklı tesirler alıyoruz. Ülkemiz farklı tesir alıyor, ekonomimiz farklı bir tesir alıyor. Bizim doğum haritalarımız da tesir alıyor. Şayet ben para kazanamayacağım bir dönemdeysem riski minimize ediyorum. Doğum haritam para kazanmama müsaade veren bir devirdeyse o vakit riski en üst düzeye taşıyorum. Bunun içine kredi, vadeli piyasalar girebilir. Daha riskli piyasalar girebilir. Alışılmış bunu ülkenin durumuyla da eşleştiriyorum.